131. De heeren gecommitteerden de resolutie van 't affsenden nae Breemen ter Generaliteyt ingebracht hebbende, verclaerden datte provintiën haer mette zelve resolutie ende voorslagh hebben geconformeert ende daerbij versocht dat datelijcken brieven aen den burghemeester Vlaemingh moghen werden affgesonden om hem op 't spoedichste daertoe te prepareren ende deese commisssie te voltrecken, 'twelck alhier meede so goedtgevonden is, alsmeede datte instructie op 't spoedichste zal werden gereedt gemaeckt. Dan belanghende de ambassade nae Polen, datte provintië[n] verstonden de electie van een persoon aen haerzelven te behouden, waeromme dienthalven geen vorder instantiën aldaer hadden ghedaen, doch naederhandt goedgevonden weesende den heer Bicker daertoe effter ter Generaliteyt voor te slaen ende te recommanderen, was 'tzelve de provintiën om seecker misnoegen bij denzelven Bicker haer gegeeven, nyet aenghenaem.

132. De heeren reviseurs gestelt over de questie van Heyndrick Meyersz. cum sociis, turfftreckers, impetranten tegens de pachters van de turff over Hollandt van den jaere 1633, versoecken interpretatie hoe haer te draeghen op seecker request, daerbij de impetranten sustineren nyet alleen erreur in 't vonnisse te weesen, deurdien sonder recolement ende mitsdien haer opte contra-interrogatoriën ongehoort zijnde, 'tzelve geweesen is, maer dat daerenboven notoire blijckt datte getuygen valsch zijn, versoeckende daeromme deese faicten van nyeuws te mogen poseren ende ten zelven eynde meede nyeuwe productie van getuygen te moghen doen.

Is nae deliberatie bij de leeden eenparichlijcken verstaen, hoewel nae stijl de revisie moet geschieden ex iisdem actis, ende daeromme geen nyeuwe faicten off stucken geposeert ende geproduceert connen worden, dat effenwel ex plenitudine p[r]otestatiën bij den oppermacht om pregnante reedenen anders magh werden verstaen ende extraordinaire provisiën verleent, ende dat daeromme dezelve heeren reviseurs bij forme van committimus opten requeste te stellen sullen worden geauthoriseert omme nae geleegentheyt van zaecken van de valscheyt der getuygen eenichsints blijckende offte nyet, te moghen op desen decideren ende disponeren als sij in goede consciëntie ende gemoede sullen vinden te behooren.

133. De burgermeesteren ende regenten van Nieupoort versoeckende affdoeninge van de combinatie met Schoonhoven ende dat voortaen het bestiael binnen haer stadt apart magh werden verpacht, ende daerop gehoort zijnde de heeren van Schoonhoven, is nae deliberatie verstaen de zaecke uyt te stellen ende te laeten totte aenstaende verpachtinge.

134. Den raedtsheer Loenius, gecommitteert geweest zijnde op 't synode van Zuyd-Hollandt gehouden binnen Leyden, doet rapport, verclaert dat aldaer voorgeweest ende gedient heefft zeecker questie van de heer van Breederoode, versoeckende met sijn dorpen van Vianen, Ameyde ende Noordeloos van 't classis van Gorchem gescheyden ende een halff classe apart te mogen hebben; dat deese zaecke aen de heeren Staten gerenvoieert is om denzelven heer dit voorneemen te dissuaderen off anderssints ordre te stellen dat met het classis van Buuren off eenigh ander mogen werden gecombineert.

Was meede voorgeweest zeecker questie over een predicant, binnen Vianen beroepen, daerinne gedisputeert werde nyet alleen waer die soude werden geëxamineert, tot Gorchem, Vianen off elders, maer de wettelijckheyt van zijn beroep, welcke questie uytgestelt was totdat op 't versoeck van den heer van Brederode soude sijn gedisponeert.

Was oock voorgeweest seecker henige questie tusschen den kerckenraedt van der Goude ende den classe aldaer belanghende het stellen van een ouderlingh tegens de oppositiën van anderen, welcke questie in minne ende vrundschap bijgeleyt was.

Oock was bij de kercke van Den Bosch versocht met classe van Gorchem aen 't synode van Zuyd-Hollandt gecombineert te worden, welcke zaecke aen de heeren Staten was gerenvoieert.

Oock hadde gedient de questie van de misnoeghde leedemaeten tot Delffshaeven mette ongeneuchten die dienaenghaende binnen Rotterdam ende Schielandt tusschen de predicanten ende leedemaeten ontstaen waeren, welcke questie meede met gemoede bijgeleyt was.

Het beroepen van de 3 predicanten tot Breda, bij Zijn Hoogheyt gedaen, was meede kerckelijckerwijse nae geleegentheyt van saecken gerecht.

Waeren meede aen haer eenige iterative collecten voor verdreeven Duytse broeders versocht, doch hadde dezelve gerenvoieert aen de steeden.

Was oock gemoveert dat naerder instantiën aen de Staten souden moeten werden ghedaen tot affdoeninge van de casus matrimoniales ende verbeeteringe van de politijcque ordonnantiën, tot noch toe in suspenso gebleeven.

Datter oock voorgeweest waeren twee concepten offte geschrifften, meedebrenghende de forme van op eene voet de beroepinge der predicanten allomme te doen, mitsgaders een provisionele kerckenordre, vrij wat van malcanderen discreperende, doch dat bij hem raedsheer, dezelve concepten tegengesproocken waeren als raeckende 't gesagh van de heeren Staeten, buyten welckers consent geen ordren noch op d'een noch op d'ander wijse conden werden beraempt, te meer dewijl de kercke bij haer resolutie gelast zijn yeder te blijven bij de ordre in den zijnen gebruyckelijck, totdat anders bij Haer Ed. Gr. Mog. zal weesen geordonneert, behalven oock dattet ius patronatus daerbij genochsaem geremoveert werdende geen apparentie is van daerdeur te comen, veel min tegens de intentie van de heeren Staeten, ende dat teffens oock occasie tot verscheyden onrusten ende nyeuwe disputen, so tusschen de kerckelijcke personen onderlinge, alsmeede tusschen de kercke ende regeringe soude connen ontstaen, die zij gelast waeren nae haer vermogen aff te snijden ende te preveniëren, sodat die zaecke teruggegehouden ende van de handt geweesen was, doch effenwel verstaen, so daer eenige defecten waeren, datte zelve de heeren Staten geremonstreert ende daertegens remediën souden mogen werden versocht.

Dat oock eenige gravamina voorgestelt waeren, soo de notificatie uyt Engelandt van incomen van verscheyden Socinianen, daerop goedgevonden is de heeren Staten te versoecken dat bij placcaet tegens magh werden voorsien, alsmeede tegens het innecomen van Sociniaensche boeckjes, alsmeede van 't incomen van de geestelijcke personen, het aenwassen van de cloppen, weesende te Cuylenburch bij een raedsheer van Zijn Ex.^tie onder directie van een Jesuït opgerecht een College van vier clopjes, dat jegenwoordigh al tot 30 toe is geëxcresseert, den Jesuijt aldaer blijvende nyettegenstaende meermaelen gelast is te vertrecken.

Oock om te verhinderen het proclameren ende trouwen in andere provintiën buyten attestatie van de plaetse daer de personen woonen.

Dat t'eenemael noodigh gevonden is oock opte clachten van de kercke ende gemeente tegens de predicant van Wateringen, die nyet suffisant geoordelt wierde[n] om denzelven te removeren off suspenderen.

Was oock voorgeweest een questie off men den lombart in Den Hage in de gemeente soude mogen admitteren, nyet meer genyetende als ontrent 11 ten hondert ende weesende een geschickt man.

Dan is om vorige exempelen ende contrarije practijcquen ende om de schandaleuse consequentie wille affgeslaeghen ende andere particuliere questiën meer, onnodigh ende te cleyn om de vergaderinge mede op te houden, ende was hiermeede de bijeencompste in goede eenicheyt geëyndicht ende weeder gescheyden, leeverende voorts over sijn schrifftelijck rapport. Is daermeede vertrocken ende voor zijne goede officiën ende moeyten bedanckt.

135. Opte missive van de heeren Staten-Generael recommanderende ten hoochsten het verpachten van de convoien ende licenten in 't geheel offte meerder gedeelte, naerder in communicatie gebracht zijnde het point daervan spreeckende, costen alle leeden daertoe verstaen, uytgeseyt Amsterdam, Edam, wij ende Purmerende, sustinerende datte reedenen tegens de verpachtinge gemoveert verre waere preponderende, wel moghende lijden dat off bij besogne off in volle vergaderinge dezelve geleesen ende bij ijder van de leeden bijgebracht moght werden 'tgunt tot facilitatie ten eenen offte ten anderen sal connen dienen, sodat eyntelijcken geconcludeert is op merghen voornoen te neegen uuren precijs de stucken ende reedenen pro et contra militerende, in de volle vergaderinge te leesen ende de consideratiën van de leeden gehoort weesende, te tenteren off eenigh expediënt ende uytcompste in de zaecke zal connen werden gevonden.

136. De ghemeene solliciteurs met groote clachten iterativelijcken versoeckende dattet contract van betaelinge op termijnen, met haer bij den Staet gemaeckt, bij resolutie bevesticht, haer toch eyntelijcken eens mocht werden gefurneert, werde bij alle leeden ten hoochsten noodigh ende reedelijck geoordelt, oock zelffs bij ons quartier, maer voeghden de heeren van Alckmaer daerbij 'tzelve te connen consenteren mits Committeerde Raden in ons quartier gelijcke authorisatie van de defectueuse comptoiren uytte gereetste penningen te subsidiëren, gegeeven werdende als Committeerde Raden alhier werdt gegheeven. Hoorn, Enckhuysen ende wij voeghden hierbij 'tzelve te connen toestaen, mits dat betalinge van de interesten gheen effect sorteren soude solange geen vaste ordre tot betaelinge van de defectueuse comptoiren ende Collegie ter Admiraliteyt soude sijn gestelt.

Hierover weeder verscheyden disputen vallende wat last Committeerde Raden in beyde quartieren verstaen werden te hebben off nyet te hebben, ende waermeede de leeden deeses quartiers behooren contentement te neemen, is om de laetheyt van den avondt de saecke alsnoch nyet inne geconcludeert connen worden.