Dagboeken

 
English | Nederlands

dagboekcahier 11

09/05/1945

woensdag 9 mei 1945

Te Deum laudamus! … Nederland is bevrijd! De oorlog in Europa is beëindigd.

            ’t Was vrijdagavond 4 mei ’s avonds even na negen uur. We stonden op ’t punt naar bed te gaan, toen er juichkreten uit de straat opklonken. Steeds meer menschen vertoonden zich. Wat was er aan de hand? Weldra vernamen wij het: om negen uur had de radio meegedeeld, dat de Duitsche troepen in de bezette westelijke gebieden: Denemarken, Nederland, West-Duitschland hadden gecapituleerd. We waren vrij! Vrij! … Wonderlijk was de reactie op dit bericht: vreugde, dankbaarheid en toch nog maar niet kunnen beseffen wat ’t was: vrij! We gingen ook de straat op. Steeds meer juichende en zingende stoeten kwamen voorbij, met Oranje-vlaggen. Ja, ’t bleek toch wel waar te zijn. Wanneer zouden de Tommies nu komen en de Duitschers vertrekken?

            Den volgenden morgen, na een vrijwel slapeloozen nacht, ging ik erop uit om eens in de stad te gaan zien. Spoedig vernam ik van Klein, die dichtbij ons woont, dat de Duitschers ’s nachts een oranje biljet hadden verspreid waarin de juistheid der radiomededeeling werd ontkend. Hun was er officieel niets van bekend. Zoo bleven de Duitschers gewapend op straat loopen, ze bleven fietsen vorderen, namen Nederlandsche militairen die in uniform op straat liepen, gevangen. Maar van alle huizen  waaiden reeds de Nederlandsche vlaggen met Oranje-wimpels. Een zonderlinge toestand. In verschillende plaatsen rondom Den Haag schoten de moffen op menschen die oranje droegen en gelastten de uitgestoken vlaggen weer in te halen. Zoo bijvoorbeeld in Loosduinen.

            Maandag kwam ’t in Amsterdam nog tot een bloedbad op den Dam, waar de moffen met mitrailleurs op de duizendkoppige juichende en zingende menigte schoten. Maar dienzelfden maandag was er hier al een plechtige Hoogmis met Te Deum, een door bazuinen begeleid Wilhelmus om God te danken voor de bevrijding! Zoo bleef de vreemde, onzekere tostand bestaan tot gisteren, dinsdagmiddag, toen bekend werd, dat de capitulatie om vier uur zou geteekend worden en dat[3] de Engelschen en Canadeezen het nog bezette gebied: Noord- en Zuid-Holland en Utrecht zouden binnen trekken. Daarna kwam hedenmorgen het bericht, dat Duitschland als geheel onvoorwaardelijk gecapituleerd had. En nu kwamen, eerst het Engelsche Roode Kruis, daarna eenige, vooral Nederlandsche troepen (Irene-brigade) de stad binnen. Maar steeds nog bleven de Duitschers gewapend op straat loopen. ’t Is wel een zonderlinge en hoogst gevaarlijke toestand. Maar toch staat ’t nu vast: Nederland is bevrijd! en de oorlog in Europa is geëindigd.

            Te Deum laudamus! … De ontzettende vijf lange, bange oorlogsjaren zijn voorbij. Morgen Hemelvaartdag, 10 mei, is het juist vijf jaren geleden, dat de moffen zonder oorlogsverklaring ons land binnenvielen 

            De koningin en prinses Juliana zijn al in Breda aangekomen. Wanneer zullen zij in ’s-Gravenhage wederkeeren? Wat een vreugde zal het zijn haar weer te mogen zien en toe te juichen. Ik ben innig dankbaar, dat ik dit ook nog heb mogen beleven en bid uit den grond mijns harten: Domine, salvam fac reginam nostram.

            Wat klonk dit nu weer heerlijk zondag en maandag in de kerk na de Hoogmissen. En toen maandag daarna het orgel, versterkt met bazuinen, het oude Wilhelmus inzette, zongen we allen mee, terwijl ons de tranen uit de oogen sprongen. Hoe dankbaar ook zijn wij, dat al onze kinderen en kleinkinderen gedurende den vreeselijken oorlogstijd gespaard zijn gebleven. Zwaar zijn onze beproevingen geweest, onze angsten en zorgen, we hebben honger en kou geleden, maar des te inniger is nu ook onze dankbaarheid. Te Deum laudamus! …

[3] In het manuscript gevolgd door: ‘door’.

uit: Dagboek XI (Begin november 1944 tot 7 augustus 1946)