Emigratie1945-1967

 
English | Nederlands

Raad voor de Emigratie

Naam archiefvormer Raad voor de Emigratie
Periode van bestaan 1952-1967
Land van herkomst archiefvormer
Navigatiekaart Algemeen Australië Canada

Naam, varianten

Centrale Raad voor de Emigratie; C.R.v.E.; CRvE; R.v.E.; RvE

Organisatie en inrichting
Toon

Verberg

De Raad voor de Emigratie werd ingesteld bij de Wet op de organen voor de emigratie van 1952 en geïnstalleerd op 27 november 1952. Hij telde 29 tot 37 leden: ambtshalve lid waren de Commissaris voor de emigratie (vice-voorzitter) en de directeur van het Centraal Planbureau. De ministeries van Sociale Zaken, Economische Zaken, Landbouw, Visserij en Voedselvoorziening, Buitenlandse Zaken, Justitie, Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen, Financiën, Verkeer en Waterstaat vaardigden elk één vertegenwoordiger af, benoemd bij Koninklijk Besluit. Andere Kroonleden vertegenwoordigden de lagere overheden (1-2, meestal een Commissaris der Koningin en/of een burgemeester), of werden benoemd uit hoofde van hun wetenschappelijke of maatschappelijke positie (veelal hoogleraren en kamerleden).

Voorts hadden zitting (aangewezen bij Algemene Maatregel van Bestuur): vier afgevaardigden van de Algemene Emigratie Centrale, de Christelijke Emigratie Centrale (CEC) en de Katholieke Centrale Emigratie Stichting (KCES), drie leden van het Nederlandse Vrouwen Comité (NVC) en één afgevaardigde van het Refusee Service Comité (Stichting Hulp aan Vluchtelingen; later Nederlandse Federatie voor Vluchtelingenhulp). Dit betrof de samenstelling in 1953. In 1957 zou het Nederlandse Vrouwen Comité vier leden mogen afvaardigen, terwijl de in 1956 als aanmeldingsorgaan erkende Gereformeerde Stichting tot Bijstand van Emigranten en Geëmigreerde (GSBEG) en de Nederlands Zuid-Afrikaanse Vereniging (NZAV) elk één lid mochten afvaardigen. Voor elk van de leden van de Raad werd een plaatsvervanger aangewezen.

 

De voorzitter (tevens lid) van de Raad werd benoemd uit een door de Raad op te stellen voordracht van drie personen. Op grond van artikel 13 van de Wet op de Organen zou de secretaris van de Raad voor de Emigratie tevens secretaris van het Emigratiebestuur zijn. Het secretariaat van de Raad en het Emigratiebestuur werd - na een overgangsperiode - ondergebracht bij de Nederlandse Emigratiedienst. De zittingsduur van de Raad bedroeg na het eerste jaar telkens een periode van drie jaar, waarna de leden herbenoembaar waren. De vergaderingen van de Raad waren openbaar, tenzij anders besloten werd.

 

Formeel werden de zittingen van de Raad voor de Emigratie voorbereid door het Emigratiebestuur. In zijn reglement van orde bepaalde de Raad voor de Emigratie dat hij voor zijn beleidsadvisering aan de minister commissies ad hoc kon instellen, samengesteld uit Raadsleden en niet-leden. De commissies ad hoc werden in sommige gevallen onderverdeeld in subcommissies of werkgroepen.

 

Op 9 juni 1965 adviseerde de Raad voor de Emigratie positief over zijn opheffing aan de minister van Sociale Zaken. Met de inwerkingtreding van de nieuwe Emigratiewet 1967 hield de Raad voor de Emigratie op 1 januari 1968 op te bestaan. De Raad is gedurende zijn bestaan 19 keer in gezamenlijke vergadering bijeen geweest.

 

Op 18 april 1968 zou de Emigratie-Commissie van de Sociaal-Economische Raad worden geïnstalleerd.

 

Voorzitters van de Raad voor de Emigratie:

1952-1959 J.E. de Quay

1960-1965 J.G. Suurhoff

 

 

Taak, activiteiten
Toon

Verberg

De Raad voor de Emigratie diende de minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid, op diens verzoek of eigener beweging, van advies over de aangelegenheden van algemene aard betreffende emigratie. Sommige adviezen zijn gepubliceerd, zie [literatuur].

 

Adviezen, uitgebracht door de Raad voor de Emigratie:

 

1. kredietverlening aan emigranten, 1954

2. subsidiëring van emigranten, 1954

3. verlening voorschotten tegen borgstelling, 1955

4. door de Kroon aan te leggen maatstaven bij aanwijzing van organisaties voor vertegenwoordiging in de Raad voor de Emigratie, 1956

5. subsidiëring van bejaarde emigranten, 1956

6. rapport integratie, 1957

7. advies kredietgaranties, 1957

8. emigrantenvoorlichting, 1959

9. emigratiebeleid, 1961

10. herziening van de Landverhuizingswet 1936, 1964

11. advies opheffing Raad voor de Emigratie en overdracht van diens taken aan een commissie ex art. 43 van de Wet op de Publiekrechtelijke Bedrijfsorganisatie, 1965

Voorloper

geen

Opvolger

Emigratie-Commissie van de Sociaal-Economische Raad (SER)

Typering instelling
Typering taken
Kerkelijke denominatie / zuil
Doelgroepen
Verband met andere archiefvormers: is vertegenwoordigd in:

Emigratiebestuur

Literatuur
Toon

Verberg

periodieken

Verslagen van de organen voor de Emigratie 1953-1954, voortgezet als:

Emigratie: Verslag over de werkzaamheden van de organen voor de emigratie, 1954-1961. [Hierin jaarverslag en samenstelling Raad voor de Emigratie]

 

literatuur

Quay, J.E. de, Raad voor de Emigratie, Advies ter zake van de credietverlening aan emigranten (z.p. 1954).

 

Raad voor de Emigratie, Advies ter zake van de subsidiëring van emigranten (z.p. 1954).

 

Raad voor de Emigratie, Rapport van de Raad voor de Emigratie over de integratie van emigranten in de samenleving van het ontvangende land, juni 1957 (z.p. 1957).

 

Quay, J.E. de, Raad voor de Emigratie, Advies omtrent de bij de bevordering van de emigratie in acht te nemen grenzen tussen voorlichting en propaganda ('s-Gravenhage 1959).

 

Raad voor de Emigratie, Beknopt overzicht van de Nederlandse emigratie. Enige aspecten van het huidige emigratiebeleid (z.p. 1960).

 

Suurhoff, J.G., Raad voor de Emigratie, Advies inzake het emigratiebeleid (Den Haag 1961).

 

Suurhoff, J.G., Concept-advies inzake de herziening van de Landverhuizingswet (z.p. 1964).

 

Suurhoff, J.G., Raad voor de Emigratie, Advies inzake de herziening van de Landverhuizingswet 1936 (z.p. 1964).

Personele samenstelling

Overzicht personele samenstelling (pdf)

Afvaardigende organisaties

Doorgenomen archieven / series

Ministerie van Sociale Zaken, Nederlandse Emigratie Dienst

Periode archief

1952-1965

Vindplaats

Nationaal Archief, Den Haag.

Openbaarheid

volledig

Omvang; inventarisnummers

ca. 1,4 m.; 14 dozen; na bewerking 43 inv.nrs.

Informatiedrager
Vernietigd

zie inleiding inventaris

Toegang(en)

Inventaris van het archief van de Raad voor de Emigratie 1952-1968 (Winschoten 2009) [met historische en archivistische inleiding, digitaal raadpleegbaar]

Kenmerk toegang

2.15.70

Indices op toegang

geen

Originele archivalia van archiefvormer in andere archieven

Het archief van de Raad voor de Emigratie maakte deel uit van twee andere onderdelen van het archief van het Ministerie van Sociale Zaken:

1) het archief van de Nederlandse Emigratiedienst (in 12 dozen: doos 92-103)

2) het Departementaal Archief van het Ministerie van Sociale Zaken (2 dozen). Deze dozen droegen het opschrift 'Raad voor de Emigratie'. De toegang werd gevormd door een klapper met doosetiketten.

Originele archivalia van andere archiefvormers in dit archief; gedeponeerde archieven

geen

opmerkingen structuur archief

Algemeen

Oorspronkelijk geordend volgens UDC (code gebruikt door het ministerie). Vanaf de instelling van het Commissariaat voor de Emigratie is er sprake geweest van decentraal, door het Commissariaat zelf verzorgd archiefbeheer binnen het ministerie.

In 1953 werd advies gevraagd bij de Vereniging Nederlandse Gemeenten (VNG) over een logische opzet van de archieven van de vier nieuw ingestelde organen:

- archief Commissariaat voor de Emigratie

- archief Nederlandse Emigratie Dienst

- archief Emigratiebestuur

- archief Raad voor de Emigratie

 

Vanaf dat jaar is er gewerkt volgens een dossierstelsel met gebruikmaking van het registratuurplan van de VNG. Tevens is getracht het archief van het Commissariaat en de Nederlandse Emigratiedienst te scheiden. Het archief draagt er sporen van dat deze scheiding niet altijd strikt is doorgevoerd, mede als gevolg van een nauwe samenhang van taken tussen beide organen en ondoorzichtigheid van de organisatie voor buitenstaanders. Aangezien het secretariaat van zowel het Emigratiebestuur als van de Raad voor de Emigratie bij (functionarissen van de) Nederlandse Emigratie Dienst kwam te berusten, vormen de archieven van deze organen een onderdeel van het archief van de Nederlandse Emigratie Dienst.

 

In 1966 werd de archieven van het Commissariaat en de Nederlandse Emigratiedienst herordend door de afdeling Kabinets- en Administratieve Zaken (KAZ). Delen van het dynamisch archief zijn in dat jaar ondergebracht bij het statisch (historisch) archief. In 1987 heeft eveneens een (poging tot) herordening plaatsgehad. Na de instelling van de Nederlandse vestiging van de International Organisation for Migration is/zijn (delen van?) het archief van de Nederlandse Emigratiedienst en het Emigratiebestuur overgedragen aan het IOM. Het 'papieren archief' is in 1998 teruggekomen bij het Ministerie van Sociale Zaken (mededeling J.W. Rip, hoofd Documentaire Informatie Voorziening Sociale Zaken 1999).

 

De archieven van het Commissariaat en de Nederlandse Emigratiedienst, zoals sinds 1998 berustend bij het Ministerie van Sociale Zaken zijn in april 2007 voor bewerking overgebracht naar de Centrale Archief Selectiedienst (CAS), Winschoten. Zij zijn vanaf 2009 raadpleegbaar in het Nationaal Archief.

Seriële bescheiden

- Notulen van de Raad voor de Emigratie (inv.nrs. 2-6)*

 

- Vergaderstukken Raad voor de Emigratie 1952-1965 (inv.nrs. 7-8)

 

- Jaarverslagen van de Raad voor de Emigratie (archief Nederlandse Emigratiedienst, doos 93) (bevat uitsluitend jaarverslag 1953) (inv.nr. 9)

Statistische gegevens

- Omslag 'statistische gegevens' (doos 100)*

Verwijzingen naar wetten, Nederland
  • 1936 Landverhuizingswet, Stb.no. 804
  • 1952 Wet op de organen voor de emigratie, Stb.no. 279
  • 1967 Emigratiewet, Stb.no. 78
Inhoud overig

- Samenstelling en leden; maatstaven voor vertegenwoordiging in de Raad; verzoeken tot benoeming en benoeming van leden van diverse maatschappelijke organisaties (doos 92; doos 94-95) (inv.nrs. 11, 13-17, 19-20)

 

- Reglement van orde 1952-1961 (doos 93-94) (inv.nr. 12)

 

- Overzicht samenstelling en werkwijze commissies van de Raad voor de Emigratie (doos 93, 96) (inv.nr. 11, 13-17, 30)

 

Archivalia van diverse adviescommissies*:

- archivalia Commissie (en vijf werkgroepen) 'heroverweging Emigratiebeleid' 1961 (doos 96-99) (inv.nr. 42)

 

- archivalia Commissie 'herziening Landverhuizingswet 1936', 1964 (doos 97) (inv.nr. 41)

 

- archivalia Commissie (en werkgroep) 'voorlichting en propaganda', 1959 (doos 99-100) (inv.nr. 26)

 

- archivalia Commissie 'voorschotten tegen borgstelling', 1955 (doos 99) (inv.nr. 31)

 

- archivalia Commissie 'door de Kroon aan te leggen maatstaven bij aanwijzing van organisaties voor vertegenwoordiging in de Raad voor de Emigratie', 1956 (doos 92, doos 95 elk één dossier) (inv.nr. 24)

 

- archivalia Commissie 'Integratie van Nederlandse emigranten in de samenleving der ontvangende landen', 1957 (doos 100-102) (inv.nrs. 32-39)

 

- archivalia Commissie 'Subsidieverlening', 1954 (doos 102-103) (inv.nr. 22)

 

- archivalia Commissie 'Kredietverlening', 1954 (doos 102-103) (inv.nr. 21)

 

- archivalia Commissie 'Kredietgaranties', 1957 (doos 103) (inv.nr. 40)

 

- archivalia Commissie (ad hoc) 'subsidiëring ouden van dagen onder de emigranten', 1956 (doos 102) (inv.nr. 23)

 

- redevoeringen; (advies) opheffing Raad voor de Emigratie (doos 93) (inv.nr. 18)

 

- kwartaalberichten Nederlands Zuid-Afrikaanse Vereniging 1958-1962 (doos 100) (inv.nr. 43)

Bestemmingslanden
Opmerkingen

Het onderzoek in het archief is uitgevoerd vóór de bewerking van door de Centrale Archief Selectiedienst. De inventarisnummers zijn in februari 2009 toegevoegd op basis van de conceptinventaris.

Titel Dossierbeschrijving Raad voor de Emigratie
Inventaristekst

NED, Notulen van de Raad voor de Emigratie

 

(ten tijde van het onderzoek zaten de notulen verspreid in het historisch archief van het Ministerie van Sociale Zaken (departementaal archief) 2 dozen ongenummerd, vergadering 1-19; archief Nederlandse Emigratiedienst, doos 92: notulen 1956-1960; doos 93: notulen 1952-1965; doos 96: notulen 1952-1961; 1964)

 

Vergaderdata van de 19 plenaire vergaderingen van de Raad voor de Emigratie:

27-11-1952; 06-12-1952; 19-01-1953; 23-06-1953; 12-04-1954; 18-11-1954; 11-03-1955; 02-02-1956; 07-06-1956; 27-11-1956; 29-04-1957; 19-12-1957; 21-05-1959; 20-06-1960; 27-10-1960; 21-07-1961; 29-03-1963; 18-3-1964; 21-1-1965.

 

Algemeen :

Tijdens het merendeel van de vergaderingen werden overzichten gegeven van de ontwikkeling en eventuele problematiek van de emigratie in de specifieke emigratielanden; informatie verstrekt over beleidsmatige ontwikkelingen (op internationaal gebied; in opdracht verricht sociologische onderzoek etc.) en de opzet en uitwerking van de adviesaanvragen.

 

Overige inhoudelijke notities:

De eerste drie vergaderingen zijn gewijd aan de instelling van de Raad voor de Emigratie:

- installatierede minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid J.G. Suurhoff met overzicht emigratie na de Tweede Wereldoorlog

- voordracht en benoeming voorzitter conform voordracht (1. prof.dr. J.E. de Quay; 2. J. Schilthuis 3. A. Warnaar Jzn. (Christelijke Emigratie Centrale))

- preadvies over de vraag welke particuliere organisaties in het Emigratiebestuur vertegenwoordigd zouden worden, inclusief voorstellen voor en discussie over de zetelverdeling en de daarbij behorende standpunten van de diverse belangenorganisaties.

 

De vergaderingen vanaf 1961 betreffen voornamelijk

- de ontwikkeling van het emigratiebeleid (afgezet tegen het beleid van het aantrekken van buitenlandse werknemers)

- de behandeling van het preadvies van de commissie herziening Landverhuizingswet 1936 (1964)

- de overweging of het Ministerie van Maatschappelijk Werk een plaats moet krijgen in het Emigratie Bestuur

- de adviesaanvraag door G.M.J. Veldkamp, minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid over de zienswijze van de Raad op zijn voornemen om de taken Raad voor de Emigratie over te dragen aan een commissie als bedoeld in art. 47 van de Wet op de Bedrijfsorganisatie (1965) en de daaruit voortvloeiende consequenties (opheffing van de Raad voor de Emigratie).

 

NED, archivalia van diverse adviescommissies van de Raad voor de Emigratie:

De commissiedossiers bevatten over het algemeen o.m. de (door de minister geformuleerde) vraagstelling; correspondentie betreffende instelling en samenstelling van de commissie; eventuele nota's en notities, opgesteld door het secretariaat van de Raad voor de Emigratie; notulen van de adviescommissies (ev. afschriften van plenaire behandeling in de Raad voor de Emigratie en het Emigratiebestuur) en de uiteindelijke advisering. Het commissiearchief van de 'Commissie Integratie' bevat daarnaast nog correspondentie met de diverse maatschappelijke organen voor de emigratie, de migratieattachés in het buitenland en onderdelen van respons van emigranten op enquêtes gehouden in de ontvangende landen.

 

NB: in het archief van het Commissariaat van de Emigratie bevinden zich over het algemeen nog extra stukken betreffende het (eventuele) vooroverleg van de Commissaris met de minister en de verdere 'ambtelijke voorbereiding' van de instelling van adviescommissies van de Raad voor de Emigratie.

 

NED, Raad voor de Emigratie (doos 100) Statistische gegevens

Het betreft één omslag met gegevens betreffen de emigratie 1952

- naar land van bestemming en gezindte

- naar land van bestemming, leeftijd en geslacht

- naar land van bestemming en provincie van herkomst

- naar land van bestemming, vervoermiddel en toegekende subsidie, in personen

- aantal beroepsbeoefenaars naar land van bestemming, per bedrijfsklasse.

Algemeen

Naam, varianten

Centrale Raad voor de Emigratie; C.R.v.E.; CRvE; R.v.E.; RvE

Organisatie en inrichting

De Raad voor de Emigratie werd ingesteld bij de Wet op de organen voor de emigratie van 1952 en geïnstalleerd op 27 november 1952. Hij telde 29 tot 37 leden: ambtshalve lid waren de Commissaris voor de emigratie (vice-voorzitter) en de directeur van het Centraal Planbureau. De ministeries van Sociale Zaken, Economische Zaken, Landbouw, Visserij en Voedselvoorziening, Buitenlandse Zaken, Justitie, Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen, Financiën, Verkeer en Waterstaat vaardigden elk één vertegenwoordiger af, benoemd bij Koninklijk Besluit. Andere Kroonleden vertegenwoordigden de lagere overheden (1-2, meestal een Commissaris der Koningin en/of een burgemeester), of werden benoemd uit hoofde van hun wetenschappelijke of maatschappelijke positie (veelal hoogleraren en kamerleden).

Voorts hadden zitting (aangewezen bij Algemene Maatregel van Bestuur): vier afgevaardigden van de Algemene Emigratie Centrale, de Christelijke Emigratie Centrale (CEC) en de Katholieke Centrale Emigratie Stichting (KCES), drie leden van het Nederlandse Vrouwen Comité (NVC) en één afgevaardigde van het Refusee Service Comité (Stichting Hulp aan Vluchtelingen; later Nederlandse Federatie voor Vluchtelingenhulp). Dit betrof de samenstelling in 1953. In 1957 zou het Nederlandse Vrouwen Comité vier leden mogen afvaardigen, terwijl de in 1956 als aanmeldingsorgaan erkende Gereformeerde Stichting tot Bijstand van Emigranten en Geëmigreerde (GSBEG) en de Nederlands Zuid-Afrikaanse Vereniging (NZAV) elk één lid mochten afvaardigen. Voor elk van de leden van de Raad werd een plaatsvervanger aangewezen.

 

De voorzitter (tevens lid) van de Raad werd benoemd uit een door de Raad op te stellen voordracht van drie personen. Op grond van artikel 13 van de Wet op de Organen zou de secretaris van de Raad voor de Emigratie tevens secretaris van het Emigratiebestuur zijn. Het secretariaat van de Raad en het Emigratiebestuur werd - na een overgangsperiode - ondergebracht bij de Nederlandse Emigratiedienst. De zittingsduur van de Raad bedroeg na het eerste jaar telkens een periode van drie jaar, waarna de leden herbenoembaar waren. De vergaderingen van de Raad waren openbaar, tenzij anders besloten werd.

 

Formeel werden de zittingen van de Raad voor de Emigratie voorbereid door het Emigratiebestuur. In zijn reglement van orde bepaalde de Raad voor de Emigratie dat hij voor zijn beleidsadvisering aan de minister commissies ad hoc kon instellen, samengesteld uit Raadsleden en niet-leden. De commissies ad hoc werden in sommige gevallen onderverdeeld in subcommissies of werkgroepen.

 

Op 9 juni 1965 adviseerde de Raad voor de Emigratie positief over zijn opheffing aan de minister van Sociale Zaken. Met de inwerkingtreding van de nieuwe Emigratiewet 1967 hield de Raad voor de Emigratie op 1 januari 1968 op te bestaan. De Raad is gedurende zijn bestaan 19 keer in gezamenlijke vergadering bijeen geweest.

 

Op 18 april 1968 zou de Emigratie-Commissie van de Sociaal-Economische Raad worden geïnstalleerd.

 

Voorzitters van de Raad voor de Emigratie:

1952-1959 J.E. de Quay

1960-1965 J.G. Suurhoff

 

 

Taak, activiteiten

De Raad voor de Emigratie diende de minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid, op diens verzoek of eigener beweging, van advies over de aangelegenheden van algemene aard betreffende emigratie. Sommige adviezen zijn gepubliceerd, zie [literatuur].

 

Adviezen, uitgebracht door de Raad voor de Emigratie:

 

1. kredietverlening aan emigranten, 1954

2. subsidiëring van emigranten, 1954

3. verlening voorschotten tegen borgstelling, 1955

4. door de Kroon aan te leggen maatstaven bij aanwijzing van organisaties voor vertegenwoordiging in de Raad voor de Emigratie, 1956

5. subsidiëring van bejaarde emigranten, 1956

6. rapport integratie, 1957

7. advies kredietgaranties, 1957

8. emigrantenvoorlichting, 1959

9. emigratiebeleid, 1961

10. herziening van de Landverhuizingswet 1936, 1964

11. advies opheffing Raad voor de Emigratie en overdracht van diens taken aan een commissie ex art. 43 van de Wet op de Publiekrechtelijke Bedrijfsorganisatie, 1965

Voorloper

geen

Opvolger

Emigratie-Commissie van de Sociaal-Economische Raad (SER)

Typering instelling
Typering taken
Kerkelijke denominatie / zuil
Doelgroepen
Verband met andere archiefvormers: is vertegenwoordigd in:

Emigratiebestuur

Literatuur

periodieken

Verslagen van de organen voor de Emigratie 1953-1954, voortgezet als:

Emigratie: Verslag over de werkzaamheden van de organen voor de emigratie, 1954-1961. [Hierin jaarverslag en samenstelling Raad voor de Emigratie]

 

literatuur

Quay, J.E. de, Raad voor de Emigratie, Advies ter zake van de credietverlening aan emigranten (z.p. 1954).

 

Raad voor de Emigratie, Advies ter zake van de subsidiëring van emigranten (z.p. 1954).

 

Raad voor de Emigratie, Rapport van de Raad voor de Emigratie over de integratie van emigranten in de samenleving van het ontvangende land, juni 1957 (z.p. 1957).

 

Quay, J.E. de, Raad voor de Emigratie, Advies omtrent de bij de bevordering van de emigratie in acht te nemen grenzen tussen voorlichting en propaganda ('s-Gravenhage 1959).

 

Raad voor de Emigratie, Beknopt overzicht van de Nederlandse emigratie. Enige aspecten van het huidige emigratiebeleid (z.p. 1960).

 

Suurhoff, J.G., Raad voor de Emigratie, Advies inzake het emigratiebeleid (Den Haag 1961).

 

Suurhoff, J.G., Concept-advies inzake de herziening van de Landverhuizingswet (z.p. 1964).

 

Suurhoff, J.G., Raad voor de Emigratie, Advies inzake de herziening van de Landverhuizingswet 1936 (z.p. 1964).

Doorgenomen archieven / series

Ministerie van Sociale Zaken, Nederlandse Emigratie Dienst

Periode archief

1952-1965

Vindplaats

Nationaal Archief, Den Haag.

Openbaarheid

volledig

Omvang; inventarisnummers

ca. 1,4 m.; 14 dozen; na bewerking 43 inv.nrs.

Informatiedrager
Vernietigd

zie inleiding inventaris

Toegang(en)

Inventaris van het archief van de Raad voor de Emigratie 1952-1968 (Winschoten 2009) [met historische en archivistische inleiding, digitaal raadpleegbaar]

Kenmerk toegang

2.15.70

Indices op toegang

geen

Originele archivalia van archiefvormer in andere archieven

Het archief van de Raad voor de Emigratie maakte deel uit van twee andere onderdelen van het archief van het Ministerie van Sociale Zaken:

1) het archief van de Nederlandse Emigratiedienst (in 12 dozen: doos 92-103)

2) het Departementaal Archief van het Ministerie van Sociale Zaken (2 dozen). Deze dozen droegen het opschrift 'Raad voor de Emigratie'. De toegang werd gevormd door een klapper met doosetiketten.

Originele archivalia van andere archiefvormers in dit archief; gedeponeerde archieven

geen

opmerkingen structuur archief

Algemeen

Oorspronkelijk geordend volgens UDC (code gebruikt door het ministerie). Vanaf de instelling van het Commissariaat voor de Emigratie is er sprake geweest van decentraal, door het Commissariaat zelf verzorgd archiefbeheer binnen het ministerie.

In 1953 werd advies gevraagd bij de Vereniging Nederlandse Gemeenten (VNG) over een logische opzet van de archieven van de vier nieuw ingestelde organen:

- archief Commissariaat voor de Emigratie

- archief Nederlandse Emigratie Dienst

- archief Emigratiebestuur

- archief Raad voor de Emigratie

 

Vanaf dat jaar is er gewerkt volgens een dossierstelsel met gebruikmaking van het registratuurplan van de VNG. Tevens is getracht het archief van het Commissariaat en de Nederlandse Emigratiedienst te scheiden. Het archief draagt er sporen van dat deze scheiding niet altijd strikt is doorgevoerd, mede als gevolg van een nauwe samenhang van taken tussen beide organen en ondoorzichtigheid van de organisatie voor buitenstaanders. Aangezien het secretariaat van zowel het Emigratiebestuur als van de Raad voor de Emigratie bij (functionarissen van de) Nederlandse Emigratie Dienst kwam te berusten, vormen de archieven van deze organen een onderdeel van het archief van de Nederlandse Emigratie Dienst.

 

In 1966 werd de archieven van het Commissariaat en de Nederlandse Emigratiedienst herordend door de afdeling Kabinets- en Administratieve Zaken (KAZ). Delen van het dynamisch archief zijn in dat jaar ondergebracht bij het statisch (historisch) archief. In 1987 heeft eveneens een (poging tot) herordening plaatsgehad. Na de instelling van de Nederlandse vestiging van de International Organisation for Migration is/zijn (delen van?) het archief van de Nederlandse Emigratiedienst en het Emigratiebestuur overgedragen aan het IOM. Het 'papieren archief' is in 1998 teruggekomen bij het Ministerie van Sociale Zaken (mededeling J.W. Rip, hoofd Documentaire Informatie Voorziening Sociale Zaken 1999).

 

De archieven van het Commissariaat en de Nederlandse Emigratiedienst, zoals sinds 1998 berustend bij het Ministerie van Sociale Zaken zijn in april 2007 voor bewerking overgebracht naar de Centrale Archief Selectiedienst (CAS), Winschoten. Zij zijn vanaf 2009 raadpleegbaar in het Nationaal Archief.

Seriële bescheiden

- Notulen van de Raad voor de Emigratie (inv.nrs. 2-6)*

 

- Vergaderstukken Raad voor de Emigratie 1952-1965 (inv.nrs. 7-8)

 

- Jaarverslagen van de Raad voor de Emigratie (archief Nederlandse Emigratiedienst, doos 93) (bevat uitsluitend jaarverslag 1953) (inv.nr. 9)

Statistische gegevens

- Omslag 'statistische gegevens' (doos 100)*

Verwijzingen naar wetten, Nederland
  • 1936 Landverhuizingswet, Stb.no. 804
  • 1952 Wet op de organen voor de emigratie, Stb.no. 279
  • 1967 Emigratiewet, Stb.no. 78
Inhoud overig

- Samenstelling en leden; maatstaven voor vertegenwoordiging in de Raad; verzoeken tot benoeming en benoeming van leden van diverse maatschappelijke organisaties (doos 92; doos 94-95) (inv.nrs. 11, 13-17, 19-20)

 

- Reglement van orde 1952-1961 (doos 93-94) (inv.nr. 12)

 

- Overzicht samenstelling en werkwijze commissies van de Raad voor de Emigratie (doos 93, 96) (inv.nr. 11, 13-17, 30)

 

Archivalia van diverse adviescommissies*:

- archivalia Commissie (en vijf werkgroepen) 'heroverweging Emigratiebeleid' 1961 (doos 96-99) (inv.nr. 42)

 

- archivalia Commissie 'herziening Landverhuizingswet 1936', 1964 (doos 97) (inv.nr. 41)

 

- archivalia Commissie (en werkgroep) 'voorlichting en propaganda', 1959 (doos 99-100) (inv.nr. 26)

 

- archivalia Commissie 'voorschotten tegen borgstelling', 1955 (doos 99) (inv.nr. 31)

 

- archivalia Commissie 'door de Kroon aan te leggen maatstaven bij aanwijzing van organisaties voor vertegenwoordiging in de Raad voor de Emigratie', 1956 (doos 92, doos 95 elk één dossier) (inv.nr. 24)

 

- archivalia Commissie 'Integratie van Nederlandse emigranten in de samenleving der ontvangende landen', 1957 (doos 100-102) (inv.nrs. 32-39)

 

- archivalia Commissie 'Subsidieverlening', 1954 (doos 102-103) (inv.nr. 22)

 

- archivalia Commissie 'Kredietverlening', 1954 (doos 102-103) (inv.nr. 21)

 

- archivalia Commissie 'Kredietgaranties', 1957 (doos 103) (inv.nr. 40)

 

- archivalia Commissie (ad hoc) 'subsidiëring ouden van dagen onder de emigranten', 1956 (doos 102) (inv.nr. 23)

 

- redevoeringen; (advies) opheffing Raad voor de Emigratie (doos 93) (inv.nr. 18)

 

- kwartaalberichten Nederlands Zuid-Afrikaanse Vereniging 1958-1962 (doos 100) (inv.nr. 43)

Bestemmingslanden
Opmerkingen

Het onderzoek in het archief is uitgevoerd vóór de bewerking van door de Centrale Archief Selectiedienst. De inventarisnummers zijn in februari 2009 toegevoegd op basis van de conceptinventaris.


Leden

Personele samenstelling

Overzicht personele samenstelling (pdf)

Afvaardigende organisaties

Doorgenomen archieven / series

Ministerie van Sociale Zaken, Nederlandse Emigratie Dienst

Periode archief

1952-1965

Vindplaats

Nationaal Archief, Den Haag.

Openbaarheid

volledig

Omvang; inventarisnummers

ca. 1,4 m.; 14 dozen; na bewerking 43 inv.nrs.

Informatiedrager
Vernietigd

zie inleiding inventaris

Toegang(en)

Inventaris van het archief van de Raad voor de Emigratie 1952-1968 (Winschoten 2009) [met historische en archivistische inleiding, digitaal raadpleegbaar]

Kenmerk toegang

2.15.70

Indices op toegang

geen

Originele archivalia van archiefvormer in andere archieven

Het archief van de Raad voor de Emigratie maakte deel uit van twee andere onderdelen van het archief van het Ministerie van Sociale Zaken:

1) het archief van de Nederlandse Emigratiedienst (in 12 dozen: doos 92-103)

2) het Departementaal Archief van het Ministerie van Sociale Zaken (2 dozen). Deze dozen droegen het opschrift 'Raad voor de Emigratie'. De toegang werd gevormd door een klapper met doosetiketten.

Originele archivalia van andere archiefvormers in dit archief; gedeponeerde archieven

geen

opmerkingen structuur archief

Algemeen

Oorspronkelijk geordend volgens UDC (code gebruikt door het ministerie). Vanaf de instelling van het Commissariaat voor de Emigratie is er sprake geweest van decentraal, door het Commissariaat zelf verzorgd archiefbeheer binnen het ministerie.

In 1953 werd advies gevraagd bij de Vereniging Nederlandse Gemeenten (VNG) over een logische opzet van de archieven van de vier nieuw ingestelde organen:

- archief Commissariaat voor de Emigratie

- archief Nederlandse Emigratie Dienst

- archief Emigratiebestuur

- archief Raad voor de Emigratie

 

Vanaf dat jaar is er gewerkt volgens een dossierstelsel met gebruikmaking van het registratuurplan van de VNG. Tevens is getracht het archief van het Commissariaat en de Nederlandse Emigratiedienst te scheiden. Het archief draagt er sporen van dat deze scheiding niet altijd strikt is doorgevoerd, mede als gevolg van een nauwe samenhang van taken tussen beide organen en ondoorzichtigheid van de organisatie voor buitenstaanders. Aangezien het secretariaat van zowel het Emigratiebestuur als van de Raad voor de Emigratie bij (functionarissen van de) Nederlandse Emigratie Dienst kwam te berusten, vormen de archieven van deze organen een onderdeel van het archief van de Nederlandse Emigratie Dienst.

 

In 1966 werd de archieven van het Commissariaat en de Nederlandse Emigratiedienst herordend door de afdeling Kabinets- en Administratieve Zaken (KAZ). Delen van het dynamisch archief zijn in dat jaar ondergebracht bij het statisch (historisch) archief. In 1987 heeft eveneens een (poging tot) herordening plaatsgehad. Na de instelling van de Nederlandse vestiging van de International Organisation for Migration is/zijn (delen van?) het archief van de Nederlandse Emigratiedienst en het Emigratiebestuur overgedragen aan het IOM. Het 'papieren archief' is in 1998 teruggekomen bij het Ministerie van Sociale Zaken (mededeling J.W. Rip, hoofd Documentaire Informatie Voorziening Sociale Zaken 1999).

 

De archieven van het Commissariaat en de Nederlandse Emigratiedienst, zoals sinds 1998 berustend bij het Ministerie van Sociale Zaken zijn in april 2007 voor bewerking overgebracht naar de Centrale Archief Selectiedienst (CAS), Winschoten. Zij zijn vanaf 2009 raadpleegbaar in het Nationaal Archief.

Seriële bescheiden

- Notulen van de Raad voor de Emigratie (inv.nrs. 2-6)*

 

- Vergaderstukken Raad voor de Emigratie 1952-1965 (inv.nrs. 7-8)

 

- Jaarverslagen van de Raad voor de Emigratie (archief Nederlandse Emigratiedienst, doos 93) (bevat uitsluitend jaarverslag 1953) (inv.nr. 9)

Statistische gegevens

- Omslag 'statistische gegevens' (doos 100)*

Verwijzingen naar wetten, Nederland
  • 1936 Landverhuizingswet, Stb.no. 804
  • 1952 Wet op de organen voor de emigratie, Stb.no. 279
  • 1967 Emigratiewet, Stb.no. 78
Inhoud overig

- Samenstelling en leden; maatstaven voor vertegenwoordiging in de Raad; verzoeken tot benoeming en benoeming van leden van diverse maatschappelijke organisaties (doos 92; doos 94-95) (inv.nrs. 11, 13-17, 19-20)

 

- Reglement van orde 1952-1961 (doos 93-94) (inv.nr. 12)

 

- Overzicht samenstelling en werkwijze commissies van de Raad voor de Emigratie (doos 93, 96) (inv.nr. 11, 13-17, 30)

 

Archivalia van diverse adviescommissies*:

- archivalia Commissie (en vijf werkgroepen) 'heroverweging Emigratiebeleid' 1961 (doos 96-99) (inv.nr. 42)

 

- archivalia Commissie 'herziening Landverhuizingswet 1936', 1964 (doos 97) (inv.nr. 41)

 

- archivalia Commissie (en werkgroep) 'voorlichting en propaganda', 1959 (doos 99-100) (inv.nr. 26)

 

- archivalia Commissie 'voorschotten tegen borgstelling', 1955 (doos 99) (inv.nr. 31)

 

- archivalia Commissie 'door de Kroon aan te leggen maatstaven bij aanwijzing van organisaties voor vertegenwoordiging in de Raad voor de Emigratie', 1956 (doos 92, doos 95 elk één dossier) (inv.nr. 24)

 

- archivalia Commissie 'Integratie van Nederlandse emigranten in de samenleving der ontvangende landen', 1957 (doos 100-102) (inv.nrs. 32-39)

 

- archivalia Commissie 'Subsidieverlening', 1954 (doos 102-103) (inv.nr. 22)

 

- archivalia Commissie 'Kredietverlening', 1954 (doos 102-103) (inv.nr. 21)

 

- archivalia Commissie 'Kredietgaranties', 1957 (doos 103) (inv.nr. 40)

 

- archivalia Commissie (ad hoc) 'subsidiëring ouden van dagen onder de emigranten', 1956 (doos 102) (inv.nr. 23)

 

- redevoeringen; (advies) opheffing Raad voor de Emigratie (doos 93) (inv.nr. 18)

 

- kwartaalberichten Nederlands Zuid-Afrikaanse Vereniging 1958-1962 (doos 100) (inv.nr. 43)

Bestemmingslanden
Opmerkingen

Het onderzoek in het archief is uitgevoerd vóór de bewerking van door de Centrale Archief Selectiedienst. De inventarisnummers zijn in februari 2009 toegevoegd op basis van de conceptinventaris.


Analyse archivalia

Titel Dossierbeschrijving Raad voor de Emigratie
Inventaristekst

NED, Notulen van de Raad voor de Emigratie

 

(ten tijde van het onderzoek zaten de notulen verspreid in het historisch archief van het Ministerie van Sociale Zaken (departementaal archief) 2 dozen ongenummerd, vergadering 1-19; archief Nederlandse Emigratiedienst, doos 92: notulen 1956-1960; doos 93: notulen 1952-1965; doos 96: notulen 1952-1961; 1964)

 

Vergaderdata van de 19 plenaire vergaderingen van de Raad voor de Emigratie:

27-11-1952; 06-12-1952; 19-01-1953; 23-06-1953; 12-04-1954; 18-11-1954; 11-03-1955; 02-02-1956; 07-06-1956; 27-11-1956; 29-04-1957; 19-12-1957; 21-05-1959; 20-06-1960; 27-10-1960; 21-07-1961; 29-03-1963; 18-3-1964; 21-1-1965.

 

Algemeen :

Tijdens het merendeel van de vergaderingen werden overzichten gegeven van de ontwikkeling en eventuele problematiek van de emigratie in de specifieke emigratielanden; informatie verstrekt over beleidsmatige ontwikkelingen (op internationaal gebied; in opdracht verricht sociologische onderzoek etc.) en de opzet en uitwerking van de adviesaanvragen.

 

Overige inhoudelijke notities:

De eerste drie vergaderingen zijn gewijd aan de instelling van de Raad voor de Emigratie:

- installatierede minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid J.G. Suurhoff met overzicht emigratie na de Tweede Wereldoorlog

- voordracht en benoeming voorzitter conform voordracht (1. prof.dr. J.E. de Quay; 2. J. Schilthuis 3. A. Warnaar Jzn. (Christelijke Emigratie Centrale))

- preadvies over de vraag welke particuliere organisaties in het Emigratiebestuur vertegenwoordigd zouden worden, inclusief voorstellen voor en discussie over de zetelverdeling en de daarbij behorende standpunten van de diverse belangenorganisaties.

 

De vergaderingen vanaf 1961 betreffen voornamelijk

- de ontwikkeling van het emigratiebeleid (afgezet tegen het beleid van het aantrekken van buitenlandse werknemers)

- de behandeling van het preadvies van de commissie herziening Landverhuizingswet 1936 (1964)

- de overweging of het Ministerie van Maatschappelijk Werk een plaats moet krijgen in het Emigratie Bestuur

- de adviesaanvraag door G.M.J. Veldkamp, minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid over de zienswijze van de Raad op zijn voornemen om de taken Raad voor de Emigratie over te dragen aan een commissie als bedoeld in art. 47 van de Wet op de Bedrijfsorganisatie (1965) en de daaruit voortvloeiende consequenties (opheffing van de Raad voor de Emigratie).

 

NED, archivalia van diverse adviescommissies van de Raad voor de Emigratie:

De commissiedossiers bevatten over het algemeen o.m. de (door de minister geformuleerde) vraagstelling; correspondentie betreffende instelling en samenstelling van de commissie; eventuele nota's en notities, opgesteld door het secretariaat van de Raad voor de Emigratie; notulen van de adviescommissies (ev. afschriften van plenaire behandeling in de Raad voor de Emigratie en het Emigratiebestuur) en de uiteindelijke advisering. Het commissiearchief van de 'Commissie Integratie' bevat daarnaast nog correspondentie met de diverse maatschappelijke organen voor de emigratie, de migratieattachés in het buitenland en onderdelen van respons van emigranten op enquêtes gehouden in de ontvangende landen.

 

NB: in het archief van het Commissariaat van de Emigratie bevinden zich over het algemeen nog extra stukken betreffende het (eventuele) vooroverleg van de Commissaris met de minister en de verdere 'ambtelijke voorbereiding' van de instelling van adviescommissies van de Raad voor de Emigratie.

 

NED, Raad voor de Emigratie (doos 100) Statistische gegevens

Het betreft één omslag met gegevens betreffen de emigratie 1952

- naar land van bestemming en gezindte

- naar land van bestemming, leeftijd en geslacht

- naar land van bestemming en provincie van herkomst

- naar land van bestemming, vervoermiddel en toegekende subsidie, in personen

- aantal beroepsbeoefenaars naar land van bestemming, per bedrijfsklasse.