176. Den heer van Noordwijck uytten naeme van de andere gedeputeerden rapport doende van de zeezaecken, verclaerde voornaemelijck bij haer in consideratie gecomen te weesen het stuck van de Zeeusse cruyssers, die de leeden gesaementlijck oordeelen dat om haeren gedaene diensten nyet alleen van haere deffecten voldaen, maer ook in toecomende met verseeckeringe van de betaelinge der belooffde premiën aen de handt gehouden ende ten zelven eynde ontbooden behooren te worden. Ende omme dezelve te graegher te maecken, dat men soude mogen practiseren vijff Generaliteyts middelen, te weeten ’t kleynzeegel, booter buytensduyns, goude ende zijde laeckenen ende den impost op zuyckeren ende syropen metten tabacque ende het provenu van dezelve appliceren tot haer betaelinge; dat men teffens meede soude over de Generaliteyt negotiëren een somme van 200.000; dat men dezelve penningen soude stellen in handen van den ontfanger van Holland ende Zelandt om de restanten van de nyeuwe geusen uyt betaelt te werden. Dat voorts de heeren van Hollandt ende Zelandt voor de betaelinge aen dezelve in toecomende souden mogen caveren, mits ’t incomen van de verscheyden middelen haer bij de Generaliteyt in handen gestelt ende voorts geaccordeert zijnde, dat zij het vorder cort bij defect van de voors. provintiën sullen mogen corten aen de haer ordinair ende extraordinair consenten.

Hierop gedelibereert zijnde, is genochsaem bij alle leeden met dit advijs geconformeert ende verstaen dat tegens zeeckeren corten daeghe uytten name van de Staten-Generael dezelve Zeeuse cruyssers sullen werden beschreven ende dat dezelve brieven sullen werden geaccompagneert met brieven van deese vergaderinge. Dat oock van ’t affterweesen een staet sal werden gemaeckt ende de lijste daervan gesien zijnde, dat ordre gestelt zal werden opte betaelinge derzelver; dat men den booter buytensduyns ende ’t kleynzeegel simpelijck daertoe zal voorslaen ende de ordonnantiën daervan doen instellen; maer belanghende de andere middelen op ’t incomen te beswaeren datte ordonnantiën daervan ingestelt zijnde, de leeden alvooren sullen moeten werden gecommuniceert om haer consenten op te openen. Dat voorts debvoiren aen de provintiën sullen worden gedaen om ’t provenu van dese middelen aen Holland ende Zelandt te laeten comen ende te consenteren dattet cort van de premiën bij defect van de provintiën soude mogen werden gevonden tot laste van de provintiën uytte ordinaris ende extraordinaris consenten van dezelve aen de Generaliteyt ende dat in sulcken cas dezelve daervooren aen de cruyssers vast sullen staen.

Belanghende de vordere pointen van de zeezaecken, spreeckende van de plaetse van ’t schoonmaecken van de schepen bij somertijdt ende van ’t provianderen van dezelve volgens de remonstrantie bij den heere lieutenant-admirael overgeleevert ende off de custscheepen van de directeurs weeder onder de Collegen ter Admiraliteyt te reguleren, alsmeede off een nyeuwe staet van oorloge voor den Admiraliteyten te maecken, watte doen met de acht custscheepen van de defectueuse provintiën ende hoe dezelve in zee krijgen, alsmeede hoe ’t last- ende veylgelt best in train zal connen werden gebracht, waeren de heeren gedeputeerden van advijs dat beeter bij omvraege in de volle vergaderinge als in besogne souden connen werden affgedaen. Waeromme oock goedgevonden is op mergen daervan aparte omvraege te doen.

177. De heeren Committeerde Raden binnenstaende verclaeren omdat zij geoordelt hebben de negotiatiën voor ’t landt langer ondraeghelijck te weesen, daeromme voorslagh gedaen te hebben van de reductie van de interesten, dat sij nyet alleene nut ende noodigh, maer oock doenlijck ende reputatieus voor ’t landt bevonden hebben te sullen weesen, mits daertoe een fons gevonden werdende om de versochte afflossinge te connen doen ende teffens meede ordre gestelt zijnde omme de aenstaende lasten van ’t veltleeger ende van de zee te connen vinden.

Dan dewijl de saecke so lange getraineert wordt, vreesen effenwel een spaeck in ’t wiel moghte raecken ende ’t geheele werck totte meeste schaede ende nadeel van ’t landt verset werden, ’twelck soo ’t gebeuren moght somme van penningen bij negotiatie promptelijcken in handen zal moeten werden gestelt omme daeruyt de solliciteurs, de affterstallige militie buyten ende opte affectatie staende, de voerluyden, de beurtschippers, de Admiraliteyten, directeurs van de custscheepen, de affterstallige tractamenten van de officiers, mitsgaeders het veltleeger met den gheheelen train van oorloge ende de nyeuw te werven waertghelders met hetgunt daeraen dependeert ende noch andere oneyntelijcken lasten meer eenige satisfactie ende contentement van betaelinge te doen; tevreeden zijnde alle dezelve lasten in specie naerder te demonstreren soo ’t de vergaderinge geraeden vindt. Concluderen daeromme dat ’t een off ’t ander promptelijck geresolveert werden off dat nootsaeckelijck nae hem de clachten van de militie openbaeren ende andere inexcusabele meer, de saecke geschaepen is te sullen vervallen in een onmijdelijcke confusie ende sodanighe extremiteyten die de totale ruïne na hem sleepen; bidden ende begheeren derhalve dat alles nae sijn gewichte opgenoomen ende eer ’t te laet is behoorlijcke voorsieninge in magh werden ghedaen.

Hierop gedelibereert zijnde, oordelden alle leeden het stuck van de reductie nut, noodigh, dienstigh, wel practicabel ende ten hoochsten voor den Staet reputatieus, uytgeseyt Delfft alleen die sustineerden 80.000 £ aen renten ende interesten op ’t landt te hebben ende dat zij nae proportie van alle de steeden van Zuyd-Hollant die t’saemen 506.000 £ opte comptoiren hebben met geen meerder somme als 30.000 £ nae de quote van haer stadt behoorden beswaert te sijn ende mitsdien buyten proportie 50.000 £ beswaert te weesen, sodatte reductie van deese somme haer ingeseetenen boven andere soude treffen ende daeromme in dit point nyet te connen consenteren so lange daerop geen naerder satisfactie zal zijn gedaen. Die van Amsterdam hiertegens sustineerden dat die van Delfft deur haer eygen begeerlijckheyt tot so groote negotiatie geraeckt waeren ende dat beneficie doenmaels voor haer burgerije alleen wilden genyeten, allen anderen daerbuyten excluderende ende dat zij mitsdien so lange de proffijten ghenooten hebbende geen reedenen hadden van claeghen boven andere, maer wel om haer van die coop te bedancken.

Alckmaer vondt het stuck van reductie meede dienstigh, dan wouden alvooren vastgestelt hebben dat men in zes maenden geen negotiatie soude doen ende teffens verseeckert weesen datte 1.200.000 £ uytte restanten van de verpondinge van ’t jaer 1637, 1638 ende 1639 soude connen werden gevonden; vreesden anders datte resolutie geen voortgangh soude neemen ende dattet heele voorneemen van so ghrooten saecken steecken blijvende het landt in veel meer ongeleegentheeden soude engageren. Haerlem ende enige andere leeden wilden het fons van 800.000 £ tegens den penning 16 genegotieert hebben om te seeckerder te ghaen, vreesende als de luyden voor den penning XX geen gelt souden willen vercoopen, dat daermeede de heele saecke soude werden verbroddet. Rotterdam ende andere daertegens urgeerden de negotiatie tegens den penning XX, verclaerden haeren ontfanger al 50.000 £ tegens dien penning aengebooden te weesen ende dat voor de reste oock nyet te vreesen was. De Edelen ende de meeste andere leeden meenden dattet gryeff van Delfft vooreerst diende bijgheleyt ende verstonden daeromme datte heeren van Delfft haer souden hebben te voeghen bij ’t besogne omme van de gedeputeerden te hooren voorslaegen van accomodatie daerdeur het grieff soude connen werden weghgenoomen. Andere leeden haer hiermeede conformerende, is in dier voegen geconcludeert geworden ende zijn de leeden versocht op mergen deese zaecke te voltrecken.

178. De heeren Committeerde Raden naerder bericht doende opte clachten van Utrecht tegens het beswaeren van den bisschuyt, meel, broot ende stijffsel selffs boven Hollandt, tegens de Unie ende daerbij verclaerende de reedenen daervan ende hoe datte heeren van Utrecht geneegen bij eenige voorslaegen dit different wegh te neemen, is goedtgevonden de heeren Committeerde Raden te authoriseren om deesenaenghaende mette heeren van Utrecht in onderhandelinge te comen ende van de voorslaegen daer te vallen, rapport te doen.