135. De gedeputeerden tot Rotterdam geweest zijnde opte inspectie van de 5 Roaensvaerders verclaeren dattet cleyne scheepen zijn, de grootste van ontrent 50 lasten ende een off 2 à 14 lasten innehebbende nyet dan grove waeren; dat zij de schippers haer cognossementen ende boeckjes van haere carga affgeëyscht hebbende, bevinden dat circum circa mette ladinge overeencomen ende ‘tgunt in convoy is bekent ghemaeckt meest alle nyet meer als halff gelaeden, een alleen uytgesondert, die meest gelaeden was, ende haer wrevelich beteeghent heefft weygerende zijn laedboeckjen te exhiberen, sulcx dat zij daervan het beste gevoelen nyet en conden hebben ende van voornemen wesende om te procederen tot ontladinghe; datte burgermeesteren van Rotterdam haer daertegens hadden geopposeert, verclaerende nyet te connen gedoogen dat men scheepen die gereet waeren om te vertrecken ende daervan zij den convoier gelt hadden verschooten ende alreede tweemael den windt over ’t hoofft hadden laeten waijen de derde mael sulcx verghen soude, te meer dewijl men maer gingh op een losse suspitie sonder kennisse van fraude; dat zij oock nyet conden oordelen dattet zelve bij haer grauw soude werden gedooght ende licht ongemacken uyt souden connen rijsen, waeren effenwel tevreeden sulcx toe te staen als op alle havens ‘tzelve op eenen tijdt soude mogen werden goedgevonden, maer wilden alleen tot geen exempel gestatueert zijn. Alle ‘tzelve haer naerderhant bij resolutie van vroetschappen met eenparige stemmen genoomen, tot schrifftelijcken antwoordt toevoegende dat zij daerom de zaecke daerbij laetende, alleen de eenen schipper hebben doen bewaeren om daerop Uwe Ed. Mog. intentie naerder te verstaen.

De gedeputeerden van Rotterdam deese resolutie patronicerende ende sustinerende dat een notoire nyeuwicheyt is daer geen exempelen van zijn dat oyt bij de regeringe zelffs soude zijn gepleeght ende mitsdien onreedelijck om in heuren reguarde apart te practiseren ende haere negotie quansuys alleen een brandmerck aen te jaeghen, die doch overal zijn gebreecken groff ende groot heefft, dat voor haer nyet te verdraegen is, wierde dezelve zaecke nyet ten besten bij de leeden opgenomen, alle oordelende dat de heeren van Rotterdam haer quaelijcken tot nadeel van ’t landt in deesen hadden gedraeghen ende daerom alsnoch bij andere middelen daerinne behoorde te werden voorsien; doch om met correspondentie te ghaen, dat alvoren de gedeputeerden ter Generaliteyt souden rapport doen om derzelver intentie verstaen weesende op alles naerder te resolveren, ‘twelck gedaen weesende daeghs daeraen, hadde de provintiën gedeputeerden versocht alles te willen stellen bij geschriffte om alsdan naerder op gelet te werden.

136. Gehoort het rapport van de heeren gedeputeerden naerder geëxamineert hebbende de stucken belanghende zeeckere questie tot Enckhuysen voorgevallen op ’t inbrenghen van zeecker lorrendraijer bij een capiteyn van de cust opgesonden, ’t vercoopen van dezelve ende plaetse waer de penningen te furneren, is verstaen, dewijl de custscheepen staen tot laste van de provintiën, dat daeromme het vordel van de prinssen betaelt behoort te worden daer ‘t de Staten-Generael goedvinden, mits tot geen andere als zeelasten gebruyckt werdende, ende zijn mitsdien de directeurs van Enckhuysen verstaen nyet wel gefondeert te weesen om de penningen bij haer te behouden, immers geen apparentie gesien om met fatsoen off reedenen de provintiën tot andere resolutie te connen beweegen ende dat vergeeffs is ende nyet geraeden sodanige disputen harde te roeren.

137. Bij den heeren gedeputeerden opte zeezaecken rapport gedaen zijnde van dat twee zaecken nodigh waeren: eerst een goede ordre ende daernae goede middelen van gelt om d’zelve te connen onderhouden. Datte ordre bestondt in de uytrustinge van de custscheepen ende van de convoiers. Belanghende de custscheepen waeren van opinie dat die directie van dezelve behoort te blijven aen Zijn Hoogh.^t ende de geassumeerde heeren om daerdoor de provintiën te houden tottet contribueren, doch datte equippage van alle dezelve gebracht behoort te werden aen de Hollandsche gedeputeerden in de respective Collegiën ter Admiraliteyt onder een aparte beëdighde instructie, mits dat aen Zijn Hoogh.^t daervan alvoren communicatie soude werden gedaen; dat men de convoyscheepen soude laeten ter directie van de Admiraliteyten in ’t gemeen als voor deesen. Belanghende de middelen meenden dat men bij provisie het resterende derde part in de 644.000 [£] totte custscheepen geeyscht behoorde te negotiëren ende in toecomende dat men binnen deese provintie alleen totte necessiteyten in ’t gemeen een last- ende veylgelt soude mogen inwilligen soo ‘tzelve sonder diversie te veroorsaecken soude connen werden gemodereert; dat men sorge soude draegen dat geen convoien ende licenten bij den Raedt werden gediverteert; dat men dezelven daerenboven soude trachten ten besten te beneficiëren, ’t zij met verpachtinge, off anders souden meest geraeden vinden; dat men een nyeuwe staet van oorloge van de convoiers soude maecken om de lasten van de Collegiën tegens malcanderen te proportionneren, ende ‘tgunt alsdan noch te corte soude comen dat daervan bij den Raedt van State een petitie gemaeckt ende bij de provintiën geconsenteert soude moeten werden, ende voornaemelijcken dat men, is ’t mogelijcken, de zaecke daernae zal beleyden datte custscheepen t’eenemael tot laste van Hollandt ende op andere provintiën daertegens equivalente lasten te lande souden mogen werden verschoven. Hierop gedelibereert zijnde is goedgevonden de gedeputeerden voor haere moeyten te bedancken, met versoeck dat alles in scriptis willen stellen om met Zijn Hoogheyt ende daer ’t behoort gecommuniceert te mogen werden.

138. Is geleesen een missive van den admirael Tromp van den 29^en septembris bij dewelcke geclaeght wierde over het quaedt ende stinkende bier dat hem toegesonden was; dat meede zijn victualie ten eynde beghon te loopen ende nyet ongeraeden vinden soude tegens ’t leste van deese maent met 10 à 12 scheepen op te comen ende den vice-admirael daer te laeten tot besettinge off cruyssen nae de geleegentheyt soude mogen vereysschen, mits dat andere in zijn plaetse hem souden werden toegesonden, verhaelende vorders hoe ende waer zijn scheepen gelogeert zijn, eenige in de Braecken, eenighe voor Mardijck, eenige cruyssende.

Hierop gedelibereert zijnde is goedtgevonden ende voor ’t zeeckerste datten admirael zelffs opte custe worde gecontinueert so langh eenighsints moghelijcken zal zijn, ende dat tot dien eynde de directeurs van Amsterdam sullen werden aengeschreeven om ander bequaem bier ende vivres den admirael toe te senden ten eynde denzelven magh blijven buyten clachte.