Emigratie1945-1967

 
English | Nederlands

Ministerie van Buitenlandse Zaken, Nederlandse gedelegeerde van het Intergovernmental Committee on Refugees (en taakopvolgers)

Naam archiefvormer Ministerie van Buitenlandse Zaken, Nederlandse gedelegeerde van het Intergovernmental Committee on Refugees (en taakopvolgers)
Periode van bestaan 1938-1947; 1947-1952
Land van herkomst archiefvormer
Navigatiekaart Algemeen Australië Canada

Naam, varianten

Evian-Comité; IGC; IGCR; (taakopvolger) International Refugee Organization (IRO)

Organisatie en inrichting
Toon

Verberg

In 1938 werd te Londen het hoofdbureau van het Intergovernmental Committee on Refugees opgericht (onder auspiciën van de Volkenbond), na de in dat jaar gehouden conferentie te Evian. Deze was door F.D. Roosevelt bijeengeroepen ter bespreking van de belangen van slachtoffers van het Nationaal Socialisme, afkomstig uit Duitsland en Oostenrijk. Het IGCR werd nieuw lezen ingeblazen na de in 1943 gehouden vluchtelingenconferentie in Bermuda.

 

Na de Tweede Wereldoorlog werden bureaus van het IGCR gevestigd in alle West-Europese landen die vluchtelingen binnen hun grenzen hadden, waaronder Nederland. In december 1946 besloot de Assemblee van de Verenigde Naties tot instelling van de International Refugee Organzation (IRO), die de werkzaamheden van de IGCR ten aanzien van vluchtelingen en Displaced Persons zou overnemen. Voordat de IRO in 1952 als uitvoerend orgaan voor het vervoer van vluchtelingen zou verdwijnen, besloten de Verenigde Staten een IRO-conferentie te beleggen (nov. 1951 Brussel) waarin plannen tot de oprichting van een algemeen internationaal emigratielichaam zouden worden besproken 'waarin men zou pogen 'de knowhow' op het gebied van emigrantenvervoer door de IRO verkregen in te brengen.' De Amerikanen stelden hiervoor $ 10 miljoen beschikbaar. Te Brussel werd besloten tot oprichting van het Provisional Intergovernmental Committee for the Movement of Migrant from Europe (PICMME), dat in 1952 zou overgaan in het ICEM (inv.nr. 123 en BuZa, blok I, code 65, inv.nr. 2663).

 

Zie ook: Intergovernmental Committee for European Migration (en taakopvolgers)

 

Nederlandse gedelegeerde bij de IGCR/IRO:

H.M.L.R. Sark

P.J.de Kanter

Taak, activiteiten
Toon

Verberg

Hulpverlening aan (Nederlandse en buitenlandse of statenloze) vluchtelingen, in het bijzonder hulpverlening door voorbereiding op bevordering van emigratie

Voorloper

geen

Opvolger

International Refugee Organization (Internationale Vluchtelingenorganisatie)

Typering instelling
Typering taken
Kerkelijke denominatie / zuil
Doelgroepen
Literatuur
Toon

Verberg

Sjöberg, Tommie, The powers and the persecuted: the refugee problem and the Intergovernmental Committee on Refugees (IGCR), 1938-1947, (Lund 1991).

 

Fuss, Felicia (ed.), International Refugee Organization, a documentary record 1946-1947, (New York 1948), 8 p.

 

Holborn, L.W., The International Refugee Organization. A specialised agency of the United Nations. It's history and work 1946-1952, (Londen 1956).

Doorgenomen archieven / series

2.05.31 Archief van de Nederlandse gedelegeerde van het Intergovernmental Committee on Refugees 1945-1947 en de vertegenwoordigers van de International Refugee Organization IRO in Nederland

Periode archief

afzonderlijke beschrijving

Vindplaats

Nationaal Archief, Den Haag

Openbaarheid

beperkt. Voor raadpleging van stukken jonger dan vijftig jaar is toestemming van de Rijksarchivaris nodig.

Omvang; inventarisnummers

3,9 m.; 189 inv.nrs.

Informatiedrager
Vernietigd

ja, vernietigingslijst toegevoegd

Toegang(en)

Bervoets, J.A.A., Inventaris van het archief van de Nederlandse gedelegeerde van het Intergovernmental Committee on Refugees 1945-1947 en de vertegenwoordigers van de International Refugee Organization IRO in Nederland (Den Haag 1987) [met archivistische inleiding]

Kenmerk toegang

afzonderlijke beschrijving

Indices op toegang

geen

Originele archivalia van archiefvormer in andere archieven

onbekend

Originele archivalia van andere archiefvormers in dit archief; gedeponeerde archieven

zie opmerking [structuur archief]

opmerkingen structuur archief

In 1952 heeft de IRO het archief van de Vertegenwoordiging van de Internationale Vluchtelingenorganisatie in Nederland geordend volgens een door de IRO gehanteerd dossierstelsel en daarin het archief van zijn voorganger, de Nederlandse gedelegeerde voor het Intergovernmental Committee for Refugees verwerkt. De stukken zijn daarbij door elkaar geraakt (inleiding inventaris).

Seriële bescheiden

- Notulen van de plenaire bijeenkomsten van de Intergovernmental Committee on Refugees 1946-1947 (inv.nr. 130)

- Notulen van de Generale Raad van de IRO 1948-1952 (inv.nr. 126)

Statistische gegevens

- Statistical reports IRO 1947-1950 (inv.nrs. 35-36, 168, 178)

Inhoud overig

- Eligibility: lijsten van emigranten, zwarte lijsten, waarschuwingen 1947-1950 (inv.nr. 47)

 

- Emigratie van vluchtelingen 1950-1952 (inv.nr. 39)

 

- Emigranten naar Canada: lijsten van emigranten 1951 (inv.nr. 140); diverse transporten naar Canada 1948-1951 (inv.nrs. 166, 175); voorlichtingsbrochures over emigratie naar Canada 1949-1951 (inv.nr. 167)

 

- (E)migranten: lijsten van 1947-1948, 1947-1950 (inv.nrs. 170, 180)

 

- Emigratiefaciliteiten: Argentinië 1947-1951 (inv.nr. 121); Brazilië 1947-1950 (inv.nr. 51); Chili 1947-1951 (inv.nr. 34); Nieuw-Zeeland 1951-1953 (inv.nr. 72); Paraguay 1947-1950 (inv.nr. 82); Suriname 1947-1951 (inv.nr. 19); Uruguay 1947-1949 (inv.nr. 44); Venezuela 1957-1951 (inv.nr. 33); Verenigde Staten 1948-1950 (inv.nr. 60)

emigratierichtlijnen: Peru 1947-1949 (inv.nr. 65)*

 

- Intergovernmental Committee on Refugees: totstandkoming en functioneren 1946-1947 (inv.nr. 123)

 

- Mennonieten: verzoek van Russische mennonieten als emigranten naar Paraguay om steun met beroep op de Nederlandse herkomst van hun voorgeslacht 1947-1949 (inv.nr. 13)

 

- Midwolda: opleiding van Joodse jongeren tot Palestinapionier in de Wieringermeerpolder 1946-1947 (inv.nr. 14)

 

- Oprichting Preparatory Committee IRO en opheffingsvoorstellen van de IRO, 1947-1948, 1950 (inv.nr. 63, 128)

 

- Provisional Intergovernmental Committee for the Movement of Migrants from Europe (PICMME) 1951 (inv.nr. 124)

 

- "Shipping". Dossiers met transportlijsten van emigranten, opgemaakt per schip 1947-1951 (inv.nr. 141, 176, 176A)

 

- Vervoer enige vluchtelingen naar Indonesië 1950-1951 (inv.nr. 70)

 

- Verzekeringen: immigranten naar Israël 1947-1951 (inv.nr. 55)

Bestemmingslanden
Opmerkingen

1) Vergelijk Buitenlandse Zaken, diplomatieke en consulaire vertegenwoordigingen in het buitenland

Hoewel Buitenlandse Zaken formeel niet de archiefvormer is, is de toegang van de archiefbescheiden van de Nederlandse Gedelegeerde in het Nationaal Archief gerubriceerd onder die van de Nederlandse vertegenwoordigingen in het buitenland.

 

2) Het archief bevat tevens algemene bescheiden van de IRO, zoals notulen en correspondentie van de Commissie voor toelating van Displaced Persons; stukken /correspondentie van / met de particuliere organisaties als de (Contactcommissie) Joodse Coördinatie Comité; de Hebrew Immigrant Aid Society; Le-ezrath Ha-jeled (joodse oorlogspleegkinderen); Stichting Joodse Jeugdzorg 1947-1949; Stichting Joods Maatschappelijk Werk 1948-1952; Stichting Oecumenische Hulp aan Kerken en Vluchtelingen, Nederlandse afdeling van het Committee of Interchurch Aid and Service for Refugees; de Katholieke Commissie voor Vluchtelingen; Latvyan Central Committee en stukken betreffende Chinese, Oost-Europese (Letse) en Spaanse vluchtelingen en urgente groepen (bejaarden, hulpbehoevenden, kinderen). Deze zijn hier niet in detail beschreven.

Titel Dossierbeschrijving Ministerie van Buitenlandse Zaken, Nederlandse gedelegeerde van het Intergovernmental Committee on Refugees (en taakopvolgers)
Inventaristekst

inv.nrs. 19, 60, 121 emigratie (faciliteiten; richtlijnen)

- inv.nr.: 19 (Suriname) bevat o.m. stukken van en betreffende Freeland League for Jewish territorial colonization;

- inv.nr. 60 (Verenigde Staten) en 121 (Argentinië): bevatten vooral gegevens van buitenlandse vluchtelingen, in een enkel geval vluchtelingen van andere nationaliteit, geboren in Nederland.

Algemeen

Naam, varianten

Evian-Comité; IGC; IGCR; (taakopvolger) International Refugee Organization (IRO)

Organisatie en inrichting

In 1938 werd te Londen het hoofdbureau van het Intergovernmental Committee on Refugees opgericht (onder auspiciën van de Volkenbond), na de in dat jaar gehouden conferentie te Evian. Deze was door F.D. Roosevelt bijeengeroepen ter bespreking van de belangen van slachtoffers van het Nationaal Socialisme, afkomstig uit Duitsland en Oostenrijk. Het IGCR werd nieuw lezen ingeblazen na de in 1943 gehouden vluchtelingenconferentie in Bermuda.

 

Na de Tweede Wereldoorlog werden bureaus van het IGCR gevestigd in alle West-Europese landen die vluchtelingen binnen hun grenzen hadden, waaronder Nederland. In december 1946 besloot de Assemblee van de Verenigde Naties tot instelling van de International Refugee Organzation (IRO), die de werkzaamheden van de IGCR ten aanzien van vluchtelingen en Displaced Persons zou overnemen. Voordat de IRO in 1952 als uitvoerend orgaan voor het vervoer van vluchtelingen zou verdwijnen, besloten de Verenigde Staten een IRO-conferentie te beleggen (nov. 1951 Brussel) waarin plannen tot de oprichting van een algemeen internationaal emigratielichaam zouden worden besproken 'waarin men zou pogen 'de knowhow' op het gebied van emigrantenvervoer door de IRO verkregen in te brengen.' De Amerikanen stelden hiervoor $ 10 miljoen beschikbaar. Te Brussel werd besloten tot oprichting van het Provisional Intergovernmental Committee for the Movement of Migrant from Europe (PICMME), dat in 1952 zou overgaan in het ICEM (inv.nr. 123 en BuZa, blok I, code 65, inv.nr. 2663).

 

Zie ook: Intergovernmental Committee for European Migration (en taakopvolgers)

 

Nederlandse gedelegeerde bij de IGCR/IRO:

H.M.L.R. Sark

P.J.de Kanter

Taak, activiteiten

Hulpverlening aan (Nederlandse en buitenlandse of statenloze) vluchtelingen, in het bijzonder hulpverlening door voorbereiding op bevordering van emigratie

Voorloper

geen

Opvolger

International Refugee Organization (Internationale Vluchtelingenorganisatie)

Typering instelling
Typering taken
Kerkelijke denominatie / zuil
Doelgroepen
Literatuur

Sjöberg, Tommie, The powers and the persecuted: the refugee problem and the Intergovernmental Committee on Refugees (IGCR), 1938-1947, (Lund 1991).

 

Fuss, Felicia (ed.), International Refugee Organization, a documentary record 1946-1947, (New York 1948), 8 p.

 

Holborn, L.W., The International Refugee Organization. A specialised agency of the United Nations. It's history and work 1946-1952, (Londen 1956).

Doorgenomen archieven / series

2.05.31 Archief van de Nederlandse gedelegeerde van het Intergovernmental Committee on Refugees 1945-1947 en de vertegenwoordigers van de International Refugee Organization IRO in Nederland

Periode archief

afzonderlijke beschrijving

Vindplaats

Nationaal Archief, Den Haag

Openbaarheid

beperkt. Voor raadpleging van stukken jonger dan vijftig jaar is toestemming van de Rijksarchivaris nodig.

Omvang; inventarisnummers

3,9 m.; 189 inv.nrs.

Informatiedrager
Vernietigd

ja, vernietigingslijst toegevoegd

Toegang(en)

Bervoets, J.A.A., Inventaris van het archief van de Nederlandse gedelegeerde van het Intergovernmental Committee on Refugees 1945-1947 en de vertegenwoordigers van de International Refugee Organization IRO in Nederland (Den Haag 1987) [met archivistische inleiding]

Kenmerk toegang

afzonderlijke beschrijving

Indices op toegang

geen

Originele archivalia van archiefvormer in andere archieven

onbekend

Originele archivalia van andere archiefvormers in dit archief; gedeponeerde archieven

zie opmerking [structuur archief]

opmerkingen structuur archief

In 1952 heeft de IRO het archief van de Vertegenwoordiging van de Internationale Vluchtelingenorganisatie in Nederland geordend volgens een door de IRO gehanteerd dossierstelsel en daarin het archief van zijn voorganger, de Nederlandse gedelegeerde voor het Intergovernmental Committee for Refugees verwerkt. De stukken zijn daarbij door elkaar geraakt (inleiding inventaris).

Seriële bescheiden

- Notulen van de plenaire bijeenkomsten van de Intergovernmental Committee on Refugees 1946-1947 (inv.nr. 130)

- Notulen van de Generale Raad van de IRO 1948-1952 (inv.nr. 126)

Statistische gegevens

- Statistical reports IRO 1947-1950 (inv.nrs. 35-36, 168, 178)

Inhoud overig

- Eligibility: lijsten van emigranten, zwarte lijsten, waarschuwingen 1947-1950 (inv.nr. 47)

 

- Emigratie van vluchtelingen 1950-1952 (inv.nr. 39)

 

- Emigranten naar Canada: lijsten van emigranten 1951 (inv.nr. 140); diverse transporten naar Canada 1948-1951 (inv.nrs. 166, 175); voorlichtingsbrochures over emigratie naar Canada 1949-1951 (inv.nr. 167)

 

- (E)migranten: lijsten van 1947-1948, 1947-1950 (inv.nrs. 170, 180)

 

- Emigratiefaciliteiten: Argentinië 1947-1951 (inv.nr. 121); Brazilië 1947-1950 (inv.nr. 51); Chili 1947-1951 (inv.nr. 34); Nieuw-Zeeland 1951-1953 (inv.nr. 72); Paraguay 1947-1950 (inv.nr. 82); Suriname 1947-1951 (inv.nr. 19); Uruguay 1947-1949 (inv.nr. 44); Venezuela 1957-1951 (inv.nr. 33); Verenigde Staten 1948-1950 (inv.nr. 60)

emigratierichtlijnen: Peru 1947-1949 (inv.nr. 65)*

 

- Intergovernmental Committee on Refugees: totstandkoming en functioneren 1946-1947 (inv.nr. 123)

 

- Mennonieten: verzoek van Russische mennonieten als emigranten naar Paraguay om steun met beroep op de Nederlandse herkomst van hun voorgeslacht 1947-1949 (inv.nr. 13)

 

- Midwolda: opleiding van Joodse jongeren tot Palestinapionier in de Wieringermeerpolder 1946-1947 (inv.nr. 14)

 

- Oprichting Preparatory Committee IRO en opheffingsvoorstellen van de IRO, 1947-1948, 1950 (inv.nr. 63, 128)

 

- Provisional Intergovernmental Committee for the Movement of Migrants from Europe (PICMME) 1951 (inv.nr. 124)

 

- "Shipping". Dossiers met transportlijsten van emigranten, opgemaakt per schip 1947-1951 (inv.nr. 141, 176, 176A)

 

- Vervoer enige vluchtelingen naar Indonesië 1950-1951 (inv.nr. 70)

 

- Verzekeringen: immigranten naar Israël 1947-1951 (inv.nr. 55)

Bestemmingslanden
Opmerkingen

1) Vergelijk Buitenlandse Zaken, diplomatieke en consulaire vertegenwoordigingen in het buitenland

Hoewel Buitenlandse Zaken formeel niet de archiefvormer is, is de toegang van de archiefbescheiden van de Nederlandse Gedelegeerde in het Nationaal Archief gerubriceerd onder die van de Nederlandse vertegenwoordigingen in het buitenland.

 

2) Het archief bevat tevens algemene bescheiden van de IRO, zoals notulen en correspondentie van de Commissie voor toelating van Displaced Persons; stukken /correspondentie van / met de particuliere organisaties als de (Contactcommissie) Joodse Coördinatie Comité; de Hebrew Immigrant Aid Society; Le-ezrath Ha-jeled (joodse oorlogspleegkinderen); Stichting Joodse Jeugdzorg 1947-1949; Stichting Joods Maatschappelijk Werk 1948-1952; Stichting Oecumenische Hulp aan Kerken en Vluchtelingen, Nederlandse afdeling van het Committee of Interchurch Aid and Service for Refugees; de Katholieke Commissie voor Vluchtelingen; Latvyan Central Committee en stukken betreffende Chinese, Oost-Europese (Letse) en Spaanse vluchtelingen en urgente groepen (bejaarden, hulpbehoevenden, kinderen). Deze zijn hier niet in detail beschreven.


Doorgenomen archieven / series

2.05.31 Archief van de Nederlandse gedelegeerde van het Intergovernmental Committee on Refugees 1945-1947 en de vertegenwoordigers van de International Refugee Organization IRO in Nederland

Periode archief

afzonderlijke beschrijving

Vindplaats

Nationaal Archief, Den Haag

Openbaarheid

beperkt. Voor raadpleging van stukken jonger dan vijftig jaar is toestemming van de Rijksarchivaris nodig.

Omvang; inventarisnummers

3,9 m.; 189 inv.nrs.

Informatiedrager
Vernietigd

ja, vernietigingslijst toegevoegd

Toegang(en)

Bervoets, J.A.A., Inventaris van het archief van de Nederlandse gedelegeerde van het Intergovernmental Committee on Refugees 1945-1947 en de vertegenwoordigers van de International Refugee Organization IRO in Nederland (Den Haag 1987) [met archivistische inleiding]

Kenmerk toegang

afzonderlijke beschrijving

Indices op toegang

geen

Originele archivalia van archiefvormer in andere archieven

onbekend

Originele archivalia van andere archiefvormers in dit archief; gedeponeerde archieven

zie opmerking [structuur archief]

opmerkingen structuur archief

In 1952 heeft de IRO het archief van de Vertegenwoordiging van de Internationale Vluchtelingenorganisatie in Nederland geordend volgens een door de IRO gehanteerd dossierstelsel en daarin het archief van zijn voorganger, de Nederlandse gedelegeerde voor het Intergovernmental Committee for Refugees verwerkt. De stukken zijn daarbij door elkaar geraakt (inleiding inventaris).

Seriële bescheiden

- Notulen van de plenaire bijeenkomsten van de Intergovernmental Committee on Refugees 1946-1947 (inv.nr. 130)

- Notulen van de Generale Raad van de IRO 1948-1952 (inv.nr. 126)

Statistische gegevens

- Statistical reports IRO 1947-1950 (inv.nrs. 35-36, 168, 178)

Inhoud overig

- Eligibility: lijsten van emigranten, zwarte lijsten, waarschuwingen 1947-1950 (inv.nr. 47)

 

- Emigratie van vluchtelingen 1950-1952 (inv.nr. 39)

 

- Emigranten naar Canada: lijsten van emigranten 1951 (inv.nr. 140); diverse transporten naar Canada 1948-1951 (inv.nrs. 166, 175); voorlichtingsbrochures over emigratie naar Canada 1949-1951 (inv.nr. 167)

 

- (E)migranten: lijsten van 1947-1948, 1947-1950 (inv.nrs. 170, 180)

 

- Emigratiefaciliteiten: Argentinië 1947-1951 (inv.nr. 121); Brazilië 1947-1950 (inv.nr. 51); Chili 1947-1951 (inv.nr. 34); Nieuw-Zeeland 1951-1953 (inv.nr. 72); Paraguay 1947-1950 (inv.nr. 82); Suriname 1947-1951 (inv.nr. 19); Uruguay 1947-1949 (inv.nr. 44); Venezuela 1957-1951 (inv.nr. 33); Verenigde Staten 1948-1950 (inv.nr. 60)

emigratierichtlijnen: Peru 1947-1949 (inv.nr. 65)*

 

- Intergovernmental Committee on Refugees: totstandkoming en functioneren 1946-1947 (inv.nr. 123)

 

- Mennonieten: verzoek van Russische mennonieten als emigranten naar Paraguay om steun met beroep op de Nederlandse herkomst van hun voorgeslacht 1947-1949 (inv.nr. 13)

 

- Midwolda: opleiding van Joodse jongeren tot Palestinapionier in de Wieringermeerpolder 1946-1947 (inv.nr. 14)

 

- Oprichting Preparatory Committee IRO en opheffingsvoorstellen van de IRO, 1947-1948, 1950 (inv.nr. 63, 128)

 

- Provisional Intergovernmental Committee for the Movement of Migrants from Europe (PICMME) 1951 (inv.nr. 124)

 

- "Shipping". Dossiers met transportlijsten van emigranten, opgemaakt per schip 1947-1951 (inv.nr. 141, 176, 176A)

 

- Vervoer enige vluchtelingen naar Indonesië 1950-1951 (inv.nr. 70)

 

- Verzekeringen: immigranten naar Israël 1947-1951 (inv.nr. 55)

Bestemmingslanden
Opmerkingen

1) Vergelijk Buitenlandse Zaken, diplomatieke en consulaire vertegenwoordigingen in het buitenland

Hoewel Buitenlandse Zaken formeel niet de archiefvormer is, is de toegang van de archiefbescheiden van de Nederlandse Gedelegeerde in het Nationaal Archief gerubriceerd onder die van de Nederlandse vertegenwoordigingen in het buitenland.

 

2) Het archief bevat tevens algemene bescheiden van de IRO, zoals notulen en correspondentie van de Commissie voor toelating van Displaced Persons; stukken /correspondentie van / met de particuliere organisaties als de (Contactcommissie) Joodse Coördinatie Comité; de Hebrew Immigrant Aid Society; Le-ezrath Ha-jeled (joodse oorlogspleegkinderen); Stichting Joodse Jeugdzorg 1947-1949; Stichting Joods Maatschappelijk Werk 1948-1952; Stichting Oecumenische Hulp aan Kerken en Vluchtelingen, Nederlandse afdeling van het Committee of Interchurch Aid and Service for Refugees; de Katholieke Commissie voor Vluchtelingen; Latvyan Central Committee en stukken betreffende Chinese, Oost-Europese (Letse) en Spaanse vluchtelingen en urgente groepen (bejaarden, hulpbehoevenden, kinderen). Deze zijn hier niet in detail beschreven.


Analyse archivalia

Titel Dossierbeschrijving Ministerie van Buitenlandse Zaken, Nederlandse gedelegeerde van het Intergovernmental Committee on Refugees (en taakopvolgers)
Inventaristekst

inv.nrs. 19, 60, 121 emigratie (faciliteiten; richtlijnen)

- inv.nr.: 19 (Suriname) bevat o.m. stukken van en betreffende Freeland League for Jewish territorial colonization;

- inv.nr. 60 (Verenigde Staten) en 121 (Argentinië): bevatten vooral gegevens van buitenlandse vluchtelingen, in een enkel geval vluchtelingen van andere nationaliteit, geboren in Nederland.