148. M. Is gelesen een remonstrantie van Willem Usse[linghs gerecomman]deert bij brieven van den cancelier Oxensteern ende [ambassadeur] van Sweeden, bij dewelcke denzelven aenraedt dat vanwegen de croone van Sweeden gesaementlijcken een compagnie met den Staet mach werden opgericht, omme daermeede den Spagnaerden in de Zuydzee zijn advantagen ende vordelen wegh te neemen, daertoe zeer goede gelegentheyt soude zijn, bereydt weesende aen te wijsen de middelen door dewelcke 'tzelve buyten laste van 't landt tot grooten dienst van haere ingeseetenen ende affbreuck van den viant met Godts hulpe bequaementlijcken soude connen werden teweeghe gebracht.

Hierop gedelibereert zijnde, worde verstaen dat gepersisteert soude worden bij voorghaende resolutie ende dit versoeck aen d'eene zijde gestelt onder reedenen, voor deesen bij die van de XIX^en van de Westindische Compagnie geallegeert, ten waere naemaels bleecke dat yet besonders [off] anders was als voor deesen, daerop alsdan soude connen werden gelet.

P. Willem Ursseling versoeckt alsnoch met recommandatie van de heeren rijcxcanselier Oxenstarn ende de ambassadeur Camerarius dat tusschen de crone Sweeden ende Haer Ho.Mo. de heeren Staten-Generael mach worden opgerecht een Suyder Compagnie op de Suytzee tot affbreuck van de coning van Spagniën.

Is geconsidereert dat het te kennen geven voor desen is gestelt geweest in handen van de bewinthebberen van de Westindische Compagnie; dat d'selve haer redenen daertegen hebben overgegeven, d'welcke daernae t'samen in besoigne sijn geëxamineert, daervan in de vergaderinge rapport gedaen ende niet geraden gevonden daerin te treden, daerbij alsnoch is gepersisteert.

149. M. Abraham Pina sloegh voor seeckere nyeuwe imposten gevonden te hebben die men ten dienste van de lande bequaemelijcken sonder yemant quetsinge soude connen practiseren, te weeten vooreerst een impost van ½ percento opte assurantiën ende 2 percento opte boodemerijen; 2^en eenen impost opte tabacq tot laste van de herbergiers; ten 3^en eenen impost opte speelcaerten. Dan worde bij de leeden geallegeert dat belanghende de twee leste voorslaegen in de 17^e ende 19^e poincten van beschrijvinge bij de projecten meede mentie van wordt gemaeckt ende aldaer op gelet zal connen werden, ende belanghende 't eerste hie[lden] de leeden noch in bedencken.

P. Abram Pina te kennen gevende dat hij heeft geïnventeert omme een impost te vinden van ½ ten hondert op de asseurantiën, 2 gulden ten hondert op de bodemerie, item de herbergiers met taxt in den impost van de taback, alsmede 3 à 4 sts. op yeder caertspel.

Waerop nae deliberatie verstaen is den eersten voorslach van de asseurantie ende bodemerie vooralsnoch houden in bedencken ende de twee andere voorslagen uytgestelt totdat de poincten van beschrijvinge, daervan mentie maeckende, sullen bij ordre voorgedragen worden.

150. M. Is geleesen ende geresumeert de missive van Zijn Ex.^tie van 27^en september uyt Sprangh, dicterende dat opten zelven dagh de generale monsteringe in 't leegher ende steeden ende forten daerontrent heefft doen doen ende de capiteynen aengeseyt dat zij haer compagniën souden hebben compleet te houden, ende dat zij voortaan precijs bij de comptoiren souden werden betaelt. Dan alsso Zijn Ex.^tie verstaet dat belanghende de resolutie van de affectatie van de militie alhier eenige naeder consideratiën souden werden gemoveert, dat Zijn Ex.^tie gheerne geïnformeert waere van de intentie van de heeren off haer meeninge is datte affectatie van de militie zijn voortgangh neemen ende hij dienvolgens de capiteynen zal moghen aenseggen dat zij alle maenden haer ordonnantie hebben te vorderen off nyet, om te weeten waernaer hem te reguleren.

Hierop gedelibereert zijnde, worde bij meest alle leeden verstaen datte resolutie van de affectatie van de militie staet grijpen ende effect sorteren sal, als nae volcomen kennisse van zaecken nae rijpe deliberatie genoomen ende dat sulcx Zijn Ex.^tie zal worden aengeschreeven, ende belanghende de vordere lasten buyten de drye staeten dat men die soveel mogelijck is zal betaelen uytte restanten van den 200^en penning van de negotiatiën van 1.500.000 £ ende anders voor desen geconsenteert. Dan belanghende het 2^e lidt van de missive off de capiteynen van nu aff ordonnantiën op de comptoiren zal werden gegheeven, dan off noch voor eenige weecken leeninge zal worden gecontinueert, is verstaen dat op mergen naerder sal werden geresumeert.

P. Bij resomptie is in naerder deliberatie geleyt den brieff van Sijn Ex.^cie den 27^en tot Prang[!] dat de monsteringe aldaer ende naestgelegen garnisoenen op dien dach is gedaen, dat de capiteynen is aengeseyt haer compagnie complet te maecken, dat se voortaen maentelijcken gemonstert ende precijs betaelt sullen werden volgende de goede resolutie op de affectatie der middelen genomen, daerop Sijn Ex.^cie verstaet dat eenige swaricheyt wert gemaeckt. Versoeckt daeromme antwoort te mogen hebben of de meyninge alsnoch niet en is d'selve resolutie te volgen ende d'ordonnantiën op de comptoiren uyt te geven soo haest alse vergeven sijn.

Is bij meerderheyt van advijsen verstaen omme de affectatie alsnoch vast te houwen ende dat sulcx Sijn Ex.^cie sal worden aengeschreven. Op 't uitgeven van de ordonnantiën is niet geconcludeert, ende worden oock crachtige redenen ter contrarie gemoveert dat niet mogelijck sal sijn de affectatie in treyn te brengen sonder op d'andere lasten tegelijck ordre te stellen.

151. M. Op 't versoeck van de bewinthebberen van de Noordse Compagnie van Amsterdam ende 't Noorderquartier, versoeckende, alsso Zelandt nyet aengecomen is ende haer nyet geleegen compt daernae te wachten ende dat oock buyten haer de questie van de pretenderende leeden nyet en zal connen werden affgedaen, dat daeromme de bijeencompste magh werden geprolongeert totte naeste vergaderinge ende ordre ter Generaliteyt gestelt dat die van Zeelandt daertegens meede mogen werden ontboden ende beschreeven, opdat alsdan die questie een eynde gemaeckt ende de zaecke met accommodatie magh werden gevonden.

Is nae deliberatie goedtgevonden dit versoeck toe te staen ende dat ter Generaliteyt zullen worden geprocureert brieven aen de heeren van Zelandt, bij dewelcke dezelve van deese resolutie verwittight ende tegens den gestelden tijde meede aengeschreeven ende gelast sullen werden te compareren.

P. De bewinthebbers van de Noortsche Compagnie van de Camere tot Amsterdam te kennen gevende dat sij volgende de ordre van Haer Ho. Mo. ende Ed. Mo. op den 15^en september hier sijn verschenen geweest omme op de accommodatie van de leeden die sustineren in deselve Compagnie mede ingelaten te moeten werden, in besoigne te treeden, doch dat die van Zeelant in gebreecke gebleven sijn ende die van het Noorderquartier, vermits de aencoomste van haer schepen weder sijn vertrocken. Versoecken oversulcx dat de saecke mach werden uytgestelt tot de naeste vergaderinge ende daertegen bij Haer Ho. Mo. bevordert dat die van Zeelant alsdan mede beschreven mogen worden, opdat de saecke eenmael mach werden affgedaen, 'twelcke is geaccordeert sooals 't leyt ende sal dienvolgende daertoe ter Generaliteyt devoor gedaen werden omme die van Zeelant mede te beschrijven.

152. M. De heeren van Den Briel effter instantiën doende om met behoorlijck guarnisoen voorsien te worden, is verstaen datte heeren van Amsterdam werden versocht een van haer compagniën derwertsaen te senden, mits dat men dezelve daerover sal doen behoorlijck contentement als voor deesen, ende hebben de gedeputeerden aenghenoomen die zaecke te faciliteren datter geen swaricheyt in zal werden gemaeckt.

153. P. Is voorts bij die occasie in resomptie gebracht wat de leeden verstaen dat te doen sal staen mette capiteynen buyten repartitie sijnde ende meest op de frontieren in garnisoen leggende, daeruyt dan groote swaericheyt staet te verwachten bij gebreck van betalinge, gelijck meermaels voor desen is geproponeert, ende op gisteren noch verstaen dat de heeren Gecommitteerde Raden naerder bericht souden willen doen, daerop de heer raetpensionaris Cats nu verclaert vanwegen de heren Gecommitteerde Raden dat sij niet naerder connen advijseren als voor desen hebben gedaen, gemerckt d'saecke sonder prompt gelt niet en is te helpen.

Is goetgevonden dese ende andere nootsaeckelicheeden door de heeren Gecommitteerde Raden te voldoen uyt de negociatiën voor desen geconsenteert, eerst tot 1.200.000 ende daernae noch 1.500.000 £, daeraen noch veel resteert, ende dan oock uyt de restanten van de 200^e penning ende anderen, ende dat ondertusschen op de middelen sal worden gedelibereert.

154. P. Den 1^en october naenoen op de voorss. saecken alsoo de omvraeg op der Goude; sluyte voornoen.

155. P. Is gelesen een brieff van den heer Harberts den 29^en september uyt het leger tot Sprangh, refererende van de gedane monsteringe ende dat de capiteynen was aengeseyt voortaen promtelijcke op de rollen te sullen worden betaelt; voorts van de groote clachten der ritmeesteren ende capiteynen buyten de drie staten van oirloch om gelt; datter alles was verset; dat sij hadden over buyten alle credijt sijn, sulcx datter ruyters waren die in 2 dagen geen broot gehadt en hadden, 'twelck een miserie is daertegen ordre sal moeten worden gestelt; dat den vijant noch leyt ontrent Lier; dat binnen Breda seer gevuyrt ende het canon 3 mael affgeschooten was; men meynde over 't ontset van Dole.

156. P. Item een brieff van Sijn Ex.^cie uyt het leger den 29^en voorss., daerbij op 't hoochste recommanderende dat Sijn Genade graeff Willem van sijn achterstal als veldmareschal over 15.225 ƒ ende van sijn tractement als colonel ... doch mach werden betaelt, daeraen Sijn Ex.^cie ende [Sijn] Genade grote vruntschap sal geschieden.

157. P. Een missive van Billerbeeck den 27^en uyt Ceulen dat de keysersen Soest hebben ingenomen, veel moederkoorn daerin gevonden, daernae Ratenau ende veel Sweetsche daerin nedergehouden.

158. P. Noch een advijs uyt Valencijn den 22^en september dat bij 't leeger van Sijn Ma.^t van Vranckrijck niet wort uytgerecht apparent door de infectatie van de lucht; dat de cardinael-infant tot Bergen in Henegouwen was, daer nochtans van de groote sieckte mede niet vrij en is; dat bij de keyserse Coison ende Verduyn ingenomen sijnde, groote rijckdom in schuyten gevonden is. De Franchoysen souden Italiën t'enemael verlaten hebben.