| Tekst |
Evenals Kampen stuurt Zwolle slechts een beperkt aantal reglementen op, nl. die van de mannen en die van de vrouwenbus `De Welgezindheid', voorts is ook het reglement van de Algemeene Bus opgestuurd. Het grootste deel van de bussen stamt uit de tijd van de gilden en is goedgekeurd en staat onder toezicht van het stadsbestuur: `en niettegenstaande de afschaffing der corporatie, uit hoofde van hun eigenaardige nuttig en doelmatigheid als particuliere instellingen in stand gebleven; terwijl er zelfs nog nieuwe sedert dien tijd zijn opgerigt.' De bussen hebben over het algemeen geld op de spaarbank wat `voor het blijvend bestaan en der staat dien inrigtingen niet onvoordeelig is.'
NB Enkele van de Zwolse bussen komen ook voor bij Schuddebeurs, maar met een veel latere oprichtingsdatum. Die data komen over het algemeen overeen met in de Nutsrapporten vermelde data voor de commissies van toezicht. De fondsen bestonden zoals uit mijn onderzoek blijkt al veel langer.
In 1831 wordt er in Zwolle een bus meer geregistreerd. Waarschijnlijk gaat het hier om de vrouwenbus. Bij de oorspronkelijke opgave was er sprake van de bus de Welgezindheid voor vrouwen, een soort collateraal van de bus de Welgezindheid. In de opgave over 1827 ontbreekt deze. Toch wordt er in 1840 meegedeeld dat de vrouwenbus is opgeheven. Mogelijk is de vrouwenbus de Welgezindheid onder invloed van de epidemie in 1826/7 opgeheven, maar later door een nieuwe vrouwenbus vervangen, óf de bus werd soms wel als afzonderlijke bus opgegeven, soms niet.
Opheffingen van niet met name genoemde bussen: in 1841 wordt er een bus opgeheven, die nog 52 leden had, maar geheel vervallen was. Die uitleg veronderstelt een daling van het ledental. Dat betekent, dat eigenlijk alleen de Broederschap (6004) als kandidaat in aanmerking komt. In 1866 werd 1 bus opgeheven, in 1867 nog eens 2 bussen opgeheven zonder dat de naam genoemd werd. Uit de overige gegevens kan worden afgeleid, dat de Klapwakers-, de Turfdragers-, de Metselaars en de Foyersbus van het toneel verdwenen waren. In 1877 waren er volgens de statistiek nog 8 bussen over. In combinatie met de gegevens over opheffing van bussen, moet geconcludeerd worden, dat ofwel minder bussen werden opgeheven dan gerapporteerd werd, wat voor de Vrouwenbus en de Nutsbus aannemelijk is, ofwel de oprichting van tenminste drie, ten hoogst vijf bussen niet gemeld is. Mogelijke kandidaten zijn de nummers 1022-1031.
Leden volgens Armverslag: 1830 1222; 1835 1250; 1840 1462; 1845 1487; 1850 1539; 1855 1765; 1860 1884; 1865 1923; 1870 3470; 1875 3783; 1877 3840. |
