Lijst van ‘overige emigratieorganisaties’
De gegevens uit deze lijst zijn aangetroffen bij het doornemen van de inventarissen en/of de autopsie van de archivalia van de in de onderzoeksgids beschreven archiefvormers. Er is verder geen onderzoek naar deze organisaties verricht. De laatste kolom verwijst naar de archiefvormer/het archief waarin de in de eerste twee kolommen beschreven informatie is gevonden. De lijst pretendeert geen volledigheid.
| Naam | Doel | Vindplaats informatie |
| Algemeen Nederlands Verbond, Den Haag (1895- ) | algemene doelstelling: ‘verhoging van de geestelijke, zedelijke en stoffelijke kracht en versterking van het bewustzijn der onderlinge verwantschap, zowel van allen, overal ter wereld, die tot de Nederlandse stam behoren, als van die afstammelingen van personen, die daartoe behoren of hebben behoord, die het stambewustzijn niet hebben verloren’ (Verbondsbestuur ANV aan Sociale Zaken 14-11-1951) Ter verwezenlijking hiervan stelde het ANV zich onder meer tot doel de ‘overgang van emigranten naar de nieuwe volksgemeenschap te vergemakkelijken’ (Verbondsbestuur ANV aan Sociale Zaken 17-04-1951) |
Nationaal Archief, Raad voor de Emigratie, 2.15.70, inv.nr. 11; Nationaal Archief, Directie emigratie van het Ministerie van Sociale Zaken, 2.15.68, inv.nr. 98 |
| Associatie Onderlinge Samenwerking, Groningen | groepsemigratie | National Archives of Australia, Department of Immigration, A446, 1962/65283; 1962/65284; 1962/65285; 1962/65286 |
| Coöperatieve Kolonisatie Vereniging Noord-Brabant GA, 1955 | Nationaal Archief, Ministerie van Koloniën, 2.10.54, inv.nr. 3562 | |
| Coöperatieve Vereniging “De West” te Paramaribo | kolonisatie Suriname | Nationaal Archief, Ministerie van Koloniën, 2.10.54, inv.nr. 3564 |
| Emigranten-Commissie van het Nederlandsch Jongelingsverbond (NJV) 1909-1914 | opgericht in 1909 met als doelstelling begeleiding en nazorg van jonge mannen die naar de Verenigde Staten van Amerika vertrekken, op initiatief van de Amerikaanse Verenigingen van de Wereldbond van Christelijke Vereenigingen van Jonge Mannen (YMCA), die in de Amerikaanse havensteden zogenaamde emigrantensecretarissen aanstelden en de Europese verenigingen opriepen hetzelfde te doen. Het secretariaat van de Emigranten-Commissie was gevestigd te Rotterdam; bezoldigd secretaris 1909-1914 P. van den Akker. (NB: vergelijk de beschrijving van de Christen Jonge Vrouwen Federatie) |
Historisch Documentatiecentrum Nederlands Protestantisme, Nederlandsch Jongelingsverbond, collectienr. 655 archief van de Emigranten-Commissie van het N.J.V. 1908-1914 |
| Emigratiestichting “Quo Vadis” 1950-1955 | emigratie / transmigratie Indische Nederlanders naar Antillen | Nationaal Archief, Ministerie van Koloniën, 2.10.54, inv.nr. 9893 Registers op de Handelingen van de Eerste en Tweede Kamer de Staten-Generaal 1945-1967, I (1950-1951) |
| Emigratievereniging te Amsterdam (goedgekeurd KB 13-04-1908) | Nationaal Archief, archief voorgangers NED, (NVL) 2.15.30, inv.nr. 25 |
|
| Emigratievereniging te Haarlem (1912-1913) | Nationaal Archief, archief voorgangers NED, (NVL) 2.15.30, inv.nr. 26 |
|
| Federatie Vormingscentra tot voorbereiding van Nederlandse Hervormde Emigranten 1951 | Protestants Landelijke Dienstencentrum, hulpdepot Wierden, Hervormde Emigratie Commissie, doos 12 | |
| Friese Gereformeerde Kolonisatie Vereniging (opgericht voor 1945) |
Morren, H.J. De Landverhuizingswet 1936. Met uitvoeringsbesluiten. (Alphen aan den Rijn 1937) 31 Roosevelt Study Center, Stallinga-Ganzevoort collectie (voormalig archief Stichting Landverhuizing Nederland), reel 19 |
|
| Institut Rural Franco-Neerlandais, bij Chévreuse, S&O) [circa 1946] | het Institut vormde de Franse ‘dependance’ van de Centrale Stichting Landbouw Emigratie | Nationaal Archief, Ministerie van Algemene Zaken/Kabinet Minister President, 2.03.01, inv.nr. 3193 Nationaal Archief, Volkshogeschool Chateau de Méridon, 2.19.164.05, inv.nr. 16 |
| Naamlooze Vennootschap “Harlingen” tot Exploitatie van een Nederlandsche Landbouw-Nederzetting en Vee-Depot in Zuid-Afrika, 1913-1928 |
Zuid-Afrikahuis, archief NZAV, afdeling diverse collecties nr. XVIII (code NVH) | |
| Nationaal Spaar- en Reisfonds ‘Wij Komen’ 1959 |
opgericht in 1959 door M. Reckman, journalist, met als doel het bevorderen van contact tussen emigranten en hun familie in Nederland | Nationaal Archief, Ministerie van Algemene Zaken/Kabinet Minister President, 2.03.01, inv.nr. 398 Nationaal Archief, Directie emigratie van het Ministerie van Sociale Zaken, 2.15.68, inv.nr. 826 |
| Nederlands Arbeids Comité voor emigratie en kolonisatie op coöperatieve basis, juli 1945 Den Haag | groepsemigratie (Het is onbekend of er daadwerkelijk een Stichting met deze naam is opgericht. Het secretariaat liep via L.F. Louwe Kooijmans, correspondentieadres Stationsplein 51, Den Haag) |
National Archives of Australia, Department of Immigration, A446, 1962/65283; 1962/65284; 1962/65285; 1962/65286 |
| Nederlandsche Emigratie-Maatschappij voor Transvaal en Oranje-Vrijstaat, 1899-1900 | doelstelling ‘het Nederlandse element in de beide Zuid-Afrikaanse Republieken door emigratie vanuit Nederland –allereerst van landbouwers – krachtdadig te versterken.’ | Zuid-Afrikahuis, archief NZAV, afdeling diverse collecties nr. IX (code NEM) |
| Nederlandse Emigratie Vereeniging ‘Nieuw-Guinea’ (opgericht 1933) | Roosevelt Study Center, Stallinga-Ganzevoort collectie (voormalig archief Stichting Landverhuizing Nederland), reel 19 | |
| Nederlandse Stichting tot hulp aan emigranten naar Israël | Nationaal Archief, Ministerie van Justitie, 2.09.12.02 Stichtingenregister, inv.nr. 2521 | |
| Protestants-Christelijke Emigratievereniging “Het Land onzer Toekomst”, Groningen 1947 | verkoop stukken land | Nationaal Archief, archief Stichting Landverhuizing Nederland, 2.15.30, inv.nr. 112 Tresoar, Leeuwarden, Archief Taeke Cnossen, 332-20, inv.nr. 32 Wit, Pedro de, Wegen wijzen overzee (Kampen 1993) 36 |
| Stichting Emigrantenbelangen, 1952 Den Haag | opgericht 1952, met als doel gratis adviezen te verstrekken en hulp te verlenen aan emigranten (ter beschikking stellen van literatuur en periodieken, zoals het ‘emigrantenzakboekje’. Bureau: Bazarstaat 16 Den Haag |
Brabants Historisch Informatie Centrum, archief Provinciaal Bestuur, toegangsnr. 1392, inv.nr. 6405, notulen Provinciaal Contactorgaan voor Emigratieaangelegenheden, agenda 25-08-1952) |
| Stichting Emigratie Centrum voor Practische Bijstand, 1953 Amsterdam |
opgericht in 1953 met als doel het bevorderen van hulp en bijstand aan emigranten en het behartigen van belangen van haar leden. Onder hulp en bijstand werd verstaan: verzorging van geestelijke en materiële belangen; bijstand aan familieleden door het uitvoeren van overtochten; het instandhouden van een bibliotheek; het doen uitgeven van een tijdschrift en het bestrijden van misstanden. NB. Het is niet gecontroleerd of deze stichting de formele taakopvolger is van de Stichting ‘Practische Emigranten Voorbereiding’ in oprichting (Amsterdam), zie aldaar. |
Nationaal Archief, Directie emigratie van het Ministerie van Sociale Zaken, 2.15.68, inv.nr. 348 |
| Stichting ‘Nederlands Instituut voor werkzaamheden in het buitenland, Plan Export’ 1947 |
opgericht in 1947 met als doel ‘de werkzaamheid van het Nederlands intellect in het buitenland ten bate van het Nederlands economisch en cultureel belang te bevorderen’ onder meer: ‘plaatsing (emigratie) van Nederlandse intellectuelen in het buitenland.’ De directeur van de Stichting Landverhuizing Nederland was lid van het Algemeen Bestuur; de directeur van het Centraal Plan Bureau was lid van de Raad van Bijstand. Plan Export ontving subsidie van Economische Zaken, Landbouw en Buitenlandse Zaken. Rond 1955 kreeg Plan Export nog wel de aanvragen uit het buitenland binnen, maar droeg het de behandeling ervan over aan het Bureau Internationale Technische Hulp. | Nationaal Archief, Ministerie van Landbouw, Directie Internationale Organisaties 2.11.57, inv.nr. 935 (ledendossier J.J. van der Lee, Chef DIO); Nationaal Archief, Directie emigratie van het Ministerie van Sociale Zaken, 2.15.68, vermoedelijk inv.nrs. 3, 98; Nationaal Archief, Buitenlandse Zaken 2.05.72; Consulaat Vancouver, inv.nr. 2354; Historisch Documentatiecentrum Nederlands Protestantisme, Vereniging Protestants Christelijke Werkgevers, doos 9-10; Nationaal Archief, Ministerie van Economische Zaken, CPB, 2.06.093, inv.nr. 610 Zie ook: M.J.L. Dierikx e.a. (bewerkers), Nederlandse ontwikkelingssamenwerking. Bronnenuitgave, deel I 1945-1963 (Den Haag 2002) xxiii-xxiv [de bronnenuitgave bevat diverse documenten, voortgebracht door Plan Export] |
| Stichting Nieuw Nederland in Zonnig Zuid-Amerika (Tilburg) (opgericht na 1945) | emigratie naar Koloniën | Nationaal Archief, Ministerie van Koloniën, 2.10.54, inv.nr. 3661; Nationaal Archief, Binnenlandse Zaken, Bureau Nationale Veiligheid, 2.04.80, inv.nr. 3660 |
| Stichting ‘Practische Emigranten Voorbereiding’ in oprichting 1951, Amsterdam | emigranten voorbereiding |
Internationaal Instituut voor Sociale Geschiedenis, NVV archief, 1951 HVr. 19 (map Emigratiecommissie Stichting van de Arbeid) |
| Stichting Transmigratie ‘Nederland Overzee’ 1948 | Nationaal Archief, Ministerie van Koloniën, 2.10.54, inv.nr. 4295 | |
| ‘Vereniging Emigratie in Groepsverband Het Tweede Vaderland’ | emigratie in groepsverband. In 1946 deels samengegaan met de CEC, deels voortgezet als Protestants Christelijke Emigratievereniging “Het Land onzer Toekomst”, zie aldaar |
Historisch Documentatiecentrum Nederlands Protestantisme, Christelijke Emigratie Centrale, collectienr. 492, doos 58; Nationaal Archief, archief Stichting Landverhuizing Nederland, 2.15.30, inv.nr. 112 |
| Vereniging ‘Grooter Nederland’ 1946-1960 | bevordering van Nederlandse volksplantingen op Nederlands Nieuw-Guinea | Nationaal Archief, Ministerie van Koloniën, 2.10.54, inv.nrs. 2982-2983 |
| Vereniging ‘Nederland in den Vreemde’, 1955 | de vereniging wilde een ‘informatiecentrum voor alle Nederlanders in het buitenland met het moederland’ zijn. Het was een initiatief van F. Hunger, algemeen secretaris Kamer van Koophandel Rotterdam | archief Stichting voor de Landbouw (niet raadpleegbaar); Historisch Documentatiecentrum Nederlands Protestantisme, nr. 332, Verbond Protestants-Christelijke Werkgevers, doos 6-7 Katholiek Documentatie Centrum, Algemeen Katholiek Werkgevers Verbond, inv.nr. 1172; Nationaal Archief, Buitenlandse Zaken, Gezantschap Spanje 2.05.286, inv.nr. 556 |
| Vereniging Nederland-Suriname (NEDSU) | emigratie naar Suriname, met als doel het starten van een kolonisatieproject in Suriname voor Oost-Europese joodse Displaced Persons en Nederlands-Indische Nederlanders (contacten via Buitenlandse Zaken; Overzeese Rijksdelen en Uniezaken. (Ook: ‘immigratievereniging Nederland-Suriname’) |
Nationaal Archief, Ministerie van Koloniën, 2.10.54 inv.nr. 3560 Nationaal Archief, Algemene Zaken/Kabinet Minister President, 2.03.01, inv.nr. 4691 Nationaal Archief, Nederlandse gedelegeerde van het Intergovernmental Committee on Refugees (en taakopvolger IRO), 2.05.31, inv.nr. 19 |
| Vereniging “Nieuw Nickerie” 1947-1951 |
landbouwkolonisatie voor Nederlandse boeren in het district Nickerie (Suriname) | Nationaal Archief, Ministerie van Koloniën, 2.10.54, inv.nr 5270 |