Notulen van de vergaderingen der Staten van Holland 1620-1640 door N. Stellingwerff en S. Schot

 
English | Nederlands

Aantekeningen op 26 maart 1637

ZITTING B

Staten van Holland en Westfriesland, Zitting van 10 maart tot 10 april 1637.

Donderdag 26 maart 1637

127. De heeren Gecommitteerde Raden op gisteren gedient hebbende van advijs op de missive van de heeren Raden van Staten noopende de achterstallen van de extraordinarise ongerepartieerde troupen onder Ferens, Charnacé, den graeff van der Berch, Gent, Erntruyter ende anderen, t'samen noch resteert 1.451.953 gulden, daervan sij betalinge versoecken. Ende nu bij de heer Cats, commende van Sijn Hoocheyt, voorgedragen sijnde de becommernisse die deselve heeft over de wanbetalinge oock van de ordinaris troupen, ende onder anderen die op 't comptoir van de ontfanger Mierop sijn geaffecteert als den oversten Stakenburch ende desselffs officieren, d'welcke bij requeste claechelijcken verthoogen 6 maenden ten achteren te staen voor de affectatie ende 3 maenden nae de affectatie, daervan sij geen betalinge connen becomen, ende sijn mitsdien gebracht in de uyterste swaricheyt. Versoecken dat daerop prompte ordre mach werden gestelt opdat haer totale ruïne mach werden verhoet.

Daerop de leeden weder aengemaent sijnde omme alsnoch te willen consenteeren in de versochte negociatie van 295.000 gulden tot subsidie van de comptoiren die de affectatie niet en connen voldoen, daerop d'selve al weder gevallen sijn in dispariteyt van opiniën, ende is ondertusschen goedtgevonden hierop te hooren de consideratiën van de heeren Gecommitteerde Raden waer 't hapert ende hoe 't cort behoort te werden gevonden.

128. De heeren Gecommitteerde Raden dienende van advijs opte requeste van Sijn Genade graeff Willem van Nassau omme vrijdom van de gemene middelen van consumptie, verclaren dat de resolutie, voor desen genomen met rijpe deliberatie ende op goede redenen gefondeert, dat oock de veranderinge soude wesen van consequentie. Is goedtgevonden de saecke te laten bij voorgaende resolutie ende sulcx 't versoeck geëxcuseert.

129. Is gelesen een brieff van de ambassadeur Lier den 20en martii uyt Parijs, dat hij vermogens de brieven van Haer Hoo. Mo. metten eersten sal overcomen omme ordre te stellen op sijn parthiculiere saecken ende ondertusschen ordre sal laten aen de secretaris Euyskercken omme den dienst van 't lant te bewaren.

Dat de paspoorten aen de gesanten van de coning omme op den handel nae Keulen te gaen, sijn gerefuseert, te meer omdat daerin stonde dat deselve gesanten haer discreet ende modestelijcken sullen dragen; dat de doot van de keyser dese handel noch meer sal reterdeeren; ondertusschen daer Sijn Ma.t alle preparatiën ten oirloch gereetmaecken ende sal daertoe een groot geltsecours becomen, over Noordmandiën alleen wel 10 millioenen.

130. Noch is gelesen een advijs van de agent Glarges van de 23en martii uyt Calis, niet sonders inhoudende.

131. De heer van Matenes aengecomen sijnde heeft aengedient hem gereet te houden omme op de saecke van 't last- ende veylgelt nevens d'andere gedeputeerden te besoigneeren in conformité van voorgaende resolutie. Fiat alsoo.

132. De heeren van Brederode ende van Beverwaert hebben mede verclaert haer op morgen ten 8 uyren gereet te sullen houden om op de examinatie van de informatiën tegen lieutenant [admirael] Dorp te besoigneeren. Fiat alsoo.

133. De heer van Noortwijck sich excuseerende van de commissie nopende de besendinge aen de steeden op 't haertstedegelt ende anders als hiervooren geresolveert, is echter versocht hem die commissie niet te willen ontrecken, maer sijn persoon daertoe nevens de andere gedeputeerden daertoe te laten employeeren.

134. Den affgesanter Spieringe vanwegen de crone Sweeden op gisteren audiëntie versocht ende d'selve tegen nu bescheyden sijnde, binnenstaende, heeft soo bij monde als bij geschrifte verthoocht waerom de crone Sweden de wapenen bij der hant genomen ende wat premissen ende subsidiën hem daertoe vanwegen sijne geallieerden, oock vanwegen desen Staet, belooft waren ende hoe traech onderhouden, hoe beswaerlijcken het onder anderen oock voor desen Staet soude vallen, bijaldien de croone Sweeden d'wapenen quame aff te leggen ende favorable conditiën, die sij tot allen tijden wel connen becomen, te bedingen; dat dan alle de macht van de keyser ende 't huys van Oostenrijck ons soude comen op 't lijff sacken, waertegen soodanige oncosten souden moeten werden aengewent dat d'selve in 't minste bij soo cleyne subsidie niet en is te vergelijcken. Versoeckt daeromme ende omme de verdere redenen bij hem gemoveert d'belooffde subsidie te willen continueeren, op 't vertrouwen dat Godt door middel vandien een genadige uytcoompste sal verleenen.

Hij is bedanckt van sijn vruntelijcke aenbiedinge met verclaers dat men d'saecke in goede achtinge soude nemen ende hem antwoort laten toecomen. Dienvolgende de saecke in deliberatie geleyt sijnde, hebben de leeden wel geconsidereert hoe grootelijcx desen Staet daeraen gelegen is dat de crone van Sweden in de wapenen werde gehouden, maer hebben in de versochte subsidie niet connen bewilligen sonder voorgaende communicatie met haer principalen ende alvooren te weten off de voorgaende subsidiën al sijn voldaen, daervan de heeren Gecommitteerde Raden een staet sullen maecken; dat men oock moet sien wat last aen Aeysma, gaende naer den keyser omme de neutraliteyt, is gegeven ende wat antwoort hij daerop van Keyserlijcke Maj.t schriftelijcken becomen ende aen Haer Ho. Mo. overgesonden heeft, omme dan met kennisse te gaen.

135. De heeren Gecommitteerde Raden van het Noorderquartier advijseerende opte requeste van de pachters van de bieren, gemael ende turff op Texel, dat d'selve ten aensien van de groote sterfte wel gratie meriteeren, maer vinden de continuatie van de pacht om redenen bij haer verhaelt bedenckelijcken, gelijck mede d'remissie sijn consequentie heeft. Stellen alles tot discretie van de vergaderinge, 'twelck is geëxcuseert.

136. Burgemeesteren ende regierders van Oostzanen versoeckende dat die van Lantsmeer ende Purmerlant sullen werden geordonneert haer supplianten te geven de groote van de landen in deserselver respective bannen voor sooveel d'selve onder de cadijck van Oostzanen zijn begreepen, off authorisatie omme d'gemelte landen te mogen meten opdat sij de oncosten van de cadijck ende van de molen nae behooren volgens haer octroy mogen omslaen; dat oock den dijckgraeff de onwillige betaelders paratelijcken nae dijckrecht sal mogen executeeren op dobbelt gewin.

Is bij meerder stemmen verstaen hierop te hooren 't advijs van de heeren Gecommitteerde Raden van 't Suytquartier onaengesien die van 't Noortquartier 'tselve gaerne aen de heeren Gecommitteerde Raden aldaer [gelaten hadden], die alrede kennisse van saecken hadden.

137. De heeren van de Camere van de Rekeninge andermael advijserende op de requeste van de raden van Sijn Hoocheyt nopende de visscherie op de Maes ontrent Honderlant, dat sij door de naerder redenen niet hebben connen bewoogen werden haer voorgaende advijs te veranderen ende meynen dienvolgende dat de resolutie den 28en januarii lestleden daerop genomen, niet verandert behoort te werden, maer dienconform de saecke gelaten aen de justitie.

138. D'heeren Gecommitteerde Raden advijserende op de requeste van Cornelis Jacobsz. van Reynigom, pachter tot Leyden, schuldich sijnde 20.000 £, dat men om redenen in de requeste verhaelt souden remitteeren 1/3 ende 1/3 doen betalen contant, d'rest op 4 halff jaaren. De leeden diverselijcken sijnde van opinie, is de saecke gehouden in resomptie.

139. De heer raetpensionaris heeft de vergaderinge voorgedragen hoe grotelijcx d'heeren Gecommitteerde Raden haer becommert vinden over den staet van de finantie ende dat de leeden noch middelen noch eenige cleyne negotiatiën connen inwilligen omme de presente noot te stelpen, daer nochtans elck wel can considereeren dat wat groots sal moeten werden gedaen indien men staende ende buyten confusie sal willen blijven, off daerover de leeden niet geraden vinden dat d'heeren Gecommitteerde Raden werden versocht een perfecte staet te willen maecken van alle de lasten die nootsaeckelijcken betaelt ende niet ledich gestaen sullen connen werden, ten eynde de leeden, sulcx siende, daertegen ordre mogen stellen, 'twelck goedt ende nodich gevonden is metten eersten te doen.

140. D'heer van Duyvenvoorde ende Oetges hebben de vergaderinge voorgedragen hoeverre mette vaert door Loosdrecht is geprocedeert, namentlijcken dat d'selve op weynich nae is voltrocken tot aen de Vechtdijck toe, daertegen die van Wtrecht hebben geopposeert ende is met wercken supersedeert, daerover de aennemers van 't werck, gelijck mede de lantgenooten ende die van Weesop seer clagen over het interes dat sij daerdoor lijden. Versoecken dat sulcx mach werden voltrocken ende de weegen geslecht off alles weder in sijn oude stant gebracht.

Is goedtgevonden de vaert te voltrecken tot aen de dijck toe ende daeraen niet roeren voordat die van Wtrecht daerop naerder sullen werden gehoort volgende voorgaende belofte, ende sullen mitsdien tegen 't voorste van de naeste weeck beschreven ende versocht werden hier te willen comen.

141. Is bij de gedeputeerden deser provincie uyt de Generaliteyt voortgebracht dat aldaer was gemoveert off men de saecke ende proceduren van Amelant ongemerckt behoorden te laten passeren, dan off soodaenigen coers oock voor toecomende te stuyten, ende was bij Haer Ho. Mo. goedtgevonden 'tselve contbaer te maecken ende een yeder te waerschouwen sich voor diergelijcke proceduren ende investiture te versoecken te wachten, doch bij de gemelte gedeputeerden opgehouden omme hier gecommuniceert ende last daerop gegeven te werden.

Is goedtgevonden hierinne niet te doen voor ende aleer de advijsen van de Hooven van Justitie, soo hiervooren geresolveert, sullen wesen gehoort. Ende werde bij de heeren van Dordrecht ende Amsterdam wel starck gesustineert dat dit d'andere provinciën niet en raeckt, noch ten aensien van 't leen noch ten aensien van de persoonen; dat daeromme die coers als van quader consequentie ende groote prejuditie voor 't recht van dese provincie ende derselver ingesetenen moet werden gestut; dat anders verdere onlusten daeruyt sullen ontstaen, die seer qualik off niet sullen wesen te remedieeren, versoeckende dat daerop een speciale omvraeche mach werden gedaen, 'twelck is uytgestelt tot morgen.

142. Voorts bij de heer raetpensionaris gemoveert sijnde dat nu 2 à 3 dagen een geruymen tijt was toegebracht mettet leesen van de stucken der Westindische Compagnie noopende den vrijen handel op Brasijl, ende dat men noch vrij meerder tijt souden toebrengen eer men d'selve alle doorleesen sal hebben, daeruyt dan noch, als seer wijtloopich gededuceert, beswaerlijcken het rechte wit sal connen werden getroffen, gevende mitsdien de leeden in bedencken off niet beter sal sijn het corte receul daervan gemaeckt, ende 't rapport aen Haer Ho. Mo. gedaen te becomen, daerinne alle de advijsen van de raden in Indiën mede sijn geëxtraheert voor sooveel den vrijen handel aengaet, omme alsoo claerder kennisse te mogen becomen ende dan te sien wat vorder nodich sal sijn.

Is goedtgevonden dat het voorss. receul ende rapport hier in de vergadering sal werden gelesen ende onderstaen off de intentie van beyde parthijen daer wel is uytgedruckt tot haer genoegen, omme 'tselve gehoort dan vorder te disponeeren.