Registers van de Hollandse grafelijkheid 1299-1345

 
English | Nederlands
A CA_A_X036r_018_1 B CA_B_X026r_018_1 CA_B_X026v_018_2

A: AGH 2144 ('Papieren cartularium'), f. [36]r, nr. [181] (primaire registratie).
B: AGH 2145 (kopie van het 'Papieren cartularium'), f. 26r-26v, nr. 113 (1316 kort na augustus 22, naar A).
Opschrift:

Littera cum qua tota Frisia convenunta cum domino comiti.b

Editie/regest: Van Mieris, ChHZ II, p. 80-81, ad 1309 maart 23. – Berkelbach van der Sprenkel, Regesten, p. 68-69, nr. 168.

De bovenstaande datering is gebaseerd op de veronderstelling dat de paasstijl is toegepast; zie de Inleiding.

Vgl. nrs. CA 19-21.

Onderstaande tekst is uitgegeven naar A. Hetgeen daar onleesbaar is geworden vanwege de slechte staat van het papier, is tussen rechte haken aangevuld naar het (hier en daar corrupte) afschrift B.

[c Nos scabini, Concilium et] com[munitas communitatum] de [Dr]esterlantd, [d]e Houtw[o]uderambocht, de [N]iewe[dorpee, de Langhedike, de Tessele et de Wi]eringherlantf totaque communitas Westfrisie notum fieri volumus universisg presentes l[itteras inspecturis quod cum de contentioni]b[us], ghu[e]rris et controversiis quas nos et predecessores nostri habuimus contra dilectum et verum dominum nostrum d[ominum Florentiumh, cuius anima re]quiescat in pace, quondam comitemi Hollandiej, Zelandiek ac Friziel dominumm, concordavimusn et ino subiectionem sua[m venimus tali modo quod nos omnes et] singuli pro nobis, heredibus et successoribus nostris omnibus recognovimus ipsum comitem Florentiump, herede[s et successores suosq in verum et l]egittimum dominum nostrum, sibique pro se et heredibus et successoribus suis omnibus prestitimus fidelitatis debit[e iuramentum; eidemque domino nostro] promisimus quod in perpetuum contra eum, heredes vel successores suos non faciemus aliqua r ratione vel cau[sa. Et quoniam quanto] magis crescit sensus in homine, tanto magis debet crescere bona fides; et quanto ma[gis] crescit in homine bona fi[des, tanto] magis debet suo vero domino obedire. Idcirco nos s desiderantes et cupientes in perpe[tuum o]bedire dilectissimo [vero et legi]timo domino nostro domino Guillelmot, Haynonieu, Hollandiev, Zelandiew comiti ac domino Friziex, de novo absque aliqua coactione, sine [violentia ac] sine omni metu et spontanee obligamus nos omnes et singulos, heredes et successores nostros per fidem et iuramentum [nostrum vero] domino nostro domino Guillelmoy predictoz obedire, sibi, heredi[bus] et successoribus suis honorema', reverentiam et subiectionem presta[re et omnia] alia facere que in litteris quas dictus comes [Floren]tiusb' dominus noster [quondam], cuius [anima] requiescat in pace, a nobis habuit facere et a[dimplere], procurare et tenere. Item promittimus [etiam dictum] dominum nostrum i[n] omnibus adiuva[re], ipsum et terram suam cum eo defendere [pro possce] nostro contra omnes. P[ro]mittimus etiam quod inter nos in perpetuum nullas allegationesc' faciemus nec etiam cum alio de terra sua [vel de extra terra], sed solum sibi, heredibus et successoribus suis erimus obligati. Promittimus etiam [et a]dhoc nos omnes et singulos, here[des et suc]cessores nostros in perpetuum obligamus quod nullum de comitatu vel terra sua vel extra terram suam in aliquo iuvabimus vel defe[ndemus] contra eum, nisi de voluntate et mandato speciali dicti d[omi]ni nostri, heredum vel su[c]cessorum suorum. Promittimus etiam nos omnes et si[nguli] et adhoc nos, heredesd' et successores nostros obligamus specialiter revelare et dicere domino nostro predicto omnia quecumque sciemus que possent [fa]cere vel esse contra eum vel terra[m] suam. Et hec omnia et singula suprascripta promittimus nos omnese' et singuli pr[o] nobis omnibus et singulis, h[e]redi[bus] et successorib[us] nostris tenere, procurare, facere et adimplere, et non contra venire aliqua rationef' vel c[ausa]; et ad hecg' omnia et singula nos, [he]redes h' nostros et successores universos in perpetuum obligamus. Et si conting[it], quod Deus advertat, quod nos, heredes vel successores nostri [contra dictu]m dominum nostrum, eius heredes vel successores in sup[ra]dictis vel aliquo [supradictorum v]el alio modo faceremusi' vel veniremus, corpora et bo[na] omnia nostra erunt in voluntate comitis, forefaceremus etiam omnes li[bertates et franki]ziasj' [nostras]. Insuper etiam suppli[cam]us reverendo in Christok' patri ac domino domino Guydoni, Dei gratia Traiectensil' e[piscopo, ut] ex nunc pro[ut] ex t[unc in] nos omnes [et] singul[os] absque citatione vel monitione al[iqu]a sententiam excommunicationis proferat et in tota [terra W]est Friziem' in[terdictum ponat] si nos contra s[u]pradicta [v]el aliquod supradictorum faceremus v[el] etiam veniremus, a qua sententia non possumus absolvi nec interdictum relaxari [nisi] primo f[o]refactum emendaverimu[s] ad comitis voluntatem; et si cont[ig]eret quod nosn' dictam excommunicationis sententiam in nos et singulos nostros latam, et interdict[u]m etiam in terra Westfrizieo' positum, per tr[es] septimas sustineremus animo indurato, supplicamus etiam reverendo in Christop' patri ac d[omino] domino episcopo predicto, vel episcopo qui pro tempore [fuerit], ut nobis omnibus et singulis tamquam fidei contradictoribus et periuris inhib[eat] ecclesiastica sa[c]ramenta baptismi, crismatis et sancti olei; inhibeat etiam ecclesiasticam supulturam, donec salutis pro[prie] me[mo]re[s e]mendam [d]e [for]efacto prestemus condig[n]am. Supplicamus etiam reverendo in Christoq' patri ac domino domino archiep[iscopo Colo]niensir' ut hec omnia confirmare dignetur et suum prestar[e] consensum pariter et assensum. Nec est inten[t]io[nis] nostre quod per ha[s litteras alii]s litteris q[ua]s dictus dominus noster habet a nobis in aliquo derogeturs'.

In qu[orum] omniumt' testimon[ium] et munimen [nos scabini, Con]silium et [communita]s communitatum predictis presentibus litteris sigilla nostra d[u]ximus apponenda. Datum anno D[omini] Mo [CCCo IXo] dominica in ra[m]isu' Palmarum.

a
aldus B.
b
opschrift in rode inkt, door de kopiist van de tekst B.
c
hier B.
d
Drechterlant B.
e
Niedorpe B.
f
de laatste r onduidelijk A; Wiringherlant B.
g
universas B.
h
Flo B.
i
volgorde Hollandie comitem, hersteld d.m.v. correctietekens B.
j
Holl. AB.
k
Zeland. A; Zeel. B.
l
Frisie B.
m
volgorde dominum Frisie B.
n
avi onduidelijk A.
o
ontbr. B.
p
Flor. B.
q
nrōsuos, de eerste drie letters geëxpungeerd B.
r
hier Rōne, doorgestreept A.
s
hier nos herhaald, geëxpungeerd B.
t
Guill'o A; Will'o B.
u
Hayn. A; Hannonie B.
v
Holl. AB.
w
Zeland. A; Zel. B.
x
F'sie B.
y
G. A; W. B.
z
ontbr. B.
a'
or onduidelijk A.
b'
Flo B.
c'
obligationes B.
d'
boven de regel toegevoegd A; ontbr. B.
e'
ontbr. B.
f'
ontbr. B.
g'
ontbr. B.
h'
hier het tiroonse et, geëxpungeerd A.
i'
faciemus B.
j'
frankisi | ad B.
k'
Xpō A; Xo B.
l'
Traiectn. AB.
m'
Westfris' gevolgd door twee geradeerde letters B.
n'
ontbr. B.
o'
Westfrisie B.
p'
Xpō A; Xo B.
q'
Xpō A; Xo B.
r'
[...]nien; A. Colon. B.
s'
de bovengeschreven B.
t'
ontbr. B.
u'
inra[.]is, ra gecorrigeerd A.
Oorkonder: schepenen, Raad en gemeenten van Drechterland, Hoogwouderambacht, Nieuwe-Niedorp, Langedijk, Texel en Wieringen en van de hele gemeente van West-Friesland
Destinataris: graaf Willem III