Notulen van de vergaderingen der Staten van Holland 1620-1640 door N. Stellingwerff en S. Schot

 
English | Nederlands

Aantekeningen op 19 september 1637

ZITTING E

Staten van Holland en Westfriesland, Zitting van 15 september tot 17 oktober 1637

Vrijdag 18 september nanoen en Zaterdag 19 september 1637 voornoen

27. Den dijckgraeff ende heemraden van Geestmerambacht, van Schaegen ende Vrijdorpercoggen gaeven bij regte te kennen dat zij nyet geweeten hebben de intentie van de steeden Hoorn, Enckhuysen, Medenblik, noch van de heeren commissarisen opte leste inspectie van de Westvriesche dijcken ende omringh geweest zijnde, wel min datte zelve soude strecken tot een generale verstoelinge, dat sij daerom oock de leste vergaderinge zeecker request overgelevert hadden om te hebben copye van de requeste bij dezelve leeden geëxhibeert ende daertegens te seggen ’tgunt haer geraeden duncken soude; datte zelve requeste so sij meenen nyet en is geleezen; dat zij daerom nyet eens gehoort zijn; dat deese saecke veele onlusten ende ontroeringen in ’t landt ende verminderinge van gemeene lasten ende contributiën nae hem sleepen sal, datter een eeuwige verstoelinge eens uyt laste van de graeff eens voor al in ’t jaer 1337 gemaeckt is; dat alleen in reguarde van Valckoogh ende Ooterleeck eenige exemptie gedaen is; datt over de 300 jaeren deese saecke gerust heefft sonder dat oyt een woordt van de generale verstoelinge is gerept, maer wel dat men om de zee wat toe geeven ende de dijcxlasten te verminderen, Medemblick soude buytendijcken ende andere gelijcke voorslaegen meer; dat zelffs oock deese zaecke bij den Hoogen Raede tot Mechelen, bij occasie van ’t proces over de 900 roeden dijcks bij Winckel, definitivelijck is getermineert; dat daerom partijen daerbij hadden hooren te rusten, in allen gevalle dat wijl haer ’t privilege van voor haeren ordinaris rechter geroepen te worden nyet en can worden onttrocken; dat daeromme de delegatie aen den Hogen Raedt geen plaetse con hebben ende dewijl deese resolutie haer ongehoort genomen is, versochten daeromme datte zelve gerevoceert ende zij voor de ordinaris justitie moghen werden gerenvoieert, tevreeden zijnde dat hierentusschen opte periculeuste plaetsen van den dijck sodanige voorsieninge werde gedaen als tot verseeckeringe van dezelve ende van ’t landt van nooden weesen zal.

Hierop gedelibereert zijnde, wierde bij de heeren van Hoorn, Enckhuysen ende ons zeeckere contrarie reedenen geallegeert waeromme dit versoeck geen plaetse conde hebben ende daerom geconcludeert dat gepersisteert moght werden bij de resolutie. Die van Alckmaer sustineerden daertegens datte delegatie geen plaetse conde hebben als strijdende tegens het privilege van ’t landt; dat nyemant zijn ordinaris rechter can worden onttrocken; dat zaecken van dijckage nyet voor den Hoogen Raedt connen coomen als bij appèl volgens het 22en articul van haer instructie; dattet Hoff Provintiael geauthoriseert is van oude privilegen kennisse te neemen ende andere reedenen meer, die bij ons gesolveert weesende, is eyntelijcken verstaen dat onvermindert de resolutie de heeren van Hoorn cum sociis copye zal gegeeven werden van ’t versoeck, om daertegens te seggen dat haer geraeden duncken zal mits dat interim sorghe sal werden gedraghen datte dijcken nae behooren verseekert ende het landt buyten pericule van inundatie werden gestelt.

28. De ordonnantiën van ’t kleynzeegel is verstaen dat om de ampliatiën te beeter in train te brenghen allomme zal worden gepubliceert ende gepractiseert; dan belanghende de obligatiën onder de handt off dezelve nae advenant de somme meer off min sullen gheeven off met een somme mogen volstaen, is goedgevonden eens naerder te resumeren.

29. Op ’t versoeck van de heeren van Leyden is verstaen dat de verpondinge van zeecker volmolen daermeede sij in verpondinge zijn beswaert ende in Oegstgeesst getransporteert is, daer zij effter beswaert is met 20 £ op haer quoyer, zal werden affgeschreeven ende datte zelve molen mits eens betaelende ende de gemelte verpondinge tot Oestgeest zal mogen volstaen.

30. Den ontfanger Reael van Amsterdam remonstreerde datte maekelardijen tegens 1/3 van de gulden per cento voorheenen bij hem genooten, alsnu in zijn reeckeninge de anno 1634 hem geroieert waeren, versocht dat voor dat jaer hem moghten gepasseert worden om geen haspelinge in zijn reeckeningen te veroorsaecken ende alsso hij maer 2200 £ aen tractament treckt, daerop hij drye dienaers moet onderhouden ende dat voor een ontfangh van 27 à 2800.000 £ daer zijn vaeder anno 1595 als maer 300.000 £ ontfangen heefft ’tselve tractament genooten heefft ende mitsdien in zijn reguard particuliere reedenen dienen, versocht daerom opte verhooginge van zijn tractament naerder voor commissarisen gehoort te moghen werden. Is verstaen dattet advijs van de heeren Committeerde Raden op dit versoeck alvooren eens zal werden gehoort.

31. Op ’t gemoveerde van de heeren van Delfft is toegestaen aen den aenneemer van ’t maecken van de tombe epitaphie steen metten aencleeven vandien noodigh tott een eerteycken van den admiraal Pier Heyn, daertoe bij den heeren Staten-Generael vijffduysent gulden geaccordeert zijn, vrijheydt van de grove waeren, mits dat opte verpachtinge ’tzelve zal worden genotificeert ende de heeren van Delfft sorge sullen draeghen dat daer nyet particuliers onder en speele.

32. Zijn geleesen de reedenen bij den vice-admirael Lyeffhebber geallegeert ter Generaliteyt om dewelcke hij zijn dimissie aldaer versocht ende na genomen advijs van Zijn Ex.tie van de Staten-Generael dezelve oock becomen heefft, daerover bij de heeren van Rotterdam voornamentlijck eenigh misnoegen werde bethoont dat buyten kennisse van deese provintie sulcx geschiet was, wiens vice-admirael hij was, effenwel tegens de zaecke zelff nyet hebbende, maer meenende dat op een ander maniere hadde behoort gelicentieert te worden nae zijn meriten, daeraff zij noch een staeltjen waeren verhaelende, dat nyet wel en docht.

Hierop gedelibereert zijnde, wierde bij meest alle leeden verstaen dat tegens de admirael Dorp ende deesen Lyeffhebber noch verscheyden stucken overgeleevert waeren van beganghene faulten onder zeeckere gedeputeerden berustende die zij verstonden dat opgesocht, naerder geëxamineert ende een eynde van gemaeckt behoort te worden, ende dat in plaetse van de absente heeren eenige andere souden mogen werden gesurrogeert; dat men hierentussen despicieren zal nae een ander gequalificeert persoon om in desselffs plaetse te gebruyken; dat oock geen betalinge van zijn verdiende maentghelden aen hem sal werden gedaen, sonder naerder last.

33. Is geleesen een brieff van Lodewijck Versen van den 22en augusty uyt Baione vermeldende dat de scheepen van Colaert in de passage van den 2en augusty aff al seylreedt gelegen hebben mette raes in ’t cruys, sterck 32 scheepen ende 24 van denzelve, daeronder 6 à 8 Duynkerckers, overbrenghende 3000 man, met 3 millionen aen ghelt, weesende onder dezelve drye groote Engelsse scheepen, de reste behalven de Duynkerckers weesende Hollandsche fluyten ende prinssen onderweghs genoomen, waervan hij de heeren Staten bij deesen was waerschouwende ende versoeckende dat deur de scheepen van den admiraal Dorp behoorlijck daertegens moght werden gevigileert.

Hierop gedelibereert zijnde, is goedtgevonden dat alles uytte Collegiën van de Raeden ter Admiraliteyt zal worden bijgebracht tot assistentie van de voors. vloote van Dorp dat eenichsints moghelijck zal zijn ende dat oock ordre zal worden gestelt, so den admirael om de vuylicheyt met zijn schip opcompt, dat een ander gequalificeert persoon het commando hierentusschen magh worden aenbevoolen.

34. Tot commissarisen over de aenstaende verpachtinge zijn gecommitteert binnen de ondergeschreven quartieren als volght; in ’t quartier van:

Dordrecht: Haerlem, Rotterdam

Haerlem: Edelen, Delfft

Delfft: Edelen, Amsterdam

Amsterdam: Schiedam, Enckhuysen

Goude: Gorchem, Hoorn

Gorchem: Dort, Alckmaer

Briel: Goude, Medenblick

Alckmaer: Leyden

Edam: Schoonhoven, met een van Committeerde Raden uyttet Noorderquartier