Institutionele toelichting Raad van State (1814-1861)

Naam:
Raad van State.

Datum oprichting:
Op 29 maart 1814 kondigde de souvereine vorst de grondwet af. De eerste bijeenkomst van de Raad van State vond plaats op 12 april 1814.

Vestigingsplaats:
Van 1815 tot 1830 vonden de vergaderingen jaarlijks alternerend in 's-Gravenhage en Brussel plaats (de zittingen beginnend in de even jaren in Brussel); nadien te 's-Gravenhage.

Zetelaantal:
1814-1815: naast de secretaris van Staat, vice-president van de Raad van State niet meer dan 12 leden.
1815-1830: naast de secretaris van Staat, vice-president van de Raad van State niet meer dan 24 leden.
1830-1848: naast de secretaris van Staat, vice-president van de Raad van State niet meer dan 12 leden.
De grondwet van 1848 liet samenstelling en bevoegdheid regelen bij de wet. Op 21 december 1861 (Staatsblad nr. 129) kwam die wet tot stand.

Zittingstermijn:
1814-1848: de koning kon naar goedvinden ontslaan.
De grondwet van 1848 liet samenstelling en bevoegdheid regelen bij de wet. Op 21 december 1861 (Staatsblad nr. 129) kwam die wet tot stand.

Personeel:
Opgenomen in dit repertorium ziujn de secretaris, de referendarissen der eerste klasse en de referendarissen der tweede klasse.

Benoeming/verkiezing:
1814-1848: benoeming door de koning.
De grondwet van 1848 liet samenstelling en bevoegdheid regelen bij de wet. Op 21 december 1861 (Staatsblad nr. 129) kwam die wet tot stand.

Aanvangs- en einddatum in het Repertorium:
De begindatum is de datum van zittingnemen. De einddatum is de datum van afscheidnemen ter vergadering (notulen), datum van ingang van het ontslag of pensioen, datum van het kb waarin het ontslag werd gegeven of datum van het kb waarin het lid in een andere functie benoemd werd.
De Zuidelijke staatsraden en referendarissen die bij besluit van 4 oktober 1830 L.O.36 nr. 30 de prins van Oranje naar Antwerpen volgden, werden op 29 oktober 1830 ontheven van hun werkzaamheden met behoud van traktement. Zuidelijke ambtenaren in het algemeen werden bij besluit van 8 november 1830 van hun functie ontheven.

Bronnen:
NA, Raad van State (2.02.06) nr. 899 e.v. (index op de notulen); nr. 1750 (lijst van referendarissen met benoemingsdata 1816-1830); Algemene Rekenkamer Vaste Posten (2.02.09.04) nr. 709 (lijst van personeel Raad van State tot 1862).

Naamlijsten:
-Mulder, H.J.A., De Raad van State. Historisch-staatsrechtelijke proeve van vergelijkende rechtsstudie ('s-Gravenhage 1889) 425-428.
-Raad van State 450 jaar. Repertorium ('s-Gravenhage 1983) 229-299 [ook leden in buitengewone dienst, vice-presidenten en secretarissen].
-De website Parlement & Politiek, op initiatief van het Parlementair Documentatie Centrum van de Universiteit Leiden, http://www.parlement.com.

Literatuur:
-Mulder, H.J.A., De Raad van State. Historisch-staatsrechtelijke proeve van vergelijkende rechtsstudie ('s-Gravenhage 1889).
-Otten, F.J.M., Gids voor de archieven van de ministeries en de Hoge Colleges van Staat 1813-1940 ('s-Gravenhage 2004) 133-140.
-Prins, W.F., 'De Raad van State 1814-1862', in Raad van State 450 jaar ('s-Gravenhage 1981) 153-184.
-Slijkerman, Diederick, 'Onderkoningen van Nederland. Inleiding', in In dienst van de kroon. Vice-presidenten van de Raad van State (Zutphen 2001) 11-29.