Registers van de Hollandse grafelijkheid 1299-1345

Graaf Willem III stelt heer Nicolaas van Kats, ridder, aan als dijkgraaf op Noord-Beveland ten oosten van de Wijtvliet, en bepaalt de hoogte van door deze te heffen boeten, terwijl hij (voor dat gebied) een nieuw recht afkondigt.

De bovenstaande datering is gebaseerd op de veronderstelling dat de paasstijl is toegepast. Zie de Inleiding.

Wi Willaem grave van Heynnegouwen^b, van Holland^c etc. maken cond etc. Want onse ghemeene manne^d van Noirdbeveland over een ghedraghen sien dat zi twee dijcgrave hebben willen, ende zi niet overeen en draghen enen te kiesen, soe hebben wi hem ghesed heren Nyclaise van Cats, onsen trouwen ridder, ende hebben him bevolen onse dijcgravescip bioesten Wichvliet in Noirdbeveland te bedriven ende te verwaren toit onse eeren ende toit ons ende ons lands oirbair, ende gheven hem macht ghesworen te maken alze vele als hem denken zal dat slands oirbair es, ende die of ende ane te doene toit allen tyden als hem denken zal dattet slands oirbair es; diken, slusen ende der sluzen ghevolch, wateringhe ende hereweghen^e mede te bedriven; onse gheld dair in te legghen bi vonnesse van sinen ghesworen dair des te doene es, ende dat gheld ons weder in te pande vierscatte over dwers nacht med enen ban van III s. Tournoyse, jof tenden viertiennachten med enen ban van IX s., jof tenden der maend met enen ban van XVIII s., jof tenden zes weken met enen ban van XXVII s. Ende ghien scoutete sal enighen ommeganc hebben ^f sijn dijc, en sie ghemaket na den ghebode.

Voirt ist over een ghedraghen bi ons ende bi onsen mannen, die onse ghemeene manne van Bewestersceld dair toe ghewilcoird ^g ghesed hadden, een nyewe recht te maken, als wi ghedaen hebben: dat zoe wie den abt van Middelburch^h jof den prochghypape van zire prochghie vrede weyghert jof versvighet, verboert jeghens ons X lb. Die enen scoutate in die prochghie dair hi in gheambocht es, jof zine wittighen zone die toit sinen daghen comen es, jof den ghenen dien hi zin ambocht bevolen hevet, vrede weyghert of verswighet, verboert jeghens ons V lb., ende jeghens den ghenen dien hies weyghert jof verswighet voirscreven V lb. Die den dijcgrave weder seit jof verswighet enen vrede verboirtⁱ tien pond alzoe dicke^j als hine wederseyt jof verswighet tote drien warven toe, ons die twee deele ende den dijcgrave dat derdendeel; dit zal die dijcgrave in panden alsoe alst recht hout van der nyewer keuren, alzoe verre alst ghesworen jof scepene cond es jof onze manne dier med redene over kennen moghen. Een dijcgrave die vermaent woirde vrede te nemen ende des weygherde, ende ghesworen jof scepene jof onze manne kenden, sonder arglist, verboirde jeghens ons dertich pond, ende dat soude onse rentemeister^k van him^l in pande ghelike jof hies rechts gheweyghert hadde, alzoe als die niewe keure beseyd.

Voird gheven wi onsen dijcgrave voirs. macht te setten enen man dien hi wille sine bode te doen ^m legghen op den dijc als te doeneⁿ es, mar^o hi zel zelve dien dijc bedriven, him en lette kenlike zijn van zuucten jof van heren ghebode; ende hier of sel hi ons jof den ghenen dien wiet bevelen sullen goide rekeninghe of doen.

Dit zel gheduren tote van Paesken naist comende^p een jair; ende waren wi dan in Middelburch niet, zoe sout gheduren tote viertiennachte toe na^q dien dat wi dair quamen in Middelburch, jof tonsen weder segghen binnen den termine voirscreven.

In oirkonde etc. Ghegheven in Middelburch des satersdaghes na Mid vasten int jaer ons Heren M^o CCC^o XXXVII^o.

Ende hi zel met sinen ghesworen^r den dijcgrave van bi westen Wijcvliet te helpe comen soe waire te doene es; ende die van bi westen Wijfvliet hem weder. Ghegheven als voren.