Verzekeringsfondsen

Ziekenfonds voor den Arbeidenden stand. 1860*-erkenning als ziekenfonds, 1955 naamswijziging Deventer onderling ziekenfonds (DOZ)-1968 fusie met Algemeen Ziekenfonds Deventer e.o. (NMG-fonds, opgericht 1915) tot Verenigd Deventer Ziekenfonds, vanaf 1984 Regionaal Ziekenfonds Salland.

Opgericht door departement Nut.

Subsidies: Het fonds kent beschermheren, die bijdrage aan het fonds leveren, bv. in 1864 ƒ427,50, in 1871 ƒ373,50. In 1875 wordt gemeld, dat onder buitengewone contributie de bijdrage van ƒ348,50 van de beschermheren is geboekt en ƒ500 van het Groote en Voorster ziekenhuis. Deze jaarlijkse subsidie werd van 1875 tot 1895 verstrekt. Gemeente hielp bij de oprichting door een lokaal beschikbaar te stellen. Vanaf 1892 jaarlijkse subsidie van ƒ600 die in 1902 werd verhoogd naar ƒ800 en in 1930 nog steeds gegeven werd.

Erkenning onder het Ziekenfondsenbesluit 1941. 1957 fusie met ziekenfonds Holten.

Fusiebesprekingen ook met Apeldoorn. Ziekenfondsgids (1976) 161.

Bestuur: 5 leden gekozen door leden van het Nut. 1902 omgezet in een (erkende) vereniging met een ledenraad. 1919 banden met het Nut geslaakt. Met het Ziekenfondsenbesluit laat het ziekenfonds de aanduiding voor de arbeidende stand vallen. Er komt een nieuwe bestuursstructuur met 3 medewerkers; 3 vertegenwoordigers van de vakbeweging; 7 vertegenwoordigers ledenraad; 3 functionarissen. Sinds 1902 Raad van Commissarissen voor toezicht op de financiën (bestond in 1960 nog). 1955 herziening statuten en naamswijziging in DOZ van 1860.

Voorzieningen: 1863 begrafenisgeld; ziekengeld (ƒ2,-), medicijnen, geneeskundige verzorging, verloskundige hulp. ±1892 (reglement 1889) arts, medicijnen; ziekengeld afhankelijk van de contributie ƒ2 of 3,- (40 weken) voor de hele duur van het lidmaatschap; begrafenisgeld afhankelijk van leeftijd en contributie ƒ3-15 of ƒ6-50. Onder de Wet op het levensverzekeringsbedrijf behoefde het gegeven de maximale uitkering van ƒ50 geen verklaring volgens art. 18 te krijgen.

Leden: we kunnen slechts concluderen, dat het bestaan van de bus een groot succes was. In vrij korte tijd steeg het aantal busdeelnemers van 167 naar 1242. Het leeuwendeel van de deelnemers te Deventer was lid van deze bus. Aanvullende gegevens ledental jaarboeken Nut. 1849 167; 1860 446; 1864 1517; 1869 1988; 1870 2188; 1872 2310; 1874 >2500; 1878 4236; 1880 4736; 1885 6672; 1889 ruim 7800; 1890 8087; 1892 8000; 1900 11.751; 1910 14.607; 1915 15852; 1920 17.107; 1926 12.500 volwassenen; 1929 20.183; 1930 21.235; 1936 22.611; 1946 25.769; 1951 28.598 (20846 verplicht; 7752 vrijwillig); 1955 29.888; 1958 33.147; 1960 33.975.

Bezit: 1889 ƒ20.266; ±1900 ƒ38.000 belegd in hypotheken.

Bijzonderheden: 1. In 1864 gift van ƒ1000 om te beleggen (Prov. Overijsselsche en Zwolsche Courant 29.5.1865). 2. Ziekenfondsleden kregen gratis behandeling in het ziekenhuis, maar het werden er zoveel dat vanaf 1880 20 cent per dag in rekening wordt gebracht (Alg. Handelsblad 4.9.1880). 3. In 1890 kreeg het fonds ƒ550 van het ziekenhuis en ƒ100 van het Nut (Algemeen Handelsblad 1891); 4. In 1892 stelde de weverij (niet vermeld sinds wanneer) het lidmaatschap verplicht als men in aanmerking wilde komen voor steun bij ziekte door de werkgever; 5. Rond 1900 kreeg de bus ƒ100 subsidie van het Nut en ƒ600 van de gemeente. Tijdens de Fondsenequête (dl. I, 51-53) wordt het Nutsfonds aangeduid als het `stadsfonds'.

Eigen voorzieningen: ondanks protesten van de apothekers, gaat de Gemeenteraad akkoord met het voorstel van het Gasthuis een eigen apotheek op te richten en van daaruit ook het ziekenfonds te bedienen. Die overeenkomst blijft tot 1956 van kracht. Daarna besluit het fonds een eigen apotheek op te richten, waartegen het NMP krachtig oppositie voert. 1928 tandheelkundig centrum en voorts een inrichting voor heilgym en massage.

Conflicten met artsen: 1883 ontsloeg het fonds vanwege een hoogoplopende conflict beide artsen en adverteerde voor artsen op tractement van ƒ2000; 1915 opnieuw conflict, waarbij de arts ontslagen wordt en een arts van elders aangetrokken. Pas in 1921 wordt het conflict bijgelegd en een contract met NMG afgesloten.

Bronnen: Armverslag 1862; S. 696*; Begrafenisrapport Nut, 90 en p. 108; Ziekenfondsrapport Nut, 125; Fondsenenquête, 679; arbeidsenquête Zwolle enz., 90, 107 en 134; NMG-rapport, p. 48; departementale lijst; NEHA, 13.88, archief 1860-1880; Wiebes Leemans (z.j.), 55 meldt het fonds als niet meer bestaand. In Centrale Bond van Ziekenfondsen, 34 wordt het fonds echter genoemd in verband met een conflict in 1915. CBS 1936, aangesloten bij de federatie. Het Ziekenfonds, 1930, no. 3; 1960, 88 ev.; Ziekenfondsgids, 1968. Widdershoven, Het dilemma.