Notulen van de vergaderingen der Staten van Holland 1620-1640 door N. Stellingwerff en S. Schot

 
English | Nederlands

Aantekeningen op 4 oktober 1638

ZITTING J

Staten van Holland en Westfriesland, Zitting van 8 september tot 10 oktober 1638

Maandag 4 oktober 1638 voor- en nanoen

109. Zijn geleesen de resolutiën de verleeden weecke van de vergaderinge genomen, die daermeede gehouden wierden voor geresumeert ende gearresteert.

110. De heere Bruyninghs binnen staende deede rapport van zijn commissie op Amelant, verclaert van Ernest Lumb[?] nyet anders vernomen te hebben dan dat hij daer eens geweest ende den heer zijn brieven van investiture bekent gemaeckt hebbende, datelijcken daernae vertrocken is ende so hier ende daer te Hamburch, in Vrieslandt ende Noord-Hollandt gedwaelt heefft ende eyntelijcken van Hamburch geschreeven oock uytte Gluckstadt so yemandt passen begeerde van neutraliteyt, dat van hem dezelve hadde te consequeren; dat hij oock zijn cachet te Brussel gelaeten hadde om daerbij te connen weeten wat brieven bij hem gepasseert waeren ende dat geen andere vrijheyt souden hebben.

Belanghende de neutraliteyt dat geen ander vrijheyt heefft connen bevinden als dat anno 1629 bij de Infante voor dat jaer alleen haer toegestaen is om met haer pincken ende vischboots een mijl à 2 in zee vrij te moghen vaeren ende dat op die ploy alles tot nu toe so wat heen gelopen heefft ende dat zelffs noch in ’t voorjaer daerop een buyssse bij de Duynkerckers aengheranst vrijgelaeten is.

Ende belanghende de zeebrieven, dat die bij den heer aen geen vreemde maer alleen aen ingeseetenen van ’t eijlandt werden gegheeven; voor zoveel aengaet de neeringe van ’t eijlant, dat die bestaet in visserije gelijck andere zeedorpen, hebbende 30 à 40 pincken ende vischboots, 4 doggers ende vier buyssen, alle bij de ingeseetenen ende nyet bij vreemden uytgerust, die gewoon zijn haeren gesouten visch ende haringh off nae deese landen, off nae Enckhuysen, off nae Hamburch te vervoeren, haer meede mettet drooghen van schollen ende anders veel bemoeijende die zij opte voorgenoemde plaetsen ende quartieren versenden; dat zij geern van hem bedonghen hadden om haeren eersten haeringh datelijcken nae Hamburch te mogen vervoeren, doch was hen zulcx affgeslaegen.

Belanghende het havenen van eenige scheepen, dat daer weynigh geleegentheyt ende meest een vlacke strandt is als voor ende ontrent Schevelingen; datter maer één crompte is, geheeten het Moddergat, diep 7, 8, 9 à 12 voeten, daer bij geleegentheyt haer 10 à 12 scheepen souden connen verberghen.

Belanghende de questie van schipper Yde Dircksz. over zijn schip bij den Duynkerckers aldaer aen strant gejaeght ende aldaer gebercht, waeren partijen verdraeghen dat gesaementlijcken over een maent in Den Haeghe souden comen om deur ordre van de heeren Staten naerder met malcanderen geaccordeert ende verdraegen te worden, waermeede besluytende, is voor zijn moeyten bedanckt ende versocht alles bij geschriffte te willen overleeveren.

111. Den heer van Oosterwijck, ambassadeur in Vranckrijck vanweegen deesen Staet, versoeckende betalinge van een somme van 1.974 £, weesende interessen die hij heefft moeten betaelen vanweegen penningen tot betaelinge van zijn tractament nootsaeckelijcken opgenomen ende dattet zelve op zijn declaratie moght werden gevalideert gelijck het voor deesen is geschiet, werde nae deliberatie ‘tzelve bij de meeste leeden om de consequentie wille affgeslaeghen ende geëxcuseert.

112. Jan Christoffel van den Berch, geweesen stadhouder in Moraviën, is op zijn versoeck toegestaen octroy om voor den tijdt van 25 jaeren alleen in ’t werck te moghen stellen zeeckere zijne inventie van swaere gewichten met meerder gemack over overtomen ende andere hooghten langs ende dwars ende omhoogh te brenghen, mits dattet zij een nyeuwe inventie ende nyet contrariërende voorghaende octroien.

113. Gehoort het rapport van de heeren commissarisen geëxamineert hebbende het request van Lucas Fransz., pachter van ’t gemael tot Wormer, pretenderende mette duurte van de graenen anno 1630 gevallen ende het verbot van uytvoer van graenen daerop gevolght bij de 40.000 £ verlooren te hebben, is nae deliberatie goedtgevonden denzelven om de geallegeerde reedenen te remitteren een somme van 18.000 gulden, mits betaelende sijn vorder restant, de helffte geduurende deese maent ende de weederhelffte over 3 maenden, alles in conformité van het advijs van de voors. commissarisen.

114. Is meede in deliberatie geleyt het 33e point van beschrijvinge spreeckende van de betaelinge der tractamenten, mitsgaders van de servitiegelden ende van de 50 compagniën, de 500 man binnen het regement van Charnacé mette 600 ruyters in plaetse van de bydets aengenomen, daerop nae deliberatie verstaen is dat tot betalinge van de tractamenten ende vordere lasten penningen ende middelen moeten werden geconsenteert ende interim meede het besogne opte servijsen ingestelt te voltrecken ende teffens meede uytte Committeerde Raden te verstaen hoe ’t staet mette Fransse penningen, die tot betaelinge van deesen eenighsints meede voorgeslaegen zijn, om alsdan op alles naerder te voorsien.

115. Op het 35e point om ordre te stellen opte comptoiren tegens de abusen die in swangh [gaen], mitsgaders datte defectueuste nae behooren moghten werden gesubsidieert, worde verstaen datte besogne op deesen ingestelt alvooren moet werden voltrocken, ende alsso bij deese gelegentheyt die van Haerlem remonstreerden datte ontfangers de continuatie gelden van de makelardijen, schoon haer hier affgeslaegen, in reeckeninge zijn brenghende ende daerop groote sommen inhouden, is meede verstaen de heeren Committeerde Raeden te lasten om haer op alles ter Reeckencaemer te informeren ende sorghe te draeghen datte resolutie op ’t affschaffen van de maeckelardijen bij den ontfangers werde naegecomen ende eenparighlijcken gepractiseert.

116. De heeren Committeerde Raden binnenstaende reïtereren haer clachten voor desen gedaen, segghen datte schulden ende lasten so groot zijn ende so excessijff dat alle dezelve mettet opbreecken van ’t leeger noch onghelijck sullen vermeerderen ende haer teffens overvallen, sodat de mutinatie van soldaten ende verlies van steeden ende frontierplaetsen seer vermoedelijcken te vreesen is; dat zij met geen minder somme als 2.500.000 [£] bij provisie haer connen behelpen, dat off bij middelen off bij negotiatie sal moeten werden gevonden, daertoe sij versoecken dat voor ’t scheyden ordre in moght werden gestelt, doch heefft daerop nyet anders geresolveert connen worden dan dat de middelen die in beschrijvinge zijn met alle mogelijckheyt sullen moeten werden geadvanceert, ende die van der Goude op de binnenscheepsbieren ende de vordere leeden op ’t pick ende teer naerder gesommeert om daervan een goede uytcompste te becomen.

117. De gemeene stuurluyden van de boots, galiots, botters ende schollers op Oost-Vlieland is op haer versoeck toegestaen octroy om tot lossinge van haer gevangenen te mogen opgaeren ende omslaen een oortjen opte gulden van de visch die aldaer zal worden aengebracht ende vercofft.

118. Noch zijn geleesen verscheyden requesten daerin pro re nata in is gedisponeert.