Notulen van de vergaderingen der Staten van Holland 1620-1640 door N. Stellingwerff en S. Schot

 
English | Nederlands

Aantekeningen op 20 april 1640

ZITTING P

Staten van Holland en Westfriesland, Zitting van 12 april tot 27 april 1640

Vrijdag 20 april 1640 voor- en nanoen

58. Is ghedaen rapport van de conferentie mette gedeputeerden van Utrecht gehouden concernerende de versochte affdoeninge van de beswaernisse op ’t meel, broodt, bischuyt ende stijffsel uytte zelve provintie in deese provintie gebracht off deurgevoert ende verclaert dat de zaecke op deesen voet op ’t behaegen van de vergaderinge verdraegen is dat in toecomende het meel, broot etc. van Utrecht in deese provintiën comende sal moeten betaelen gelijcken impost als deese provintie is heffende. Ende datte schippers daerdeur passerende ter eerster plaetse haer meel, broodt etc. sullen moeten aengeeven ende cautie stellen dat in deese provintie nyet sal werden geconsumeert ende voor de ontslaeginge oock billet sullen moeten thonen van den pachter daer dezelve waeren zijn ghevendt, datten impost nae behooren daervan is betaelt; dat daerbeneffens verboden sal worden dat in futurum geen van die neeringe uyt Hollandt in ’t Stifft van Utrecht metterwoon sal mogen vertrecken ende vice versa geen uyt Sticht in Hollandt. Dat oock in de jurisdictie van den heer van der Horst, specialijcken, geen meer bischuytbackers van elders sullen mogen comen woonen als daer tegenwoordigh zijn.

Belanghende de verhooginge van de bieren bij die van Utrecht opte Hollandsche bieren ghedaen, waeren de leeden weederzijdts ongereedt om daervan te spreecken ende nyet ten vollen van de zaecke geïnformeert, waeromme tot beeter geleegentheyt ende naerder bijeencompste uytgestelt was.

Waerop gedelibereert zijnde hebben de heeren van Dordrecht, Haerlem ende andere copye versocht van dit rapport omme daervan te refereren ende naerder last op te becomen. ’Twelck alsso goedtgevonden ende daerbij verstaen is datte naerder last van de leeden verstaen weesende de heeren van Utrecht alsdan tegens zeeckeren bequaemen daeghe weeder sullen werden beschreeven om teffens tegens de onbehoorlijcke belastinge van de Hollandse bieren meede naerder overeencompste ende verdragh ghemaeckt te werden.

59. Den heer pensionaris Cats proponeerde uytten naeme van de heeren Committeerde Raden datte zelve overdenckende dattet stuck van de zee nyet anders als met furnissement van gelt sal weesen te helpen ende dewijl geen middelen voorhanden zijn, dat een nyeuwe negotiatie van nooden is; ende dat dezelve haer daeromme perplecx ende becommert vinden off sodaenige meenighfuldige negotiatie tegens den penningen XX sal weesen te consequeren ende dat also het heele stuck van de reductie in de asse soude connen werden gebrouwen ende den Staet mitsdien comen te vervallen in veel meerder swaericheeden ende ongeleegentheeden als voor deesen is geweest. Ende daerom beeter vinden souden dat men maer de voorgeslaegen 1.200.000 £ alleen totte necessiteyten van ’t leeger ende de zee tegens den penning XX soude doen negotiëren ende dewijl het fons nyet so precijs alsnoch van nooden is, deurdien alles wat op renten staet zes maenden tevooren ende wat op obligatie loopt een maent tevooren moet werden opgeseyt, ende dat men omme ’tzelve temeer te accommoderen ende ’t fons noch traegher van doen te hebben, dat men den inganghdagh van de reductie soude mogen neemen tegens 1a junii toecomende ende dat men hierentusschen soude moghen arbeyden off men uytte ingrediënten van de reductie dit fons nyet soude connen vaststellen: te weeten uyttet vercoopen van de domeynen, offte ’t consent van eenen 200en penning, offte datte steeden de 700.000 aen renten die sij jaerlijcx aen de verpondinge corten, souden laeten staen ende obligatiën in plaetse neemen ende dattet voorder gevonden soude mogen worden uytte restanten van ’t jaer 1638 ende van ’t jaer 1639, mits datt men de prompte betaelers oock een halff jaer interesten soude moge belonen, offte anderssints so dit nyet weesen wil, dat men soude mogen goedtvinden datte steeden die geen off weynigh interesten opte comptoiren hebben haer quote tot laste van ’t landt tegens den penning XX soude negotiëren ende andere steeden die renten opte comptoiren hebben voor gelijcke somme die haer quote bedroegh obligatiën soude gheeven ende mitsdien die quote aen de interesten nyet souden moghen werden gecort. In allen gevalle so deese saecken nyet aenghenomen werden, dat ongeraeden vinden so groote sommen als tot dit fons, necessiteyten van ’t veltleeger, de Admiraliteyten, buysneeringe ende custscheepen van nooden sal mogen sijn tegens den penning XX te negotiëren, vreesende datte penningen nyet sullen connen werden geconsequeert, maer beeter, dat men om zeecker te ghaen, de reductie wel vaststelde van nu aff, maer sleepende houde ende dat men de noodighe sommen negotiëre tegens den penning 16 als voor deesen.

Hierop in ’t langhe ende breede gedelibereert weesende, waeren alle de leeden in deese saecke seer becommert, costen effenwel het vercoopen van de domeynen als schaedelijck vooor de negotiatie nyet geraeden vinden; oock nyet van den 200en penning omdattet twee slaeghen weesen soude in een wonde dat te hart valt, ende die van ’t Zuyderquartier meede nyet om haer renten aen de verpondinge nyet te corten ende obligatiën in plaetse te ontfangen, het negotiëren van de steeden bij eenige leeden oock nyet smaeckelijck zijn, maer wel datt alle de restanten van den 200en penning ende van de verpondinge promptelijcken behooren te werden geïnnet om daeruyt eenigermaeten het fons te vinden ende bij andere expediënten die noch vorder mogen werden voorgeslaegen. Belanghende het notificeren van de reductie ende het inghaen van dezelve tegens seeckeren dagh, meenden eenige dat men soude mogen stellen den 1en maii, andere den 1en junii, anderen noch laeter; so nochtans datte stuck van de reductie van nu aff vast werde gestelt ende nyet weeder in ’t ongereedt gebracht. Verre ’t meerendeel in geenderhande mannieren het negotiëren van penningen in toecomende tegens den penning 16 geraeden, maer ten hooghsten schaedelijck oordelende omdat de penningen in sulcken cas bij de luyden souden werden opgeseyt ende anderssints meede de onmacht van ’t landt ende den noot van gelt bekent ghemaeckt, daerdeur het heele werck van de reductie in den asch gebrouwen ende gerenverseert soude werden. Dan den tijdt verre verloopende, is goedtgevonden op merghen de principale ingrediënten van deesen eens naerder te resumeren, werdende de leeden versocht haer naerder te willen bedencken opten tijdt van ’t inghaen van de reductie, mitsgaders nyet corten van de renten aen de verpondinge offte negotiatie van de steeden, werdende effenwel het negotiëren van ’tgunt van noden weesen zal vastgestelt te sullen geschieden nyet tegens den penning XVI maer tegens den penning XX.

60. Die van ’t schippersghilde van de provintie van Hollandt effter versoeckende verhooghinge van daghgelden ende in allen gevalle als die van Zeelandt getracteert te worden met toestaen van reysgelden voor de eerstemael ende 10 stuyvers daeghs meer als die van Zelandt zijn genyetende, is verstaen dat haer hoope zal werden gegeeven dat alles ten besten bij deesen Staet in haer faveur zal werden beleydt ende dat alles interim metten Raedt van State naerder zal werden geconfereert.