Notulen van de vergaderingen der Staten van Holland 1620-1640 door N. Stellingwerff en S. Schot

 
English | Nederlands

Aantekeningen op 15 mei 1637

ZITTING C

Staten van Holland en Westfriesland, Zitting van 22 april tot 20 mei 1637

Vrijdag 15 mei 1637

108. Is rapport gedaen door de heer pensionaris van Dordrecht dat de gedeputeerden Sijn Hoocheyt hebben bekent gemaeckt de resolutie, alhier op de drie poincten wegen Sijn Hoocheyt door de geassumeerde heeren op 't redres generael van de verpondinge geproponeert, namentlijcken 1. dat de doleantie van de heeren van Leyden eerst sal werden affgedaen ende dan vervolgens van vooren aen van stadt tot stadt, van quartier tot quartier, maer dat op 't 2e het besoigne sal werden secreet gehouden totdat alles affgedaen sal sijn, ende nopende het 3e dat se yemant bevindende in redres generael overgeslagen off nae de 5e ende 8e penning respective niet beswaert, daervan een lijste te maecken ende over te leveren, omme namaels daerop gelet te werden als nae behooren, hebbende voorts Sijn Hoocheyt gerecommandeert de saecke van de doleantie metten eersten bij der hant te willen nemen ende aff te doen, daerop Sijn Hoocheyt verclaert heeft, bijaldien mijnheeren de Staten eerder hadden geresolveert op de voorss. poincten die al voor ontrent 2 maenden sijn overgegeven, dat hij de saecke eer soude hebben connen aenvaerden ende is alsnoch tevreeden om 'tselve metten aldereersten te doen.

'tWelck bij de leeden danckelijcken is aengenomen ende sullen 't effect vandien verwachten. Dienvolgens sijn de heeren van Delft ende Leyden versocht haer alsnoch op 't haertsteedgelt met d'andere leeden te willen conformeeren, opdat alsoo, die ende andere consenten gedragen sijnde, de vergaderinge met gerustheyt mach comen te scheyden.

109. Voorts dat sij oock Sijn Hoocheyt hebben versocht op de saecke van 't last- ende veylgelt om die van Zeelant daertoe te willen disponeren, gemerckt daeraen ter saecke van de zee ten alderhoochsten gelegen is, daerop Sijn Hoocheyt verclaerde dat nae sijn hooch wijsheyt best soude sijn daerop aen te stellen een conferentie tusschen de gedeputeerden van Hollant ende Zeelant om een goede uytcoompste te vinden. Is alsnoch verstaen aff te wachten totdat Sijn Hoocheyt alle devooren bij de gedeputeerden van Zeelant sal hebben gedaen ende wat effect 'tselve sal baren, omme alsdan naerder te resolveeren ten meesten dienste van de lande.

110. Insgelijcx van de communicatie met Sijn Hoocheyt gehouden dat 15 vijantsschepen, daeronder maer 4 à 5 coningsschepen ende de rest fregatten, daer men verstaet noch 3 sullen bij comen, op de custe van Noorwegen ontrent Vleckero sijn ende de Noortzee onveylich maecken; dat een Pieter van Borgongen, woonende tot Medenblick, vandaer comende, seyt dat se 't schip De Pot van Medenblick al verovert ende capiteyn Jan van Galen doen wijcken hebben, gelijck oock d'coopvaerders niet derven uytcomen; dat oock op vrijdach lestleden 40 schepen uyt Texel t'seyl sijn gegaen die benevens de voorgaende perickel sullen loopen. Hebben daeromme versocht dat Sijn Hoocheyt soude believen goedt te vinden dat de schepen voor de havenen van Vlaenderen gedestineert, per expressen mogen werden gecommandeert de voorss. vijant te gaen soecken ende alle mogelijcke affbreuck te doen daer hij best te vinden sal sijn. Daerop Sijn Hoocheyt verclaerde dat sulcx was strijdende tegen de nieu beraemde ordre ende mitsdien niet geraden vont sulcke schielicke veranderinge te doen, te meer vermits men van tijt tot tijt advijsen had becomen dat in 't achterste van april off in 't voorste van mey een vloot schepen met volck ende gelt uyt Spangiën soude comen, daerop in alle gevalle diende geledt.

Waerop sijnde gedelibereert ende ondertusschen bij de heer Cats gerefereert dat Sijn Hoocheyt advijs heeft becomen dat de voorss. vijantsschepen sijn geweest hier voor de havenen van 't lant ende bij gebreck van victalie sullen moeten inloopen, soo is goedtgevonden d'saecke noch wat te laten op sijn beloop tot naerder advertentie.

111. De heer raetpensionaris heeft voorgedragen dat de heeren Gecommitteerde Raden op 't alderhoochste benaut sijn om gelt, weten geen raet om 7.000 £ voor den contrerolleur Van der Mijl om de ponten, die 't leger, te velde gaende, sullen moeten werden gebruyckt, gereet te maecken, daertoe sij nochtans bij Haer Ho. Mo. serieusselijcken sijn versocht, souden gaerne weten wat hierop te doen.

Is goedtgevonden, alhoewel ordentelicker soude comen de petitie van de Raet eerst te consenteeren, dat de heeren Gecommitteerde Raden de voorss. 7.000 £ nae oude gewoonte op de quote van dese provincie in de legerlasten sullen furneeren.

112. Is voorts goedtgevonden, naedien de graeff van Hanau anno 1605 aen de agent Brederode heeft verstreckt ten dienste van den lande een somme van 18.000 rijcxdaelders, onder belofte van restitutie als de noot ende gelegentheyt sulcx soude vereyschen, daervan dito graeff in dese sijne ongelegentheyt restitutie versoeckt, gelijck meermaelen voor desen heeft gedaen, welck capitael metten interesse vandien soude monteeren ontrent 55.000 rijcxdaelders, d'welcke voor 't meerendeel gevonden souden connen werden uyt de post van 22.800 gulden, daervoor de commis Schats als in den jare 1615 ende daernae weder anno 1618 in rekeninge van de ontfanger-generael gebracht ende geproffiteert, op de Voorpoorte wort gedetineert, welcke somme van 22.800 £ metten intresse vandien t'samen bedragende ontrent 40.000 £ bij dito ontfanger voor 't gepresenteerde te restitueeren; dat gemelte graeff uyt de voorss. somme sal werden toegevoecht op gelijcke conditiën als hij d'selve aen Brederoede heeft getelt, sijn capitael, mits daeraen affstaende 'tgene alrede voor eenige jaren daerop aen Sijn Genade graeff Maurits betaelt mach sijn, men meynt van 8.000 gulden.

Ende wat aengaet de saecke van Schats dat naerder openinge aen de vergaderinge behoort te werden gedaen wie dat eygentlijcken de voorss. post metten interest vandien sal restitueeren, vermits Schats doemaels noch geen commis, maer allene clercq heeft geweest. Is oock bij eenige gemoveert datter bij die somme allene niet sal blijven, maer veel anderen maer haer sullen openbaren, daertegen exempel behoort te werden gestatueert.

113. De heer raetpensionaris heeft voorgedragen dat de ongerepartieerde troupen bijnae over haer betalinge beginnen te despereeren ende soo op de regieringe te spreecken dat niet langer is te verdragen, daeruyt groote swaricheeden, gelijck men apparent cort naerder hooren sal, staen te verwachten, ende vinden de heeren Gecommitteerde Raden haer ten hoochsten becommert omme met de officieren van de voorss. troupen ten aensien van haer swacke compagnie bij uytcoop te handelen in conformité van de voorgaende resolutie, tensij alvooren te mogen weten waer de penningen te vinden, vresen anders van quaet tot arger sullen vervallen.

Is alsnoch goedtgevonden dat de heeren Gecommitteerde Raden mette voorss. officieren sullen handelen op accoort ende dat men voor 't scheyden van de vergaderinge haer van penningen sullen versorgen, daeruyt de betalinge sal connen werden gedaen opdat quader mach werden verhoet.

114. De heer raetpensionaris heeft de leeden weder aengemaent haer alsnoch te willen verclaren op de negociatie van 295.000 £ over alle de comptoiren van dese provincie tot subsidie van de comptoiren van 't Suyderquartier, die de affectatie anders niet en connen voldoen, doch hebben de leeden, bijsonder van 't Noorderquartier, verclaert eerst naerder bericht te moeten hebben waeruyt het voorss. achterstal is spruytende off doordien sij te hooch aengeslagen sijn, off dat sij eenige penningen tegen ordre van de affectatie hebben gediverteert.

115. Op de requeste van burgemeesteren ende regierders der stadt Delft, versoeckende surrogatie van drie andere commissarisen in plaetse van Beaumont, Olican ende Oetges, wiens dienst in de Gecommitteerde Raden is geëxpireert, omme met de heer Van der Mijl, Wevelinckhoven ende Foreest de plano ende sonder rigeur van proces aff te doen de questiën, tusschen de gemelte regierders ende de hooftingelanden, mitsgaders dijckgraeff ende hooge heemraden, alsmede tusschen henluyden onder den anderen van Delfflant ontstaen. Ende daerop gelesen wesende de remonstrantie van dijckgraeff ende hooge heemraden van Delfflant voornoemt, haer beclagende dat voorgaende appoinctement op de remonstrantie van de heeren van Delft is verleent buyten haer weten. Hadden liever gesien d'saecke gelaten ware geweest voor de ordinaris justitie. Versoecken dienonvermindert dat de voorss. heeren commissarisen wel sullen mogen arbeyden om parthijen te vereenigen, maer in cas sulcx niet sal willen vallen, dan de saecke laten sonder decisie aen de gemelte justitie.

Is goedtgevonden dat de heer De Wit van Dordrecht, Van de Camer van Haerlem en De Vlaming van Amsterdam uyt de heeren Gecommitteerde Raden sullen werden gesurrogeert omme benevens de voorgaende parthijen te hooren ende te verdragen is 't doenlijcken, soo niet, te doen rapport omme alsdan naerder daerop geresolveert te werden als nae behooren.

116. Burgemeesteren ende regierders van Hoorn hebben bij requeste verthoocht dat die van Woggenum, staende onder haer regieringe, beneffens meer andere dorpen volgens seecker privilegie van graeff Philips van de jare 1336, daerna 1560 sijn gepreviligeert die van Woggenum dat se 16 van de pontrijcxte souden mogen kiesen die als vroetschap haer dorpsregieringe souden hebben, maer dat anno 1612 tusschen haerluyden daerover questie was ontstaen over 't verkiesen van deselve persoonen, ende anno 1619 de burgemeesteren ende regierders van Hoorn door de heeren Gecommitteerde Raden ende Sijn Ex.cie waren aengeschreven omme te letten dat de bittere paepisten uyt de regieringe mochten werden geweert ende andere gequalifiseerde de regieringe van desen stadt ende oock de religie toegedaen in plaetse geset, gelijck geschiet is. Dan daernae de huysluyden de regenten van Hoorn geroepen hebbende voor 't Hoff om bij haer privilegie gemaincteneert te werden, is 'tselve mede alsoo verstaen, gelijck ook voor den Hogen Rade, versoeckende onvermindert de voorss. sententiën, die sij verstaen te sullen blijven in haer geheel, interpretatie off onder de generale woorden van pontrijcxte niet moet werden verstaen dattet persoonen sijn, professie doende van de ware gereformeerde religie, off tenminsten deselve toegedaen ende dat niemant nu in de regieringe sijnde buyten tijts sal mogen werden verlaten.

Is verstaen ende geresolveert dat onvermindert de voorss. sententie een reglement sal worden beraempt wat persoonen onder de pontrijcxte, alsmede onder kerckmeesteren ende armevoochden sullen sijn begreepen, opdat de stoutheyt van de papisten niet de overhant en neme. Welcke resolutie daernae bij de heer raetpensionaris ingestelt ende hier gelesen sijnde, is eenige leeden niet smaeckelijcken geweest, gelijck mede niet nae redres vandien om de intentie te beter uyt te drucken ende de leeden smakelijcken te maecken, maer is opgehouden in naerder bedencken bij de heeren Eedelen ende anderen. Is eyntelijcken gesonden aen 't Hoff om advijs.

117. De heeren van Amsterdam ende anderen wederom voorgedragen hebbende dat nu geresolveert sijnde dat niemant in de Collegies van de Generaliteyt eenige giften off gaven sal mogen genieten off ontfangen, dat oock meteenen behoort ordre gestelt te werden op de depeches ende 't loon vandien, ende dat derhalven de communicatiën met Sijn Hoocheyt hiervooren goedtgevonden behoort te werden gedaen, daertoe gecommitteert sijn een uyt de ordre van de heeren Edelen, Dort, Amsterdam, Rotterdam ende Alckmaer omme, de consideratiën gehoort, vorders daerop te resolveeren.