Rooms-katholieke religieuze broederschappen in Nederland in de 19e eeuw

H. Antonius van Padua

'zoveel mogelijk den smaad en de oneer te herstellen, die het H. Hart van Jezus in het aanbiddelijk sacrament des altaars wordt aangedaan.'

Noord-Hollands Archief, archief van het rooms-katholiek bisdom Haarlem 1853-1965, inv. nr. 1759, stukken betreffende broederschappen en verenigingen ter ere van het Heilig Sacrament, 1849-1946, dossier Vereniging der Eerherstellende Communie, en idem, inv. nr. 1516, agenda ingekomen en uitgaande stukken 1896-1898, nr. 439 van 1896.

'De leden worden in afdeelingen verdeeld, hetzij in eene wekelijksche, d.i. waarvan elk lid ééns in de week op een bepaalden dag de heilige communie ontvangt, hetzij in eene maandelijksche, d.i. waarvan elk lid ééns in de maand op een bepaalde dag communiceert, en verbinden zich (doch niet onder zonde) om op den dag der week of der maand, die hun wordt aangewezen de H. Communie te ontvangen. De leden moeten zich vol ijver betonen voor alles, wat de devotie tot het Heilig Hart en het heilig sacrament des altaars betreft.'

'Om deel te nemen aan deze godvruchtige vereeniging moet men:

1. lid zijn der Broederschap van het H. Hart van Jesus.

2. zijn naam opgeven aan een der hoofden der afdeeling, bekend onder den naam van Zélateurs of Zélatricen' (Verheijen)

Het memoriaal van de pastoor (Stadsarchief Amsterdam, archief van de parochie van de Heilige Antonius van Padua, inv. nr. 27) vermeldt op p. 54e: 'Ter opwekking van het godsdienstig leven in onze parochie en de parochianen alzoo meer tot kerkbezoek op te wekken, was het volgende voornemen bij mij in overweging genomen en weldra tot rijpheid of liever tot daden gebracht. De H. Antonius moest mij helpen, daarom wilde ik een broederschap ter zijner eere oprichten en om de processie meer en meer op te luisteren en eerherstel aan het allerh. te brengen hoopte ik de vereeniging der Eerh. Communie aan onze kerk te verbinden.'