Instellingen en personen

ALGEMEEN
Naam	Centrale Werkgevers Risico-Bank
naam, varianten	De Risicobank
periode van bestaan	1901 - 1967
organisatie en inrichting	Op 26 maart 1902 werd tijdens een vergadering van de Vereniging van Nederlandse Werkgevers in Amsterdam besloten over te gaan tot de oprichting van de “Vereeniging Centrale Werkgevers Risico-Bank” werkgevers die dat wensten konden het ongevallenrisico overdragen aan deze vereniging die niet tot doel had om winst te maken men koos voor de naam ‘bank’ omdat dit de financiering zou vergemakkelijken gekozen werd voor een centrale administratie tot eerste directeur werd in 1902 benoemd mr. H.P.L.C. de Kruyff jr. op 30 oktober werden de statuten vastgesteld en een uitgebreid college van commissarissen benoemd deze kozen uit hun midden een commissie van toezicht het was de bedoeling dat de Bank los zou staan van de Vereniging van Nederlandse Werkgevers, maar in werkelijkheid was de band tussen Bank en Vereniging zeer nauw in 1903 begon men met de opening van bijkantoren in 1909 werd de Bank samen met de Centrale Landbouw-Onderlinge en de Tuinbouw-Onderlinge ondergebracht in de Coöperatieve Vereniging “Centraal Beheer” die op 14 januari van dat jaar werd opgericht Centraal Beheer ging fungeren als een holding van de Centrale Werkgevers Risico-Bank en de beide agrarische bedrijfsverenigingen na 1909 kwamen daar nog andere risico-verenigingen bij zie verder onder: Centraal Beheer niet bekend is wanneer de Bank precies is opgeheven conform de Organisatiewet Sociale Verzekeringen van 1952 werd een deel van de taken overgedragen aan het Gemeenschappelijk Administratiekantoor (GAK) op 16 december 1968 vond een buitengewone algemene ledenvergadering plaats in verband met liquidatie, omdat de Ongevallenwetten op hun einde liepen Rijksverzekeringsbank en Raden van Arbeid enerzijds en Centraal Beheer met haar leden anderzijds waren elkaars concurrenten dit leidde tot een langdurige, vaak heftige discussie, waaraan pas in de jaren vijftig van de twintigste eeuw een einde kwam tekenend voor de verhoudingen is een citaat uit het in 1934 verschenen gedenkboek: ?De voorstanders van het particulier initiatief hadden [bij de behandeling van de Ongevallenwet van 1901] maar een matigen oogst binnengehaald. Het monopolie van den Staat had voor de uitvoering van de verzekering gezegevierd. De werkgever zou op de uitvoering niet den minsten invloed kunnen oefenen, ook niet, indien hij zijn eigen risico wilde dragen, of indien hij zich bij een daartoe toegelaten particulieren risico-drager zou aansluiten. Ambtenaren zouden naar de ongevallen een onderzoek instellen, de schade regelen, de uitkeeringen vaststellen en uitbetalen; het geneeskundig toezicht op de patiënten zou berusten bij doktoren, ambtenaren van de Rijksverzekeringsbank. Alleen het financiële risico kon worden overgedragen ?? (p. 15).
taak, activiteiten	uitvoering van de Ongevallenwet-1901, later de Ongevallenwet-1921 de bank werkte met een omslagstelsel waarbij de in werkelijkheid gemaakte kosten werden omgeslagen over de leden de Rijksverzekeringsbank werkte met een vaste premie die was gebaseerd op het soort bedrijf en de hoogte van het loon zie verder onder Centraal Beheer
voorloper	geen
opvolger	Gemeenschappelijk Administratiekantoor (GAK)
literatuur (NCC)	periodieken De risico-bank. Orgaan der Centrale Werkgevers Risico-Bank te Amsterdam 1 (1906) - 36 (1941) [Voortgezet als: Centraal beheer ] jaarverslagen Verslag, balans en rekening en verantwoording. Centrale Werkgevers Risico-bank Amsterdam, 1924-1960 Jaarverslag. Centrale Werkgevers Risico-bank Amsterdam, 1961-1965 [Voortzetting van: Verslag, balans en rekening en verantwoording. Centrale Werkgevers Risico-bank ] publicaties van de Risicobank Kruyff, H.P.L.C. de Uiteenzetting der organisatie van de Centrale Werkgevers Risico-Bank (te Amsterdam) en de Onderlinge Risico Vereenigingen voor Bedrijfsongevallen 's-Gravenhage, 1902, 2 de druk. 42 p. Posthuma, F.E., en J.Ph. Holtzschue De risico-bank in de jaren 1903-1912 's-Gravenhage, [ca. 1914]. 154 p. De Centrale Werkgevers Risico-Bank, 1902-1927 's-Gravenhage, 1927. 204, [19] p. publicaties over de Risicobank Bruggen, J. van “De Risicobank over propaganda door openbare organen op het gebied der sociale verzekering”, in: Sociale Voorzorg , 6 (1924), p. 177-194 [reactie op een artikel in “De Risico-Bank” het orgaan van de Centrale Werkgevers Risico Bank] Keegstra, H. "Een en ander omtrent de administratieve techniek bij de uitvoeringsorganen der sociale verzekering, die hun administratie voeren in de kantoorgebouwen van Centraal Beheer", in: De Sociale Verzekeringsgids , 1942, p. 2-8 Lieme, Nehemia de De 'Centrale Werkgevers Risico-Bank', hare verkeerde organisatie en onvoldoend gedekte obligatieleening Den Haag, 1902. Wieringen, R.W. van (red.) Gedenkboek uitgegeven ter gelegenheid van het vijf-en-twintig jarig bestaan op 14 januari 1934. Coöperatieve Vereeniging "Centraal Beheer" Amsterdam, 1934. 516 p. De Risicobank 1902-1952. Uitgave van de Centrale Werkgeversrisicobank ter gelegenheid van haar vijftigjarig bestaan , z. pl. , 1952. 111 p. [bespreking door G.M.J. Veldkamp, in Sociaal Maandblad Arbeid, 7 (1952), p. 239-240 minder informatief dan het boek uit 1934]. NN “Een zilveren jubileum”, in: De Nederlandsche Werkgever , 5 (1927), p. 143-145 NN “Ongerijmde beweringen”, in: De Nederlandsche Werkgever , 5 (1927), p. 201-202 en 213-214 [reactie op artikelen in “Het Volk” over het voor en tegen van risico-overdracht en de administratiekosten van de Rijksverzekeringsbank versus die van de Risico-Bank].
typering	beheer fondsen sociale verzekeringen uitvoering
zuil
doelgroepen	arbeiders arbeidsongeschikten ongevalsslachtoffers weduwen en weduwnaars werkgevers wezen zieken
ARCHIEF
periode archief	zie onder: Centraal Beheer
vindplaats	zie onder: Centraal Beheer
openbaarheid	zie onder: Centraal Beheer
omvang; inventarisnummers	zie onder: Centraal Beheer
informatiedrager	zie onder: Centraal Beheer
vernietigd	zie onder: Centraal Beheer
toegang(en)	zie onder: Centraal Beheer
kenmerk toegang	zie onder: Centraal Beheer
indices op toegang	zie onder: Centraal Beheer
originele archivalia van archiefvormer in andere archieven	zie onder: Centraal Beheer
originele archivalia van andere archiefvormers in dit archief; gedeponeerde archieven	zie onder: Centraal Beheer
opmerkingen	geen
INHOUD
structuur archief	zie onder: Centraal Beheer
structuur toegang	zie onder: Centraal Beheer
bijlagen bij de toegang	zie onder: Centraal Beheer
statistische gegevens	zie onder: Centraal Beheer
inhoud overig	zie onder: Centraal Beheer
verwijzingen naar wetten, maatregelen en/of de uitvoering daarvan	zie onder: Centraal Beheer interne organisatie : Staatscourant, 1968, nr. 245 (buitengewone algemene ledenvergadering in verband met liquidatie)
verwijzing naar andere archiefvormers	Gemeenschappelijk Administratiekantoor (GAK) zie ook onder: Centraal Beheer
geografische verwijzingen	zie onder: Centraal Beheer
internationaal	zie onder: Centraal Beheer
opmerkingen	geen

Naam

Centrale Werkgevers Risico-Bank

naam, varianten

De Risicobank

periode van bestaan

1901 - 1967

organisatie en inrichting

Op 26 maart 1902 werd tijdens een vergadering van de Vereniging van Nederlandse Werkgevers in Amsterdam besloten over te gaan tot de oprichting van de “Vereeniging Centrale Werkgevers Risico-Bank”
werkgevers die dat wensten konden het ongevallenrisico overdragen aan deze vereniging die niet tot doel had om winst te maken
men koos voor de naam ‘bank’ omdat dit de financiering zou vergemakkelijken
gekozen werd voor een centrale administratie
tot eerste directeur werd in 1902 benoemd mr. H.P.L.C. de Kruyff jr.
op 30 oktober werden de statuten vastgesteld en een uitgebreid college van commissarissen benoemd
deze kozen uit hun midden een commissie van toezicht
het was de bedoeling dat de Bank los zou staan van de Vereniging van Nederlandse Werkgevers, maar in werkelijkheid was de band tussen Bank en Vereniging zeer nauw
in 1903 begon men met de opening van bijkantoren
in 1909 werd de Bank samen met de Centrale Landbouw-Onderlinge en de Tuinbouw-Onderlinge ondergebracht in de Coöperatieve Vereniging “Centraal Beheer” die op 14 januari van dat jaar werd opgericht
Centraal Beheer ging fungeren als een holding van de Centrale Werkgevers Risico-Bank en de beide agrarische bedrijfsverenigingen
na 1909 kwamen daar nog andere risico-verenigingen bij
zie verder onder: Centraal Beheer
niet bekend is wanneer de Bank precies is opgeheven
conform de Organisatiewet Sociale Verzekeringen van 1952 werd een deel van de taken overgedragen aan het Gemeenschappelijk Administratiekantoor (GAK)
op 16 december 1968 vond een buitengewone algemene ledenvergadering plaats in verband met liquidatie, omdat de Ongevallenwetten op hun einde liepen

Rijksverzekeringsbank en Raden van Arbeid enerzijds en Centraal Beheer met haar leden anderzijds waren elkaars concurrenten
dit leidde tot een langdurige, vaak heftige discussie, waaraan pas in de jaren vijftig van de twintigste eeuw een einde kwam
tekenend voor de verhoudingen is een citaat uit het in 1934 verschenen gedenkboek:

?De voorstanders van het particulier initiatief hadden [bij de behandeling van de Ongevallenwet van 1901] maar een matigen oogst binnengehaald. Het monopolie van den Staat had voor de uitvoering van de verzekering gezegevierd. De werkgever zou op de uitvoering niet den minsten invloed kunnen oefenen, ook niet, indien hij zijn eigen risico wilde dragen, of indien hij zich bij een daartoe toegelaten particulieren risico-drager zou aansluiten. Ambtenaren zouden naar de ongevallen een onderzoek instellen, de schade regelen, de uitkeeringen vaststellen en uitbetalen; het geneeskundig toezicht op de patiënten zou berusten bij doktoren, ambtenaren van de Rijksverzekeringsbank. Alleen het financiële risico kon worden overgedragen ?? (p. 15).

taak, activiteiten

uitvoering van de Ongevallenwet-1901, later de Ongevallenwet-1921
de bank werkte met een omslagstelsel waarbij de in werkelijkheid gemaakte kosten werden omgeslagen over de leden
de Rijksverzekeringsbank werkte met een vaste premie die was gebaseerd op het soort bedrijf en de hoogte van het loon
zie verder onder Centraal Beheer

voorloper

geen

opvolger

Gemeenschappelijk Administratiekantoor (GAK)

literatuur (NCC)

periodieken

De risico-bank. Orgaan der Centrale Werkgevers Risico-Bank te Amsterdam
1 (1906) - 36 (1941)
[Voortgezet als: Centraal beheer ]

jaarverslagen

Verslag, balans en rekening en verantwoording. Centrale Werkgevers Risico-bank
Amsterdam, 1924-1960

Jaarverslag. Centrale Werkgevers Risico-bank
Amsterdam, 1961-1965
[Voortzetting van: Verslag, balans en rekening en verantwoording. Centrale Werkgevers Risico-bank ]

publicaties van de Risicobank

Kruyff, H.P.L.C. de
Uiteenzetting der organisatie van de Centrale Werkgevers Risico-Bank (te Amsterdam) en de Onderlinge Risico Vereenigingen voor Bedrijfsongevallen
's-Gravenhage, 1902, 2 de druk. 42 p.

Posthuma, F.E., en J.Ph. Holtzschue
De risico-bank in de jaren 1903-1912
's-Gravenhage, [ca. 1914]. 154 p.

De Centrale Werkgevers Risico-Bank, 1902-1927
's-Gravenhage, 1927. 204, [19] p.

publicaties over de Risicobank

Bruggen, J. van
“De Risicobank over propaganda door openbare organen op het gebied der sociale verzekering”, in:
Sociale Voorzorg , 6 (1924), p. 177-194
[reactie op een artikel in “De Risico-Bank” het orgaan van de Centrale Werkgevers Risico Bank]

Keegstra, H.
"Een en ander omtrent de administratieve techniek bij de uitvoeringsorganen der sociale verzekering, die hun administratie voeren in de kantoorgebouwen van Centraal Beheer", in:
De Sociale Verzekeringsgids , 1942, p. 2-8

Lieme, Nehemia de
De 'Centrale Werkgevers Risico-Bank', hare verkeerde organisatie en onvoldoend gedekte obligatieleening
Den Haag, 1902.

Wieringen, R.W. van (red.)
Gedenkboek uitgegeven ter gelegenheid van het vijf-en-twintig jarig bestaan op 14 januari 1934. Coöperatieve Vereeniging "Centraal Beheer"
Amsterdam, 1934. 516 p.

De Risicobank 1902-1952. Uitgave van de Centrale Werkgeversrisicobank ter gelegenheid van haar vijftigjarig bestaan ,
z. pl. , 1952. 111 p.
[bespreking door G.M.J. Veldkamp, in Sociaal Maandblad Arbeid, 7 (1952), p. 239-240
minder informatief dan het boek uit 1934].

NN
“Een zilveren jubileum”, in:
De Nederlandsche Werkgever , 5 (1927), p. 143-145

NN
“Ongerijmde beweringen”, in:
De Nederlandsche Werkgever , 5 (1927), p. 201-202 en 213-214
[reactie op artikelen in “Het Volk” over het voor en tegen van risico-overdracht en de administratiekosten van de Rijksverzekeringsbank versus die van de Risico-Bank].

typering

beheer fondsen

sociale verzekeringen

uitvoering

zuil

doelgroepen

arbeiders

arbeidsongeschikten

ongevalsslachtoffers

weduwen en weduwnaars

werkgevers

wezen