Registers van de Hollandse grafelijkheid 1299-1345

 
English | Nederlands
A UT_K_X028v_128_1 UT_K_X029r_128_2 B UT_G_X023r_128_1 UT_G_X023v_128_2

A: AGH 402 (klein register Utrecht), f.28v-29r, nr. 126 (1329 dec. 22-1330 apr. 13).
B: AGH 401 (groot register Utrecht), f. 23r-23v, nr. 127 (wrs. 1336 mrt. 14-ca.1340 mrt., naar A).
Opschrift:

Die Lombardena van Amersfoirde ende van Jutfaes.

Editie/regest: Van Mieris, ChHZ II, p. 461, ad 1328 juli 20. – Berkelbach van der Sprenkel, Regesten, p. 325-326, nr. 829, ad 1328 juli 15.

Deze oorkonde is blijkbaar met enige vertraging in het register ingeschreven; de tekst staat tussen grafelijke oorkonden d.d. 1329 december 22 en 1330 april 13 (nrs. UT 127 resp. 130). – Bij de kopiëring is evenwel een fout geslopen in de datumregel. De datering 'vrijdag op sint Margaretendag 1328' kan niet kloppen, omdat die populaire feestag, die werd gevierd op 13 juli, in genoemd jaar op woensdag viel; tijdens de regering van graaf Willem III viel alleen in 1319, 1324 en 1330 dit feest op een vrijdag. Wanneer we uitgaan van registrering in het voorjaar van 1330, zou de oorkonde derhalve op vrijdag 13 juli in 1319 of 1324 kunnen zijn uitgevaardigd. Maar de fout kan natuurlijk ook gemaakt zijn bij de weekdag of het voorzetsel; de oorkonde zou dan kunnen dateren van 1327 juli 13 (lees 'woensdag' i.p.v. 'vrijdag'), juli 15 (lees 'na' i.p.v. 'op') of zelfs juli 8 (lees 'voor' i.p.v. 'op'). Deze mogelijkheden worden enigszins ingeperkt door het grafelijk itinerarium. Daaruit blijkt dat Willem III in juli 1324 in Duitsland aanwezig was bij het beleg van Volmarstein, maar in juli 1319 eventueel in Leuven kan zijn geweest: 29 juni was hij in Dordrecht, op 3 juli in Nivelles en op de 24e in Mons. In 1328 verbleef hij begin juli in Henegouwen, alwaar hij op de 10e uit Le Quesnoy vertrok, waarna hij op de 22e in Geertruidenberg aankwam (een in Le Quesnoy op '18 juli', zonder jaartal, geschreven brief van Willem aan de Engelse koning is door Smit, Bronnen Engeland I, p. 210, nr. 352, op wel zeer losse gronden in 1328 geplaatst); op 13 of 15 juli zou hij derhalve in Leuven kunnen zijn geweest.

Wi Willaemb grave c etc. maken cond allen luden dat wi ghenomen hebben ende nemen Secouded Asiniers ende Borijs sinen broeder, Alebrecht Asiniers Bonefaese sone ende Thomasf Azinier, Jan Lorens ende Romboud Pieche, Lombairders van Aest woinende toit Amersvoirde ende te Juytfaysg, in onser sekereh hoede ende bescermte med hoire messniede ende met allen horen goede, ghelike ons selves Lombairdei wonende onder ons in onsen lande, sonder allen archlist, durende tote twaelf jaren toe van den daet van desen jeghenwoirdighenj brieve yenpairlikek volghende; ende hier bi sullen si ons elkes jaers desen voirs. twaelf jaren gheven tote sente Martijnsl daghe in den winterm L lb., den ouden groeten coninx Tornoysen voir XII d. gherekent. Ende wair dat sake dat dese Lombairders voirs. overmids ghebrec dat him onse here die biscop van Utrechto niet en helde alsulke voirwairde als hi him beloft ende beseghelt hevet, sceyden ende niet wonachtich en bleven toit Amersvoirde ende toit Juytfaes, so en souden si ons van diere tijd voirt dat si van dane sceyden ende dair niet wonachtich en p waren en ghene vijftich pond sjaers payements voirs. gheven noch sculdich bliven.

In oirkonde etc. Ghegheven te Loven des vridaghes op sente Margrietenq dach int jaer ons Heren M CCC XXVIII.

a
Lomb'den B.
b
Will. A.
c
hier van Heynn. B.
d
of Seconde, of mogelijk Secoud'e/Second'e (met abbreviatuur voor -er) A; Secotide B.
e
de eerste e onduidelijk A.
f
Thomaes B.
g
Juytfaes B.
h
verbeterd uit sekerhede A; sekeerde B.
i
Lomberde B.
j
jeghen woirdighen A.
k
na de e een geradeerde letter B.
l
M'tijns A.
m
11 november.
n
Tor. AB; coninxtor' aan elkaar geschreven B.
o
Utr. AB.
p
hier drie letters gevolgd door bleven, alles doorgehaald A.
q
M'grieten A.
Oorkonder: graaf Willem III
Destinataris: Lombarden van Asti te Amersfoort en Jutphaas