Registers van de Hollandse grafelijkheid 1299-1345

Graaf Willem IV beleent zijn klerk en chirurgijn meester Arnoud van Heukelum, die hij eerder voor de duur van diens leven 15 pond Hollands jaarlijks had gegeven, in plaats daarvan met 20 pond Hollands jaarlijks uit de tol van Ammers, en bepaalt de vererving van dit leen; voorts verleent hij hem voor de duur van diens leven de dagelijkse kost in zijn herberg met twee paarden en een knecht, alsmede het livrei van de overste klerken.

Willem grave van Heynnegouwen^a etc. maken cond allen luden. Want wi ghegheven hadden mester Aernd van Hoeclem, onsen clerc ende onsen surgijn, tote sinen live XV lb. Hollands^b tsyairs, die wi hem bewijst hadden alle jare intenemen ende tonfane ane onsen rentemeester van Suutholland^c up den termijn van Paeschen, mit onsen open brieven, die hi ons over ghelevert heeft ende ghescoert zien, ende overmits dat wi meester Aernd voirs. dicke bi ons hebben willen, dair hi alrehande zaken omme versumen ende afterlaten moet dair zijn voerdel ane legghhen mochte, soe hebben wi meester Airnoude voirs. te gratie ghedaen omme menighen trouwen dienst die hi ons ghedaen heeft ende noch doen mach, ende hebben hem dair voren ghegheven ende gheven XX lb. Hollands^d tsyairs, hem ende sinen nacomelinghen van ons ende van onsen nacomelinghen te houden ten rechten liene, in alsulker manieren: ware dat zake dat meester Airnoud voirs. kinder na hem liete van wittachtigher gheboerte van sinen live, een of meer, dat die voirs. XX lb. Hollands tsyairs comen souden up sijn outste kind, waerd soene of dochter, in diere manieren: wair dat sake dat zijn outste kint storve sonder wittachtich gheboerte na hem te laten, soe soude die voirs. XX lb. Hollands comen up mester Airnouds outste kint dair na, ende also voerd van den enen up tander van mester Airnouds kindere voirscreven; ende welc huer van zinen kinderen dair dese voirs. XX lb. Hollands tsyairs lest up quame, die zoudse houden van ons ende van onsen nacomelinghen ten rechten lene. Ende waer dat sake dat mester Arnoud voirs. storve sonder kint van wittachtigher gheboirte na hem te latene, soe soude Wendelmoet, die Willem Honts^e dochter was ende nu mester Airnds voirs. wijf es, die voirs. XX lb. Hollands tsyairs hebben ende behouden also langhe als si leven sal tote hoere rechter lijftochte. Vord soe hebben wi mester Airnde voirs. onthouden tot onsen clerc ende onsen surgien daghelix in onser herberghe met II pairden ende met enen knecht, ende van onser livree van clederen met onsen oversten clerken, also langhe als hi leven sal. Welke XX lb. Hollands tsyairs wi bewijst hebben ende bewijsen meester Airnde voirs. ende sinen nacomelinghen alle jare intenemen ende tontfane in onser tolne tot Ammers^f tote elken Paischen, dair of dat die eerste termijn wesen sal te Paischen naistcomende^g; ende ombieden onsen tolnairs van Ammers^h die nu ter tijt zijn of namaels wesen zullen dat si meester Airnde voirs. ende sinen nacomelinghen in der manieren als voirscreven es die voirs. XX lb. Hollands alle jare uutreke ende betale up den termine voirs., zonder ander enich ghebot meer van ons te hebben dair of, ende dat onse tolnairs voirs. alle jare van elken termine mester Airnouds voirs. of sire nacomelinghen open brief van quitantien dairⁱ of neme, voir ons of voir onsen rentemeester van Zuuthollant die ter tijt wesen sal mede te rekene.

In orkonde etc. Ghegheven te Hairlem des maendaghes na sinte Andries dach anno XLII^o.