Kleefstra, Geertje (1874-1962)

 
English | Nederlands

KLEEFSTRA, Geertje (geb. Roordahuizum 26-5-1874 – gest. Clermont-Ferrand, Frankrijk, 9-10-1962), socialistisch propagandiste.  Dochter van Fokke Kleefstra (1837-1914), verversknecht, en Neeltje Bleeksma (1851-1907). Geertje Kleefstra trouwde op 17-6-1909 in Parijs met Jean Badeuil, groothandelaar. Uit dit huwelijk werd 1 zoon geboren. Ook had zij een voorechtelijke zoon.

De vader van Geertje Kleefstra had twee kinderen uit een eerder huwelijk toen hij in 1872 hertrouwde met Neeltje Bleeksma, bij wie hij toen al een zoontje had. Geertje groeide zo op als vierde van vier kinderen in Roordahuizum, vlakbij Leeuwarden. De Kleefstra’s waren doopsgezind. Haar vader was alcoholist maar ook voorzitter van de plaatselijk afdeling van de ‘rode’ Bond voor Algemeen Kies- en Stemrecht. Al jong werd Geertje eveneens lid. Ze had talent voor het theater. Vanaf 1892 trad ze op propaganda-avonden van de Bond in haar dorp en elders in Friesland op met zang en voordrachten. In 1893 speelde ze de Franse vrijheidsmaagd Marianne, omringd door een mannenkoor in rode hemden. Later hield ze zelf redevoeringen over klassenjustitie, ‘de vrouw en het socialisme’ en andere zaken. Ook werd zij door plaatselijke organisaties gevraagd om vaandels in te wijden. Zo trok ze steeds meer aandacht, ook van de overheid. In Arnhem werd ze in 1894 verhoord omdat ze koningin-regentes Emma voor ‘pottentrien’ had uitgemaakt.  Een jaar later werd ze in Assen aangehouden omdat ze een spotprent van de burgemeester van Arnhem had verspreid. Ze verzette zich en kreeg een maand gevangenis.

Toen Kleefstra op een meeting in Amsterdam in 1896 de toen zestienjarige Wilhelmina ‘een dom schepsel’ had genoemd, werd ze tot een half jaar cel veroordeeld wegens majesteitsschennis. Ze wist naar Luik in België te vluchten, waar ze grote armoede gekend moet hebben en in de prostitutie zou hebben gewerkt. Marie Porreij deed in 1897 een oproep in de socialistische pers om geld voor haar in te zamelen. Het jaar erop kreeg Kleefstra een zoon die als Jean Kleefstra werd ingeschreven. Toen hij tien jaar oud was, bracht ze hem onder bij haar halfzus Rigtje in het Friese Akkrum. Zelf woonde ze toen in Reims in Frankrijk. In 1909 trouwde ze in Parijs met een rijke handelaar in vodden, met wie zij naar verluidt een zoon kreeg. Deze zoon Jean Badieu zou in 1936 zijn verdronken voor de kust van IJsland. In 1930 bezocht ze haar Friese familie voor het laatst. Van haar socialistische verleden wilde ze toen niets meer weten. Over het leven van Kleefstra na 1930 staat alleen vast dat ze in 1962 is overleden in het Franse Clermont-Ferrand. Van haar zoon Jean Kleefstra stamt een familie Kleefstra in Frankrijk af.

Naslagwerken

BWSA.

Archivalia

Tresoar, Leeuwarden: Knipselmap Kleefstra.

Literatuur 

  • J.J. Kalma, ´Geertje Kleefstra, een ster die even schitterde´, De Leeuwarder Courant, 8-11-1975.
  • Johan Frieswijk, Socialisme in Friesland 1880-1900 (Amsterdam 1977).
  • Fia Dieteren en Ingrid Peeterman, Vrije vrouwen of werkmansvrouwen? Vrouwen in de Sociaal-Democratische Bond (Utrecht 1984).

    Illustratie

    Portretfoto door Idanus Hendrikus Slaterus
    , ongedateerd (Tresoar, Leeuwarden).

    Auteur: Redactie (dit lemma is o.a. gebaseerd op een schets van J.J. Kalma in BWSA).

     

     

laatst gewijzigd: 23/08/2015

De datum onder dit biografisch lemma geeft aan wanneer er voor het laatst aanvullingen en/of correcties in het stuk zijn doorgevoerd. Met ingang van 2023 is het project afgesloten.