Bisdom Roermond
| Naam archiefvormer | Bisdom Roermond |
| Periode van bestaan | 1853- |
| Land van herkomst archiefvormer | |
| Navigatiekaart | Algemeen Australië Canada |
| Organisatie en inrichting | Toon Verberg Algemeen, zie Aartsbisdom Utrecht
Het bisdom Roermond werd opgericht in 1853 bij het herstel van de bisschoppelijke hiërarchie. Geografisch gezien omvat het de Nederlandse provincie Limburg. Het is onderverdeeld in dekenaten en parochies.
Bisdom en emigratie Elk bisdom benoemde een bisschoppelijk commissaris bij de eigen diocesane emigratiestichting, die een geleding vormde van de landelijke Katholieke Centrale Emigratie Stichting.
Bisschoppen: J.H.G. Lemmens, 1932-1958 J.M.J.A. Hanssen, 1958 (coadjutor vanaf 1948) P.J.A. Moors, 1958-1971
Bisschop J.M.J.A. Hanssen van Roermond was van 1950-1958 emigratiebisschop
Bisschoppelijk commissaris bij de Katholieke Limburgse Emigratie Stichting: 1953-1967 J.Th.M. Joosten |
| Taak, activiteiten | Toon Verberg Het onderhouden van contacten met dekens, pastoors, parochiële instellingen en particulieren in het bisdom Roermond. Volgens de reglementen voor de parochiale kerkbesturen van 1854 moest een groot aantal zaken aan de bisschop worden voorgelegd, o.a. het aannemen of verwerpen van erfstellingen en legaten, het aankopen van onroerende goederen, het oprichten dan wel afbreken van kerkelijke gebouwen, het instellen van parochiële inrichtingen, het invoeren en afstaan van collecten etc. De dekens moesten eenmaal per jaar de parochies in hun district onderzoeken en stuurden daarvan een visitatieverslag naar de bisschop. Daarnaast waren de kerkbesturen verplicht jaarlijks een begroting en rekening aan de bisschop voor te leggen.
Emigratie: De bisschoppelijke commissaris bij de Katholieke Limburgse Emigratie Stichting was verantwoordelijk voor de geestelijke voorbereiding van emigranten. Het aantrekken van priesterdocenten en het organiseren van cursussen en voorlichting vonden plaats onder zijn supervisie. Bij vertrek van grote groepen emigranten hield elk diocees zogenaamde 'emigratiedagen' waarop de bisschop een Pontificale H.Mis opdroeg en de emigranten een emigrantenkruis ontvingen. |
| Voorloper | niet van toepassing |
| Opvolger | niet van toepassing |
| Typering instelling | |
| Typering taken | |
| Kerkelijke denominatie / zuil | |
| Doelgroepen | |
| Verband met andere archiefvormers: is vertegenwoordigd in: | Katholieke Limburgse Emigratie Stichting
|
| Literatuur | Toon Verberg periodieken Mededelingen van de Diocesane Commissie van Samenwerking Roermond (juli 1952) - ….
Verslagboek ... van de werkzaamheden, besluiten en maatregelen der Diocesane Commissie van Samenwerking in het Bisdom Roermond (1945/47) - ..…
'Rapport over de emigratie van katholieken naar Australië en Nieuw Zeeland.' Reisverslag z.j. door Mgr. J.M.J.A. Hanssen [34 blz. met inhoudsopgave].
Simonis, Jan G.C., m.m.v. A.P.J. Jacobs en A.M.P.P. Janssen, Zielzorgers in het Bisdom Roermond 1840-2000 (Sittard 2001). [met biografische gegevens van de Roermondse bisschoppen (p. 9-14) en de priesters die sinds 1840 in het bisdom actief zijn geweest in de zielzorg met omschrijving en kaarten van de dekenale indeling] |
| Doorgenomen archieven / series | a) 14.A003A Archief Bisschoppen van Roermond 1840-1949, 1840-1940
b) Archief Bisschoppen van Roermond, Collectie Hanssen |
| Periode archief | afzonderlijke beschrijving |
| Vindplaats | a) Regionaal Historisch Centrum Limburg, Maastricht
b) Bisschopshuis Bisdom Roermond, Roermond |
| Openbaarheid | a) volledig b) niet |
| Omvang; inventarisnummers | a) 586 inv.nrs. b) onbekend |
| Informatiedrager | |
| Vernietigd | onbekend |
| Toegang(en) | a) inventaris van de archieven van de Bisschoppen van Roermond (digitaal raadpleegbaar)
b) geen |
| Kenmerk toegang | afzonderlijke beschrijving |
| Indices op toegang | a) niet van toepassing b) geen |
| Originele archivalia van archiefvormer in andere archieven | a-b) onbekend |
| Originele archivalia van andere archiefvormers in dit archief; gedeponeerde archieven | a) zie [opmerkingen structuur archief]
b) onbekend |
| opmerkingen structuur archief | a) de oorspronkelijke structuur is onbekend; de stukken zijn gegroepeerd per bisschop. Geen van de archieven betreft dat van een bisschop uit de onderzoeksperiode. De parochiearchieven zijn tot 1940 ontsloten en hier niet verder onderzocht.
b) onbekend. De collectie Hanssen is nog niet geïnventariseerd en tot die tijd ook niet voor publiek toegankelijk (inlichtingen archivaris Roermond, M. Bohnen). |
| Seriële bescheiden | niet van toepassing |
| Statistische gegevens | niet van toepassing |
| Inhoud overig | - dossier over emigratie |
| Bestemmingslanden | |
| Opmerkingen | ad b) Collectie Hanssen: In Het Utrechts Archief, RK Bisdom Utrecht, inv.nr. 261 bevindt zich een brief van P. van Odijk (archivaris (?) Bisdom Roermond), gericht aan Mgr. B. Alfrink, Aartsbisschop te Utrecht, dd. 08-07-1958. Hierin meldt Van Odijk dat hij bij het ordenen van de nalatenschap van Mgr. J.M.J.A. Hanssen een uitgebreid dossier over emigratie heeft gevonden. 'Deze dossiers hebben voor het Bisdom Roermond weinig waarde, temeer waar Mgr. Hanssen de emigratiekwesties steeds min of meer als een persoonlijke zaak behandelde en deze zelfs niet over het secretariaat van het Bisdom liet lopen.' Odijk stelde voor de dossiers aan de KCES of Bisschoppelijk Commissaris Rector van de Hoogte te geven, of aan de nieuwe emigratiebisschop. Een minuut van het antwoord is niet aangetroffen. De collectie Hanssen is in Roermond gebleven. Volgens schriftelijke informatie van Prof.dr. Mattieu Spiertz bevonden zich hierin nog stukken met betrekking tot emigratie. Tevens bevond zich in het semi-statisch archief een dossier van enkele centimeters over emigratie. |
Algemeen
| Organisatie en inrichting | Algemeen, zie Aartsbisdom Utrecht
Het bisdom Roermond werd opgericht in 1853 bij het herstel van de bisschoppelijke hiërarchie. Geografisch gezien omvat het de Nederlandse provincie Limburg. Het is onderverdeeld in dekenaten en parochies.
Bisdom en emigratie Elk bisdom benoemde een bisschoppelijk commissaris bij de eigen diocesane emigratiestichting, die een geleding vormde van de landelijke Katholieke Centrale Emigratie Stichting.
Bisschoppen: J.H.G. Lemmens, 1932-1958 J.M.J.A. Hanssen, 1958 (coadjutor vanaf 1948) P.J.A. Moors, 1958-1971
Bisschop J.M.J.A. Hanssen van Roermond was van 1950-1958 emigratiebisschop
Bisschoppelijk commissaris bij de Katholieke Limburgse Emigratie Stichting: 1953-1967 J.Th.M. Joosten |
| Taak, activiteiten | Het onderhouden van contacten met dekens, pastoors, parochiële instellingen en particulieren in het bisdom Roermond. Volgens de reglementen voor de parochiale kerkbesturen van 1854 moest een groot aantal zaken aan de bisschop worden voorgelegd, o.a. het aannemen of verwerpen van erfstellingen en legaten, het aankopen van onroerende goederen, het oprichten dan wel afbreken van kerkelijke gebouwen, het instellen van parochiële inrichtingen, het invoeren en afstaan van collecten etc. De dekens moesten eenmaal per jaar de parochies in hun district onderzoeken en stuurden daarvan een visitatieverslag naar de bisschop. Daarnaast waren de kerkbesturen verplicht jaarlijks een begroting en rekening aan de bisschop voor te leggen.
Emigratie: De bisschoppelijke commissaris bij de Katholieke Limburgse Emigratie Stichting was verantwoordelijk voor de geestelijke voorbereiding van emigranten. Het aantrekken van priesterdocenten en het organiseren van cursussen en voorlichting vonden plaats onder zijn supervisie. Bij vertrek van grote groepen emigranten hield elk diocees zogenaamde 'emigratiedagen' waarop de bisschop een Pontificale H.Mis opdroeg en de emigranten een emigrantenkruis ontvingen. |
| Voorloper | niet van toepassing |
| Opvolger | niet van toepassing |
| Typering instelling | |
| Typering taken | |
| Kerkelijke denominatie / zuil | |
| Doelgroepen | |
| Verband met andere archiefvormers: is vertegenwoordigd in: | Katholieke Limburgse Emigratie Stichting
|
| Literatuur | periodieken Mededelingen van de Diocesane Commissie van Samenwerking Roermond (juli 1952) - ….
Verslagboek ... van de werkzaamheden, besluiten en maatregelen der Diocesane Commissie van Samenwerking in het Bisdom Roermond (1945/47) - ..…
'Rapport over de emigratie van katholieken naar Australië en Nieuw Zeeland.' Reisverslag z.j. door Mgr. J.M.J.A. Hanssen [34 blz. met inhoudsopgave].
Simonis, Jan G.C., m.m.v. A.P.J. Jacobs en A.M.P.P. Janssen, Zielzorgers in het Bisdom Roermond 1840-2000 (Sittard 2001). [met biografische gegevens van de Roermondse bisschoppen (p. 9-14) en de priesters die sinds 1840 in het bisdom actief zijn geweest in de zielzorg met omschrijving en kaarten van de dekenale indeling] |
| Doorgenomen archieven / series | a) 14.A003A Archief Bisschoppen van Roermond 1840-1949, 1840-1940
b) Archief Bisschoppen van Roermond, Collectie Hanssen |
| Periode archief | afzonderlijke beschrijving |
| Vindplaats | a) Regionaal Historisch Centrum Limburg, Maastricht
b) Bisschopshuis Bisdom Roermond, Roermond |
| Openbaarheid | a) volledig b) niet |
| Omvang; inventarisnummers | a) 586 inv.nrs. b) onbekend |
| Informatiedrager | |
| Vernietigd | onbekend |
| Toegang(en) | a) inventaris van de archieven van de Bisschoppen van Roermond (digitaal raadpleegbaar)
b) geen |
| Kenmerk toegang | afzonderlijke beschrijving |
| Indices op toegang | a) niet van toepassing b) geen |
| Originele archivalia van archiefvormer in andere archieven | a-b) onbekend |
| Originele archivalia van andere archiefvormers in dit archief; gedeponeerde archieven | a) zie [opmerkingen structuur archief]
b) onbekend |
| opmerkingen structuur archief | a) de oorspronkelijke structuur is onbekend; de stukken zijn gegroepeerd per bisschop. Geen van de archieven betreft dat van een bisschop uit de onderzoeksperiode. De parochiearchieven zijn tot 1940 ontsloten en hier niet verder onderzocht.
b) onbekend. De collectie Hanssen is nog niet geïnventariseerd en tot die tijd ook niet voor publiek toegankelijk (inlichtingen archivaris Roermond, M. Bohnen). |
| Seriële bescheiden | niet van toepassing |
| Statistische gegevens | niet van toepassing |
| Inhoud overig | - dossier over emigratie |
| Bestemmingslanden | |
| Opmerkingen | ad b) Collectie Hanssen: In Het Utrechts Archief, RK Bisdom Utrecht, inv.nr. 261 bevindt zich een brief van P. van Odijk (archivaris (?) Bisdom Roermond), gericht aan Mgr. B. Alfrink, Aartsbisschop te Utrecht, dd. 08-07-1958. Hierin meldt Van Odijk dat hij bij het ordenen van de nalatenschap van Mgr. J.M.J.A. Hanssen een uitgebreid dossier over emigratie heeft gevonden. 'Deze dossiers hebben voor het Bisdom Roermond weinig waarde, temeer waar Mgr. Hanssen de emigratiekwesties steeds min of meer als een persoonlijke zaak behandelde en deze zelfs niet over het secretariaat van het Bisdom liet lopen.' Odijk stelde voor de dossiers aan de KCES of Bisschoppelijk Commissaris Rector van de Hoogte te geven, of aan de nieuwe emigratiebisschop. Een minuut van het antwoord is niet aangetroffen. De collectie Hanssen is in Roermond gebleven. Volgens schriftelijke informatie van Prof.dr. Mattieu Spiertz bevonden zich hierin nog stukken met betrekking tot emigratie. Tevens bevond zich in het semi-statisch archief een dossier van enkele centimeters over emigratie. |
| Doorgenomen archieven / series | a) 14.A003A Archief Bisschoppen van Roermond 1840-1949, 1840-1940
b) Archief Bisschoppen van Roermond, Collectie Hanssen |
| Periode archief | afzonderlijke beschrijving |
| Vindplaats | a) Regionaal Historisch Centrum Limburg, Maastricht
b) Bisschopshuis Bisdom Roermond, Roermond |
| Openbaarheid | a) volledig b) niet |
| Omvang; inventarisnummers | a) 586 inv.nrs. b) onbekend |
| Informatiedrager | |
| Vernietigd | onbekend |
| Toegang(en) | a) inventaris van de archieven van de Bisschoppen van Roermond (digitaal raadpleegbaar)
b) geen |
| Kenmerk toegang | afzonderlijke beschrijving |
| Indices op toegang | a) niet van toepassing b) geen |
| Originele archivalia van archiefvormer in andere archieven | a-b) onbekend |
| Originele archivalia van andere archiefvormers in dit archief; gedeponeerde archieven | a) zie [opmerkingen structuur archief]
b) onbekend |
| opmerkingen structuur archief | a) de oorspronkelijke structuur is onbekend; de stukken zijn gegroepeerd per bisschop. Geen van de archieven betreft dat van een bisschop uit de onderzoeksperiode. De parochiearchieven zijn tot 1940 ontsloten en hier niet verder onderzocht.
b) onbekend. De collectie Hanssen is nog niet geïnventariseerd en tot die tijd ook niet voor publiek toegankelijk (inlichtingen archivaris Roermond, M. Bohnen). |
| Seriële bescheiden | niet van toepassing |
| Statistische gegevens | niet van toepassing |
| Inhoud overig | - dossier over emigratie |
| Bestemmingslanden | |
| Opmerkingen | ad b) Collectie Hanssen: In Het Utrechts Archief, RK Bisdom Utrecht, inv.nr. 261 bevindt zich een brief van P. van Odijk (archivaris (?) Bisdom Roermond), gericht aan Mgr. B. Alfrink, Aartsbisschop te Utrecht, dd. 08-07-1958. Hierin meldt Van Odijk dat hij bij het ordenen van de nalatenschap van Mgr. J.M.J.A. Hanssen een uitgebreid dossier over emigratie heeft gevonden. 'Deze dossiers hebben voor het Bisdom Roermond weinig waarde, temeer waar Mgr. Hanssen de emigratiekwesties steeds min of meer als een persoonlijke zaak behandelde en deze zelfs niet over het secretariaat van het Bisdom liet lopen.' Odijk stelde voor de dossiers aan de KCES of Bisschoppelijk Commissaris Rector van de Hoogte te geven, of aan de nieuwe emigratiebisschop. Een minuut van het antwoord is niet aangetroffen. De collectie Hanssen is in Roermond gebleven. Volgens schriftelijke informatie van Prof.dr. Mattieu Spiertz bevonden zich hierin nog stukken met betrekking tot emigratie. Tevens bevond zich in het semi-statisch archief een dossier van enkele centimeters over emigratie. |