Instellingen en personen

 
English | Nederlands

Persoon

ALGEMEEN
Naam Everardus Bonifacius Francois Frederik, baron Wittert van Hoogland
naam, varianten hij noemde zichzelf ook wel: baron Wittert van Hoogland en Emiclaer
periode 1875 - 1959
biografie Biografisch Woordenboek van Nederland,  I, 662-663
NN
Persoonlijkheden in het Koninkrijk der Nederlanden in woord en beeld. Nederlanders en hun werk
Amsterdam, 1938, p. 1647-1648.
functies griffier van de Eerste Kamer (1906-1919), lid van de gemeenteraad van Den Haag (1919-), voorzitter van de Raad van Arbeid in Den Haag (1919-1944) en van de Raad van Arbeid in Utrecht (1944-1945)
voorzitter van de Vereniging van Raden van Arbeid (1921-1925 en 1929-1945), lid van de Eerste Kamer (1920-1926), secretaris van de Roomsch-Katholieke Staatspartij (RKSP) (1919-1921), voorzitter van de Ultrem-Club, een in 1922 opgericht gezelschap van verontruste katholieke democraten
voorzitter van het Verbond St. Michaël (1924-1926?)
lid-plaatsvervanger van de Centrale Raad van Beroep te Utrecht (?-1919)
wegens zijn gedrag tijdens de Tweede Wereldoorlog werd hij na de bevrijding van zijn functies ontheven
weliswaar werd hij door het tribunaal te Amsterdam vrijgesproken van de hem ten laste gelegde beschuldiging van landverraad, maar de andere tegen hem genomen maatregelen werdenn niet ingetrokken
na de oorlog schreef hij als een verbitterd man zijn lijvige memoires waaruit onder meer door C. Fasseur (biografie Koningin Wilhelmina) geciteerd wordt, maar die tot 2008 niet openbaar zijn
overigens was Wittert in de jaren twintig een van de leiders van de democratische beweging binnen de katholieke zuil.
literatuur (NCC) archief

Bervoets, J.A.A., J.H. Kompagnie
Inventarissen van de archieven van drie parlementaire persoonlijkheden, E.B.F.F. Wittert Van Hoogland (1875-1959), C.Frida Katz (1885-1963), M. Van Der Goes Van Naters (geboren 1900)
Den Haag [Algemeen Rijksarchief], 1983. 148 p.
 

publicaties van Wittert van Hoogland

C.J. Koch,
“Gezinsloon en kinderbijslag”, in:
Katholiek Sociaal Weekblad , 19 (1920), p. 193-195
+
over hetzelfde onderwerp in dezelfde jaargang van dit tijdschrift:
repliek door mr. Koch op een reactie van mr. Bomans in het blad R.K. Gemeente-Politiek, p. 249-253
+
reactie door J.D.J. Aengenent, p. 259-262
+
Chr. J. Vrucht, Kinderfondsen, p. 242-243
+
Chr. J. Vrucht, Een provinciaal kinderfonds, p. 279-280
(voorstel tot oprichting van een kindertoeslagfonds in Noord-Brabant)
+
NN Wittert van Hoogland, Rijkskinderfonds, p. 359-360
+
NN, Een Rijkskinderfonds, p. 411
+
A.H. Leroi, De rechtsgrond van den kindertoeslag, p. 415-416
+
Een motie aangaande een rijkskinderfonds, p. 419

De toekomst van de sociale verzekering
Amsterdam, [ca.1922]. 27 p.
[Rede, uitgesproken in de vergadering der Vereeniging van Raden van Arbeid gehouden op 15 December 1922]

“De voorgestelde wijziging van de Ouderdomswet 1919”, in:
Sociale Voorzorg , 4 (1922), p. 152-161
[naar aanleiding van door schrijver gestelde vragen in de Eerste Kamer]

“Uitbreiding van de Ouderdomswet 1919 en de belegging der reserves”, in:
Sociale Voorzorg , 4 (1922), p. 630-644

De toekomst onzer sociale verzekering
Deventer, [1923].

“Waarschuwend woord tegen gevaarlijke plannen ten aanzien der sociale verzekering”, in:
Sociale Voorzorg , 5 (1923), p. 112-136

Het advies van E.B.B.F. Wittert van Hoogland inzake de herziening onzer sociale verzekering, in:
Amsterdams Weekblad , 22 december 1923

De "St. Michaël"-beweging in de R.K. Staatspartij. Waar het om gaat en waarom het niet gaat
Den Haag, [1925]. 32 p.

Opstellen en redevoeringen over sociale verzekering
Haarlem, 1929. 635 p.

“De V.O.V.”, in:
Economisch-Statistische Berichten , 14 (1929), I, p. 225-227
[V.O.V. = Vrijwillige Ouderdomsverzekering]

Onderschatting van den staat met betrekking tot zijn sociale taak. Rede uitgesproken op 29 januari 1930 ter herdenking van het 10-jarig bestaan van de Vereniging van Raden van Arbeid
Haarlem, 1930. 32 p.

De parlementaire geschiedenis der sociale verzekering
Haarlem, 1930. 277 p.
[zeer uitvoerige beschrijving, zonder veel analyse, van de parlementaire behandeling van de sociale verzekeringswetten tot 1930
zie ook hierna onder 1940]

Rapport van de commissie inzake geneeskundige controle van verzekerden krachtens de ziektewet [voorzitter Baron E.B.F.F. Wittert van Hoogland]
Amsterdam, 1931. 100 p.

Voorstellen tot wijziging der ziektewet, ingediend door W.H.M. Werker en E.B.F.F. Wittert van Hoogland
1931. 192 p.

De verhouding tusschen het bestuur van de Rijksverzekeringsbank en de Raden van Arbeid na het in werking treden van de Wet op de Rijksverzekeringsbank en de Raden van Arbeid op 1 maart 1934. Rede uitgesproken door E.B.F.F. Baron Wittert van Hoogland op 1 maart 1934 in de Algemeene vergadering van de Vereeniging van Raden van Arbeid
Haarlem, 1934. 39 p.

"Oorsprong onzer sociale verzekeringswetgeving", in:
De Sociale Verzekeringsgids" , 15 (1934-1935), p. 91-93

De practijk der wet op de Rijksverzekeringsbank en de Raden van Arbeid
Haarlem, 1935

De parlementaire geschiedenis der sociale verzekering, 1890-1940
Haarlem, 1940, 2 dln. 721 p. en 767 p.
[recensie door A.N. Molenaar in De Gids, 105 (1941), dl. II, p. 73-84
Molenaar ziet het boek als een "losse verzameling van bouwstoffen, zonder veel innerlijken samenhang"
het heeft volgens de kritische Molenaar echter nog wel enige praktische waarde, namelijk als samenvatting van de parlementaire behandeling van de sociale verzekeringswetten, te beginnen met de Ongevallenwet van 1901 en eindigend met de Kinderbijslagwet van 1939, terwijl ook de staatscommissies die zich met het onderwerp hebben beziggehouden, worden behandeld]

Wittert van Hoogland, E.B.F.F. baron van
"Bij een herdenking. Het 25-jarig bestaan van den Radenwet", in:
De Sociale Verzekeringsgids , 25 (1944), p. 1-4


publicaties over Wittert van Hoogland

Faber, Sjoerd en Gretha Donker
Bijzonder gewoon. Het Centraal Archief Bijzondere Rechtspleging (1944-2000) en de ‘lichte gevallen’
Stichting Moderne Rechtsgeschiedenis, Haarlem, 2000.  109 p.
[over de bijzondere rechtspleging en de zuivering van Wittert na 1945: p. 43-64]

Gerritse, P.L. (ed.)
Bijzonderheden uit het leven van Mr. E.B.F.F. Baron Wittert van Hoogland
Amsterdam, 1941. 82 p.

Meeuwen, A.J.N.M.
Lijden aan eenheid. Katholieke arbeiders op zoek naar hun politiek recht (1897-1929)
Hilversum, 1998. 412 p.
[dissertatie Universiteit van Amsterdam
over Ultra Rem handelen de pp. 187-189 en over het Verbond St. Michaël de pp. 240-255]
typering
zuil katholieke zuil
doelgroepen
ARCHIEF
periode archief 1863 - 1930
vindplaats Nationaal Archief, Den Haag
gedeponeerd in niet van toepassing
openbaarheid voor raadpleging van dit archief is tot 1 januari 2008 toestemming vereist van de directeur van het Nationaal Archief
omvang; inventarisnummers 6,8 meter
253 inv. nrs.
informatiedrager papier
vernietigd zeven delen van zijn memoires handelend over de periode 1938-1939  werden door zijn tweede echtgenote ca. 1970 vernietigd
toegang(en) inventaris door J.A.A. Bervoets (1972)
kenmerk toegang 2.21.178
indices op toegang index op personen en zaken op het archief (zowel op het archief als op de aanvulling)
originele archivalia van archiefvormer in andere archieven onbekend
originele archivalia van andere archiefvormers in dit archief; gedeponeerde archieven geen
opmerkingen het betreft de persoonlijke papieren van Wittert van Hoogland, niet het familiearchief dat op het Centraal Bureau voor Genealogie berust
INHOUD
structuur archief het grootste deel van het persoonlijk archief bestaat uit de tussen ca. 1945 en ca. 1957 in drie stadia geschreven memoires
verder stukken verband houdend met zijn functies, correspondentie, privé-leven,  documentatie, genealogie en beeldmateriaal
structuur toegang volgt het archief
bijlagen bij de toegang geen
statistische gegevens geen
inhoud overig autobiografische aantekeningen en memoires over de periode 1875- 1957 (inv. nrs. 1-22 en 187)
“politieke herinneringen” met karakteristieken van politici, 1905-1918 (inv. nrs. 23-28)
deze geschriften bevatten vrijwel zeker informatie over de personen die op een of andere manier bij het onderwerp betrokken waren
niet openbaar tot 1 januari 2008

meer specifiek over het onderwerp handelen:
Vereniging van Raden van Arbeid, 1922-1924 (inv. nr. 51-54)
Vereniging van Raden van Arbeid, 1927-1940 (inv. nrs. 62-67)
uitbreiding van de Ouderdomswet (1919) en de belegging van reserves (redevoering door Wittert), 1922 (inv. nr. 135)
correspondentie als voorzitter van de Vereniging van Raden van Arbeid, 1922-1940 (inv. nr. 139)
opstellen en redevoeringen over sociale verzekering, 1929 (inv. nr. 233)
conflicten tussen Wittert van Hoogland en medebestuursleden van organen van de sociale verzekering, 1938-1942 (inv. nr. 236).
verwijzingen naar wetten, maatregelen en/of de uitvoering daarvan Radenwet (1913)
Ziektewet (1913/1929)
Invaliditeitswet (1913/1919)
Werkloosheidsbesluit (1917)
Ouderdomswet (1919)
Wet op de Rijksverzekeringsbank (1920)
Ongevallenwet (1921)
Organisatiewet Sociale Verzekering (1933)
Kinderbijslagwet (1939).
verwijzing naar andere archiefvormers
geografische verwijzingen Nederland
internationaal niet van toepassing
opmerkingen op het Nederlands Instituut voor Oorlogsdocumentatie bevindt zich in de Verzameling Doc1 een dossier over Wittert van Hoogland met daarin:
uittreksel van de redevoering gehouden door Wittert van Hoogland bij gelegenheid van het 25-jarig bestaan van de Vereniging van Raden van Arbeid op 29 januari 1945 (inv. nr. 3)
aanvragen bij het hoofd studiezaal, dit dossier wordt niet vermeld in de archiefgids van het NIOD.