Verzekeringsfondsen

`Regt door Zee'. 1815-1945 fusie met Eendracht maakt macht (1895) tot `Algemeen Leeuwarder Ziekenfonds' (99018)

Reglement 1826. Opgericht: 18 juni 1815. Enquête 1845 stelt 1813; bode zegt in 1891: bestaat 76 jaar.

Aard: onderling. Bestuur krijgt jaarlijks ƒ20. Jaarlijks wordt rekening en verantwoording afgelegd.

Doelwijziging: 1919 ziekengeld afgeschaft; omvorming tot ziekenfonds waarvan ook vrouwen lid kunnen worden. Aanleiding hiervoor was het gebrek aan nieuwe leden.

Voorzieningen: ziekengeld ƒ2,10 (1845 idem, maar weduwe ƒ1,50, maximaal 1 jaar) en vrije medische hulp (1845 als Turfdragers); begrafenisgeld ƒ30 (1845 en 1882 ƒ45 en gebruik bode, lijkkleed enz.). Reglement 1870 arts, medicijnen, ziekengeld mannen ƒ2,-, vrouwen ƒ1,50; begrafenisgeld ƒ45 en dragers ed.; 1882 vrouwen ook medische zorg, kinderen ½ visitegeld; NMG: reglement 1892 ziekengeld aflopend per 10 weken ƒ3,-, 2,- naar 1,-; voor weduwen resp. ƒ2,50, 2,- en 1,50; begrafenisgeld ƒ50; 1896 stijgt begrafenisgeld naar ƒ60; 1919 doktersvisite 75 cent, tandarts ƒ1,-, recept 60 cent, ƒ1,25 per dag ziekenhuis.

Bestuur: 1845 4 uit leden gekozen, kosten ƒ19 totaal. Bode ƒ3,50 en ƒ4,- per begrafenis. 1891 bestuur krijgt ƒ20 vergoeding.

Leden: reglementair maximum 200; 1827 100; 1845 150 geringe burgers; ±1869 143; ±1887 141; 1891 165; 1901 182; 1905 200; 1915 166; 1928 423; 1929 463; 1930 512; 1936 1013 zielen; 1939 1191; 1941 ±5000.

Contributie: 10 cent. 1845 idem, weduwe 7½ cent. Bij sterfgeval 30 cent extra; entree ƒ2,-; 1919 12 cent, ook kinderen kunnen in het ziekenfonds. (Leeuwarder Courant 26-3-1919).

Bezit: ƒ1000 op rente uitgezet.

Bijzonderheden: 1. 1845 Doctor ƒ100, chirurgijn ƒ60 per jaar. Apotheker levert geneesmiddelen volgens taux. 2. Als meer dan ƒ200 bij kas wordt overschot verdeeld (1845). 3.1891 de vereniging heeft rouwmateriaal; jaarvergadering wordt goed bezocht, want men krijgt pijp, tabak en 25 cent om te verteren. In winter moeilijkheden met innen contributie. 4. 1929 besloten de artsen, dat bij een inkomen van meer dan ƒ2000 lidmaatschap van het ziekenfonds verviel, waardoor 74 leden geschrapt moesten worden, waarvan sommigen al oud en zeer lang lid van het fonds waren. 5. Na het Ziekenfondsenbesluit fusiebesprekingen met ANOZ, maar fusie ging niet door. 6. Het fonds wilde de welstandsgrens na het Ziekenfondsenbesluit gelijkstellen met de ziekenfondsgrens, wat op groot verzet van de artsen stuitte (Erkelens, 36).

Bronnen: Armverslag 1827; S. 311, 18 juni 1815-reglement 1870-; Leeuwarder Courant; Ziekenfondsrapport Nut, 307; Verhoren, 153 ev. verhoor bode, die ook bode is van de Algemeen Friesche en wel eens voor eigen rekening begrafenissen doet; Fondsenenquête, 775; Asman, 109; Kooperberg, 330; NMG, 111; lijst departement; Verslag Verzekeringskamer 1925, 87, rubr. A; CBS 1936; Verslag ziekenfondsraad 1944/45, 590; Het Ziekenfonds, 1929 no. 3; 1930 no. 3.