Nederlandse Christelijke Landarbeidersbond (en taakopvolgers)
| Naam archiefvormer | Nederlandse Christelijke Landarbeidersbond (en taakopvolgers) |
| Periode van bestaan | 1920-1970 |
| Land van herkomst archiefvormer | |
| Navigatiekaart | Algemeen Australië Canada |
| Naam, varianten | NCLB; NCAB |
| Organisatie en inrichting | Toon Verberg In 1914 werd de Nederlandsche Christelijke Bond van Land-, Tuinbouw- en Zuivelarbeiders opgericht. In 1920 werd de naam gewijzigd in Nederlandsch Christelijke Landarbeidersbond (NCLB). Een nieuwe wijziging volgde in 1962, toen de bond Nederlands Christelijke Agrarische Bedrijfsbond (NCAB) ging heten. De NCLB was in de jaren '50 met 30.000 leden korte tijd de grootste CNV-bond.
Alle mannelijke en vrouwelijke werknemers die werkzaam waren in één van de agrarische bedrijfstakken konden lid worden van de bond. De NCLB had een Hoofdbestuur, bestaande uit 7-15 leden (statuten 1954) en een Dagelijks Bestuur, bestaande uit 7 leden. Eenmaal per jaar kwam het hoogste orgaan, de Ledenraad, bestaande uit vertegenwoordigers van de districten, van de NCLB bijeen. Naast districten was de NCLB onderverdeeld in afdelingen, de plaatselijke eenheden van de bond (in 1955 telde de bond 954 afdelingen en 109 districten). Het secretariaat, het bondsbureau was gevestigd te Utrecht.
In 1970 fuseerde de NCAB met de Christelijke Bond van Sigarenmakers en Tabaksbewerkers in Nederland (CBST); in 1972 sloot de Nederlandse Centrale Bond van Christelijke Arbeid(st)ers in de Voedings- en Genotmiddelen Bedrijven (NCVGB) zich hierbij aan tot een nieuwe organisatie: de Christelijke Bond van Werknemers in de Voedings-, Agrarische, Recreatie-, Genotsmiddelen en Tabaksverwerkende Bedrijven (CVAT), in praktijk - en vanaf 1978 formeel - de Voedingsbond Christelijk Nationaal Vakverbond (Voedingsbond CNV) geheten.
In 1938 was de Nederlandse Christelijke Landarbeidersbond betrokken bij de oprichting van de Vereniging Christelijke Emigratie Centrale (CEC). Tevens had de NCLB vanaf 1946 zitting in het bestuur van de Centrale Stichting Landbouw Emigratie. Op grond van het lidmaatschap van de Christelijke Emigratie Centrale was het mogelijk dat vertegenwoordigers van de NCLB zitting kregen in de Raad voor de Emigratie of het Emigratiebestuur.
voorzitters NCLB/NCAB: 1947-1950 C.J. van Mastrigt (1954)-1963 P. Stokman 1964- na 1967 A. IJska |
| Taak, activiteiten | Toon Verberg De NCLB had als doelstelling 'de zedelijke en stoffelijke belangen van zijn leden te behartigen' op basis van de christelijke beginselen en beoogde alle werknemers te organiseren in de landbouw, tuinbouw, sierteelt, zuivel- en melkproductenindustrie en melkinrichtingswezen, bosbouw, veenbedrijf en aanverwante agrarische bedrijfstakken.
Om de doelstellingen te bereiken werkte de bond mee aan een rechtspositieregeling van de werknemers door overleg met organisaties van werkgevers en werknemers en door het uitoefenen van invloed bij daarvoor in aanmerking komende instanties en de wetgever; bevorderde de bond de vakopleiding en de sociaal-economische scholing van zijn leden en gaf een bondskrant uit. |
| Voorloper | Nederlandse Bond van Christelijke Landbouw-, Tuinbouw- en Zuivelarbeiders in Nederland |
| Opvolger | Voedingsbond Christelijk Nationaal Vakverbond (na diverse fusies) |
| Typering instelling | |
| Typering taken | |
| Kerkelijke denominatie / zuil | |
| Doelgroepen | |
| Verband met andere archiefvormers: is vertegenwoordigd in: | Centrale Stichting Landbouw Emigratie Christelijke Emigratie Centrale
|
| Literatuur | Toon Verberg periodieken Jaarverslagen [1953-1967] Overzicht 1953 en 1954; Verslag bondswerkzaamheden over het jaar…. Utrecht, 1954-1968. [Aanwezig in de bibliotheek van het IISG. In de jaarverslagen wordt wel melding gemaakt van de vertegenwoordiging van de NCLB in het CNV en de Nederlandse Christelijke Boeren- en Tuindersbond, maar niet in de Christelijke Emigratie Centrale. 'Emigratie' vormt geen onderwerp in de jaarverslagen]
De Christelijke Landarbeider. Orgaan van de Nederlandsche Bond van Christelijke Landbouw-, Tuinbouw- en Zuivelarbeiders.
Samenwerking. Orgaan van de Nederlandsche Christelijke Landarbeidersbond.
40 jaar christelijk sociale strijd voor samenwerking op grondslag van het evangelie. [Gedenkschrift van de] Nederlandse Christelijke Landarbeidersbond 1914-1954 (z.p. 1954).
literatuur Arno Bornebroek, De strijd voor harmonie. De geschiedenis van de Industrie- en Voedingsbond CNV 1896-1996 (Amsterdam 1996). |
| Doorgenomen archieven / series | Archief Voedingsbond CNV algemeen; afdelingsarchief Leiden |
| Periode archief | 1898-1983 |
| Vindplaats | Internationaal Instituut voor Sociale Geschiedenis, Amsterdam |
| Openbaarheid | beperkt, toestemming tot raadpleging kan worden verkregen via het IISG |
| Omvang; inventarisnummers | 13.37 m. |
| Informatiedrager | |
| Vernietigd | onbekend, zie opmerking structuur archief |
| Toegang(en) | Boer, Tiny de en Wim Berkelaar, Inventaris Archief Voedingsbond CNV (1894-) 1898-1983 (-1996) (Amsterdam 2000) [met historische en archivistische inleiding, digitaal raadpleegbaar] |
| Kenmerk toegang | geen |
| Indices op toegang | geen |
| Originele archivalia van archiefvormer in andere archieven | onbekend |
| Originele archivalia van andere archiefvormers in dit archief; gedeponeerde archieven | zie inventaris |
| opmerkingen structuur archief | Van de landelijke organisaties zijn vrijwel alleen de series notulen en vergaderstukken bewaard gebleven. Deze zijn vaak niet compleet. Daarnaast zijn vele afdelingsarchieven bewaard gebleven, die integraal in de inventaris worden beschreven. Ook hier betreft het vooral notulenseries. Foto's en affiches zijn overgebracht naar de afdeling Beeld en Geluid van het IISG, documentatie naar de bibliotheek. |
| Seriële bescheiden | Archief Voedingsbond CNV algemeen - Notulen Hoofdbestuur 1938, 1945-1967 (inv.nrs. 34-42)*
- Notulen Dagelijks Bestuur NCLB/NCAB 1938, 1945-1967 (inv.nrs. 49-53)* |
| Statistische gegevens | geen [m.b.t. emigratie] |
| Inhoud overig | Archief Voedingsbond CNV algemeen - Statuten en Huishoudelijk reglement (inv.nr. 63)
Afdelingsarchieven - Afdeling Leiden: notulen, jaarverslagen 1945-1951 (inv.nr. 304)* |
| Bestemmingslanden |
| Titel | Dossierbeschrijving Nederlandse Christelijke Landarbeidersbond (en taakopvolgers) |
| Inventaristekst | Archief Voedingsbond CNV algemeen - inv.nrs. 34-42 Notulen Hoofdbestuur 1938, 1945-1967 De notulen van 1938 vermelden niet de oprichting van de CEC; het onderwerp emigratie is niet als zodanig geagendeerd (steekjaren 1939-1952).
inv.nrs. 49-53 Notulen Dagelijks Bestuur NCLB/NCAB 1938, 1945-1967 - inv.nr. 46 Notulen 1946-1947: De notulen bevatten opmerkingen over emigratiebeleid, o.a. opleidingsinstituut voor jonge boeren in Frankrijk, Méridon (26-06-1946); 17-02-1947, bespreking onderwerp emigratie in Unie van Landarbeidersbonden; - inv.nr. 47 Notulen 1958-1961: De notulen maken een enkele maal opmerkingen over 'ingekomen brieven van de CEC' (bijv. 02-05-1958, verzoek adressen CEC op te nemen in het bondsorgaan en aandacht te besteden aan de rapporten over agrarische emigratie).
Afdelingsarchieven, afdeling Leiden - inv.nr. 304 Notulen, jaarverslagen afdeling Leiden 1945-1951 De omslag bevat uitsluitend een notulenboek van ledenvergaderingen en jaarvergaderingen, geen jaarverslagen. Geen vermelding van het onderwerp emigratie. |
Algemeen
| Naam, varianten | NCLB; NCAB |
| Organisatie en inrichting | In 1914 werd de Nederlandsche Christelijke Bond van Land-, Tuinbouw- en Zuivelarbeiders opgericht. In 1920 werd de naam gewijzigd in Nederlandsch Christelijke Landarbeidersbond (NCLB). Een nieuwe wijziging volgde in 1962, toen de bond Nederlands Christelijke Agrarische Bedrijfsbond (NCAB) ging heten. De NCLB was in de jaren '50 met 30.000 leden korte tijd de grootste CNV-bond.
Alle mannelijke en vrouwelijke werknemers die werkzaam waren in één van de agrarische bedrijfstakken konden lid worden van de bond. De NCLB had een Hoofdbestuur, bestaande uit 7-15 leden (statuten 1954) en een Dagelijks Bestuur, bestaande uit 7 leden. Eenmaal per jaar kwam het hoogste orgaan, de Ledenraad, bestaande uit vertegenwoordigers van de districten, van de NCLB bijeen. Naast districten was de NCLB onderverdeeld in afdelingen, de plaatselijke eenheden van de bond (in 1955 telde de bond 954 afdelingen en 109 districten). Het secretariaat, het bondsbureau was gevestigd te Utrecht.
In 1970 fuseerde de NCAB met de Christelijke Bond van Sigarenmakers en Tabaksbewerkers in Nederland (CBST); in 1972 sloot de Nederlandse Centrale Bond van Christelijke Arbeid(st)ers in de Voedings- en Genotmiddelen Bedrijven (NCVGB) zich hierbij aan tot een nieuwe organisatie: de Christelijke Bond van Werknemers in de Voedings-, Agrarische, Recreatie-, Genotsmiddelen en Tabaksverwerkende Bedrijven (CVAT), in praktijk - en vanaf 1978 formeel - de Voedingsbond Christelijk Nationaal Vakverbond (Voedingsbond CNV) geheten.
In 1938 was de Nederlandse Christelijke Landarbeidersbond betrokken bij de oprichting van de Vereniging Christelijke Emigratie Centrale (CEC). Tevens had de NCLB vanaf 1946 zitting in het bestuur van de Centrale Stichting Landbouw Emigratie. Op grond van het lidmaatschap van de Christelijke Emigratie Centrale was het mogelijk dat vertegenwoordigers van de NCLB zitting kregen in de Raad voor de Emigratie of het Emigratiebestuur.
voorzitters NCLB/NCAB: 1947-1950 C.J. van Mastrigt (1954)-1963 P. Stokman 1964- na 1967 A. IJska |
| Taak, activiteiten | De NCLB had als doelstelling 'de zedelijke en stoffelijke belangen van zijn leden te behartigen' op basis van de christelijke beginselen en beoogde alle werknemers te organiseren in de landbouw, tuinbouw, sierteelt, zuivel- en melkproductenindustrie en melkinrichtingswezen, bosbouw, veenbedrijf en aanverwante agrarische bedrijfstakken.
Om de doelstellingen te bereiken werkte de bond mee aan een rechtspositieregeling van de werknemers door overleg met organisaties van werkgevers en werknemers en door het uitoefenen van invloed bij daarvoor in aanmerking komende instanties en de wetgever; bevorderde de bond de vakopleiding en de sociaal-economische scholing van zijn leden en gaf een bondskrant uit. |
| Voorloper | Nederlandse Bond van Christelijke Landbouw-, Tuinbouw- en Zuivelarbeiders in Nederland |
| Opvolger | Voedingsbond Christelijk Nationaal Vakverbond (na diverse fusies) |
| Typering instelling | |
| Typering taken | |
| Kerkelijke denominatie / zuil | |
| Doelgroepen | |
| Verband met andere archiefvormers: is vertegenwoordigd in: | Centrale Stichting Landbouw Emigratie Christelijke Emigratie Centrale
|
| Literatuur | periodieken Jaarverslagen [1953-1967] Overzicht 1953 en 1954; Verslag bondswerkzaamheden over het jaar…. Utrecht, 1954-1968. [Aanwezig in de bibliotheek van het IISG. In de jaarverslagen wordt wel melding gemaakt van de vertegenwoordiging van de NCLB in het CNV en de Nederlandse Christelijke Boeren- en Tuindersbond, maar niet in de Christelijke Emigratie Centrale. 'Emigratie' vormt geen onderwerp in de jaarverslagen]
De Christelijke Landarbeider. Orgaan van de Nederlandsche Bond van Christelijke Landbouw-, Tuinbouw- en Zuivelarbeiders.
Samenwerking. Orgaan van de Nederlandsche Christelijke Landarbeidersbond.
40 jaar christelijk sociale strijd voor samenwerking op grondslag van het evangelie. [Gedenkschrift van de] Nederlandse Christelijke Landarbeidersbond 1914-1954 (z.p. 1954).
literatuur Arno Bornebroek, De strijd voor harmonie. De geschiedenis van de Industrie- en Voedingsbond CNV 1896-1996 (Amsterdam 1996). |
| Doorgenomen archieven / series | Archief Voedingsbond CNV algemeen; afdelingsarchief Leiden |
| Periode archief | 1898-1983 |
| Vindplaats | Internationaal Instituut voor Sociale Geschiedenis, Amsterdam |
| Openbaarheid | beperkt, toestemming tot raadpleging kan worden verkregen via het IISG |
| Omvang; inventarisnummers | 13.37 m. |
| Informatiedrager | |
| Vernietigd | onbekend, zie opmerking structuur archief |
| Toegang(en) | Boer, Tiny de en Wim Berkelaar, Inventaris Archief Voedingsbond CNV (1894-) 1898-1983 (-1996) (Amsterdam 2000) [met historische en archivistische inleiding, digitaal raadpleegbaar] |
| Kenmerk toegang | geen |
| Indices op toegang | geen |
| Originele archivalia van archiefvormer in andere archieven | onbekend |
| Originele archivalia van andere archiefvormers in dit archief; gedeponeerde archieven | zie inventaris |
| opmerkingen structuur archief | Van de landelijke organisaties zijn vrijwel alleen de series notulen en vergaderstukken bewaard gebleven. Deze zijn vaak niet compleet. Daarnaast zijn vele afdelingsarchieven bewaard gebleven, die integraal in de inventaris worden beschreven. Ook hier betreft het vooral notulenseries. Foto's en affiches zijn overgebracht naar de afdeling Beeld en Geluid van het IISG, documentatie naar de bibliotheek. |
| Seriële bescheiden | Archief Voedingsbond CNV algemeen - Notulen Hoofdbestuur 1938, 1945-1967 (inv.nrs. 34-42)*
- Notulen Dagelijks Bestuur NCLB/NCAB 1938, 1945-1967 (inv.nrs. 49-53)* |
| Statistische gegevens | geen [m.b.t. emigratie] |
| Inhoud overig | Archief Voedingsbond CNV algemeen - Statuten en Huishoudelijk reglement (inv.nr. 63)
Afdelingsarchieven - Afdeling Leiden: notulen, jaarverslagen 1945-1951 (inv.nr. 304)* |
| Bestemmingslanden |
| Doorgenomen archieven / series | Archief Voedingsbond CNV algemeen; afdelingsarchief Leiden |
| Periode archief | 1898-1983 |
| Vindplaats | Internationaal Instituut voor Sociale Geschiedenis, Amsterdam |
| Openbaarheid | beperkt, toestemming tot raadpleging kan worden verkregen via het IISG |
| Omvang; inventarisnummers | 13.37 m. |
| Informatiedrager | |
| Vernietigd | onbekend, zie opmerking structuur archief |
| Toegang(en) | Boer, Tiny de en Wim Berkelaar, Inventaris Archief Voedingsbond CNV (1894-) 1898-1983 (-1996) (Amsterdam 2000) [met historische en archivistische inleiding, digitaal raadpleegbaar] |
| Kenmerk toegang | geen |
| Indices op toegang | geen |
| Originele archivalia van archiefvormer in andere archieven | onbekend |
| Originele archivalia van andere archiefvormers in dit archief; gedeponeerde archieven | zie inventaris |
| opmerkingen structuur archief | Van de landelijke organisaties zijn vrijwel alleen de series notulen en vergaderstukken bewaard gebleven. Deze zijn vaak niet compleet. Daarnaast zijn vele afdelingsarchieven bewaard gebleven, die integraal in de inventaris worden beschreven. Ook hier betreft het vooral notulenseries. Foto's en affiches zijn overgebracht naar de afdeling Beeld en Geluid van het IISG, documentatie naar de bibliotheek. |
| Seriële bescheiden | Archief Voedingsbond CNV algemeen - Notulen Hoofdbestuur 1938, 1945-1967 (inv.nrs. 34-42)*
- Notulen Dagelijks Bestuur NCLB/NCAB 1938, 1945-1967 (inv.nrs. 49-53)* |
| Statistische gegevens | geen [m.b.t. emigratie] |
| Inhoud overig | Archief Voedingsbond CNV algemeen - Statuten en Huishoudelijk reglement (inv.nr. 63)
Afdelingsarchieven - Afdeling Leiden: notulen, jaarverslagen 1945-1951 (inv.nr. 304)* |
| Bestemmingslanden |
Analyse archivalia
| Titel | Dossierbeschrijving Nederlandse Christelijke Landarbeidersbond (en taakopvolgers) |
| Inventaristekst | Archief Voedingsbond CNV algemeen - inv.nrs. 34-42 Notulen Hoofdbestuur 1938, 1945-1967 De notulen van 1938 vermelden niet de oprichting van de CEC; het onderwerp emigratie is niet als zodanig geagendeerd (steekjaren 1939-1952).
inv.nrs. 49-53 Notulen Dagelijks Bestuur NCLB/NCAB 1938, 1945-1967 - inv.nr. 46 Notulen 1946-1947: De notulen bevatten opmerkingen over emigratiebeleid, o.a. opleidingsinstituut voor jonge boeren in Frankrijk, Méridon (26-06-1946); 17-02-1947, bespreking onderwerp emigratie in Unie van Landarbeidersbonden; - inv.nr. 47 Notulen 1958-1961: De notulen maken een enkele maal opmerkingen over 'ingekomen brieven van de CEC' (bijv. 02-05-1958, verzoek adressen CEC op te nemen in het bondsorgaan en aandacht te besteden aan de rapporten over agrarische emigratie).
Afdelingsarchieven, afdeling Leiden - inv.nr. 304 Notulen, jaarverslagen afdeling Leiden 1945-1951 De omslag bevat uitsluitend een notulenboek van ledenvergaderingen en jaarvergaderingen, geen jaarverslagen. Geen vermelding van het onderwerp emigratie. |