Registers van de Hollandse grafelijkheid 1299-1345

Gwijde bisschop van Utrecht bevestigt de oorkonde die schepenen, Raad en gemeenten van Drechterland, Hoogwouderambacht, Nieuwe-Niedorp, Langedijk, Texel en Wieringen en de hele gemeente van West-Friesland aan graaf (Willem III) hebben gegeven, welke in de tekst is geïnsereerd, en verklaart bij overtreding van de daarin vervatte bepalingen die gemeenten in de ban te zullen doen, waarbij hij alle priesters en kapelaans in het diocees Utrecht op straffe van excommunicatie beveelt dat zij die ban afkondigen zodra zij zeker zijn van een dergelijke overtreding.

De bovenstaande datering is gebaseerd op de veronderstelling dat de paasstijl is toegepast; zie de Inleiding.

De in onderstaande tekst gedeeltelijk geciteerde oorkonde (in de originele oorkonde was deze wel in zijn geheel geïnsereerd) betreft het in het register voorafgaande nr. CA 18; vgl. voorts nrs. CA 19 en 21. Zie ook de oorkonde d.d. 1310 april 12 (Van Mieris, ChHZ II, p.81- 82, ad 1309 maart 23, naar 'Les Chartres des Comtes d'Holl. etc. van de L.K. pag. 146'), waarvan de inhoud vrijwel gelijk is aan de onderstaande, op de bevestiging door de Keulse aartsbisschop na.

Onderstaande tekst is uitgegeven naar A. Hetgeen daar onleesbaar is geworden vanwege de slechte staat van het papier, is tussen rechte haken aangevuld naar het (hier en daar corrupte) afschrift B.

[^b Un]iversis presentes litteras inspecturis, Guydo^c Dei gratia Traiectensis^d episcopus salutem et [rei] geste noscere veritatem. [Noveri]nt un[iver]si quod in nostra presentia per procuratores ydoneos cum speciali mandato et legittim[e] constitutos comparentes scab[ini], Consilium [et] communitas communitatum de Dresterlant^e, de Houtwouderambocht^f, de Niuwedorpe^g, de L[ang]hedi[ke, de] Thessel[e]^h et de Wieringherl[ant]ⁱ et tota communitas Westfrizie^j nobis humiliter supplicarunt ut [littera]s quas nobilis et [illus]tris princeps dominus Guillelmus^k, come[s] Haynonie^l, Hollandie^m, Zelandieⁿ ac dominus Frizie^o, nepos noster dilectu[s, habet] ab eis confirma[re beni]gnius [d]ignar[emur] atque in [omnes et] singulos communitatum^p predictarum excommunicationis sententiam absque monitione [et cita]tione qualibet, si contra contenta in dict[is] litteris f[a]cerent vel venir[ent] ex nunc prout extunc proferamus, quarum litterarum tenor talis est:

Nos scabini, Consilium et ^q c[ommunitatum] de D[re]sterlant^r, de [Hou]twouderambocht^s etc., sicut scribitur in pacina^t preced[en]ti isto et eod[em] folio, dat[um] an[n]o Domini M^o CCC nono, dominica in ramis Palmarum.

Et nos Guydo^u, Dei gratia [Traie]ctensis^v episcopus, suppli[cationi predicte ben]igni[us] inclinantes exnunc prout extunc, et extunc prout exnunc in omnes [et] singulos de communitatib[us supra]dictis qui contra [su]prascripta vel aliquod suprascriptorum fecerint vel venerint excommunicationis sententiam proferim[us] in hiis scriptis, [inter]dictum etiam in [to]ta terra Westfrizie^w statim quod [contra] supradicta vel [aliquo]d supradictorum fecerint ex nunc pr[ou]t ext[unc] ponimus, mand[antes sub] pena excommunicationis quam^x in rebelles proferimus in hiis scriptis omnibus presbiteris et capell[ani]s in dyocesi Traiectensi^y constitutis, [a]d quos presentes littere per[v]enerint, ut absque alterius expectatione mandati [sta]tim quod eis constabit^z om[nes] et singulos communit[atum] predictarum contra comitem Haynonie^a', Hollandie^b', Zelandie^c' ac dominum Frizi[e^d' feci]sse vel comm]isiss[e] in articulis supradictis vel in aliquo suprad[ictorum exc]ommunicatos candelis accensis et camp[ani]s pul[s]atis publice denuncient.

Et nos Henric[us^e', Dei gratia] sancte Coloniensis^f' ecclesie archiepiscopus ac sacri imperii per Ytaliam archicancellarius, omnia et singula suprascripta confirmamus, approbamus et au[ctoritate] meth[r]opolitana ratificamus. In quorum t[es]timonium omnium et mu[n]imen sigillum nostrum presentib[us litter]is duximus [a]pp[onendum. Dat]um ut [s]upra anno Domini M^o CCC nono, dominica in ramis Palmarum.

Et nos Gu[ydo^g', Traiec]tensis^h' episcopus predictus, in testi[monium] veritatis una cum sigillo patris et domini domini Henrici^i', Dei gratia archiepiscopi [Coloniensis^j' predictis], presentes l[itte]ras f[e]cimus nostri sigilli^k' munimen roborari. Datum anno et die [predictis].