Volkspartij voor Vrijheid en Democratie
| Naam archiefvormer | Volkspartij voor Vrijheid en Democratie |
| Periode van bestaan | 1948- |
| Land van herkomst archiefvormer | |
| Navigatiekaart | Algemeen Australië Canada |
| Naam, varianten | V.V.D., VVD |
| Organisatie en inrichting | Toon Verberg De VVD ontstond in 1948 uit de sinds 1946 bestaande Partij van de Vrijheid (PvdV) en enkele uitgetreden leden van de Partij van de Arbeid (PvdA). Aanvankelijk was het hoogste orgaan in de partij de Algemene Vergadering (het congres); de dagelijkse leiding berustte bij het Dagelijks Bestuur en de algemene leiding bij het Hoofdbestuur. De Partijraad had slechts een adviserende taak. Aan de basis bevonden zich de afdelingen. Deze vormden de Kamer- en Statencentrales, die samenvielen met de wettelijke kieskringen.
In 1953 werd een wetenschappelijk bureau, de Prof. Mr. B.M. Teldersstichting opgericht.
In 1963 vond een reorganisatie plaats, waarbij politieke en organisatorische leiding van elkaar werden gescheiden en de band tussen Hoofdbestuur en regionale partijorganisaties werd versterkt. |
| Taak, activiteiten | Toon Verberg het voorbereiden van verkiezingen, het voeren van propaganda en het innemen van standpunten met betrekking tot maatschappelijke en politieke kwesties, dit alles gericht op beïnvloeding van de publieke opinie, het overheidsbeleid en meer direct op deelname in de regering |
| Voorloper | Partij van de Vrijheid; Vrijzinnig Democratische Bond |
| Opvolger | niet van toepassing |
| Typering instelling | |
| Typering taken | |
| Kerkelijke denominatie / zuil | |
| Doelgroepen | |
| Literatuur | Toon Verberg periodieken Vrijheid en Democratie. Weekblad van de Volkspartij voor Vrijheid en Democratie 1948-2000.
Liberaal Reveil jrg. 1 (1956)-. [Uitgave van de Prof. Mr. B.M. Teldersstichting]
literatuur Voerman, G., De geschiedschrijving van het politieke liberalisme. Bibliografie van de VVD en haar voorlopers. (Groningen/Den Haag 1992).
Mascini, T., Herstel en vernieuwing van de politieke verhoudingen: 1945-1948. Socialisten en Liberalen tussen oprichting van de Partij van de Arbeid en de Volkspartij voor Vrijheid en Democratie (Amsterdam 1988. [Doctoraalscriptie geschiedenis Universiteit van Amsterdam, 82 p.]
Koole, R., P. Lucardie, G. Voerman, 40 jaar vrij en verenigd. Geschiedenis van de VVD-partijorganisatie 1948-1988 (Houten 1988).
Berg, W.J.A. van den, e.a., Kopstukken van de VVD. 16 biografische schetsen, 40 jaar liberalisme in Nederland 1948-1988 (Houten 1988).
Vonhoff, H.J.L., Liberalen onder één dak. VVD: 50 jaar liberale vereniging (Den Haag 1998). |
| Doorgenomen archieven / series | Archief van de Volkspartij voor Vrijheid en Democratie en voorgangers |
| Periode archief | 1889-1976 |
| Vindplaats | Nationaal Archief, Den Haag |
| Openbaarheid | volledig |
| Omvang; inventarisnummers | 36 m., 1182 inv.nrs. |
| Informatiedrager | |
| Vernietigd | onbekend |
| Toegang(en) | Kaajan, H.J.Ph.G., en G. Voerman, Inventaris van het archief van de Volkspartij voor Vrijheid en Democratie en voorgangers 1889-1976 (1999) (Den Haag 1997) [Digitaal raadpleegbaar, met aansluitend de plaatsingslijst van het VVD-archief (1955) 1968-1993, berustend bij het Documentatiecentrum Politieke Partijen in Nederland te Groningen ] |
| Kenmerk toegang | 2.19.022 |
| Indices op toegang | geen |
| Originele archivalia van archiefvormer in andere archieven | Het archief over de periode 1968-1993 bevindt zich in het Documentatiecentrum voor Nederlandse Politieke Partijen, Groningen |
| Originele archivalia van andere archiefvormers in dit archief; gedeponeerde archieven | zie lijst archiefvormers |
| opmerkingen structuur archief | geen |
| Seriële bescheiden | Ter signalering: - Stukken betreffende bestuur, congressen, en algemene correspondentie - Besluitenlijst Dagelijks Bestuur PvdV/VVD, 1947-1949, 1952 (inv.nr. 257)* - Notulen Hoofdbestuur 1946-1967 (inv. 1080)* |
| Statistische gegevens | geen [m.b.t. emigratie] |
| Inhoud overig | geen [m.b.t. emigratie]
Ter signalering: - Sociaal-Economische Commissie, 1964-1966 (inv. nrs. 156-160)
- Stukken betr. de landbouwcommisie PvdV/VVD 1947-1956 (inv.nr. 172)*
- Sociale commissie van de Partij (tevens Partij van de Vrijheid), 1947-1951 (inv. nr. 207)
- Buitenlandse commissie 1946-1949, 1950-1954 (inv.nr. 239)*
- Correspondentie partijbureau met bestuur van de vrouwenorganisatie in de PvdV/VVD; notulen, 1947-1955 (inv.nr. 303)* |
| Bestemmingslanden |
| Titel | Dossierbeschrijving Volkspartij voor Vrijheid en Democratie |
| Inventaristekst | seriële bescheiden - inv.nr. 257 Besluitenlijst Dagelijks Bestuur PvdV/VVD 1947-1949, 1952 Conform inventarisbeschrijving. Emigratie behoort niet tot de onderwerpen op de besluitenlijsten.
- inv.nr. 1080 Notulen Hoofdbestuur 1946-1967 Conform inventarisbeschrijving. Doorgenomen 1946-1951, 1961. Over het onderwerp emigratie is niet genotuleerd.
inhoud overig - inv.nr. 172 Stukken betreffende de landbouwcommissie PvdV/VVD 1947-1956 Het dossier bevat notulen van de Landbouwcommissie voor het gedeelte van het 'werkprogram inzake de landbouw'. Dit werkprogram is in 1947 gericht op de 'zelfstandige kleine boer' en streeft naar een pakket van maatregelen om deze een gezonde basis te geven. - vergadering 27-01-1950: constatering dat de kwestie van het kleine boerenbedrijf door de katholieken op de voorgrond wordt geplaatst en dat dit feitelijk een kwestie van bevolkingspolitiek is. Ondanks dat de liberalen het hiermee niet eens zijn, zien ook zij geen andere oplossing voor bedrijven tussen 2-5 ha dan industrialisatie en emigratie. Deze conclusie is niet terug te vinden in het werkprogram 1950 - vergadering 07-03-1952: het verslag bevat enkele losse opmerkingen over emigratie, zonder verdere conclusies. Daarnaast bevat het dossier nog slechts enkele losse stukken uit 1956-1958 waarin het onderwerp emigratie niet ter sprake komt.
- inv.nr. 239 Buitenlandse commissie 1946-1949, 1950-1954 Het dossier bevat o.m. de partijprogramma's van de PvdA, de ARP en de KVP van 1948. In de partijprogramma's van PvdA en ARP wordt geen melding gemaakt van het onderwerp emigratie. Het urgentieprogram 1946/partijmanifest 1948 KVP bevat onder paragraaf IV Versteviging en vernieuwing der economische-sociale grondslagen van ons volksleven, punt 15: 'Het scheppen van vestigingsmogelijkheden buiten de landsgrenzen voor jonge boeren en tuinders en van arbeidsgelegenheid voor jonge landarbeiders moet krachtig worden bevorderd en gesteund, met inachtneming van een goede zorg voor de culturele en godsdienstige belangen, waarvoor blijvend groepsverband de beste waarborgen biedt.'
- inv.nr. 303 Correspondentie partijbureau met bestuur van de vrouwenorganisatie in de PvdV/VVD; notulen, 1947-1955 Conform inventarisbeschrijving. De notulen betreffen die van het landelijk secretariaat Vrouwen in de VVD en van regionale afdelingen.
Landelijk secretariaat: - 17-8-1950, brief van Joh. H. Springer (secr. Vrouwen in de VVD) aan Mej. Mr. M.M.F. van Everdingen, Algemeen Secretariaat VVD: re: conferentie 14-15 oktober; suggesties voor het programma: een lezing over emigratie (niet overgenomen).
- 30-11-1950 Notulen Algemene Bijeenkomst Vrouwen in de VVD Melding dat er in 1951 een begin zal worden gemaakt met Omscholingscentra voor vrouwen (Amsterdam, Rotterdam, wellicht Groningen). Deze omscholing heeft ook betekenis in geval van emigratie. Hiervoor is een commissie in het leven geroepen bestaande uit: Mw. Wijsmuller, mej. J.J. Th. ten Broecke-Hoekstra en mw. H. Verwey-Jonker.
- 13-14 oktober 1951 Notulen Algemene Bijeenkomst van Vrouwen in de VVD (10 pagina's) Onderwerpen o.m.: opvoeding en ontwikkeling van het plattelandsmeisje. 'Vraag is: waar voed ik mijn dochter voor op: stad? platteland? vleugels uitslaan of emigreren? Een meisje heeft profijt van opleiding als ze gaat emigreren.' |
Algemeen
| Naam, varianten | V.V.D., VVD |
| Organisatie en inrichting | De VVD ontstond in 1948 uit de sinds 1946 bestaande Partij van de Vrijheid (PvdV) en enkele uitgetreden leden van de Partij van de Arbeid (PvdA). Aanvankelijk was het hoogste orgaan in de partij de Algemene Vergadering (het congres); de dagelijkse leiding berustte bij het Dagelijks Bestuur en de algemene leiding bij het Hoofdbestuur. De Partijraad had slechts een adviserende taak. Aan de basis bevonden zich de afdelingen. Deze vormden de Kamer- en Statencentrales, die samenvielen met de wettelijke kieskringen.
In 1953 werd een wetenschappelijk bureau, de Prof. Mr. B.M. Teldersstichting opgericht.
In 1963 vond een reorganisatie plaats, waarbij politieke en organisatorische leiding van elkaar werden gescheiden en de band tussen Hoofdbestuur en regionale partijorganisaties werd versterkt. |
| Taak, activiteiten | het voorbereiden van verkiezingen, het voeren van propaganda en het innemen van standpunten met betrekking tot maatschappelijke en politieke kwesties, dit alles gericht op beïnvloeding van de publieke opinie, het overheidsbeleid en meer direct op deelname in de regering |
| Voorloper | Partij van de Vrijheid; Vrijzinnig Democratische Bond |
| Opvolger | niet van toepassing |
| Typering instelling | |
| Typering taken | |
| Kerkelijke denominatie / zuil | |
| Doelgroepen | |
| Literatuur | periodieken Vrijheid en Democratie. Weekblad van de Volkspartij voor Vrijheid en Democratie 1948-2000.
Liberaal Reveil jrg. 1 (1956)-. [Uitgave van de Prof. Mr. B.M. Teldersstichting]
literatuur Voerman, G., De geschiedschrijving van het politieke liberalisme. Bibliografie van de VVD en haar voorlopers. (Groningen/Den Haag 1992).
Mascini, T., Herstel en vernieuwing van de politieke verhoudingen: 1945-1948. Socialisten en Liberalen tussen oprichting van de Partij van de Arbeid en de Volkspartij voor Vrijheid en Democratie (Amsterdam 1988. [Doctoraalscriptie geschiedenis Universiteit van Amsterdam, 82 p.]
Koole, R., P. Lucardie, G. Voerman, 40 jaar vrij en verenigd. Geschiedenis van de VVD-partijorganisatie 1948-1988 (Houten 1988).
Berg, W.J.A. van den, e.a., Kopstukken van de VVD. 16 biografische schetsen, 40 jaar liberalisme in Nederland 1948-1988 (Houten 1988).
Vonhoff, H.J.L., Liberalen onder één dak. VVD: 50 jaar liberale vereniging (Den Haag 1998). |
| Doorgenomen archieven / series | Archief van de Volkspartij voor Vrijheid en Democratie en voorgangers |
| Periode archief | 1889-1976 |
| Vindplaats | Nationaal Archief, Den Haag |
| Openbaarheid | volledig |
| Omvang; inventarisnummers | 36 m., 1182 inv.nrs. |
| Informatiedrager | |
| Vernietigd | onbekend |
| Toegang(en) | Kaajan, H.J.Ph.G., en G. Voerman, Inventaris van het archief van de Volkspartij voor Vrijheid en Democratie en voorgangers 1889-1976 (1999) (Den Haag 1997) [Digitaal raadpleegbaar, met aansluitend de plaatsingslijst van het VVD-archief (1955) 1968-1993, berustend bij het Documentatiecentrum Politieke Partijen in Nederland te Groningen ] |
| Kenmerk toegang | 2.19.022 |
| Indices op toegang | geen |
| Originele archivalia van archiefvormer in andere archieven | Het archief over de periode 1968-1993 bevindt zich in het Documentatiecentrum voor Nederlandse Politieke Partijen, Groningen |
| Originele archivalia van andere archiefvormers in dit archief; gedeponeerde archieven | zie lijst archiefvormers |
| opmerkingen structuur archief | geen |
| Seriële bescheiden | Ter signalering: - Stukken betreffende bestuur, congressen, en algemene correspondentie - Besluitenlijst Dagelijks Bestuur PvdV/VVD, 1947-1949, 1952 (inv.nr. 257)* - Notulen Hoofdbestuur 1946-1967 (inv. 1080)* |
| Statistische gegevens | geen [m.b.t. emigratie] |
| Inhoud overig | geen [m.b.t. emigratie]
Ter signalering: - Sociaal-Economische Commissie, 1964-1966 (inv. nrs. 156-160)
- Stukken betr. de landbouwcommisie PvdV/VVD 1947-1956 (inv.nr. 172)*
- Sociale commissie van de Partij (tevens Partij van de Vrijheid), 1947-1951 (inv. nr. 207)
- Buitenlandse commissie 1946-1949, 1950-1954 (inv.nr. 239)*
- Correspondentie partijbureau met bestuur van de vrouwenorganisatie in de PvdV/VVD; notulen, 1947-1955 (inv.nr. 303)* |
| Bestemmingslanden |
| Doorgenomen archieven / series | Archief van de Volkspartij voor Vrijheid en Democratie en voorgangers |
| Periode archief | 1889-1976 |
| Vindplaats | Nationaal Archief, Den Haag |
| Openbaarheid | volledig |
| Omvang; inventarisnummers | 36 m., 1182 inv.nrs. |
| Informatiedrager | |
| Vernietigd | onbekend |
| Toegang(en) | Kaajan, H.J.Ph.G., en G. Voerman, Inventaris van het archief van de Volkspartij voor Vrijheid en Democratie en voorgangers 1889-1976 (1999) (Den Haag 1997) [Digitaal raadpleegbaar, met aansluitend de plaatsingslijst van het VVD-archief (1955) 1968-1993, berustend bij het Documentatiecentrum Politieke Partijen in Nederland te Groningen ] |
| Kenmerk toegang | 2.19.022 |
| Indices op toegang | geen |
| Originele archivalia van archiefvormer in andere archieven | Het archief over de periode 1968-1993 bevindt zich in het Documentatiecentrum voor Nederlandse Politieke Partijen, Groningen |
| Originele archivalia van andere archiefvormers in dit archief; gedeponeerde archieven | zie lijst archiefvormers |
| opmerkingen structuur archief | geen |
| Seriële bescheiden | Ter signalering: - Stukken betreffende bestuur, congressen, en algemene correspondentie - Besluitenlijst Dagelijks Bestuur PvdV/VVD, 1947-1949, 1952 (inv.nr. 257)* - Notulen Hoofdbestuur 1946-1967 (inv. 1080)* |
| Statistische gegevens | geen [m.b.t. emigratie] |
| Inhoud overig | geen [m.b.t. emigratie]
Ter signalering: - Sociaal-Economische Commissie, 1964-1966 (inv. nrs. 156-160)
- Stukken betr. de landbouwcommisie PvdV/VVD 1947-1956 (inv.nr. 172)*
- Sociale commissie van de Partij (tevens Partij van de Vrijheid), 1947-1951 (inv. nr. 207)
- Buitenlandse commissie 1946-1949, 1950-1954 (inv.nr. 239)*
- Correspondentie partijbureau met bestuur van de vrouwenorganisatie in de PvdV/VVD; notulen, 1947-1955 (inv.nr. 303)* |
| Bestemmingslanden |
Analyse archivalia
| Titel | Dossierbeschrijving Volkspartij voor Vrijheid en Democratie |
| Inventaristekst | seriële bescheiden - inv.nr. 257 Besluitenlijst Dagelijks Bestuur PvdV/VVD 1947-1949, 1952 Conform inventarisbeschrijving. Emigratie behoort niet tot de onderwerpen op de besluitenlijsten.
- inv.nr. 1080 Notulen Hoofdbestuur 1946-1967 Conform inventarisbeschrijving. Doorgenomen 1946-1951, 1961. Over het onderwerp emigratie is niet genotuleerd.
inhoud overig - inv.nr. 172 Stukken betreffende de landbouwcommissie PvdV/VVD 1947-1956 Het dossier bevat notulen van de Landbouwcommissie voor het gedeelte van het 'werkprogram inzake de landbouw'. Dit werkprogram is in 1947 gericht op de 'zelfstandige kleine boer' en streeft naar een pakket van maatregelen om deze een gezonde basis te geven. - vergadering 27-01-1950: constatering dat de kwestie van het kleine boerenbedrijf door de katholieken op de voorgrond wordt geplaatst en dat dit feitelijk een kwestie van bevolkingspolitiek is. Ondanks dat de liberalen het hiermee niet eens zijn, zien ook zij geen andere oplossing voor bedrijven tussen 2-5 ha dan industrialisatie en emigratie. Deze conclusie is niet terug te vinden in het werkprogram 1950 - vergadering 07-03-1952: het verslag bevat enkele losse opmerkingen over emigratie, zonder verdere conclusies. Daarnaast bevat het dossier nog slechts enkele losse stukken uit 1956-1958 waarin het onderwerp emigratie niet ter sprake komt.
- inv.nr. 239 Buitenlandse commissie 1946-1949, 1950-1954 Het dossier bevat o.m. de partijprogramma's van de PvdA, de ARP en de KVP van 1948. In de partijprogramma's van PvdA en ARP wordt geen melding gemaakt van het onderwerp emigratie. Het urgentieprogram 1946/partijmanifest 1948 KVP bevat onder paragraaf IV Versteviging en vernieuwing der economische-sociale grondslagen van ons volksleven, punt 15: 'Het scheppen van vestigingsmogelijkheden buiten de landsgrenzen voor jonge boeren en tuinders en van arbeidsgelegenheid voor jonge landarbeiders moet krachtig worden bevorderd en gesteund, met inachtneming van een goede zorg voor de culturele en godsdienstige belangen, waarvoor blijvend groepsverband de beste waarborgen biedt.'
- inv.nr. 303 Correspondentie partijbureau met bestuur van de vrouwenorganisatie in de PvdV/VVD; notulen, 1947-1955 Conform inventarisbeschrijving. De notulen betreffen die van het landelijk secretariaat Vrouwen in de VVD en van regionale afdelingen.
Landelijk secretariaat: - 17-8-1950, brief van Joh. H. Springer (secr. Vrouwen in de VVD) aan Mej. Mr. M.M.F. van Everdingen, Algemeen Secretariaat VVD: re: conferentie 14-15 oktober; suggesties voor het programma: een lezing over emigratie (niet overgenomen).
- 30-11-1950 Notulen Algemene Bijeenkomst Vrouwen in de VVD Melding dat er in 1951 een begin zal worden gemaakt met Omscholingscentra voor vrouwen (Amsterdam, Rotterdam, wellicht Groningen). Deze omscholing heeft ook betekenis in geval van emigratie. Hiervoor is een commissie in het leven geroepen bestaande uit: Mw. Wijsmuller, mej. J.J. Th. ten Broecke-Hoekstra en mw. H. Verwey-Jonker.
- 13-14 oktober 1951 Notulen Algemene Bijeenkomst van Vrouwen in de VVD (10 pagina's) Onderwerpen o.m.: opvoeding en ontwikkeling van het plattelandsmeisje. 'Vraag is: waar voed ik mijn dochter voor op: stad? platteland? vleugels uitslaan of emigreren? Een meisje heeft profijt van opleiding als ze gaat emigreren.' |