Emigratie1945-1967

Op 10 april 1952 werd de Stichting Humanistisch Centrum "Mens en Wereld" opgericht, op last van het Humanistisch Verbond. De oprichting vond plaats als uitvloeisel van de Eerste Besturenconferentie (1951) van de hoofdbestuurders van zes in 'Mens en Wereld (1949)' samenkomende, humanistisch georiënteerde organisaties. De Stichting zetelde in Utrecht. In het bestuur van de stichting benoemde de besturen van het Humanistisch Verbond en Humanitas elk drie vertegenwoordigers, de Weezenkas en andere organisaties (A.H. Gerhard-Stichting; Humanistisch Thuisfront, Humanistische Werkgemeenschap PvdA) mochten elk één vertegenwoordiger benoemen. Het voorzitterschap werd afwisselend gedurende een jaar vervuld door de voorzitter van het Humanistisch Verbond en van Humanitas. Het bestuur vergaderde eenmaal per jaar of zoveel meer als nodig werd geacht. Daarnaast benoemde het bestuur een Raad van Advies, bestaande uit een secretaris en vier waarnemers. Vanaf 1957 fungeerde de voorzitter, vice-voorzitter, secretaris en penningmeester als Dagelijks Bestuur. Voor de uitvoering van de werkzaamheden werd een directeur benoemd. Het kantoor van de Stichting bevond zich te Amsterdam.

De Stichting Humanistisch Centrum "Mens en Wereld" stelde in december 1952 een Emigratiecommissie in. Tevens sloot de Stichting zich in 1953 aan bij de Algemene Emigratie Centrale. Op grond van dit lidmaatschap konden vertegenwoordigers van het Humanistisch Centrum "Mens en Wereld" worden afgevaardigd naar de Raad voor de Emigratie en het Emigratiebestuur. De Stichting Humanistisch Centrum "Mens en Wereld" was vertegenwoordigd in de Raad voor de Emigratie.

In 1967 werd de Emigratiecommissie ontbonden. De werkzaamheden ten behoeve van emigratie ressorteerden vanaf dat moment rechtstreeks onder één van de medewerkers van het Centraal Bureau van het Humanistisch Verbond. Het Humanistisch Verbond bleef vertegenwoordigd in de Algemene Emigratie Centrale.

voorzitters Stichting Humanistisch Centrum "Mens en Wereld":

1952-1967

J.P. van Praag (alternerend met B. van Waerden; J. In 't Veld; Mw. M. Dijkstra; W.G. Verkruisen; H.J. Timman)

directeur Stichting Humanistisch Centrum "Mens en Wereld":

1952-1953 Mw. D. Heroma-Meilink; Kwee Swan Liat

1953- M.G. Rood

voorzitter Emigratiecommissie:

1953-1954 J. In 't Veld

1955-1957 C. Swiebel

secretaris Emigratiecommissie

1953-1954 A.V. Dahler

1954- M.G. Rood

[na 1957 wordt de emigratiecommisie niet meer vermeld in de jaarverslagen]

De Stichting Humanistisch Centrum "Mens en Wereld" stelde zich ten doel om het overleg te bevorderen tussen de besturen van humanistisch organisaties omtrent algemene humanistische problemen. Daarnaast behoorde het tot haar taken om de gemeenschappelijke belangen van humanistische organisaties te behartigen en werkzaamheden uit te voeren, die niet door de afzonderlijke organisaties ter hand zouden worden genomen (art. 2 statuten).

De Emigratiecommissie van de Stichting Humanistisch Centrum "Mens en Wereld" stelde zich vooral de geestelijke bijstand ten doel aan emigranten met een humanistische achtergrond en buitenkerkelijke emigranten, die behoefte hadden aan geestelijke bijstand. Zij trachtte dit te doen door voorlichting te geven aan aspirant-emigranten; te starten met dossiervorming (die werd voltooid door de Algemene Emigratie Centrale) en zich te richten op de nazorg van emigranten.

(jaarverslagen; vgl. KDC, AEC-archief, inv.nr. 20, 11-2-1957; 13-7-1967)

periodieken

Het woord van de week. Orgaan van het Humanistisch Verbond jrg. 1 (1948)- jrg 26 (1973).

Mens en wereld: maandblad voor buitenkerkelijken. Orgaan van het Humanistisch Verbond jrg. 1 (1946)- jrg. 25 (1970). [voortzetting van Humanistisch Verbond; voortgezet als Humanist]

In en om het Humanistisch Verbond: mededelingen voor leden 1954-1972.

Humanistische Persdienst 1952-1954. [voortgezet als Humanistische Documentatiedienst 1954-1969]

literatuur

Korte beschrijving van organisatie, werkwijze en werkterrein van de organisaties in Nederland aangesloten bij het humanistisch centrum Mens en Wereld (Amsterdam [1970]) 32 p.

De stem van het Humanistisch Verbond, 1946-1965. Publieke verklaringen van het Humanistisch Verbond, en lijst van publicaties uitgegeven door het Humanistisch Verbond in de periode van 1946 tot 1966 (z.p. 1966). [uitgave van het Humanistisch Verbond]

Flokstra, Tjeerd, De geschiedenis van het Humanistisch Verbond, 1946-1986 (Zutphen 1986).