Bisdom Haarlem
| Naam archiefvormer | Bisdom Haarlem |
| Periode van bestaan | 1853- |
| Land van herkomst archiefvormer | |
| Navigatiekaart | Algemeen Australië Canada |
| Organisatie en inrichting | Toon Verberg Algemeen, zie Aartsbisdom Utrecht
Het bisdom Haarlem werd bij het herstel van de bisschoppelijke hiërarchie in 1853 heropgericht. Het omvatte in 1853 de provincies Noord-Holland, Zuid-Holland en Zeeland. De staties Uithoorn, Gorinchem, Leerdam, Vianen en Everdingen en het grootste deel van het Gooiland behoorden echter tot het aartsbisdom Utrecht. In 1955/56 werd het bisdom gesplitst: de provincies Zuid-Holland en Zeeland werden toen ondergebracht bij het nieuwe bisdom Rotterdam respectievelijk overgedragen aan het bisdom Breda. Het bisdom was onderverdeeld in dekenaten; de bisschop werd bij zijn taak geassisteerd door het kapittel.
Bisdom en emigratie Elk bisdom benoemde een bisschoppelijk commissaris bij de eigen diocesane emigratiestichting, die een geleding vormde van de landelijke Katholieke Centrale Emigratie Stichting.
bisschoppen : 1935-1960 J.P. Huibers 1960-1966 J.A.E. van Dodewaard 1966- Th. Zwartkruis
Bisschop Th. Zwartkruis van Haarlem was vanaf juni 1967 emigratiebisschop.
bisschoppelijk commissaris bij de Katholieke Emigratie Stichting (KES) in het Bisdom Haarlem (en Rotterdam): 1955-1958 J. Karskens SCJ 1958-1967 L.P.M. Vester (Leiden, Maassluis) |
| Taak, activiteiten | Toon Verberg Het onderhouden van contacten met dekens, pastoors, parochiële instellingen en particulieren in het bisdom Haarlem. Volgens de reglementen voor de parochiale kerkbesturen van 1854 moest een groot aantal zaken aan de bisschop worden voorgelegd, o.a. het aannemen of verwerpen van erfstellingen en legaten, het aankopen van onroerende goederen, het oprichten dan wel afbreken van kerkelijke gebouwen, het instellen van parochiële inrichtingen, het invoeren en afstaan van collecten etc. De dekens moesten een maal per jaar de parochies in hun district onderzoeken en stuurden daarvan een visitatieverslag naar de bisschop. Daarnaast waren de kerkbesturen verplicht jaarlijks een begroting en rekening aan de bisschop voor te leggen.
Emigratie: De bisschoppelijke commissaris bij de Katholieke Emigratie Stichting in het Bisdom Haarlem was verantwoordelijk voor de geestelijke voorbereiding van emigranten. Het aantrekken van priesterdocenten en het organiseren van cursussen en voorlichting vonden plaats onder zijn supervisie. In praktijk gaf ook de bisschoppelijk commissaris zelf cursussen en voorlichting aan emigranten met betrekking tot het geestelijk leven in de landen van ontvangst. Bij vertrek van grote groepen emigranten hield elk diocees zogenaamde 'emigratiedagen' waarop de bisschop een Pontificale H.Mis opdroeg en de emigranten een emigrantenkruis ontvingen. |
| Voorloper | niet van toepassing |
| Opvolger | ten dele: Bisdom Rotterdam 1955- |
| Typering instelling | |
| Typering taken | |
| Kerkelijke denominatie / zuil | |
| Doelgroepen | |
| Verband met andere archiefvormers: is vertegenwoordigd in: | |
| Literatuur | Toon Verberg periodieken Analecta voor het Bisdom Haarlem (1) 1954- [verschijnt 10x per jaar, hierin opgenomen: Informatiebulletin Bisdom Haarlem].
literatuur Jacobs, 'Archieven van het bisdom Haarlem door J.R. Persman', boekbespreking in: Archief voor de geschiedenis van de Katholieke Kerk in Nederland vol. 29 (1987), afl. 2, 275.
Voets, B., Bewaar het toevertrouwde pand. Het verhaal van het bisdom Haarlem (Hilversum 1981). |
| Doorgenomen archieven / series | a) nr. 306 Archief van het R.-K. Bisdom Haarlem 1853-1965
b) nr. 306 Archief van het R.-K. Bisdom Haarlem 1853-1965, aanvullingen
c) nr. 297 Archief van het R.-K. Bisdom Haarlem, collectie aanwinsten, 13e-20e eeuw
d) Archief van het R.-K. Bisdom Haarlem 1965- |
| Periode archief | afzonderlijke beschrijving |
| Vindplaats | a-c) Noord-Hollands Archief, Haarlem; locatie Jansstaat 40 d) Bisschopshuis Haarlem, Nieuwe Gracht 80, Haarlem |
| Openbaarheid | beperkt. Toestemming voor raadpleging van niet-openbare stukken kan verkregen worden via de archivaris van het Bisdom Haarlem |
| Omvang; inventarisnummers | a-c) 89 meter d) onbekend, ten aanzien van emigratie: 1 doos |
| Informatiedrager | |
| Vernietigd | onbekend |
| Toegang(en) | a) Voorlopige inventaris van het R.-K. Bisdom van Haarlem, 1853-1965 (Haarlem 1995) [zonder inleiding] b) plaatsingslijst op een aanvulling [zonder inleiding; niet compleet]
c) plaatsingslijst collectie aanwinsten
d) plaatsingslijst op eigen archiefcode |
| Kenmerk toegang | a) nr. 306 (nr. 306-1 specificatie van rubrieken) b) uitdraai 'aanvullingen' [zonder inleiding, niet compleet] c) nr. 297 collectie aanwinsten d) geen |
| Indices op toegang | a-d) geen |
| Originele archivalia van archiefvormer in andere archieven | In 1956 droeg de archivaris van het bisdom Haarlem de stukken over de Zeeuwse parochies en andere instellingen, die de periode 1666-1956 bestreken, over aan de archivaris van het bisdom Breda. |
| Originele archivalia van andere archiefvormers in dit archief; gedeponeerde archieven | onbekend |
| opmerkingen structuur archief | Het archief is thans op een andere wijze geordend dan oorspronkelijk. De plaatsingslijst heeft de volgende hoofdindeling: 1. Algemene zaken 2. Wereldkerk 3. Nederlandse kerkprovincie en bisdom Haarlem 4. Bisdom 5. Dekenaten en parochies 6. Priesters en categoriale zielzorg [Code 222.92.921.xx betreft Zielzorg; Emigranten; Gerepatrieerden] 7. Verenigingen en instellingen met: Katholieke Sociale Actie; vak- en standsorganisaties; vrouwenorganisaties en armenzorg 8. Kerkelijk leergezag 9. Relaties met andere bisdommen 10. Relaties met de burgerlijke overheid 11. Oorlog en oorlogsdreiging 12. Herdenkingen en nationale feestdagen
De stukken over de Katholieke Sociale Actie, de RK Volksbond, de Katholieke Arbeidersbeweging en Nederlands Katholiek Vakverbond, Algemene Katholieke Werkgeversvereniging, RK Vrouwenbond, Katholieke Vrouwenbeweging, Federatie van RK Vrouwenbonden in Nederland, Federatie der Ned. Katholieke Vrouwen-Beweging in het bisdom Haarlem, Katholieke Arbeidersvrouwen, Landelijk Katholiek Vrouwengilde, RK Staatspartij en Katholieke Volkspartij zijn voorzien van een nadere toegang 306.1 (2 banden) die bestaat uit een zeer uitgebreide beschrijving van de stukken. Deze nadere toegang heeft geen verwijzing naar emigratie/zielzorg en is verder niet systematisch doorgenomen. |
| Seriële bescheiden | - Notulen en bijlagen van de vergaderingen van de bisschoppen 1945-1967
zie Aartsbisdom Utrecht en Bisdom Den Bosch
NB: De sets bijlagen kunnen per bisdom additionele informatie of aantekeningen van de bisschop zelf bevatten. |
| Statistische gegevens | nr. 306 Archief van het R.-K. Bisdom Haarlem 1853-1965 - Katholiek Sociaal Kerkelijk Instituut (KASKI), 1947-1966 (inv. nrs. 1537-1544)* |
| Inhoud overig | Noord-Hollands Archief nr. 306 Archief van het R.-K. Bisdom Haarlem 1853-1965 - Stukken betreffende de periode vóór de Tweede Wereldoorlog, na de Tweede Wereldoorlog, zielzorg onder de Nederlandse emigranten in diverse landen, en varia, 1861-1966 (inv.nr. 1730)*
- Stukken betreffende emigratie 1953, 1965 (inv.nr. 1731)*
- Stukken betreffende zielzorg onder de gerepatrieerden 1951-1969 (inv.nr. 1732)*
nr. 306 Archief van het R.-K. Bisdom Haarlem 1853-1965, aanvullingen - Migratie. Migratie: reisverslagen 1960-1966 (inv.nrs. 2026-2027)
- Migranten: Internationaal Migrantencongres 1954/1960 K.C.E.S. (inv.nrs. 2367-2368)
Ter signalering : - Privé-archief Mgr. Zwartkruis (inv.nr. 2391)
- Archief Mgr. Zwartkruis (inv.nr. 2408-2411)*
nr. 297 Archief van het R.-K. Bisdom Haarlem, collectie aanwinsten, 13 e -20 e eeuw - geen [m.b.t. emigratie]
Bisschopshuis, Haarlem Archief van het R.-K. Bisdom Haarlem 1965- - Categoriale Zielzorg, Emigranten, Gerepatrieerden 1970-1991 (Doosnr. 0431)* |
| Bestemmingslanden | |
| Opmerkingen | Het zogenaamde coördinatiedossier van de emigratiebisschop is na het overlijden van bisschop W.M. Bekkers van 's-Hertogenbosch op 9 mei 1966 vermoedelijk overgedragen aan zijn opvolger, Th. Zwartkruis, zie de dossierbeschrijving van inv.nr. 1731. (Delen van) het coördinatiedossier over de periode 1950-1958 (Mgr. J.M.J.A. Hanssen) bevindt zich in afschrift in ditzelfde inv.nr. 1731. (zie ook de opmerkingen bij Bisdom Den Bosch en Raad voor de Emigratie01Bisdom_Roermond# Bisdom RoermondRaad voor de Emigratie)
Aangezien na het overlijden van Mgr. Zwartkruis (oktober 1983), hulpbisschop J.F. Lescrauwaet in 1984 benoemd is als Bisschoppelijk Referent voor Emigratie-aangelegenheden (voorheen aangeduid als Emigratiebisschop) bevindt ook het bisschoppelijk coördinatiedossier over de periode 1970-1990 zich bij het Bisdom Haarlem. Archivalia over de periode 1965-1970 zijn niet aangetroffen. |
| Titel | Dossierbeschrijving Bisdom Haarlem |
| Inventaristekst | Noord-Hollands Archief nr. 306 Archief van het R.K. Bisdom Haarlem 1853-1965
- inv. nr. 1539 Katholiek Sociaal Kerkelijk Instituut (KASKI), 1947-1966; correspondentie 1950-1965 Bevat geen informatie betreffende onderzoek naar emigratie.
- inv.nr. 1730 Stukken betreffende de periode vóór de Tweede Wereldoorlog, na de Tweede Wereldoorlog, zielzorg onder de Nederlandse emigranten in diverse landen, en varia, 1861-1966 De doos bevat 8 omslagen I-VIII: I. Stukken betreffende Emigranten voor de 2e Wereldoorlog (oude code 222.921.1). Onderverdeeld in: - Stukken betreffende zielzorg onder Nederlandse en buitenlandse emigranten (1861-1901). Met ingekomen brieven aan de bisschop van Haarlem 1861-1901 - Stukken betreffende de R.K. Emigratie Vereniging (opgericht 1925 door het Centraal Bureau voor de Katholieke Sociale Actie) 1928-1930 - Benoemingen zielzorgers voor doorgaande Emigranten (1929-1930) met ingekomen brieven aan de bisschop van Haarlem Mgr. J.D.J. Aengenent - Stukken betreffende de zielzorg onder de Nederlanders in Duitsland 1907-1927 met ingekomen brieven aan de bisschop van Haarlem Mgr. A.J. Callier - Kort verslag van het Missiewerk onder de R.K. Nederlanders in Duitsland z.d. - Verslag der Paters Carmelieten z.d. - St. Joseph Comité: financiële verslagen van de penningmeester; ingekomen brieven van de afdelingen in Duitsland van het St. Joseph Comité.
II. Stukken betreffende de Katholieke Centrale Emigratie Stichting (1951-) (oude code 222.921.221). Onderverdeeld in: - Correspondentie (1951-1965) - Ingekomen brieven bij de bisschop van Haarlem Mgr. Johannes P. Huibers - Rapport 1953 - Oprichting Commission Catholique pour les Migrations (International Catholic Migration Committee, ICMC) - Nederlandse vertegenwoordiger in de Commission Catholique pour les migrations (ICMC) - International Catholic Migration Congress Breda 1954 (11-17 september 1954, georganiseerd door het ICMC en de KCES) - Varia (o.m. voorlichtingsbrochures).
III. Stukken betreffende de Katholieke Emigratie Stichting in het Bisdom Haarlem (1955-). (oude code 222.921.222) Onderverdeeld in: - Statuten (1955) - Benoemingen/Ontslagen Bisschoppelijke Commissaris (1955-). De omslag bevat geen correspondentie betreffende emigranten.
IV. Stukken betreffende de bisschoppelijke gedelegeerde/commissaris voor Emigratie (oude code 222.921.232). Onderverdeeld in: - Stukken betreffende de Bisschoppelijk gedelegeerde/Commissaris; benoemingen en nevenbenoemingen enz.
V. Stukken betreffende de Emigratie Stichting. Financiële aangelegenheden 1950-1959 (oude code 222.921.233). Onderverdeeld in: - Stukken betreffende het Fonds Geestelijke Verzorging Emigranten (w.o. begroting 1953; correspondentie betreffende passage/boordgeld voor boordgeestelijken, aanschaf auto in Frankrijk) - Inkomende correspondentie bij het bisdom Haarlem; afschriften van correspondentie tussen de landelijke emigratiebisschop J.M.J.A. Hanssen en derden.
VI. Stukken betreffende de zielzorg onder emigranten in diverse landen (alfabetisch op naam v/h land) (oude code 222.921.24). Onderverdeeld in: - Canada. 1e jaarrapport Winnipeg Catholic Immigration Service 1954-1955 - Stukken betreffende Mission hollandaise (Nederlandse katholieken in Frankrijk, 1949-; w.o. de aanschaf van een nieuw onderkomen in Parijs) - Afschriften van correspondentie over benoemingen/ontslagen zielzorgers (1966-) - Correspondentie (in tegenstelling tot de titel van het dossier betreft het vrijwel uitsluitend materiele kwesties, 1949-).
VII. Varia (oude code 222.921.28) - Stukken betreffende cursussen/inlichtingendagen voor emigranten (1947-1951).
VIII. Stukken betreffende de reis van Mgr. J.M.J.A. Hanssen, coadjutor van Roermond naar Australië en N. Zeeland (1952 en z.j.). Bevat een kopie van het 'Rapport over de emigratie van katholieken naar Australië en Nieuw Zeeland.' Reisverslag door Mgr. J.M.J.A. Hanssen, 34 blz. met inhoudsopgave.
- inv.nr. 1731 Stukken betreffende emigratie 1953, 1965 De doos bevat 8 omslagen I-VIII; chronologisch geordend: I Emigratie 1953-1958; II 1959, III 1960; IV 1961; V 1962; VI 1963; VII 1964; VIII 1965.
I Emigratie 1953-1958 Bevat o.m. afschriften van inkomende en uitgegane correspondentie van de landelijke emigratiebisschop J.M.J.A.Hanssen te Roermond en van de landelijke bisschoppelijk commissaris J. van der Hoogte. Correspondenten zijn o.m. de apostolisch internuntius (P. Giobbe) te Den Haag; de Katholieke Centrale Emigratie Stichting; Provincialaat der minderbroeders te Weert, Secretaris-Generaal voor Immigratie en Eucharistisch Congres te Brazilië (Helder Camara); Federal Catholic Migration Committee te Australië (G.M. Crennan); International Catholic Migration Committee.
II-VIII Emigratie 1959-1968 Bevat o.m. originele inkomende correspondentie bij de landelijke emigratiebisschop W.M. Bekkers (Bisschop van Den Bosch) en afschriften / minuten van uitgaande correspondentie (o.a. van de directeur van de Katholieke Centrale Emigratie Stichting, J. van Campen) aan correspondenten in de diverse landen van ontvangst. Tevens bevatten de omslagen verslagen van gesprekken van derden met bisschop Bekkers tijdens zijn reizen naar het buitenland. Vanaf 1959 betreft dit inv.nr. het originele 'coördinatiedossier' van de landelijke emigratiebisschop. Vermoedelijk is dit in 1966 door het Bisdom Den Bosch overgedragen aan de nieuwe emigratiebisschop Th. Zwartkruis van Haarlem. Correspondenten zijn onder andere: particulieren (zielzorg, hulp aan familie; repatriëring); Katholieke Centrale Emigratie Stichting; Commissaris voor de Emigratie; Landelijke Stichting Katholieke Gerepatrieerdenzorg (Den Haag); Stichting Steunfonds Gezondheidszorg Brazilië te Den Haag, (incl. statuten, 1961); Canadian Netherlands Immigration Council (Canada); National Catholic Welfare Conference; Netherlands Catholic Immigrant Service (Canada).
inv.nr. 1732 Stukken betreffende zielzorg onder de gerepatrieerden 1951-1969 De doos bevat 2 omslagen I-II, o.m. betreffende de Stichting voor Katholieke Gerepatrieerdenzorg in het Bisdom Haarlem (opgericht 1955; opgeheven 1965, gevestigd te Den Haag). De doos bevat geen stukken met betrekking tot emigratie.
nr. 306 Archief van het R.-K. Bisdom Haarlem 1853-1965, aanvullingen
- inv.nr. 2408-2411 Archief Mgr. Zwartkruis Dit archief valt buiten de onderzoeksperiode en is niet openbaar.
Bisschopshuis, Haarlem Archief van het R.-K. Bisdom Haarlem 1965-
- Doosnr. 0431 Categoriale Zielzorg, Emigranten, Gerepatrieerden 1970-1991 (Doosnr. 0431) (archiefcode 222.920.000.000) De doos bevat 5 omslagen I-V: - I Financiën 1970-1990 (Katholieke Emigratie Centrale) (bevat m.n. begrotingen van het Bisschoppelijk Emigratie Fonds) - II-III reisverslagen van oriëntatiereizen naar Brazilië (Holambra 1975) en Australië-Nieuw-Zeeland (1990) - IV Correspondentie met Bisschoppelijk Referent 1984-1990 - V Katholieke Emigratie Centrale, kopieën van brieven 1984-1990. |
Algemeen
| Organisatie en inrichting | Algemeen, zie Aartsbisdom Utrecht
Het bisdom Haarlem werd bij het herstel van de bisschoppelijke hiërarchie in 1853 heropgericht. Het omvatte in 1853 de provincies Noord-Holland, Zuid-Holland en Zeeland. De staties Uithoorn, Gorinchem, Leerdam, Vianen en Everdingen en het grootste deel van het Gooiland behoorden echter tot het aartsbisdom Utrecht. In 1955/56 werd het bisdom gesplitst: de provincies Zuid-Holland en Zeeland werden toen ondergebracht bij het nieuwe bisdom Rotterdam respectievelijk overgedragen aan het bisdom Breda. Het bisdom was onderverdeeld in dekenaten; de bisschop werd bij zijn taak geassisteerd door het kapittel.
Bisdom en emigratie Elk bisdom benoemde een bisschoppelijk commissaris bij de eigen diocesane emigratiestichting, die een geleding vormde van de landelijke Katholieke Centrale Emigratie Stichting.
bisschoppen : 1935-1960 J.P. Huibers 1960-1966 J.A.E. van Dodewaard 1966- Th. Zwartkruis
Bisschop Th. Zwartkruis van Haarlem was vanaf juni 1967 emigratiebisschop.
bisschoppelijk commissaris bij de Katholieke Emigratie Stichting (KES) in het Bisdom Haarlem (en Rotterdam): 1955-1958 J. Karskens SCJ 1958-1967 L.P.M. Vester (Leiden, Maassluis) |
| Taak, activiteiten | Het onderhouden van contacten met dekens, pastoors, parochiële instellingen en particulieren in het bisdom Haarlem. Volgens de reglementen voor de parochiale kerkbesturen van 1854 moest een groot aantal zaken aan de bisschop worden voorgelegd, o.a. het aannemen of verwerpen van erfstellingen en legaten, het aankopen van onroerende goederen, het oprichten dan wel afbreken van kerkelijke gebouwen, het instellen van parochiële inrichtingen, het invoeren en afstaan van collecten etc. De dekens moesten een maal per jaar de parochies in hun district onderzoeken en stuurden daarvan een visitatieverslag naar de bisschop. Daarnaast waren de kerkbesturen verplicht jaarlijks een begroting en rekening aan de bisschop voor te leggen.
Emigratie: De bisschoppelijke commissaris bij de Katholieke Emigratie Stichting in het Bisdom Haarlem was verantwoordelijk voor de geestelijke voorbereiding van emigranten. Het aantrekken van priesterdocenten en het organiseren van cursussen en voorlichting vonden plaats onder zijn supervisie. In praktijk gaf ook de bisschoppelijk commissaris zelf cursussen en voorlichting aan emigranten met betrekking tot het geestelijk leven in de landen van ontvangst. Bij vertrek van grote groepen emigranten hield elk diocees zogenaamde 'emigratiedagen' waarop de bisschop een Pontificale H.Mis opdroeg en de emigranten een emigrantenkruis ontvingen. |
| Voorloper | niet van toepassing |
| Opvolger | ten dele: Bisdom Rotterdam 1955- |
| Typering instelling | |
| Typering taken | |
| Kerkelijke denominatie / zuil | |
| Doelgroepen | |
| Verband met andere archiefvormers: is vertegenwoordigd in: | |
| Literatuur | periodieken Analecta voor het Bisdom Haarlem (1) 1954- [verschijnt 10x per jaar, hierin opgenomen: Informatiebulletin Bisdom Haarlem].
literatuur Jacobs, 'Archieven van het bisdom Haarlem door J.R. Persman', boekbespreking in: Archief voor de geschiedenis van de Katholieke Kerk in Nederland vol. 29 (1987), afl. 2, 275.
Voets, B., Bewaar het toevertrouwde pand. Het verhaal van het bisdom Haarlem (Hilversum 1981). |
| Doorgenomen archieven / series | a) nr. 306 Archief van het R.-K. Bisdom Haarlem 1853-1965
b) nr. 306 Archief van het R.-K. Bisdom Haarlem 1853-1965, aanvullingen
c) nr. 297 Archief van het R.-K. Bisdom Haarlem, collectie aanwinsten, 13e-20e eeuw
d) Archief van het R.-K. Bisdom Haarlem 1965- |
| Periode archief | afzonderlijke beschrijving |
| Vindplaats | a-c) Noord-Hollands Archief, Haarlem; locatie Jansstaat 40 d) Bisschopshuis Haarlem, Nieuwe Gracht 80, Haarlem |
| Openbaarheid | beperkt. Toestemming voor raadpleging van niet-openbare stukken kan verkregen worden via de archivaris van het Bisdom Haarlem |
| Omvang; inventarisnummers | a-c) 89 meter d) onbekend, ten aanzien van emigratie: 1 doos |
| Informatiedrager | |
| Vernietigd | onbekend |
| Toegang(en) | a) Voorlopige inventaris van het R.-K. Bisdom van Haarlem, 1853-1965 (Haarlem 1995) [zonder inleiding] b) plaatsingslijst op een aanvulling [zonder inleiding; niet compleet]
c) plaatsingslijst collectie aanwinsten
d) plaatsingslijst op eigen archiefcode |
| Kenmerk toegang | a) nr. 306 (nr. 306-1 specificatie van rubrieken) b) uitdraai 'aanvullingen' [zonder inleiding, niet compleet] c) nr. 297 collectie aanwinsten d) geen |
| Indices op toegang | a-d) geen |
| Originele archivalia van archiefvormer in andere archieven | In 1956 droeg de archivaris van het bisdom Haarlem de stukken over de Zeeuwse parochies en andere instellingen, die de periode 1666-1956 bestreken, over aan de archivaris van het bisdom Breda. |
| Originele archivalia van andere archiefvormers in dit archief; gedeponeerde archieven | onbekend |
| opmerkingen structuur archief | Het archief is thans op een andere wijze geordend dan oorspronkelijk. De plaatsingslijst heeft de volgende hoofdindeling: 1. Algemene zaken 2. Wereldkerk 3. Nederlandse kerkprovincie en bisdom Haarlem 4. Bisdom 5. Dekenaten en parochies 6. Priesters en categoriale zielzorg [Code 222.92.921.xx betreft Zielzorg; Emigranten; Gerepatrieerden] 7. Verenigingen en instellingen met: Katholieke Sociale Actie; vak- en standsorganisaties; vrouwenorganisaties en armenzorg 8. Kerkelijk leergezag 9. Relaties met andere bisdommen 10. Relaties met de burgerlijke overheid 11. Oorlog en oorlogsdreiging 12. Herdenkingen en nationale feestdagen
De stukken over de Katholieke Sociale Actie, de RK Volksbond, de Katholieke Arbeidersbeweging en Nederlands Katholiek Vakverbond, Algemene Katholieke Werkgeversvereniging, RK Vrouwenbond, Katholieke Vrouwenbeweging, Federatie van RK Vrouwenbonden in Nederland, Federatie der Ned. Katholieke Vrouwen-Beweging in het bisdom Haarlem, Katholieke Arbeidersvrouwen, Landelijk Katholiek Vrouwengilde, RK Staatspartij en Katholieke Volkspartij zijn voorzien van een nadere toegang 306.1 (2 banden) die bestaat uit een zeer uitgebreide beschrijving van de stukken. Deze nadere toegang heeft geen verwijzing naar emigratie/zielzorg en is verder niet systematisch doorgenomen. |
| Seriële bescheiden | - Notulen en bijlagen van de vergaderingen van de bisschoppen 1945-1967
zie Aartsbisdom Utrecht en Bisdom Den Bosch
NB: De sets bijlagen kunnen per bisdom additionele informatie of aantekeningen van de bisschop zelf bevatten. |
| Statistische gegevens | nr. 306 Archief van het R.-K. Bisdom Haarlem 1853-1965 - Katholiek Sociaal Kerkelijk Instituut (KASKI), 1947-1966 (inv. nrs. 1537-1544)* |
| Inhoud overig | Noord-Hollands Archief nr. 306 Archief van het R.-K. Bisdom Haarlem 1853-1965 - Stukken betreffende de periode vóór de Tweede Wereldoorlog, na de Tweede Wereldoorlog, zielzorg onder de Nederlandse emigranten in diverse landen, en varia, 1861-1966 (inv.nr. 1730)*
- Stukken betreffende emigratie 1953, 1965 (inv.nr. 1731)*
- Stukken betreffende zielzorg onder de gerepatrieerden 1951-1969 (inv.nr. 1732)*
nr. 306 Archief van het R.-K. Bisdom Haarlem 1853-1965, aanvullingen - Migratie. Migratie: reisverslagen 1960-1966 (inv.nrs. 2026-2027)
- Migranten: Internationaal Migrantencongres 1954/1960 K.C.E.S. (inv.nrs. 2367-2368)
Ter signalering : - Privé-archief Mgr. Zwartkruis (inv.nr. 2391)
- Archief Mgr. Zwartkruis (inv.nr. 2408-2411)*
nr. 297 Archief van het R.-K. Bisdom Haarlem, collectie aanwinsten, 13 e -20 e eeuw - geen [m.b.t. emigratie]
Bisschopshuis, Haarlem Archief van het R.-K. Bisdom Haarlem 1965- - Categoriale Zielzorg, Emigranten, Gerepatrieerden 1970-1991 (Doosnr. 0431)* |
| Bestemmingslanden | |
| Opmerkingen | Het zogenaamde coördinatiedossier van de emigratiebisschop is na het overlijden van bisschop W.M. Bekkers van 's-Hertogenbosch op 9 mei 1966 vermoedelijk overgedragen aan zijn opvolger, Th. Zwartkruis, zie de dossierbeschrijving van inv.nr. 1731. (Delen van) het coördinatiedossier over de periode 1950-1958 (Mgr. J.M.J.A. Hanssen) bevindt zich in afschrift in ditzelfde inv.nr. 1731. (zie ook de opmerkingen bij Bisdom Den Bosch en Raad voor de Emigratie01Bisdom_Roermond# Bisdom RoermondRaad voor de Emigratie)
Aangezien na het overlijden van Mgr. Zwartkruis (oktober 1983), hulpbisschop J.F. Lescrauwaet in 1984 benoemd is als Bisschoppelijk Referent voor Emigratie-aangelegenheden (voorheen aangeduid als Emigratiebisschop) bevindt ook het bisschoppelijk coördinatiedossier over de periode 1970-1990 zich bij het Bisdom Haarlem. Archivalia over de periode 1965-1970 zijn niet aangetroffen. |
| Doorgenomen archieven / series | a) nr. 306 Archief van het R.-K. Bisdom Haarlem 1853-1965
b) nr. 306 Archief van het R.-K. Bisdom Haarlem 1853-1965, aanvullingen
c) nr. 297 Archief van het R.-K. Bisdom Haarlem, collectie aanwinsten, 13e-20e eeuw
d) Archief van het R.-K. Bisdom Haarlem 1965- |
| Periode archief | afzonderlijke beschrijving |
| Vindplaats | a-c) Noord-Hollands Archief, Haarlem; locatie Jansstaat 40 d) Bisschopshuis Haarlem, Nieuwe Gracht 80, Haarlem |
| Openbaarheid | beperkt. Toestemming voor raadpleging van niet-openbare stukken kan verkregen worden via de archivaris van het Bisdom Haarlem |
| Omvang; inventarisnummers | a-c) 89 meter d) onbekend, ten aanzien van emigratie: 1 doos |
| Informatiedrager | |
| Vernietigd | onbekend |
| Toegang(en) | a) Voorlopige inventaris van het R.-K. Bisdom van Haarlem, 1853-1965 (Haarlem 1995) [zonder inleiding] b) plaatsingslijst op een aanvulling [zonder inleiding; niet compleet]
c) plaatsingslijst collectie aanwinsten
d) plaatsingslijst op eigen archiefcode |
| Kenmerk toegang | a) nr. 306 (nr. 306-1 specificatie van rubrieken) b) uitdraai 'aanvullingen' [zonder inleiding, niet compleet] c) nr. 297 collectie aanwinsten d) geen |
| Indices op toegang | a-d) geen |
| Originele archivalia van archiefvormer in andere archieven | In 1956 droeg de archivaris van het bisdom Haarlem de stukken over de Zeeuwse parochies en andere instellingen, die de periode 1666-1956 bestreken, over aan de archivaris van het bisdom Breda. |
| Originele archivalia van andere archiefvormers in dit archief; gedeponeerde archieven | onbekend |
| opmerkingen structuur archief | Het archief is thans op een andere wijze geordend dan oorspronkelijk. De plaatsingslijst heeft de volgende hoofdindeling: 1. Algemene zaken 2. Wereldkerk 3. Nederlandse kerkprovincie en bisdom Haarlem 4. Bisdom 5. Dekenaten en parochies 6. Priesters en categoriale zielzorg [Code 222.92.921.xx betreft Zielzorg; Emigranten; Gerepatrieerden] 7. Verenigingen en instellingen met: Katholieke Sociale Actie; vak- en standsorganisaties; vrouwenorganisaties en armenzorg 8. Kerkelijk leergezag 9. Relaties met andere bisdommen 10. Relaties met de burgerlijke overheid 11. Oorlog en oorlogsdreiging 12. Herdenkingen en nationale feestdagen
De stukken over de Katholieke Sociale Actie, de RK Volksbond, de Katholieke Arbeidersbeweging en Nederlands Katholiek Vakverbond, Algemene Katholieke Werkgeversvereniging, RK Vrouwenbond, Katholieke Vrouwenbeweging, Federatie van RK Vrouwenbonden in Nederland, Federatie der Ned. Katholieke Vrouwen-Beweging in het bisdom Haarlem, Katholieke Arbeidersvrouwen, Landelijk Katholiek Vrouwengilde, RK Staatspartij en Katholieke Volkspartij zijn voorzien van een nadere toegang 306.1 (2 banden) die bestaat uit een zeer uitgebreide beschrijving van de stukken. Deze nadere toegang heeft geen verwijzing naar emigratie/zielzorg en is verder niet systematisch doorgenomen. |
| Seriële bescheiden | - Notulen en bijlagen van de vergaderingen van de bisschoppen 1945-1967
zie Aartsbisdom Utrecht en Bisdom Den Bosch
NB: De sets bijlagen kunnen per bisdom additionele informatie of aantekeningen van de bisschop zelf bevatten. |
| Statistische gegevens | nr. 306 Archief van het R.-K. Bisdom Haarlem 1853-1965 - Katholiek Sociaal Kerkelijk Instituut (KASKI), 1947-1966 (inv. nrs. 1537-1544)* |
| Inhoud overig | Noord-Hollands Archief nr. 306 Archief van het R.-K. Bisdom Haarlem 1853-1965 - Stukken betreffende de periode vóór de Tweede Wereldoorlog, na de Tweede Wereldoorlog, zielzorg onder de Nederlandse emigranten in diverse landen, en varia, 1861-1966 (inv.nr. 1730)*
- Stukken betreffende emigratie 1953, 1965 (inv.nr. 1731)*
- Stukken betreffende zielzorg onder de gerepatrieerden 1951-1969 (inv.nr. 1732)*
nr. 306 Archief van het R.-K. Bisdom Haarlem 1853-1965, aanvullingen - Migratie. Migratie: reisverslagen 1960-1966 (inv.nrs. 2026-2027)
- Migranten: Internationaal Migrantencongres 1954/1960 K.C.E.S. (inv.nrs. 2367-2368)
Ter signalering : - Privé-archief Mgr. Zwartkruis (inv.nr. 2391)
- Archief Mgr. Zwartkruis (inv.nr. 2408-2411)*
nr. 297 Archief van het R.-K. Bisdom Haarlem, collectie aanwinsten, 13 e -20 e eeuw - geen [m.b.t. emigratie]
Bisschopshuis, Haarlem Archief van het R.-K. Bisdom Haarlem 1965- - Categoriale Zielzorg, Emigranten, Gerepatrieerden 1970-1991 (Doosnr. 0431)* |
| Bestemmingslanden | |
| Opmerkingen | Het zogenaamde coördinatiedossier van de emigratiebisschop is na het overlijden van bisschop W.M. Bekkers van 's-Hertogenbosch op 9 mei 1966 vermoedelijk overgedragen aan zijn opvolger, Th. Zwartkruis, zie de dossierbeschrijving van inv.nr. 1731. (Delen van) het coördinatiedossier over de periode 1950-1958 (Mgr. J.M.J.A. Hanssen) bevindt zich in afschrift in ditzelfde inv.nr. 1731. (zie ook de opmerkingen bij Bisdom Den Bosch en Raad voor de Emigratie01Bisdom_Roermond# Bisdom RoermondRaad voor de Emigratie)
Aangezien na het overlijden van Mgr. Zwartkruis (oktober 1983), hulpbisschop J.F. Lescrauwaet in 1984 benoemd is als Bisschoppelijk Referent voor Emigratie-aangelegenheden (voorheen aangeduid als Emigratiebisschop) bevindt ook het bisschoppelijk coördinatiedossier over de periode 1970-1990 zich bij het Bisdom Haarlem. Archivalia over de periode 1965-1970 zijn niet aangetroffen. |
Analyse archivalia
| Titel | Dossierbeschrijving Bisdom Haarlem |
| Inventaristekst | Noord-Hollands Archief nr. 306 Archief van het R.K. Bisdom Haarlem 1853-1965
- inv. nr. 1539 Katholiek Sociaal Kerkelijk Instituut (KASKI), 1947-1966; correspondentie 1950-1965 Bevat geen informatie betreffende onderzoek naar emigratie.
- inv.nr. 1730 Stukken betreffende de periode vóór de Tweede Wereldoorlog, na de Tweede Wereldoorlog, zielzorg onder de Nederlandse emigranten in diverse landen, en varia, 1861-1966 De doos bevat 8 omslagen I-VIII: I. Stukken betreffende Emigranten voor de 2e Wereldoorlog (oude code 222.921.1). Onderverdeeld in: - Stukken betreffende zielzorg onder Nederlandse en buitenlandse emigranten (1861-1901). Met ingekomen brieven aan de bisschop van Haarlem 1861-1901 - Stukken betreffende de R.K. Emigratie Vereniging (opgericht 1925 door het Centraal Bureau voor de Katholieke Sociale Actie) 1928-1930 - Benoemingen zielzorgers voor doorgaande Emigranten (1929-1930) met ingekomen brieven aan de bisschop van Haarlem Mgr. J.D.J. Aengenent - Stukken betreffende de zielzorg onder de Nederlanders in Duitsland 1907-1927 met ingekomen brieven aan de bisschop van Haarlem Mgr. A.J. Callier - Kort verslag van het Missiewerk onder de R.K. Nederlanders in Duitsland z.d. - Verslag der Paters Carmelieten z.d. - St. Joseph Comité: financiële verslagen van de penningmeester; ingekomen brieven van de afdelingen in Duitsland van het St. Joseph Comité.
II. Stukken betreffende de Katholieke Centrale Emigratie Stichting (1951-) (oude code 222.921.221). Onderverdeeld in: - Correspondentie (1951-1965) - Ingekomen brieven bij de bisschop van Haarlem Mgr. Johannes P. Huibers - Rapport 1953 - Oprichting Commission Catholique pour les Migrations (International Catholic Migration Committee, ICMC) - Nederlandse vertegenwoordiger in de Commission Catholique pour les migrations (ICMC) - International Catholic Migration Congress Breda 1954 (11-17 september 1954, georganiseerd door het ICMC en de KCES) - Varia (o.m. voorlichtingsbrochures).
III. Stukken betreffende de Katholieke Emigratie Stichting in het Bisdom Haarlem (1955-). (oude code 222.921.222) Onderverdeeld in: - Statuten (1955) - Benoemingen/Ontslagen Bisschoppelijke Commissaris (1955-). De omslag bevat geen correspondentie betreffende emigranten.
IV. Stukken betreffende de bisschoppelijke gedelegeerde/commissaris voor Emigratie (oude code 222.921.232). Onderverdeeld in: - Stukken betreffende de Bisschoppelijk gedelegeerde/Commissaris; benoemingen en nevenbenoemingen enz.
V. Stukken betreffende de Emigratie Stichting. Financiële aangelegenheden 1950-1959 (oude code 222.921.233). Onderverdeeld in: - Stukken betreffende het Fonds Geestelijke Verzorging Emigranten (w.o. begroting 1953; correspondentie betreffende passage/boordgeld voor boordgeestelijken, aanschaf auto in Frankrijk) - Inkomende correspondentie bij het bisdom Haarlem; afschriften van correspondentie tussen de landelijke emigratiebisschop J.M.J.A. Hanssen en derden.
VI. Stukken betreffende de zielzorg onder emigranten in diverse landen (alfabetisch op naam v/h land) (oude code 222.921.24). Onderverdeeld in: - Canada. 1e jaarrapport Winnipeg Catholic Immigration Service 1954-1955 - Stukken betreffende Mission hollandaise (Nederlandse katholieken in Frankrijk, 1949-; w.o. de aanschaf van een nieuw onderkomen in Parijs) - Afschriften van correspondentie over benoemingen/ontslagen zielzorgers (1966-) - Correspondentie (in tegenstelling tot de titel van het dossier betreft het vrijwel uitsluitend materiele kwesties, 1949-).
VII. Varia (oude code 222.921.28) - Stukken betreffende cursussen/inlichtingendagen voor emigranten (1947-1951).
VIII. Stukken betreffende de reis van Mgr. J.M.J.A. Hanssen, coadjutor van Roermond naar Australië en N. Zeeland (1952 en z.j.). Bevat een kopie van het 'Rapport over de emigratie van katholieken naar Australië en Nieuw Zeeland.' Reisverslag door Mgr. J.M.J.A. Hanssen, 34 blz. met inhoudsopgave.
- inv.nr. 1731 Stukken betreffende emigratie 1953, 1965 De doos bevat 8 omslagen I-VIII; chronologisch geordend: I Emigratie 1953-1958; II 1959, III 1960; IV 1961; V 1962; VI 1963; VII 1964; VIII 1965.
I Emigratie 1953-1958 Bevat o.m. afschriften van inkomende en uitgegane correspondentie van de landelijke emigratiebisschop J.M.J.A.Hanssen te Roermond en van de landelijke bisschoppelijk commissaris J. van der Hoogte. Correspondenten zijn o.m. de apostolisch internuntius (P. Giobbe) te Den Haag; de Katholieke Centrale Emigratie Stichting; Provincialaat der minderbroeders te Weert, Secretaris-Generaal voor Immigratie en Eucharistisch Congres te Brazilië (Helder Camara); Federal Catholic Migration Committee te Australië (G.M. Crennan); International Catholic Migration Committee.
II-VIII Emigratie 1959-1968 Bevat o.m. originele inkomende correspondentie bij de landelijke emigratiebisschop W.M. Bekkers (Bisschop van Den Bosch) en afschriften / minuten van uitgaande correspondentie (o.a. van de directeur van de Katholieke Centrale Emigratie Stichting, J. van Campen) aan correspondenten in de diverse landen van ontvangst. Tevens bevatten de omslagen verslagen van gesprekken van derden met bisschop Bekkers tijdens zijn reizen naar het buitenland. Vanaf 1959 betreft dit inv.nr. het originele 'coördinatiedossier' van de landelijke emigratiebisschop. Vermoedelijk is dit in 1966 door het Bisdom Den Bosch overgedragen aan de nieuwe emigratiebisschop Th. Zwartkruis van Haarlem. Correspondenten zijn onder andere: particulieren (zielzorg, hulp aan familie; repatriëring); Katholieke Centrale Emigratie Stichting; Commissaris voor de Emigratie; Landelijke Stichting Katholieke Gerepatrieerdenzorg (Den Haag); Stichting Steunfonds Gezondheidszorg Brazilië te Den Haag, (incl. statuten, 1961); Canadian Netherlands Immigration Council (Canada); National Catholic Welfare Conference; Netherlands Catholic Immigrant Service (Canada).
inv.nr. 1732 Stukken betreffende zielzorg onder de gerepatrieerden 1951-1969 De doos bevat 2 omslagen I-II, o.m. betreffende de Stichting voor Katholieke Gerepatrieerdenzorg in het Bisdom Haarlem (opgericht 1955; opgeheven 1965, gevestigd te Den Haag). De doos bevat geen stukken met betrekking tot emigratie.
nr. 306 Archief van het R.-K. Bisdom Haarlem 1853-1965, aanvullingen
- inv.nr. 2408-2411 Archief Mgr. Zwartkruis Dit archief valt buiten de onderzoeksperiode en is niet openbaar.
Bisschopshuis, Haarlem Archief van het R.-K. Bisdom Haarlem 1965-
- Doosnr. 0431 Categoriale Zielzorg, Emigranten, Gerepatrieerden 1970-1991 (Doosnr. 0431) (archiefcode 222.920.000.000) De doos bevat 5 omslagen I-V: - I Financiën 1970-1990 (Katholieke Emigratie Centrale) (bevat m.n. begrotingen van het Bisschoppelijk Emigratie Fonds) - II-III reisverslagen van oriëntatiereizen naar Brazilië (Holambra 1975) en Australië-Nieuw-Zeeland (1990) - IV Correspondentie met Bisschoppelijk Referent 1984-1990 - V Katholieke Emigratie Centrale, kopieën van brieven 1984-1990. |