Repertorium van Nederlandse zendings- en missie-archieven 1800-1960

 
English | Nederlands

Lith, F. van

Burgelijke naam Lith, F. van
Periode 1863-1926
Denominatie rooms-katholiek
Org Missie

Biografische gegevens

Frans van Lith (1863-1926) werd geboren in Oirschot. In 1881 trad hij in bij de jezuïeten. Na zijn priesterwijding werd hij uitgezonden naar Nederlandsch Indië waar hij samen met Hoevenaars in Centraal-Java de missie onder Javanen op touw zette. Hij maakte veel werk van het onderwijs aan de Javaanse bevolking en bestudeerde intensief de Javaanse taal en cultuur. Hij huldigde de opvatting dat het katholicisme zich moest aanpassen aan de Javaanse cultuur, wilde het werkelijk wortel schieten. Door zijn toedoen kwam de indonesianisering van de katholieke geestelijkheid op Java op gang. In zijn kijk op de situatie in Indonesië was hij zijn tijd vaak vooruit. Zo voorzag hij dat het kolonialisme op zijn einde liep en de Nederlanders zouden moeten vertrekken uit Indonesië. (Katholieke Encyclopaedie, 1936, Van Woesik, 21 en Steenbrink, Catholics in Indonesia, II, 377-383).

Biografie(engels)

Frans van Lith (1863-1926) was born in Oirschot. In 1881 he joined the Jesuit Order. After being ordained as a priest, he was sent out to the Netherlands Indies where he set up the mission among the Javanese in Central Java together with Hoevenaars. He made great efforts to educate the Javanese people and studied the Javanese language and culture intensely. He favoured the idea that Catholicism had to adapt itself to the Javanese culture if it wanted really to take root. It was his work that promoted the indonesianisation of the Catholic clergy. In his views on the situation in Indonesia, he was often ahead of his time. He foresaw that colonialism was approaching its end and that the Dutch would have to leave Indonesia (

Katholieke Encyclopaedie

, 1936, Van Woesik, 21, and Steenbrink,

Catholics in Indonesia

, II, 377-383).

Activiteiten
  • Onderwijs (hieronder ook kweekscholen)
  • Pastoraal werk
  • Evangelieverkondiging en catechese
  • Uitzending van zendingswerkers en missionarissen
Continenten
  • Azië
Lokatie activiteiten
  • Nederlands Indië
  • Muntilan
Selectie uit de literatuur
Titel
  • De politiek van Nederland ten opzichte van Nederlandsch-Indië / door F. van Lith
Auteur
  • Franciscus Georgius Josephus van Lith (1863-1926)
Paginering
  • 46 p
Uitgever
  • 's-Hertogenbosch [etc.] : Malmberg
Jaar van uitgave
  • [1922]

Titel
  • Een universiteit in Ned.-Indië / [F. van Lith]
Auteur
  • Franciscus Georgius Josephus van Lith
Paginering
  • 20 p
Uitgever
  • [S.l] : Indologen vereniging
Jaar van uitgave
  • [1922]

Titel
  • De Java-missie en de vorming van een inlandsche clerus
Auteur
  • Lith, F.G.J. van sj
Paginering
  • 96-101
Uitgever
  • Het Missiewerk:
Jaar van uitgave
  • 1921/22

Titel
  • De vorming van een Javaansche geestelijkheid
Auteur
  • Lith, F.G.J. van sj
Paginering
  • 129-134
Uitgever
  • Het Missiewerk:
Jaar van uitgave
  • 1921/22

Titel
  • Pastoor F. van Lith S.J. : de stichter van de missie in Midden-Java, 1863-1926 / door L. van RijckevorselPastoor Franciscus van Lith
Auteur
  • Leopold Maria van Rijckevorsel S.J. (1884-)
Paginering
  • 139 p
Uitgever
  • Nijmegen : Stichting St. Claverbond
Jaar van uitgave
  • 1952

Titel
  • Power, symbol and the Catholic mission in Java : the biography of Frans van Lith S.J. / Gerry van Klinken
Auteur
  • Geert Arend van Klinken
In
  • Documentatieblad voor de geschiedenis van de Nederlandse zending en overzeese kerken = Journal for the history of Dutch missions and overseas churches, ISSN 1380-3905vol. 4 (1997), afl. 1, pag. 43-59
Jaar van uitgave
  • 1997

Titel
  • Karel Steenbrink, Catholics in Indonesia; A documented history. Volume I, A modest recovery 1808-1900; Volume 2 (with the cooperation of Paule Maas), The spectacular growth of a self-confident minority 1903-1942
Auteur
  • Chris de Jong
In
  • Bijdragen tot de taal-, land- en volkenkunde, ISSN 0006-2294
Paginering
  • vol. 165 (2009), afl. 2-3, pag. 413-415 (3)
Jaar van uitgave
  • 2009

Titel
  • Father Franciscus van Lith, S.J. (1863-1926): turning point of the Catholic Church's approach in the pluralistic Indonesian society / auctore Floribertus [sic!] Hasto Rosariyanto
Auteur
  • Floribertus Hasto Rosariyanto
Paginering
  • 146 p
Uitgever
  • Romae : Pontificia Universitas Gregoriana, Facultas Historiae Ecclesiasticae
Jaar van uitgave
  • 1997

Titel
  • Rebelse gedachten van een roze priester. Een analyse van de politieke denkbeelden van Frans van Lith S.J. betreffende de Nederlandse houding ten opzichte van de Javaanse bevolking in de jaren twintig van deze eeuw
Auteur
  • M. Bollen
Paginering
  • 66 p.
Uitgever
  • Nijmegen, Katholieke Universiteit

Titel
  • Gids voor de geschiedenis van de Jezuïeten in Nederland 1850-2000 = A guide to the history of the Jesuits in the Netherlands 1850-2000 / Paul Begheyn ; m.m.v. Eugène van DeutekomA guide to the history of the Jesuits in the Netherlands 1850-2000
Auteur
  • Paul J. Begheyn (1944-) ; Eugène van Deutekom
Reeks
  • Jesuitica Neerlandica ; 1; Subsidia ad Historiam Societatis Iesu ; 13
Paginering
  • 144 p
Uitgever
  • Nijmegen : Valkhof PersAmsterdam : Nederlands Instituut voor Jezuïeten Studies[Rome] : Institutum Historicum Societatis Iesu
Jaar van uitgave
  • cop. 2002
Meer over het archief
Beschrijving archief

Een echt persoonlijk archief van pater Van Lith is niet aangetroffen. De op het KIT in Amsterdam en het KITLV in Leiden berustende manuscripten en drukwerken zijn mogelijk afkomstig uit Indonesië. Een deel van de geschriften en het archief van Van Lith zijn wellicht op Java achtergebleven. Nader onderzoek hiernaar is wenselijk.

Beschrijving archief (Engels)

A personal archive of Father Van Lith has not been found. The manuscripts and printed matter that are being kept at the KIT in Amsterdam and the Royal Institute of South East Asian and Caribbean Studies may have originated in Indonesia. A part of the writings and the archive of Van Lith may have been left behind on Java. Further research on this subject is desirable.

Bewaarplaats Archief Nederlandse Jezuieten (ANSI), Houtlaan 2, 6525 XZ Nijmegen
Periode archief 1540-2011
Openbaarheid beperkt
Opmerkingen openbaarheid

Op de nalatenschappen en de inventaris daarop berust in elk geval een openbaarheidsbeperking wegens het vertrouwelijke en recente karakter van een deel van de stukken. Alleen stukken ouder dan 50 jaar zijn raadpleegbaar, tenzij de provinciaal overste anders beslist. Het archief is op afspraak te bezoeken.

Omvang 22m+24m+?m+?m=?m
Toegang soort
  • Inventaris met inleiding
Subarchief van

Archief Nederlandse provincie Jezuieten

Bijzondere relevantie
Toon

Verberg

In het archief van de Nederlandse provincie van de jezuïeten bevindt zich geen persoonlijk archief van pater Van Lith. Wel zijn in de collectie Handschriften te vinden:

 

Geschriften van pater F.G.J. van Lith SJ: De geschiedenis der katholieke Javamissie; Mijn eerste bezoek aan Kalibawang; Referaten aan Koloniaal Onderwijscongres; Officiële stukken en protesten over achterstelling van katholieke onderwijzers van de kweekschool Moentilan bij die van de openbare kweekscholen en over de degradatie van de meisjes kweekschool te Mendoet tot fröbelkweekschool; Plannen voor kweek-fokschool in Nederlan; Rapport aan kardinaal van Rossum; Een hogere burgerschool voor Indië; brieven, e.d. van Lith S.J. (doos 324; inv. nr. I. 29).

 

Krantenknipsels over pater Van Lith (doos 328; inv. nr. I.45)

 

Stukken over pater Van Lith: Het conflict tussen Van Lith en P. Hoevenaars S.J., 1898-1901 (doos 342, inv. nr. I, 113)

  1. Correspondentie met de Provinciaal en andere stukken betreffende de oprichting van een kweekschool voor Nederlands-Indië in Nederland, 1916-1922. Bevat een lange nota voor kardinaal Van Rossum over de verdeling van de Java-missie.
  2. Manuscript ‘De geschiedenis der katholieke Java-missie’, met ingebonden herinneringen van P. Darmasepoetra S.J. over Van Lith, 1926, en commentaar daarop van L. van Rijckevorsel.
  3. Krantenknipsels en brieven van jezuïeten-missionarissen in Nederlands-Indië aan L. van Miert S.J. over het overlijden van Van Lith, 1926.
  4. Typoscript ‘De geschiedenis der katholieke Java-missie’ (zie c.), 1929.
  5. Typoscript ‘Mijn eerste bezoek aan Kalibawang’, z.j. (gepubliceerd 1930).

 

 

 


Bewaarplaats Kon. Instituut voor Taal-, Land- en Volkenkunde, Leiden
Periode archief 1918-1926
Openbaarheid openbaar
Omvang 3 manuscripten
Bijzondere relevantie
Toon

Verberg

Het betreft drie door Van Lith geschreven manuscripten die in Nederland volgens de Ned. Centrale Catalogus alleen in de bibliotheek van het KITLV aanwezig zijn:

 

De geschiedenis der katholieke Java-missie (1926), fotokopie van een ongepagineerd manuscript.

 

Kjahi Sadrach: eene les voor ons uit de Protestantsche zending van Midden-Java (Jogjakarta, 1973), 77 p., uitgetypte tekst van een manuscript dat grotendeels is ontleend aan publicaties van L. Adriaanse uit 1899 en ds. F. Lion Cachet uit 1896.

 

Lezingen gehouden door pater Van Lith en anderen op het eerste congres van de Vereniging Ned.-Indisch Onderwijs Kongres in 1918 over: algemene denkbeelden over onderwijs aan inlanders, de lichamelijke opvoeding als middel tot karaktervorming, de Hollandsch-Inlandse School, de Hollands-Chinese School, het Indische onderwijssysteem, een georganiseerd Indisch onderwijs en de Muloschool.

Verwijzing naar andere archiefvormers
Informatiewaarde Interressant archief

Geschiedenis

Biografische gegevens

Frans van Lith (1863-1926) werd geboren in Oirschot. In 1881 trad hij in bij de jezuïeten. Na zijn priesterwijding werd hij uitgezonden naar Nederlandsch Indië waar hij samen met Hoevenaars in Centraal-Java de missie onder Javanen op touw zette. Hij maakte veel werk van het onderwijs aan de Javaanse bevolking en bestudeerde intensief de Javaanse taal en cultuur. Hij huldigde de opvatting dat het katholicisme zich moest aanpassen aan de Javaanse cultuur, wilde het werkelijk wortel schieten. Door zijn toedoen kwam de indonesianisering van de katholieke geestelijkheid op Java op gang. In zijn kijk op de situatie in Indonesië was hij zijn tijd vaak vooruit. Zo voorzag hij dat het kolonialisme op zijn einde liep en de Nederlanders zouden moeten vertrekken uit Indonesië. (Katholieke Encyclopaedie, 1936, Van Woesik, 21 en Steenbrink, Catholics in Indonesia, II, 377-383).

Biografie(engels)

Frans van Lith (1863-1926) was born in Oirschot. In 1881 he joined the Jesuit Order. After being ordained as a priest, he was sent out to the Netherlands Indies where he set up the mission among the Javanese in Central Java together with Hoevenaars. He made great efforts to educate the Javanese people and studied the Javanese language and culture intensely. He favoured the idea that Catholicism had to adapt itself to the Javanese culture if it wanted really to take root. It was his work that promoted the indonesianisation of the Catholic clergy. In his views on the situation in Indonesia, he was often ahead of his time. He foresaw that colonialism was approaching its end and that the Dutch would have to leave Indonesia (

Katholieke Encyclopaedie

, 1936, Van Woesik, 21, and Steenbrink,

Catholics in Indonesia

, II, 377-383).

Activiteiten
  • Onderwijs (hieronder ook kweekscholen)
  • Pastoraal werk
  • Evangelieverkondiging en catechese
  • Uitzending van zendingswerkers en missionarissen

Geografie

Continenten
  • Azië
Lokatie activiteiten
  • Nederlands Indië
  • Muntilan

Niet-archivalische bronnen

Selectie uit de literatuur
Titel
  • De politiek van Nederland ten opzichte van Nederlandsch-Indië / door F. van Lith
Auteur
  • Franciscus Georgius Josephus van Lith (1863-1926)
Paginering
  • 46 p
Uitgever
  • 's-Hertogenbosch [etc.] : Malmberg
Jaar van uitgave
  • [1922]

Titel
  • Een universiteit in Ned.-Indië / [F. van Lith]
Auteur
  • Franciscus Georgius Josephus van Lith
Paginering
  • 20 p
Uitgever
  • [S.l] : Indologen vereniging
Jaar van uitgave
  • [1922]

Titel
  • De Java-missie en de vorming van een inlandsche clerus
Auteur
  • Lith, F.G.J. van sj
Paginering
  • 96-101
Uitgever
  • Het Missiewerk:
Jaar van uitgave
  • 1921/22

Titel
  • De vorming van een Javaansche geestelijkheid
Auteur
  • Lith, F.G.J. van sj
Paginering
  • 129-134
Uitgever
  • Het Missiewerk:
Jaar van uitgave
  • 1921/22

Titel
  • Pastoor F. van Lith S.J. : de stichter van de missie in Midden-Java, 1863-1926 / door L. van RijckevorselPastoor Franciscus van Lith
Auteur
  • Leopold Maria van Rijckevorsel S.J. (1884-)
Paginering
  • 139 p
Uitgever
  • Nijmegen : Stichting St. Claverbond
Jaar van uitgave
  • 1952

Titel
  • Power, symbol and the Catholic mission in Java : the biography of Frans van Lith S.J. / Gerry van Klinken
Auteur
  • Geert Arend van Klinken
In
  • Documentatieblad voor de geschiedenis van de Nederlandse zending en overzeese kerken = Journal for the history of Dutch missions and overseas churches, ISSN 1380-3905vol. 4 (1997), afl. 1, pag. 43-59
Jaar van uitgave
  • 1997

Titel
  • Karel Steenbrink, Catholics in Indonesia; A documented history. Volume I, A modest recovery 1808-1900; Volume 2 (with the cooperation of Paule Maas), The spectacular growth of a self-confident minority 1903-1942
Auteur
  • Chris de Jong
In
  • Bijdragen tot de taal-, land- en volkenkunde, ISSN 0006-2294
Paginering
  • vol. 165 (2009), afl. 2-3, pag. 413-415 (3)
Jaar van uitgave
  • 2009

Titel
  • Father Franciscus van Lith, S.J. (1863-1926): turning point of the Catholic Church's approach in the pluralistic Indonesian society / auctore Floribertus [sic!] Hasto Rosariyanto
Auteur
  • Floribertus Hasto Rosariyanto
Paginering
  • 146 p
Uitgever
  • Romae : Pontificia Universitas Gregoriana, Facultas Historiae Ecclesiasticae
Jaar van uitgave
  • 1997

Titel
  • Rebelse gedachten van een roze priester. Een analyse van de politieke denkbeelden van Frans van Lith S.J. betreffende de Nederlandse houding ten opzichte van de Javaanse bevolking in de jaren twintig van deze eeuw
Auteur
  • M. Bollen
Paginering
  • 66 p.
Uitgever
  • Nijmegen, Katholieke Universiteit

Titel
  • Gids voor de geschiedenis van de Jezuïeten in Nederland 1850-2000 = A guide to the history of the Jesuits in the Netherlands 1850-2000 / Paul Begheyn ; m.m.v. Eugène van DeutekomA guide to the history of the Jesuits in the Netherlands 1850-2000
Auteur
  • Paul J. Begheyn (1944-) ; Eugène van Deutekom
Reeks
  • Jesuitica Neerlandica ; 1; Subsidia ad Historiam Societatis Iesu ; 13
Paginering
  • 144 p
Uitgever
  • Nijmegen : Valkhof PersAmsterdam : Nederlands Instituut voor Jezuïeten Studies[Rome] : Institutum Historicum Societatis Iesu
Jaar van uitgave
  • cop. 2002

Het archief

Meer over het archief
Beschrijving archief

Een echt persoonlijk archief van pater Van Lith is niet aangetroffen. De op het KIT in Amsterdam en het KITLV in Leiden berustende manuscripten en drukwerken zijn mogelijk afkomstig uit Indonesië. Een deel van de geschriften en het archief van Van Lith zijn wellicht op Java achtergebleven. Nader onderzoek hiernaar is wenselijk.

Beschrijving archief (Engels)

A personal archive of Father Van Lith has not been found. The manuscripts and printed matter that are being kept at the KIT in Amsterdam and the Royal Institute of South East Asian and Caribbean Studies may have originated in Indonesia. A part of the writings and the archive of Van Lith may have been left behind on Java. Further research on this subject is desirable.

Bewaarplaats Archief Nederlandse Jezuieten (ANSI), Houtlaan 2, 6525 XZ Nijmegen
Periode archief 1540-2011
Openbaarheid beperkt
Opmerkingen openbaarheid

Op de nalatenschappen en de inventaris daarop berust in elk geval een openbaarheidsbeperking wegens het vertrouwelijke en recente karakter van een deel van de stukken. Alleen stukken ouder dan 50 jaar zijn raadpleegbaar, tenzij de provinciaal overste anders beslist. Het archief is op afspraak te bezoeken.

Omvang 22m+24m+?m+?m=?m
Toegang soort
  • Inventaris met inleiding
Subarchief van

Archief Nederlandse provincie Jezuieten

Bijzondere relevantie

In het archief van de Nederlandse provincie van de jezuïeten bevindt zich geen persoonlijk archief van pater Van Lith. Wel zijn in de collectie Handschriften te vinden:

 

Geschriften van pater F.G.J. van Lith SJ: De geschiedenis der katholieke Javamissie; Mijn eerste bezoek aan Kalibawang; Referaten aan Koloniaal Onderwijscongres; Officiële stukken en protesten over achterstelling van katholieke onderwijzers van de kweekschool Moentilan bij die van de openbare kweekscholen en over de degradatie van de meisjes kweekschool te Mendoet tot fröbelkweekschool; Plannen voor kweek-fokschool in Nederlan; Rapport aan kardinaal van Rossum; Een hogere burgerschool voor Indië; brieven, e.d. van Lith S.J. (doos 324; inv. nr. I. 29).

 

Krantenknipsels over pater Van Lith (doos 328; inv. nr. I.45)

 

Stukken over pater Van Lith: Het conflict tussen Van Lith en P. Hoevenaars S.J., 1898-1901 (doos 342, inv. nr. I, 113)

  1. Correspondentie met de Provinciaal en andere stukken betreffende de oprichting van een kweekschool voor Nederlands-Indië in Nederland, 1916-1922. Bevat een lange nota voor kardinaal Van Rossum over de verdeling van de Java-missie.
  2. Manuscript ‘De geschiedenis der katholieke Java-missie’, met ingebonden herinneringen van P. Darmasepoetra S.J. over Van Lith, 1926, en commentaar daarop van L. van Rijckevorsel.
  3. Krantenknipsels en brieven van jezuïeten-missionarissen in Nederlands-Indië aan L. van Miert S.J. over het overlijden van Van Lith, 1926.
  4. Typoscript ‘De geschiedenis der katholieke Java-missie’ (zie c.), 1929.
  5. Typoscript ‘Mijn eerste bezoek aan Kalibawang’, z.j. (gepubliceerd 1930).

 

 

 


Bewaarplaats Kon. Instituut voor Taal-, Land- en Volkenkunde, Leiden
Periode archief 1918-1926
Openbaarheid openbaar
Omvang 3 manuscripten
Bijzondere relevantie

Het betreft drie door Van Lith geschreven manuscripten die in Nederland volgens de Ned. Centrale Catalogus alleen in de bibliotheek van het KITLV aanwezig zijn:

 

De geschiedenis der katholieke Java-missie (1926), fotokopie van een ongepagineerd manuscript.

 

Kjahi Sadrach: eene les voor ons uit de Protestantsche zending van Midden-Java (Jogjakarta, 1973), 77 p., uitgetypte tekst van een manuscript dat grotendeels is ontleend aan publicaties van L. Adriaanse uit 1899 en ds. F. Lion Cachet uit 1896.

 

Lezingen gehouden door pater Van Lith en anderen op het eerste congres van de Vereniging Ned.-Indisch Onderwijs Kongres in 1918 over: algemene denkbeelden over onderwijs aan inlanders, de lichamelijke opvoeding als middel tot karaktervorming, de Hollandsch-Inlandse School, de Hollands-Chinese School, het Indische onderwijssysteem, een georganiseerd Indisch onderwijs en de Muloschool.

Verwijzing naar andere archiefvormers
Informatiewaarde Interressant archief