Notulen van de vergaderingen der Staten van Holland 1620-1640 door N. Stellingwerff en S. Schot

 
English | Nederlands

Aantekeningen op 24 maart 1638

ZITTING G

Staten van Holland en Westfriesland, Zitting van 16 februari tot 2 april 1638

Woensdag 24 maart 1638 voor- en nanoen

221. Geleesen zijnde de retroacten ende resolutiën ter Generaliteyt gepasseert belanghende de somme van penningen bij den ontfanger van de convoien tot Amsterdam genegotieert voor den vorst van Brandenburch, originelijck bedraeghen hebbende 248.000 £ ende nu mits de wanbetaelinge van capitael ende interessen over interessen vergroot tot over de 900.000 £, daervan dat in den jaere 1629 bij den vorst van Brandenburch wel termijnen zijn gemaeckt om te betaelen, maer geen betaelinge op gevolght is ende dienvolgens qualijcken bij de Staten-Generael denzelven ontfanger gelast is d’zelve somme te continueren ende noch veel slimmer de convoien van ’t comptoir van Amsterdam daervooren geaffecteert, ende is nae deliberatie goedtgevonden ons[e] gedeputeerden ter Generaliteyt te lasten om daernae de saecke te helpen dirigeren dat dit capitael magh werden affgelost uytte contributiën van Gulick ende Cleeff ende domeynen van den vorst van Brandenburch, in allen gevalle dattet verbandt op ’t comptoir van Hoeffijser opte gereedste ende beste maniere magh werden affgedaen.

222. Meede in omvraeghe gebracht zijnde wat te doen tegens eenighe ontfangers van de comptoiren die haere geaffecteerde penningen tot betaelinge van de soldaten gedestineert tot betalinge van scheepsvrachten hebben geïmploieert, daerover verscheyden groote clachten ontstaen so onder de soldaten als andere schippers die onbetaelt blijven, behalven dat in de betalinge geprefereert werden die de commisen de handen vullen ende d’andere met gapert speelen. Is nae deliberatie goedtgevonden de heeren Committeerde Raden te authoriseren om de staten van betalinge van de respective comptoiren op te neemen, de ontfangers daerop te hooren ende te informeren wat partijen op wat comptoiren gediverteert zijn, d’zelve deur den ontfangers te doen rembourseren tot haeren laste ende bij refuijs dat daervan gerapporteert zijnde naerder in zal werden geresolveert; datte zelve vorders haer sullen informeren opte sinistre streecken van de commisen ende d’zelve doen corrigeren ende repareren nae gelegentheyt van zaecken.

223. De heeren van Haerlem ende andere leeden versoeckende aenwijsinge uyt wat penningen het ghelt bij haer tot onderhout van de waertgelders verstreckt, hen zal worden gerestitueert, is verstaen dat behoorlijck is datte leeeden hiervan werden voldaen, doch is de aenwijsinge noch uytgestelt totdat eenige middelen geconsenteert souden zijn.

224. Bij den heere Catz ingebracht zijnde dattet tractaet tusschen de crone van Vranckrijck ende Sweeden is getroffen voor drye jaeren ende datte zelve aengenomen hebben geduurende dien tijdt in oorlog te continueren sonder vreede off treffens te mogen maecken anders als met consent van den coningh ende dat dienvolgens van hier oock haer de handt gebooden behoort te worden ende gepresteert het verloopen drye maendigh subsidie tot 150.000 £ toe, al langhe geconsenteert. Is nae deliberatie bij alle leeden verstaen datte quote van Hollandt in deese somme op ’t spoedighste zal worden genegotieert ende gefurneert, opdat door haer oorloge de maght van de keyser van deese landen magh werden gediverteert.

225. Op het 7en point om de 3 stuyvers opte tonne biers te verhoogen tot op 6 stuyvers, mitsgaders op het 8e point om 100.000 £ te vinden opte goude ende zijde laeckens bij tauxatie van commissarisen ende de magistraten van de steeden, waeren de leeden alsnoch van so verscheyden ende discrepante opiniën als oyt voor deesen, sodat geen conclusie inne genomen heefft connen worden.

226. Op ’t versoeck van Aeryaen Rattermont, muntmeester tot Dordrecht, teneynde volgens ’t exempel van Utrecht alle uytheemse duyten verbooden ende hem dienvolgens geconsenteert moght werden een partije duyten off halve stuyvers te moghen slaen nodigh tot vereffeninge van cleyne sommen, is geconcludeert dat alle uytheemsche ende buyten deese provintie geslaegen duyten sullen werden verboden ende dattet vorder versoeck in bedencken werdt gehouden totdat van de noodicheyt van eenighe inlandsche duyten offte andere payement naerder sal blijcken.

227. De heeren Committeerde Raden binnenstaende om te beghrooten de somme van penningen die voor ’t scheyden van deese vergaderinge haer nootsaeckelijcken sal moeten werden in handen gestelt, so men met gerustheyt voor een cleynen tijdt scheyden ende de zaecken nyet à l’abandon stellen ende ten besten gheeven wil tot irreparabile ruïne ende confusie van den Staet, verclaerden dat nootsaeckelijck sal moeten werden betaelt op reeckeninge van de affterstallige soldaten in ende buyten de affectatie,Â

een maent soltz die nyet minder can begroot worden als

ƒ 300.000 £

totte scheepsvrachten

ƒ 350.000 £

totte ammunitie van oorloge gecofft ende noch te coopen

ƒ 150.000 £

totte equippage ende opvoeren van de bruggen ende ponten

ƒ 60.000 £

noch voor ordinaris aen den ontfanger Doublet nu 52 maenden ten affteren

sijnde tot betaelinge van interessen voor drye maenden

ƒ 40.000 £

voor de directeurs van de custscheepen noch tenmintsten

ƒ 100.000 £

voor de fregatten ende scheepen van de Grote ende Cleyne Visscherije

ƒ 120.000 £

voor de behoefften van de train van oorloge nae boven gescheept

ƒ 40.000 £

voor de voerluyden nu 3 jaeren ten affteren zijnde tenminsten

ƒ 400.000 £

bedraeghende gesaementlijck een somme van

15.600.000 £

Behalven noch een groote somme van penningen die zij oock wel zeer noodigh souden hebben van doen totte leegerlasten, tractamenten van militaire officiers, totte betaelinge van de servijsgelden, van de werkbasen, van de Admiraliteyten, van de secrete diensten ende andere ontallijcke inexcusabile lasten, voor deesen meermalen verhaelt. Versochten daeromme dat tot deese groote t’affterheyt voor ’t scheyden middelen ingewillight ende op derzelver consent ter concurrentie van de geeyschte somme anticipatie moght werden gedaen. Hierop gedelibereert zijnde, conden geene van de leeden tot sodanigen anticipatie verstaen die lichtelijck ’t geheele credijt soude connen ruïneren, maer wilden alvoren middelen ingewillicht hebben ende dan om naerder last schrijven, buyten dit genochsaem alle hoope affsnijdende. Dordrecht, Rotterdam, Goude, Gorchem ende andere meenden dat nootsaeckelijck de volle somme van 700.000 £ van ’t jaer 1635 de wagenaers so langh gepatiënteert hebbende behoort voldaen te worden, dat anders in ’t mintste geen contentement neemen souden ende oock onwillich ende onbequaem souden blijven een waegen in toecomende somer aen ’t leegher te leeveren; andere voor andere necessiteyten noch vordere sommen in deese post willende beghreepen hebben, hebben de leeden daerop eyntelijck nyet connen conveniëren, maer zijn versocht op hope van de consenten noch staende vergaderinge te draeghen haer principalen te willen disponeren tot consent in de anticipatie hierbevooren geeyscht.