de initiaal ter hoogte van zeven regels en versierd met penwerk
boven de kolom het woord assit (waarschijnlijk is het erboven staande woord deus door de binder afgesneden)
boven de kolom de woorden Deus assit
o niet zeker
r niet zeker
t niet zeker
.k.
de initiaal ter hoogte van vier regels en licht versierd met penwerk
de initiaal ter hoogte van zeven regels en versierd met penwerk; J-lijsten lopen van de initiaal langs de bovenrand en de linkerrand van het tekstblok, welke zelf zijn versierd met penwerk en in de rechter- en ondermarge uitlopen in wijnrankachtige lijnen
hier een punt, mogelijk ter afscheiding van deze regel van het vers in de rechter kolom; ook de volgende naar rechts uitspringende verzen 6 en 7 zijn afgesloten met een punt, evenals de daaropvolgende verzen 8-13
stille achter de volgende regel
de eerste drie verzen vanwege ruimtegebrek naast de initiaal geschreven in zeven regels: OM dat ic / niet en wille / Dat minen sin / yet legghen / stille. Ende / verderue met / ledicheden
de beginletters van de eerste zeven regels van de kolom zijn vanwege ruimtegebrek, veroorzaakt door het opschuiven van de regels naast de initiaal in de linkerkolom, niet los van de volgende tekst gezet
n verbeterd uit een andere letter, mogelijk uit e
o verbeterd uit iets anders
t verbeterd uit een lange s
lombarde ter hoogte van één regel
t niet zeker; alleen de stok is nog zichtbaar
twee letters door vochtinwerking onleesbaar; op deze bladzijde daardoor meer tekst verloren
t verbeterd uit een bovenschacht
Vergelijk regels 1 tot en met 76
Handschrift C
|
Handschrift B
|
Handschrift A
|
|||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | 1 M2 dat ic niet en wille | 1 M2 dat ic niet en wille | M1 dat ic niet en wille | ||||||||||||||||
2 | Dat mine sinnen yet leggen stille3 | Dat minen sin yet legghen stille. | Dat mijn sijn ligghe stil | ||||||||||||||||
3 | Ende verderuen met ledichede | Ende verderue met ledicheden3 | Ende verderue mit ledicheden | ||||||||||||||||
4 | Wil ic v al hier ter stede | Willic v al hier ter steden | Willic v al hier ter steden | ||||||||||||||||
5 | I 5 | Segghen wie die grauen waren | Segghen wie die grauen waren | Segghen wie de grauen waren2 | |||||||||||||||
6 | Die hollant in haren iaren | Die hollant in haren Jaren | De hollant in haren iaren | ||||||||||||||||
7 | Hadden onder haer bedwanc | Hadden onder haer bedwanc | Hadden onder haer beduanc | ||||||||||||||||
8 | Ende hoe verre dat haer ganc | Ende hoe verre dat haer ganc | Ende hoe verre dat haer ganc | ||||||||||||||||
9 | Met rechte gaet in vrieslant4 | Met recht gaet in vrieslant | Met rechte gaet in vrieslant | ||||||||||||||||
10 | I 10 | Also als ic bescreuen vant | Also als ic bescreuen want | Also als icket bescreuen vant | |||||||||||||||
11 | Jnden cloester tegmonde | Jnden cloester tegmonde | Jn den cloester tecghemonde | ||||||||||||||||
12 | Jn latine in vrayer orconde | Jn latine in vraeyer orconde | Jn latine in vraier orconde | ||||||||||||||||
13 | Sonder fauele sonder lieghen | Sonder fauele sonder4 lieghen | Sonder fauele sonder lieghen | ||||||||||||||||
14 | Sonder yement te bedrieghen | Sonder yement te bedrieghen | Ende sonder iement te bedrieghen | ||||||||||||||||
15 | I 15 | Want het dinct mi wesen scande | Want het dunct mi wesen scande | Want et dinket mi wesen scande | |||||||||||||||
16 | Dat die liede van den lande | Dat die lude van den lande | Dat de lieden vanden lande | ||||||||||||||||
17 | Anders yeesten vele weten5 | Anders iesten vele weten | Ander giesten vele weten | ||||||||||||||||
18 | Ende si des hebben vergheten | Ende si des hebben vergheten | Ende si des hebben vergheten | ||||||||||||||||
19 | Wanen si selue sijn gheboren | Wane si zeluer sijn gheboren | Wanen si selue sijn gheboren | ||||||||||||||||
20 | I 20 | Ende wie si waren hier te voren | Ende wie si waren hier te voren | Ende wie si waren hier tevoren | |||||||||||||||
21 | Die tlant wonnen ende erue | Diet lant wonnen ende erue | Die tlant wonnen entie erve | ||||||||||||||||
22 | Daer si of nutten die bederue | Daer si of nutten die bederue | Daer si of nutten de bederue | ||||||||||||||||
23 | Dat wil ic hem hier doen weten | Dat wil ic hem hier doen weten | Dat willic hier doen weten | ||||||||||||||||
24 | Wie die landen hadden beseten | Wie die lande hadden bezeten | Wie die lande hadden beseten | ||||||||||||||||
25 | I 25 | Hier te voren in ouden tiden | Hier te voren in ouden tiden | Hier te voren in ouden tiden | |||||||||||||||
26 | Ende dit cortelike ouer liden | Ende dit cortelike ouer liden | Ende dit kortelike ouer liden | ||||||||||||||||
27 | Dese pine ende dit ghepens | Dese pine ende dit ghepens | Dese pine ende dit ghepens | ||||||||||||||||
28 | Gheue ic den graue florens | Gheue ic den graue florens | Sendic v heer graue florens | ||||||||||||||||
29 | Dat ghi moghet sien ende horen | Dat ghi moghet sien ende horen | Dat ghi sien moghet ende horen | ||||||||||||||||
30 | I 30 | Wanen dat ghi sijt gheboren | Wanen dat ghi sijt gheboren | Waen dat ghi sijt gheboren | |||||||||||||||
31 | Ende bi wat reden ghi in hant | Ende bi wat redenen ghi in hant | Ende bi wat redenen ghi in hant | ||||||||||||||||
32 | Hebt zeelant ende hollant | Hebt zeelant ende hollant | Hebbet zeelant ende hollant | ||||||||||||||||
33 | Ende bi wat reden ghi oec soect | Ende bi wat reden ghi oec zoect | Ende bi wat redenen dat ghi soect | ||||||||||||||||
34 | Vrieslant dat v zere vloect | Vrieslant dat v zere vloect | Vrieslant dat v so sere vloect | ||||||||||||||||
35 | I 35 | Hem bid ic die noyt began | Hem biddic die noyt beghan | Hem bid ic de noeit en began | |||||||||||||||
36 | Ende die ouer ghemene man | Ende die ouer ghemene man | Ende de ouer ghemene man | ||||||||||||||||
37 | Om berechten sette lantsheren | Om berechten sette lantsheren | Om te berechtene sette lansheren | ||||||||||||||||
38 | Dat hi mi dat moete leren | Dat hi mi dat moete leeren | Dat hi mi dat moete leren | ||||||||||||||||
39 | Dat ic die waerheit so verclare | Dat ic die waerheit so verclare | Dat3 ic de waerheit so verclare | ||||||||||||||||
40 | I 40 | Datmen weten moet dat ware | Dat men weten moet dat ware | Dat men weten moete dat ware | |||||||||||||||
41 | vden6 boeken hoer ic gewagen | ude boeken hoer ic ghewagen | uden boeken horic ghewaghen | ||||||||||||||||
42 | Dat al tlant beneden nyemagen | Dat alt lant beneden nyemagen | Dat al tlant beneden nimaghen | ||||||||||||||||
43 | Wilen neder zassen hiet | Wilen neder zassen hiet | Wilen neder zassen hiet | ||||||||||||||||
44 | Also als die stroem versciet | Also als die stroem versciet | Also alst de stroem versciet | ||||||||||||||||
45 | I 45 | Vander masen ende vanden rine | Vander masen ende vanden rijn | Vander mazen ende van den rine | |||||||||||||||
46 | Die scelt was dat westende sine | Die scelt was dat westende sijn | Die scelt was dat west ende sine | ||||||||||||||||
47 | Also als si valt indie zee | Also als si valt in die zee | Also als si valt in de zee | ||||||||||||||||
48 | Oest streckende min no mee | Oest streckende min no mee | Oest streckende mijn no mee | ||||||||||||||||
49 | Dan toter lauece of ter elue | Dan toter lauwerse of ter elue | Dan toter laueten of ter eluen | ||||||||||||||||
50 | I 50 | Die keyseren van romen selue | Die keyseren van romen zelue | Die keysere van romen selue | |||||||||||||||
51 | Ontsaghen menich warf dit lant | Ontsaghen menich warf dit lant | Ontsaghen menich warf dit lant | ||||||||||||||||
52 | Wantmer wreet volc ende starc in vant7 | Want mer wreet volc ende starc in vant | Want menre wreet volc ende sterc in vant | ||||||||||||||||
53 | Ende die quaet te soeken wa[..]n8 | Ende die quaet te zoeken waren | Entie quaet te zoekene waren | ||||||||||||||||
54 | Dicke quamen si met scaren | Dicke quamen si met scaren | Dicken quamen si met scaren | ||||||||||||||||
55 | I 55 | Om dat roemsche rijc te cranken | Om dat roemsche rijc te crancken | Om dat roomsche rike te cranken | |||||||||||||||
56 | Ende verheerden die rijnvranken | Ende verheerden den rijn vrancken | Ende verheerden de rijn vranken | ||||||||||||||||
57 | Wiltenburch hiet haer hoefts[...] | Wiltenburch hiet haer hoeft stat | Wiltenborch hiet haer hoeft stat | ||||||||||||||||
58 | Dat tfolc9 menich iaer insat | Daert volc menich iaer in zat | Daer tvolc menich iaer in sat | ||||||||||||||||
59 | Na ons heren gheboornesse | Na ons heeren gheboernes | Na ons heren gheboernesse | ||||||||||||||||
60 | I 60 | Drie hondert iaer lx ende zesse | Drie hondert iaer .lx. ende zes | CCC. iaer zestich ende zesse | |||||||||||||||
61 | Wort keyser valentiniaen | Wort keyser valentijniaen | Wort keyser valentiniaen | ||||||||||||||||
62 | Goed kerstijn was hi sonder10 waen | Goet kerstijn was hi sonder waen | Goet kersten was hi sonder waen | ||||||||||||||||
63 | Jn sinen tiden waren si ghetogen | Jn sinen tiden waren si getoghen | Jn sinen tiden waren si ghetoghen | ||||||||||||||||
64 | Die neder sassen ende wilden poghen | Die neder zassen ende wilden poghen | De neder zassen ende wilden poghen | ||||||||||||||||
65 | I 65 | Te nederen11 die roomsche gewelt | Te nederen die roemsche ghewelt | Te nederne de roomsche ghewelt | |||||||||||||||
66 | Daer beg[..]ncse op een velt12 | Daer beghincse op een velt | Daer beghincse op een velt | ||||||||||||||||
67 | Die keyser13 ende wan hem an | Die keyser ende wan hem an | De keyser ende wan hem an | ||||||||||||||||
68 | Ha[..]e [...]pe ende menich man | Hare scepe ende menich man | Haer scepe ende menighen man | ||||||||||||||||
69 | Jnt neder lant neuen den rine | Jnt neder lant neuen den rijn | Jnt neder lant neuen den rijn | ||||||||||||||||
70 | I 70 | Doe wan hi vort met sire pine | Doe wan hi voert met siere pijn | Doe wan hi voert met siere pine | |||||||||||||||
71 | Haer lant dat noch zere is vast | Haer lant dat noch zeere is vast | Haer lant dat noch sere is vast | ||||||||||||||||
72 | Ende setter in somighen gast | Ende zetteder in zommighe gast | Ende setter in so menighen gast | ||||||||||||||||
73 | Diese ghiselden ende dwonghen | Diese ghiselden ende dwonghen | Diese ghiselden ende dwonghen | ||||||||||||||||
74 | Te dienen der roemscher tongen | Te dienen der roemscher tongen | Te dienen der roomscher tonghen | ||||||||||||||||
75 | I 75 | Dus mosten si den zege verliesen | Dus mosten si den zeghe verliesen | Dus mosten si den zeghe verliesen | |||||||||||||||
76 | Die neder sassen heten nv vriesen | Die neder zassen heten nv vriesen | Die neder zassen heten nv vresen | ||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||
1:
boven de kolom het woord assit (waarschijnlijk is het erboven staande woord deus door de binder afgesneden)
10: o niet zeker 11: r niet zeker 12: t niet zeker 13: .k. 2: de initiaal ter hoogte van vier regels en licht versierd met penwerk 3: stille achter de volgende regel 4: n verbeterd uit een andere letter, mogelijk uit e 5: t verbeterd uit een lange s 6: lombarde ter hoogte van één regel 7: t niet zeker; alleen de stok is nog zichtbaar 8: twee letters door vochtinwerking onleesbaar; op deze bladzijde daardoor meer tekst verloren 9: t verbeterd uit een bovenschacht |
1:
boven de kolom de woorden Deus assit
2: de initiaal ter hoogte van zeven regels en versierd met penwerk; J-lijsten lopen van de initiaal langs de bovenrand en de linkerrand van het tekstblok, welke zelf zijn versierd met penwerk en in de rechter- en ondermarge uitlopen in wijnrankachtige lijnen 3: de eerste drie verzen vanwege ruimtegebrek naast de initiaal geschreven in zeven regels: OM dat ic / niet en wille / Dat minen sin / yet legghen / stille. Ende / verderue met / ledicheden 4: o verbeterd uit iets anders |
1:
de initiaal ter hoogte van zeven regels en versierd met penwerk
2: hier een punt, mogelijk ter afscheiding van deze regel van het vers in de rechter kolom; ook de volgende naar rechts uitspringende verzen 6 en 7 zijn afgesloten met een punt, evenals de daaropvolgende verzen 8-13 3: de beginletters van de eerste zeven regels van de kolom zijn vanwege ruimtegebrek, veroorzaakt door het opschuiven van de regels naast de initiaal in de linkerkolom, niet los van de volgende tekst gezet |