Notulen van de vergaderingen der Staten van Holland 1620-1640 door N. Stellingwerff en S. Schot

 
English | Nederlands

Aantekeningen op 18 juli 1640

ZITTING Q

Staten van Holland en Westfriesland, Zitting van 14 juni tot 4 september 1640

Woensdag 18 juli 1640 voor- en nanoen

176. De naeste bloedvrunden van de 47 gevangenen van Rotterdam anno 1638 opte custe van Barbarijen verongeluckt ende aengehouden, claegende over de groote miserie den haeren aldaer aenghedaen ende versoeckende dat Anthonio Lydekercken gelast moght werden zijn voorgenomen reyse bij der handt te neemen ende sijn commissie aen den coningh van Maroco ende den grooten bisschop aldaer, die meest aldaer considerabel zijn ende boven de haven van Saphia noch drye andere in handen hebben, te voltrecken sonder nae ’t cruyt voor Syso Mahomet Chileachi gesolliciteert te wachten. Verclaerden de heeren van Amsterdam dat sulcx nyet geschieden conde sonder te ruïneren de coopluyden die met deesen Santo Mahomet hebben gecontracteert, hem dezelve 20.000 lb. pulvers weegen ’t landt genochsaem hebben toegeseyt, daerop de lossinge van eenige slaeven t’sijnen coste alreede heefft gedaen, sullende hem zeer belghen dat in so kleynen saecke wert geweygert ende dat men nyet eens de pijne waert acht met hem te spreecken die nochtans van soveele havens meester is. Verstonden daeromme dattet vertreck van denzelven Lydekercke behoort te werden geschorst ter tijden ende wijlen toe de commissarisen op dit stuck gecommitteert naerder sullen hebben geresumeert de instructie van Lydekercke ende rapport gedaen waermeede dezelve soude connen werden geamplieert. De andere leeden haer met ’t een off ’t ander versoeck conformerende, eenige oock bedencken hebbende dewijl ter Generaliteyt met sulcken ijver dit schip werdt voortgeprest dat wel eenige verbooden goederen in ’t schip moghten sijn, is eyntelijck in conformité van ’t advijs van de heeren van Amsterdam geconcludeert ende teffens verstaen dat eenige uytte vergaderinge sullen werden gecommitteert voorsien met behoorlijcke instructie ende commissie om van deesen avont in aller ijl haer nae Texel begheeven ende met assistentie van de commisen behoorlijck ondersoeck te doen off in ’tzelve schip eenige verbooden goederen mogen werden gevonden ende van alles rapport te doen. Ende datte zelve zaecke op mergen ter Generaliteyt zal werden innegebracht omme aldaer meede geapprobeert te werden. Werdende tot deese inspectie gecommitteert een van de heeren van Dordrecht, Amsterdam ende Hoorn offte sodanige andere als sij daertoe in haer plaetse sullen connen beweegen. Doch dat nyet willende gelucken, is nae resumptie daertoe gecommitteert een van de heeren van Haerlem ende Edam.

177. Jan Jansz. tot Rotterdam onder proclamatiën staende mette weduwe van zijn bastert oom, versocht dispensatie van de politique ordonnantie die hij meent hem nyet te connen obsteren omdattet nyet en is sijnen wettigen oom. Is nae deliberatie verstaen alvoren hierop te hooren het advijs van ’t Hoff.

178. Daernae geresumeert weesende het 11e point van de beschrijvinge om de landen van de godtshuysen met verpondinghe te beswaeren, meenden die van Leyden dat men alvooren de landen van Vianen, Asperen, Leerdam ende andere vrije steeden onder het redres behoorde te brenghen. Goude, Schoonhoven, Briel ende Alckmaer sustineerden haere armehuysen so soober gegoedt te weesen dat in cas de landen met verpondinge souden mogen werden beswaert nyet en souden connen leeven, jae dat in sulcken cas de steeden zelve de verpondinge voor haer souden moeten betaelen, dat haer nyet geleegen compt. Ende bij haere difficulteyten persisterende heefft geen conclusie genomen connen werden.

179. Belanghende het beswaeren van de nyeuw ingesteecken warmoeslanden, waeren de leeden meest eens ende daertoe geneegen dat bij collecte ende nyet bij verpachtinge gegeeven soude werden. Uytgeseyt dat Delfft alvoren de doleantiën wilde affgedaen hebben ende die van Haerlem geen last en hadden totte collecte. Is daeromme de saecke noch eenige daeghen opgehouden ten eynde die van Haerlem hierentussen naerder last mogen becomen.

180. Bij ’t advijs van de heeren Committeerde Raden van den 24en april lestleeden gebleeken sijnde datte conversie van de bidets in harquebusiers off ruyters 15.200 £ ’s jaerlijcx meer compt te bedragen als tevooren ende effter instantiën gedaen werdende bij de officieren hierop aenghenomen om betaelinge, is nae deliberatie goedtgevonden de veranderinge te accepteren voorsoveel als de lasten eguael werden gestelt. Maer belanghende het vorder de officieren te renvoieren ter Generaliteyt daer dezelve zijn gestelt om aldaer haer satisfactie te vervolghen.

181. De heeren gedeputeerden gebesogneert hebbende op ’t concept van ’t schuytgelt, doen rapport van eenige cleyne correctiën bij haer daerinne gedaen, maer verclaeren daerbij geen apparentie te weesen dat dit in ’t werck ende practijcque zoude connen werden gebracht, ten waere teffens een concept moght weesen ingestelt in wat voeghen meede de waeghens, speelwaeghens, calessen ende carossen met gelijcken impost à l’advenant soude connen werden beswaert. Waerop gedelibereert weesende verclaerden de Edelen op ’t point van de waegens ende carossen ongelast te weesen, sodat daeromme opgehouden heefft moeten werden. Werdende hierentusschen de leeden toegestaen copye van ’t gerapporteerde.

182. Die van Amsterdam proponeerden dat zeeckere clandestine houwelijcken van minderjarige personen in haer stadt temet gecontracteert, doch bij de vooghden ende vrunden nae becomen kennisse behoorlijcken tegengesproocken weesende, eenige zeedert cortentijdt herwaert haer hebben begheeven binnen Vianen ende Culenborch alwaer sij nyettegenstaende alle contrarie debvoiren van de vooghden ende de officiën die bij den magistraet van Amsterdam zelffve daertegens zijn gedaen geweest, werden geproclameert ende oock gesolemniseert. De heeren van dezelve plaetsen offte haer nyet waerdigh achtende om op haer brieven eens te rescriberen offte sodanigh rescriberende dat sij meynen in haer plaetsen uyt recht van souverainiteyt haer aldaer competerende sulcx te mogen doen sonder daervan aen yemanden responsabel te weesen. Ende alsso dit een saecke is die verre siet ende van seer schadelijcken sequele, oock tot turbatie ende verwarringe van alle goede ordre bij de politycque ordonnantiën deeser provintie op ’t stuck van houwelijckse zaecken ende anderssints beraempt, ende dat sodanige practijcque van nabuurige heeren ende plaetsen onverdraeghelijck is, versochten daeromme dat daertegens nae behooren moght werden geremedieert, ende alsnoch verhindert dat een ander paer daer weeder naetoe geweecken ende onder proclamatiën staende nyet en mogen werden getrouwt.

Hierop gedelibereert weesende is deese manniere van doen bij een yeder van de leeden seer aenstootelijck geoordelt te weesen ende daerom goedtgevonden daerop eens te verstaen ’t advijs van de heeren van ’t Hoff, ende dat voorts de retroacten roerende de souverainiteyt van Vianen etc. ter Reeckencaemer opgesocht ende rapport van gedaen zal werden; dat teffens meede geschreeven zal werden aen de graeff van Culenborch met versoeck van mette aengevangen proclamatiën nyet voort te willen ghaen, maer dezelve te willen renvoieren terplaetse daer se vandaen gecomen zijn.