Registers van de Hollandse grafelijkheid 1299-1345

Graaf Willem III kent een aantal voorrechten toe aan de kooplieden uit Kampen die in plaats van naar het Zwin thans naar Dordrecht of elders in zijn gebied komen, met de bepaling dat na herroeping van dit privilege deze voorrechten nog zes weken van kracht zullen blijven

Deze oorkonde is een heruitvaardiging van nr. UT 26, met toegevoegde bepalingen. Zie voorts nr. UT 3.

De onderstaande tekst is gebaseerd op afschrift B.

Wi Willaem^a grave^b van Heynnegouwen^c etc. allen den ghenen etc. saluyd ende kennesse der waerheyd. Sint die coepmanne van der stede van Campen die tote nu toter havene diemen hiet Zwin mit hore comanscip plaghen te varen nu tote onser haven van Dordrecht^d jof tote anderen steden dairt hem becomet binnen onsen lande mit hore comanscip van desen daghe voirt begheren te varen ende achtinghe hebben, ende wi ane sien ende merken dat van hare toe coemste al onse land ere ende oirbair hebben mach; es dat si hore vairt alse voirs. es toit onsen lande maken, gheven wi hem sulke vrihede ende gracie als hier na ghescreven es.

In den ersten^e, es dat dese voirseyde comanne van Campen scip brekinghe ghedoghen ende hoir goed toit onsen lande comet, dat goed sullen wi doen houden onder onser machte een jaer ende enen dach gheheel also: es datter yemand levende die scipbrekinghe^f ghedoghet hevet comet binnen deser voirseyder tijd, jof dier gheenre arfnamen diere doit sien mit wittachtighen oirkonden jof mit warachtighen tekenen, ende dat goed eyschen, men sal hem sijn goed wedergheven sonder wedertale; ende es dat sake dat binnen deser voirseyder tijd niemand dat goed ane en spreket, so moghen wi dat voirseyde goed ane ons trecken jof die ghene die van ons verleent es, ende dat sal^g hi doen bi onsen orlove.

Voirt sullen dese voirseyde coemanne, bi wad weghe si in onsen lande varen ende voir onse tollen willen varen^h, gheven van elker last harinx twe penning Enghelseⁱ van tolne, ende van elken hoet tarwen jof rogghe vier penning Hollands^j, ende van elken hoet evenen jof gherste twe penninghe Hollands, van elken hoet erweten ende bonen enen Enghelse^k penning; ende van anderen goede dier niet voirscreven sien, dair of sullen si gheven tolne sulc als si plaghen^l te gheven in der voirseyder havenen van den Zuene. Ende es dat sake dat si eens tolne verghouden hebben van horen goede, so en sien si niet meer sculdich dair of tolne te gheven. Ende es dat sake dat si enich goed copen in onsen lande ende dat buten lande voeren, zo sullen si gheven tolne als ander coemanne pleghen te gheven in desen kaes; ende es dat sake dat dat goed dat si gheleyd hebben in onsen lande willen weder leyden, hier of^m en sullen si en ghene tollen gheven meer dat si ghegheven hebben.

Voirt gheven wi hem, es dat sake dat dese voirs. coemanne jof hoir ghesellen jof hoir ghesinde van horen horen scepe onder hem vochten in een scip sonder manslacht, dat sullen die coeman onder hem doen beteren also dat reden es ende eerlike; ende es dat sake dat lude van tween scepen onderlinghe vochten, dat salⁿ onse rechter doen verbeteren bi ^o coemannen die die voirs. saken niet ane en ghaen. Ende es dat sake dat dese voirseyde coemanne jof hoir knapen buten horen scepen vochten opt land, dat souden si beteren na der witte van den lande. Ende van desen faite en sal niemant sijn ghepijnt noch in persoene noch in goede, sonder die ghene die sculdich worde dair of.

Hier boven hebben wi desen voirs. coemanne ontfaen ende hoir goed te comene, te marre^p ende weder te keeren achter al onse land op onse vast ende seker gheleyde; ende wair dat sake dat hem yemant onrecht dede in horen parsonen jof in horen goede, wi sullen hem dat onrecht dat hem ghedaen es redelike doen beteren. Ende wair dat sake dat enich twiste rese tuschen ons ende onsen lande an die ene side ende dien biscop van Utrecht^q horen here ende sijn land an die ander side, dat die coeman moghen comen in onse lande mit hore coemanscipe op onse gheleyde voirs.

Ende wair dat sake dat yemand hoir goed cofte, die coeper sal hem ghenoch doen binnen dien selven daghe jof hi sal hem sekerheyde doen binnen dien selven daghe, also als si over een draghen ende dien ghenen ghenocht die dat goed vercofte; ende es dat sake dats die coper niet en doet, so mach die vercoper na^r dien daghe voirs. mit sinen goede dat vercoft was sinen wille doen.

Ende so wad goede dat si toit horen eyghen oirbair copen^s, dats^t te verstane van spise, van clederen ende van anderen horen orbair die si behoeven, int scip copen, dair of en sullen si ons^u en ghene tolne gheven.

Voirt willen wi dat alle wichtelijc goed bi der waghe worde gheweghen.

Voirt want somme pointe voirscreven niet wel te vollen verclaerset en sien, so hebben wi hem noch dese vrihede ende dese gracie ghemeret, ende willen dat alsulc goed als si brenghen sullen van der zee, est dat^v onsen lande van Holland, van Zeland^w ende van Vriesland of doir Vlaendren^x of doir dat bisdoem van Utrecht^y, dat sullen si voeren doir onse land mit sulker tolne als hier voirscreven es.

Voirt sullen si gheven van enen scaerlaken sestien penninghe Hollands, van enen gheverweden laken VIII d. Hollands, van enen striptenlaken IIII^z d. Hollands, van enen ongheverweden laken jof van enen saye van elken vier penning Hollands, item van enen packel pelcerien dat twe manne heffen moghen achte scellinghe Hollands, ende van enen packaele dat een man heffen mach vier scellinghe Hollands.

Voirt al goed dat si copen in Vlaendren^a', in Brabant of elwair buten onsen lande dat die Mase noch den Rijn niet neder en ghaet, daer of zullen si gheven die honderste marc; uyt ghenomen zoud, dair si of gheven sullen ghelike den anderen coepluden.

Voirt so zullen si tolne gheven van allen goede dat si neder brenghen bi den Rine jof bi der Maze, ende gheen zee goed en es, ghelijc anderen coepluden.

Voirt en sullen si en ghene tolne gheven van ghesneden wande dat si toit hoirs selves live draghen sullen, noch van spisen noch van kisten noch van clederen, noch van crude dat si toit hoirs selfs huse besighen sullen toit hore spise, noch van sulken ghetouwe als den scepe toe behoirt, noch van sulken laken^b' kayvaes^c' dair si zeile of maken zullen toit horen scepen.

Voirt wad goede si copen binnen onsen lande, dair sullen si of gheven tolne ghelike anderen coepluden; ende zo wanneer si van enighen goede goede vertollent hebben tote enen van onsen tolnen enewarve, zo sullen si dair of vri varen voir bi onsen anderen tolnen met den zelven goede.

Ende alle dese voirscreven sakene^d' ende elkerlike bi hem hebben wi desen voirs. coepmannen ghegheven, behouden ons ende hem vrie macht dair toe te doene, te wandelen, te corrigeren alst ons beyden oirbair denken sal; ende ghebieden allen onsen tolnaren dat si van desen voirs. coepmannen van Campen ghene meer tolne eyschen noch nemen dan hier voirscreven es. Ende alle dese voirs. vriheden hebben wi desen voirs. coepmannen ghegheven in alre manieren alst voirscreven es, ende alle stucken sonder alrehande arghenlist. Ende dese vrihede ende gracie sullen gheduren een half jaer na onsen weder roepen.

In orkonde etc. Ghegheven in die Haghe des vridaghes na meye daghe int jaer ons Heren M^o CCC° twe ende twintich.