Registers van de Hollandse grafelijkheid 1299-1345

 
English | Nederlands
A NH_K_X079r_442_1 NH_K_X079v_442_2 B NH_G_X065r_442_1 NH_G_X065v_442_2 NH_G_X066r_442_3

A: AGH 243 (klein register Noordholland), f. 79r-79v, nr. 441 (1330 mei 17 of kort daarna).

In de bovenmarge van f. 79r, door andere hand: Precedit van der lijftochte die Heynrica van Zanthorst sinen wive makede. Her Hoghestrate. – In de marge van f. 79v, door andere hand: Concor(datus).

B: AGH 242 (groot register Noordholland), f. 65r-66r, nr. 4[30]-4[31] (wrs. 1333 okt. 15-dec. 2, naar A).
Opschrift:

Die manne tot Teylingen. – (boven de tweede lijst) Dieric van Valkenburch.

Beide lijsten hebben een volgnummer gekregen; aan het begin van beide in de marge een kruis. – In de marge naast de eerste lijst, door een latere hand: Brederode; erboven, door een nog latere hand: Emskerke. – Onderaan f. 65v, door de hand van de kopiist: Concordatus.

Editie/regest: Muller, Register graaf Florens, p. 289-293.

Deze ongedateerde lijst van leenmannen van Teilingen zal, gezien de positie in het primaire register A, rond 17 mei 1330 daarin zijn ingeschreven. Op zich zegt dit niets over de tijd dat de tekst is opgesteld – het kan een oude notitie betreffen –, maar het ligt voor de hand de lijst in verband te brengen met het overlijden, op 28 september 1328, van Catharina van Durbuy, vrouwe van Voorne en Teilingen. De graaf kon daarna weer over de Teilingse goederen beschikken en ze aan zijn getrouwen uitgeven, en in de tekst lijkt regelmatig juist aan dergelijke beleningen te worden gerefereerd. Ook in de literatuur wordt ervan uitgegaan dat de lijst kort na het overlijden van de vrouwe van Teilingen is opgemaakt (Muller, Register graaf Florens, p. 122). Deze datering wordt overigens bevestigd door de vermelding in de lijst van heer Willem van Duivenvoorde, die op 28 augustus 1328 geridderd werd.

Na een kleine eerste reeks optekeningen is in A een brede spatie aangehouden (in onderstaande editie weergegeven door een witregel), blijkbaar in navolging van de originele lijst (of lijsten) die de kopiist voor zich had; inhoudelijk is hier evenwel geen breuk in de tekst te constateren. Deze spatie is in B overgenomen, waarna latere handen aldaar het tweede deel van de tekst voorzagen van een eigen volgnummer en opschrift.

b Dit sien die ghene die manne sien te Theylinghec ende die hair goed ontfaen hebben.

Int eerste d Dieric van Zasnem:

item enen tiende in Maselande;

item half den tyns van Lisser ambochtf;

item den wint van Lisser ambochtg;

item een paer ouder zuanen.

h Hair Gheridi van Eemskerke hout ende hevet van minen here ontfanghen dat ambocht van Rietwike ende van Niewekerke.

Heynric van Brederodenj hout ende hevet van minen here ontfanghen dat ambocht int Oeghe ende den tiende int Oeghe sonder dat Jan ende Wouter uter Wijc dair toe hadden; item de twiedeel van den tiende te Hairlemk, te Scoten, toit Aelbrechtsberghe ende te Tetrode.

l Dieric van Valkenburch houter of dat derdendeel van al der smaltienden van der prochie van Hairlem, ende die behuede hi mit sinen wive, diese hair ouders helden van den here van Teylinghem; ende seyd dat in sijn huwelijc ghesproken was dat sij denn tiende op droch ende quite scout ende dat hine ontfenc vander vrouwen van Voirne.

o Willaem van Scoetenp hout IIII scare weyden ende IIII achtendeel rogghe sadinghe, legghende te Velsen tuysken Clays land van Roeland op die oistzide ende Hannekijn Jans soens land op die westq side; item V coe gras in den Zuytbroecr te Velsens, Boudijn die Welighe op die westside, Dieric van der Molen op die oist syde. Dit leen heltmen van den here van Teylinghet.

Hanne Roede Heyen sone hout een zestendeel van alden corentiende van Aelbrechtsu berghe ende van Tetrode, ende een zestendeel van den corentiende diemen hiet Smalletiendekijnv; ende dit heltmen van den here van Teylinghew.

Florijs Daniels sone hout een zestendeel van al den lande dat men hiet die Ouderijn, leghende te Noirtichx; dit heltmen van minen here van Teylinghe.

Dieric van Alkemade helt van den huse van Teylinghey IIII morghen lands bi Rodenborgherlanez; item die ene helfte van der tienden van Leydermerskea' tuysken der Onderslagheb' ende den Marendijc; item I pair ouder zuaenen die nestelen toit Alkemade op thuys.

Gherardc' die Bloete helt den corentiende opt oistende van den ambocht van Rijswijc tuysken der waterlose ende den Broecsloet, ende desen tiende helden die van der Borghd' van den heren van Teylinghe, uytghenomen dat Jan van der Burch dair of hout. Dit hevet Clays die Bloete Gherarde' Bloeten f.f' ontfaen na sijns vaders doit.g'

Willaem Badeloghen sone van Heemstede hout dat derdendeel van den corentiende ende h' vlastiende van Haemstedei'; dit onfenc hi zelve van der here van Teylinghej'.

Jan ende Clays Dierix kinder van Hilleghim houden dat veerstalk' in den Venep, ende ontfenghet van der vrouwen van Voirne; ende hoir vader had ghecoft jeghen Willaeml' den Veer ende diet helt van de heren van Teylinghe.

Willaemm' van Hangher hout een stucke lands onder den dunen, legghende op gheenre side Brederode int ambocht van Velsen, ende es groet boven drien morghen ende hiet Langhe winkel; dit cochte hi jeghens Diddekijn Brechten sone, diet helt van den here van Teylinghe.

Jan van der Burch hout een corentiendekijn te Rijswijcn' op die ghest tuysken den Broecsloeto' ende der waterloese, behalven Gherardsp' des Bloeten tiende; dese tiende helt men van den here van Teylingheq'.

Clays veren Barten neve van Hairlem hout dat derendeel van den vlastiender' van Scoeten die hi cofte jeghens sinen stiefsone, dieses' sijn ouders plaghen te houden van den heren van Teylinghe.

Dieric Naghel van Voirhoute hout VII morghen broeclands legghende te Voirhoute op die oistzide van Noirtikerdamme, sgraven land an die noirtsyde, Willaemt' Naghels land an die oistzide, Daniel Jans sone an die zuytside ende Coenraerdsu' land op die westsyde; dit helden sijn ouders van den heren van Teylinghev'.

Coenraerdw' van Brone hout IIIx' morghen lands in Voirhoutery' z' ambocht op die oistzide van Noirtikerdama'', Dieric Naghels land op die oistside, sgraven land op die noirtzide, Daniel Jans soens land op die zuytside.

Dieric van Raporst hout jeghens C morghen lands, huys ende hof, legghende te Naeltwijcb'' ende inc'' Monsterambochtd'', dat sijn ouders ghehouden hebben van den huse van Teylinghe, ende ander lude al voirt van hem houden.

Joncfrou Yde Dierix dochter van den Werve zeghet dat die tiende te Rijswijce'' op die gheest hoirs vaders was ende dat Dieric van den Werve, hoir broeder, hair maecte dair uyt III lb. syaers van hem te liene te houden voir hair vaderlijc erve; ende die III lb. sjaers hevet hair die vrouwe van Voirnef'' altoes uyt gherect. Ende desen tiende hebben altoes hair ouders ghehouden van den here van Teylinghe.

Clays Arturg'' hout I dach mat lands in Velser ambocht, Jacob ende Willaemh'' van der Horti'' op die noirtsyde, Dieric van der Molen ende Jans sone van der Molen op die zuytsyde; ende dit helt hi van der vrouwen van Voirne, marj'' van wient sijn oudersk'' helden des en weet hi niet.

Florijs van den Tolle hout XXX s. syaers uter tiende te Voirburch, ende hi seyt dattet wesen soude I½ hoetl'' haveren; ende die hebben sijn ouders ghehouden van den heren van Teylinghem''.

Dieric Naghel van Rensburchn'' hout XVI hont lands binnen den amboch van Voirhoute tuysken den huse te Teylinghe ende sGraven dam, des graven land op dat oistende endeo'' op die noirtsydep'', Dieric Naghel van Voirhoute opq'' westende, Hughe Naghels f.r'' op die zuytsyde.

Jan Hubrechts sone van den Werve hout enen corentiende ende den smaltiende int ambocht van Oistgheests'' legghende tuysken der abdissen van Reynsburcht'' tiende ende den Rijn, ende die sijn ouders ghehouden hebben van den heren van Teylingheu''.

Joncfrou Kerstine van Oistghestv'' hout uyt den tiende toit Ockenberghe, die heren Willaemsw'' van Oistgheestx'' was, dat derdendeel van den tiende die hi selve ghebruket, uyt ghenomen den mannen die dair uyt verlient waren; dat hair ouders van den here van Teylinghe te houden plaghen ende ander vrouwen van Teylinghey'' bestorven was.

Mathijsz'' Rengharsa''' sone ende Clays sijn broeder houden ghesamender hand XXVIII ghemete lands in Elgharzeeb''', die hoir vader van der vrouwen van Teylinghec''' hilt.

Symon van der Bourchd''' hout III lb. Hollandse''' sjaers uter gheesttiende van Rijswijcf'''; ende sine ouders heldent van den here van Teylingheg''', ende mijn here hevet hem verliet.

Willaemh''' Naghel Willaemi''' Naghels soens f.j''' hout VI morghen lands int ambocht van Voirhoute: die II morghen inden broec achter Daniel Jans k''' f.l''', II morghen gheest achter Katerinenm''' Niesenn''' dochter ende twie morghen die Bousco''' hieten dair huys in staen; ende dit goed heltmen van den here van Teylinghe.

Vrederic van Oistghestp''' hout enen corentiende ende smaltiende int ambocht van Oistgheestq''' in den broec tusken die Hole Marner''' ende die Slaghe achter Jans uter Nesse, streckende an die Marnes''' ende den Zijl; t''' item enen tiende in Kercwerver broecu''' legghende tuysken den Hof dijcv''' ende den ouden dam achter thuys te Warmondew'''.

Heynricx''' van Eemskerke hout enen tiende in die Liere die Hughe uter Liere ende sine ouders te houden plaghen van den heren van Teylinghey''', dairne Heynricz''' tyeghens cofte, beyde corentiende ende smaltiende, dair hair Willaema van Duvenvoirde dat wederdeel van der tienden of hevet.

Dieric van Minichemb Heynrixc des Jonghen sone helt van der vrouwen van Voirned, ende hevetse ontfanghen van minen here den grave tenene rechten liene, zes morghen lands die gheleghen sien op die Oisternessef.

Nanne van Sonnen velt seyt dat hi ende sijn ouders helden van den ouden here van Teylinghe tgoet in Suaensoirde dat groet es jeghens I½ morghen, item den voghel lec dair an legghende upt Zant diemen heet den Oec.

a
Heynr. A.
b
vóór de initiaal een dubbel kruisje B.
c
Teylinghe B.
d
het volgende op een nieuwe regel AB.
e
Maesland B.
f
amb. B.
g
amb. B.
h
vanaf hier in de marge vóór vrijwel alle notities een diagonale dubbele streep A.
i
r onduidelijk A; Gheret B.
j
Brederode B.
k
Hairlē A.
l
vóór de initiaal een dubbel kruisje B.
m
Theylinghe B.
n
sijden of suden A; si den B.
o
vanaf hier vóór iedere notitie een diagonale dubbele streep, alsmede in de marge door andere hand een groot teken  B.
p
Scoten B.
q
w uit o A.
r
Zuutbroeke B.
s
Velzen B.
t
Theylinghe B.
u
Aelbr. B.
v
Smaltiendekijn B.
w
Theyling' B.
x
Noirtijc B.
y
Teyling' B.
z
Roedenburgher lane B.
a'
Leydermersche B.
b'
of Ouderslaghe A; Ouderslaghe B.
c'
Gher'd A; Gheret B.
d'
Borch B.
e'
Gher. A.
f'
Gherard Bloeten f. ontbr. B.
g'
Dit hevet ... doit door andere hand boven de regel toegevoegd A; door andere hand bijgeschreven B.
h'
hier van den B.
i'
Heemstede B.
j'
Teylingh' B.
k'
verstal B.
l'
Will. AB.
m'
Will. AB.
n'
Rijswic B.
o'
B gecorrigeerd A.
p'
Gher'ds A; Gherets B.
q'
Teylingh' B.
r'
vleestiende B.
s'
dese, de eerste e onduidelijk B.
t'
Will. AB.
u'
Coenraeds B.
v'
Teylingh' B.
w'
Coenraed B.
x'
boven de regel toegevoegd A.
y'
Voirhout' B.
z'
hier om een gaatje in het perkament heen geschreven A.
a''
Noirtik'dam B.
b''
Naelduijc B.
c''
endein A.
d''
Monst'ambocht A; Monsteramb. B.
e''
Rijswic B.
f''
Voirn' B.
g''
eind-r onduidelijk A.
h''
Will. AB.
i''
Hurt B.
j''
m uit v B.
k''
ouds (de abbreviatuur is weggelaten) A.
l''
hout B.
m''
Teylingh. B.
n''
Reynsburch B.
o''
ontbr. B.
p''
t bovengeschreven A.
q''
upt B.
r''
sone B.
s''
Oestgheest B.
t''
Reynsbur' B.
u''
Teylingh. AB.
v''
Oestgheest B.
w''
Will. AB.
x''
Oestgheest B.
y''
Teylingh. B.
z''
Matijs B.
a'''
Renghers B.
b'''
Elgarzee B.
c'''
Teylingh. B.
d'''
Burch B.
e'''
Holl. AB.
f'''
Rijswic B.
g'''
Teylingh. B.
h'''
Will. AB.
i'''
Will. AB.
j'''
soen B.
k'''
hier soens (de eind-s bovengeschreven) f., doorgestreept B.
l'''
soen B.
m'''
Kat'inen B.
n'''
Nisen B.
o'''
Bosc B.
p'''
Oestgheest B.
q'''
Oestgheest B.
r'''
Maerne B.
s'''
M'ne A; Maerne B.
t'''
de rest van de post op een nieuwe regel A.
u'''
Kercwerver broec B.
v'''
Hofdijc B.
w'''
Warmond B.
x'''
Heynr. A.
y'''
Teylingh. B.
z'''
Heynr. AB.
a
Will. AB.
b
Minicem B.
c
Heynr. AB.
d
Voirn' B.
e
gecorrigeerd B.
f
verbeterd uit Outsternesse d.m.v. expunctie van een stok van de u en van de t B.
Namen: