Instellingen en personen

 
English | Nederlands

Instelling

ALGEMEEN
Naam Anti-Revolutionaire Partij
naam, varianten Antirevolutionaire Partij
ARP
A.R.P.
periode van bestaan 1879 - 1967
organisatie en inrichting Onderstaande is grotendeels gebaseerd op de publicatie Wegwijs in de A.R. Partij door W.R. van der Sluis (1964).

Al voor 1879 bestond er een groot aantal kiesverenigingen met gelijksoortige ideeën
door het Sociaal Program van Kuyper te aanvaarden, gingen deze kiesverenigingen deel uitmaken van de ARP
lokale afdelingen van het Anti-Schoolwet Verbond werden ook als kiesvereniging beschouwd
de ARP kende een gecompliceerde en federale structuur
boven de kiesverenigingen stond in het begin alleen het Centraal Comité, het landelijk bestuur
door de jaren heen werd het partijapparaat steeds verder uitgebreid.
voor elke algemene verkiezing was er een Deputatenvergadering (= congres), waarop het program van de ARP  en de kandidatenlijst voor de Tweede Kamer werden vastgesteld
alle kiesverenigingen stuurden een afgevaardigde naar de Deputatenvergadering
uit de kiesverenigingen werden afgevaardigden gekozen voor de Staten Centrales, opgericht in verband met de Provinciale Statenverkiezingen
uit de Statencentrales werden weer leden van de Kamercentrales gekozen, die de kandidatenlijsten voor de Tweede Kamer opstelden
waar de kamerkieskringgrens samenviel met die van de provincie, werkten Kamercentrale en Statencentrale samen in een Provinciaal Comité
afgevaardigden van de Kamercentrales zaten in het Centraal Comité , het nationale bestuur van de partij
in het Centraal Comité zaten afgevaardigden van zowel de Eerste als de Tweede Kamerfractie en vertegenwoordigers van kamercentrales
de voorzitter van het Centraal Comité was tevens partijvoorzitter
daarnaast waren er altijd twee ondervoorzitters. De voorzitters van de partij tot 1967 waren achtereenvolgens: A. Kuyper (1879-1920)
H. Colijn (1920-1943)
J. Schouten (1945-1955)
W.P. Berghuis (1955-1968)
de voorbereiding van het werk van het Centraal Comité werd gedaan door een Moderamen
ereleden werden ook uitgenodigd voor de vergaderingen van het Centraal Comité
het kwam vijf à zes keer per jaar bij elkaar en vergaderde dan een hele dag
twee maal per jaar kwam het Partij Convent bijeen
daarin zaten ca. 300 afgevaardigden uit vrijwel alle partijorganen
hier werd de politieke richting van de partij bepaald
ideeën gelanceerd vanuit de kiesverenigingen, kwamen in eerste instantie via de Deputatenvergaderingen terecht bij de Organisatie Commissie
die legde de kwesties vervolgens voor aan het Algemeen Organisatie Comité
dit Comité stuurde adviezen naar het Centraal Comité
de ledenadministratie e.d. werd bijgehouden op het secretariaat, van waaruit ook het contact werd onderhouden tussen de verschillende partijorganen
vooral na de Tweede Wereldoorlog kende de ARP  speciale organen voor vrouwen
landelijk werkte een tijdlang SCEVAR, het Studie Centrum van Vrouwelijke A.R
ook lokaal en regionaal waren er allerlei initiatieven door A.R. vrouwen
vanaf 1959 werd het A.R. Vrouwencomité ingesteld, waarvan afgevaardigden zitting kregen in de kamercentrales
lokaal bleven er vele gespreksgroepen van vrouwen bestaan die het Vrouwencomité adviseerden
door het Centraal Comité werden jaarlijks ca. 100 deskundigen benoemd in een College van Advies
in subcommissies formuleerde dit College van Advies rapporten over allerlei vraagstukken
het bestuur van het College van Advies berustte bij een centrale commissie, die gekozen werd door de Deputatenvergadering
het secretariaat van het College van Advies werd verzorgd door de Kuyperstichting
de Kuyperstichting was het wetenschappelijk bureau van de ARP
zij verstrekte adviezen aan de leden van de Staten-Generaal, Provinciale Staten, Gemeenteraden en andere belangstellenden
De ARP kende een politieke jongerenorganisatie , de ARJOS, de Anti-Revolutionaire Jongeren Studieclubs
in 1964 telde zij ca. 250 studieclubs
twee leden van het Centraal Comité zaten in het bestuur van de ARJOS
twee bestuursleden van de ARJOS hadden omgekeerd een adviserende functie in het Centraal Comité
jaarlijks kende de ARJOS een Algemene Vergadering, waarnaar elke studieclub een lid afvaardigde
in 1980 ging de ARP op in het CDA.
taak, activiteiten de gelijkgerichte visie van haar leden verwerken in een beginselprogram
haar idealen vastleggen in een staatkundig program en deze idealen trachten te verwezenlijken in de politiek
per vier jaar een program van actie, en met behulp daarvan wensen verwezenlijken die speciaal betrekking hebben op de vierjarige zittingsperiode van de Tweede en Eerste Kamer.

?De A.R. Partij wil als Christus-belijdende partij werken in het Schriftuurlijk besef, dat Gods kracht in menselijke zwakheid wordt volbracht. Van dit besef uit wil zij haar bijdrage leveren aan goede binnenlandse politiek en aan het aandeel van ons land in een rechtvaardige en voorspoedige ontwikkeling der internationale samenleving? (Program van Actie, 1963)
voorloper
opvolger
literatuur (NCC) publicaties van de partij
(in chronologische volgorde)

Wisse, G.
Het sociale vraagstuk en de staats (overheids) bemoeiing. Een beoordeelende verhandeling over hetgeen daaromtrent wordt geleerd door het conservatieve, anarchistische, liberale, sociaal-democratische en anti-revolutionaire stelsel
Kampen, 1901. 126 p.

De conclusiën van het sociaal congres gehouden te Amsterdam 1891, benevens het Antirevolutionair program ten dienste van Jongelings- en Kiesvereenigingen, Propaganda-clubs, enz.
Arnhem, 1910. 16 p.

Quesne van Bruchem, L.J.A. du
De verzekering tegen ziekte, ouderdom en invaliditeit in verschillende landen
Uitgave van de Bond van antirevolutionaire propagandaclubs in Nederland, Den Haag, 1912.  24 p.

Kuyper, A.
Antirevolutionaire staatkunde, met nadere toelichting op ons program
Kampen, 1916-1917, 2 dln.

Noteboom, J.W.
Antirevolutionaire gemeentepolitiek. Met een woord vooraf van H. Colijn
Kampen, 1928. 310 p.

Biewenga Wzn., A.W.
De komende ouderdomsvoorziening
's-Gravenhage [Antirevolutionaire partijstichting], 1954. 72 p.
[Referaat gehouden op de partijconferentie van de Antirevolutionaire Partij op 13 en 14 october 1954]

Smeenk, C.
Anti-Revolutionaire sociaal-economische politiek. Drie voordrachten
Leeuwarden, 1956, 2 de druk

Het ontwerp-Algemene Bijstandwet. Nota van de Commissie Overheid en Maatschappelijk Werk [voorzitter: C. Groen] van het College van Advies der Anti-Revolutionaire Partij
's-Gravenhage, 1963. 40 p.

Uitvoering Algemene Bijstandswet
's-Gravenhage [Anti-Revolutionaire Partijstichting], [1967], 2 de druk. 56 p.


publicaties over de partij

Bosscher, D.
Om de erfenis van Colijn. De ARP op de grens van twee werelden, 1939-1952
Alphen aan den Rijn, 1980. 480 p.

Bremmer, C. (red.)
ARP. Personen en momenten uit de geschiedenis van de Anti-Revolutionaire Partij
Franeker, [1980]. 279 p.

Bruins Slot, J.A.H.J.S.
...en ik was gelukkig. Herinneringen
Baarn, 1972. 216 p.

Harinck, G., R. Kuiper en P. Bak red.
De Antirevolutionaire Partij 1829-1980
Hilversum, 2001. 400 p.
[bundel met bijdragen van: Arie van Deursen, Rienk Janssens, Roel Kuiper, Hans van Spanning, George Harinck, Wim Fieret, Jan P. Stoop, Peter Bak, Hans-Martien ten Napel en Jan-Jaap van den Berg]

Ruiter, A.C. de
De grenzen van de overheidstaak in de antirevolutionaire staatsleer
Kampen, 1961. 163 p.

Scheurer, J.H.
Verplichte verzekering en de Anti-Revolutionaire Partij
Amersfoort, 1931. 123 p.
[dissertatie
bespreking door H.H. Sillevis Smitt in Het Verzekerings-Archief, 12 (1931), p. 141-143]

Wilde, J.A. de, en C. Smeenk
Het volk ten baat. De geschiedenis van de A.R.-partij
Groningen, 1949. 776 p.

Schrift en historie. Gedenkboek bij het vijftig-jarig bestaan der georganiseerde Antirevolutionaire Partij, 1878-1928
Kampen, 1929. 408 p.
typering
zuil protestantse zuil
doelgroepen
ARCHIEF
periode archief 1901 - 1980
vindplaats Historisch Documentatiecentrum voor het Nederlands Protestantisme, Amsterdam
openbaarheid volledig
omvang; inventarisnummers a) 1878-1945, 0,18 meter
334 inv.nrs.
b) 1945-1980, 58 meter
tenminste 3500 inv.nrs.
informatiedrager papier
vernietigd het archief van de periode vóór 1945 is voor het grootste deel in de Tweede Wereldoorlog vernietigd.
toegang(en) a) inventaris van het Centraal Comité van de Antirevolutionaire Kiesverenigingen met archivistische inleiding door J.F. Seijlhouwer, 1998
b) voorlopige plaatsingslijst zonder inleiding door I. Drexhage-Zijlstra, 1992
de definitieve inventaris wordt medio 2001 verwacht
in dit gedeelte bevinden zich ook enkele stukken van vóór 1945
kenmerk toegang a) nr. 052
b) nr. 272
indices op toegang geen
originele archivalia van archiefvormer in andere archieven onbekend
originele archivalia van andere archiefvormers in dit archief; gedeponeerde archieven geen
opmerkingen
INHOUD
structuur archief a) de oorspronkelijke structuur is onbekend
alleen enkele vergaderstukken van het Centraal Comité en correspondentie van de secretaris zijn bewaard gebleven
b) onbekend
structuur toegang a) inventaris volgt min of meer de structuur van de ARP
b) gesorteerd op onderwerpen, die vervolgens gecodeerd zijn in codes van vier tot vijf cijfers
1000 ontstaansgeschiedenis, doelstelling, maatschappijvisie
2000 interne partijstructuur
2200 ledenstructuur
2300 (Partij) organisatie hulpdiensten
2400 jaarverslagen
3000 politieke ontwikkelingen
4000 vergaderingen
5000 verkiezingen
6000 kabinetsformaties –crises
7000 relatie met andere politieke partijen
8000 Europese integratie
9000 partij publicaties
bijlagen bij de toegang a) uitsplitsing van notulen op datum
b) geen
statistische gegevens geen
inhoud overig a) vóór 1945
statuten van het Centraal Comité van antirevolutionaire kiesverenigingen, 1894 (inv.nr. 6A)
statuten der georganiseerde Antirevolutionaire Partij, 1934 (inv.nr. 6B)
stukken over verkiezingen en landelijk en plaatselijk propagandamateriaal, 1884-1945 (inv.nr. 326)
propagandamateriaal van verschillende politieke partijen en stromingen,  1933-1941 (inv.nr. 330)
nota “eenige richtlijnen voor een politiek progam der antirevolutionaire richting”, 1944 (inv.nr. 334-20)

b) na 1945
Ontstaansgeschiedenis en doelstellingen
notitie van de commissie duidelijkheid inzake staatrechterlijke vernieuwingen, z.j. (inv.nr. 425: 3322)
stukken over het ontwerp-Beginsel en Algemeen Staatkundig Program, 1934-1961 (inv.nr. 165:1738)
stukken over het ontwerp-Beginsel- en Algemeen Staatkundig Program, 1955-1961 (inv.nr. 118:1463)
Beginsel- en Algemeen Staatkundig Program, 1961 (inv.nr. 470:3596)
stukken over het Program van Actie 1967-1971, 1966 (inv.nrs.168:1753-1756)
stukken betreffende de geschiedenis van de ARP. 1945-1970  (inv.nr.329:2845)
de ARP in vogelvlucht, korte geschiedenis van de ARP, 1972  (inv.nr. 3349)
Nota van de Kuyperstichting over de situatie van de ARP, 1963 (inv.nr. 186:1871)

Statencentrales, stukken over:
Provinciaal Comité Gelderland, 1945-1956 (inv.nr. 401:3168)
Provinciaal Comité Noord-Holland, 1945-1956 (inv.nr. 401:3170)
Provinciaal Comité Friesland, 1944 (inv.nr. 408:3203)
Provinciaal Comité Noord-Brabant, 1946-1964 (inv.nr. 407:3201)
Provinciaal Comité Zuid-Holland, 1946-1964 (inv.nr. 404:3188)
Provinciaal Comité Groningen, 1946-1964 (inv.nr. 408:3205)
Provinciaal Comité Gelderland, 1946-1964 (inv.nr. 407: 3200)
Provinciaal Comité Noord-Holland, 1946-1964 (inv.nr. 407:3199)
Provinciaal Comité Drenthe, 1952-1956 (inv.nr. 400:3162)

Kamercentrales, stukken over:
kamercentrale Arnhem, 1945-1964 (inv.nrs. 401:3166, 406:3195)
kamercentrale Haarlem, 1945-1964 (inv.nrs. 401:3171, 406:3194)
kamercentrale Groningen, 1945-1956 (inv.nr. 400:3163)
kamercentrale Zwolle, 1945-1964 (inv.nrs. 400:3164, 408: 3204)
kamercentrale Maastricht, 1945-1964 (inv.nrs. 402:3175, 405:3190)
kamercentrale Den Helder, 1945-1964 (inv.nrs. 401: 3172, 406:3193)
kamercentrale Den Haag, 1945-1964 (inv.nrs. 403:3180, 404:3187)
kamercentrale Middelburg, 1945-1964 (inv.nrs. 403:3181,3183)
kamercentrale Rotterdam, 1945-1964 (inv.nrs. 402: 3179, 404:3185)
kamercentrale Den Bosch, 1945-1964 (inv.nrs. 402:3174, 405:3191)
kamercentrale Dordrecht, 1945-1964 (inv.nrs.402:3177, 403:3184)
kamercentrale Amsterdam, 1945-1964 (inv.nrs. 403:3182, 406:3198)
kamercentrale Leiden, 1945-1964 (inv.nrs. 402:3178, 404:3186)
kamercentrale Tilburg, 1945-1964 (inv.nrs. 402:3176, 405:3192)
kamercentrale Nijmegen, 1945-1964 (inv.nrs. 401:3167, 406:3196)
kamercentrale Assen, 1946-1964 (inv.nr. 356:2939)
kamercentrale Utrecht, 1946-1964 (inv.nr. 406:3179)
kamercentrale Leeuwarden, 1949-1956 (inv.nr. 400:3156)
alle kamercentrales, 1953-1967 (inv.nrs. 405:3189, 319:2820-2822,2832)

Organisatie Commissie
nota’s voor de Organisatie Commissie, 1955-1962 (inv.nr. 231:2252)
nota’s voor het Algemeen Organisatie Comité, 1958-1963 (inv.nr. 231:2253)

College van Advies
rapporten van het College van Advies, 1954-1962 (inv.nrs. 226:2224-2226)
stukken van de Commissie Overheid en Maatschappelijk Werk, 1962-1965 (inv.nr. 236:2267)

Vrouwenclubs
stukken over activiteiten Vrouwencomités in diverse statencentrales, 1958-1965 (inv.nr. 193:1938)

Sociaal Beleid
stuk getiteld “In bewogen jaren”, over de sociale problematiek. z.j. (inv.nr. 187:1878)
enquête van de gespreksgroepen Sociale Verzekering van de kiesverenigingen, z.j. (inv.nr. 269:2515)
resultaat van de gespreksgroepen inzake de sociale verzekeringswetgeving, 1962 (inv.nr. 33:498)
sociaal beleid van ARP, 1962-1964 (inv.nr. 271:2546)
Overzicht sociale politiek, over sociale wetgeving, z.j (inv.nr. 270:2517)
rapport over de sociale verzekering door C. Smeenk, R. Gosker, H. Diemer, A. Mastenbroek, M. Ruppert en J.P.M. Thiemens, z.j. (inv.nr. 270:2524)
Economisch-sociale Commissie, 1945-1952 (inv.nr. 150:1618)
Economisch-sociale Commissie, 1946-1951 (inv.nr. 150:1619)
nota Christelijk Sociaal Congres, door R. Gosker, 1945 (inv.nr. 267:2500)
sociale-economische conferentie, 1946-1947 (inv.nr. 95:1245)
advies inzake stelsel van sociale verzekering, 1947 (inv.nr. 467:3568)
Sociaal-economische commissie inzake de sociale verzekering, 1947 (inv.nr. 225:2223)
notitie over vereenvoudiging sociale verzekeringswetgeving, 1959 (inv.nr. 280:2638)
Sociaal-economische Kring, referaten, 1947-1948 (inv.nr. 269:2507)
verslag van bijeenkomst leidende figuren ARP en het CNV, 1949 (inv.nr. 248:2370)
verslag van bijeenkomst leidende figuren ARP en het CNV, 1955 (inv.nr. 248:2368)
subcommissie van het College van Advies inzake de sociale verzekeringen, 1950-1951 (inv.nr. 215:2166)
Verbond van Protestants-Christelijke Werkgevers, 1954 (inv.nr. 78:1135)
contactconferentie met Christelijke werkgevers, 1956 (inv.nr. 116:1452)
contactconferentie met ARP-werkgevers, 1958 (inv.nrs. 71:1089-1091)
correspondentie over de ouderdomsvoorziening, 1954 (inv.nr. 163:1726)
partijconferentie gewijd aan de oudedagsvoorziening en de doorbraak, 1954-1955 (inv.nr. 153:1668)
nota inzake ontwerp-Algemene Bijstandswet, van de Commissie Overheid en Maatschappelijk Werk van het College van Advies, 1966 (inv.nr. 185:1866)
verwijzingen naar wetten, maatregelen en/of de uitvoering daarvan Ongevallenwet (1901)
Beroepswet (1902)
Armenwet (1912)
Radenwet (1913)
Ziektewet (1913/1929)
Invaliditeitswet (1913/1919)
Noodregeling-Treub (1914)
Werkloosheidsbesluit (1917)
Ouderdomswet (1919)
Wet op de Rijksverzekeringsbank (1920)
Ongevallenwet (1921)
Organisatiewet Sociale Verzekering (1933)
Kinderbijslagwet (1939)
Noodwet Ouderdomsvoorziening (1947)
Kinderbijslagwet voor rentetrekkers (1948)
Werkloosheidswet (1949)
Wet op de Bedrijfsorganisatie (1950)
Noodwet Kinderbijslag Kleine Zelfstandigen (1951)
Organisatiewet Sociale Verzekering (1952)
Beroepswet (1955)
Algemene Ouderdomswet (1957)
Wet op de Sociale Verzekeringsbank en de Raden van Arbeid (1956)
Algemene Weduwen- en Wezenwet (1959)
Algemene Kinderbijslagwet (1962)
Interimwet Invaliditeitsrentetrekkers (1962)
Algemene Bijstandswet (1963)
Wet Werkloosheidsvoorziening (1964)
Wet op de Arbeidsongeschiktheidsverzekering (1966).
verwijzing naar andere archiefvormers
geografische verwijzingen Nederland
internationaal niet van toepassing
opmerkingen bij de archiefstukken is als inventarisnummer steeds als eerste het doosnummer en als cijfer achter de dubbele punt het omslagnummer opgenomen
de stukken van de vrouwen- en jongerenorganisaties van de partij zijn opgenomen omdat deze zich ook bezig hebben gehouden met het onderwerp (inlichting mevr. I. Drexhage.Zijlstra).