Raad van Arbeid in Brielle, 1919-1934

 
English | Nederlands

Raad van Arbeid in Brielle, 1919-1934

Raden van Arbeid

Streekarchief Voorne-Putten en Rozenburg, Brielle

Nadere toegang


De Raad van Arbeid in Brielle was een kleine raad en zijn ressort bestond uit de eilanden Goeree-Overflakkee, Voorne, Putten en de Hoekse waard en een deel van het eiland IJsselmonde. Dit was een typisch plattelandsgebied met grote boerderijen, nauwelijks steden, weinig industrie en geen grote bedrijven. Van de meeste archieven van de Raden van Arbeid zijn alleen de notulen, de presentielijsten en de jaarverslagen bewaard gebleven. In het archief van de Raad van Arbeid in Brielle bevindt zich echter nog een groot deel van de gevoerde correspondentie. Deze geeft een goed beeld van wat een kleine Raad zoal deed en hoe hij tewerk ging.


Het jaarverslag over 1925

Een goede indruk van de gang van zaken bij een kleine Raad van Arbeid geeft het jaarverslag 1925 van de Raad van Arbeid in Brielle. De raad zelf bestond uit een voorzitter, mr. H.P. Hermans, vier leden namens de werkgevers en evenzoveel leden namens de werknemers. Deze leden hadden ieder een plaatsvervanger. Uit zijn midden koos hij een bestuur dat bestond uit de voorzitter, een werkgevers- en een werknemerslid, deze laatste twee weer met ieder een plaatsvervanger.
In dit jaar had de Raad 24 ambtenaren in dienst. Het werk was verdeeld over de afdelingen: Invaliditeitswet (9 ambtenaren), Vrijwillige Ouderdomsverzekering (1 ambtenaar), Land- en Tuinbouwongevallenwet en Ongevallenwet-1921 (3 ambtenaren), Medische Zaken, Beroepszaken en Beslissingen (2 ambtenaren) en Buitendienst (8 ambtenaren). Niet in loondienst waren 10 agenten-incasseerders en 14 acquisiteurs. De raad vergaderde drie maal, het Bestuur eveneens drie maal. Voor de Invaliditeitswet waren 27.175 personen verzekerd, het aantal gemoedsbezwaarden bedroeg 273. De Raad had een arts in dienst die personen die onder de artikelen 99 en 100 van de Invaliditeitswet zouden kunnen vallen onderzocht.
Het meeste werk ging zitten in de uitvoering van de Invaliditeitswet. Het verslag bevat een tabel met niet tot individuele personen herleidbare gegevens over de aard van de ziekte, de duur van de behandeling en het resultaat ervan (genezen, niet genezen, overleden, op eigen gezag zich aan de behandeling onttrokken, prothese uitgereikt). Het verslag geeft gedetailleerde gegevens, die overigens niet tot individuele personen herleidbaar zijn, van ingestelde beroepen en ingestelde strafvervolgingen. Deze informatie is uitgesplitst per wet. De opgelegde straffen bestonden uit geldboeten subsidiair een zeker aantal dagen hechtenis.
Aan de Vrijwillige Ouderdomsverzekering deden 2.973 personen mee.


Correspondentie 1923 en 1930

Van dit archief is een deel van de correspondentie bewaard gebleven, met name de ingekomen stukken. Hierna volgt een specificatie van de bundels ingekomen stukken uit de perioden januari – juli 1923 en januari – december 1930. Deze geeft een goed beeld van de taakuitvoering en de werkwijze van een kleine Raad van Arbeid en van de contacten die hij had met andere instellingen. Door de invoering van de Ziektewet in 1930 kreeg de Raad het veel drukker.

Zo te zien is alle correspondentie bewaard. De meeste stukken zijn doorlopend genummerd. Er werd veel gecorrespondeerd met de Verzekeringsraad, de Vereniging van Raden van Arbeid, andere Raden van Arbeid en het ministerie van Arbeid c.a. Opvallend is het grote aantal circulaires van de Verzekeringsraad, ook de verslagen van de bestuursvergaderingen en de algemene ledenvereniging en de adviezen van de Studiecommissie van de Vereniging van Raden van Arbeid zijn aanwezig.

De aandacht verdienen in de bundel uit 1923:
  • KB van 28 december 1922, nr. 122, waarbij 32 Raden van Arbeid een gemeenschappelijke regeling treffen ten aanzien van de plaatsing van tuberculosepatiënten die voor rekening van het Invaliditeitsfonds in een sanatorium moeten worden opgenomen;
  • de regeling tot aanstelling van een gemeenschappelijke geneeskundige inspecteur bij de Raden in Brielle, Dordrecht en Rotterdam, november 1922;
  • circulaire van de Vereniging van Raden van Arbeid over het ontwerpen van “veiligheidsplaten” die moeten dienen om propaganda te maken voor maatregelen ter voorkoming van ongevallen, maart 1922; over dit onderwerp ook circulaires van de Rijksverzekeringsbank van juni en juli 1923;
  • circulaire van de Verzekeringsraad over de inrichting van medische rapporten met het verzoek termen als “geheel versleten” en “sterk verouderd” voortaan te mijden, maart 1923;
  • overdruk van een artikel door mr. T.J. Verschuur in “De Maasbode” van 17 maart 1923 over de reorganisatie van de sociale verzekering;
  • overdruk van een artikel door NN in “De Standaard” van 27 maart 1923 over de invaliditeitsverzekering;
  • overdruk van een artikel door “NEMO” in “Het Algemeen Handelsblad” van 15 maart 1923 getiteld “Sociale Verzekering. XLIV. De ontzielde Raden van Arbeid”;
  • circulaire van de Vereniging van Raden van Arbeid over het verschijnsel van de “loonkundige” , mei 1923;
  • overdruk van een brochure geschreven door S. Bijl, agent van de Vrijwillige Ouderdomsverzekering over deze verzekering, juni 1923;
  • verslag van een vergadering gehouden in Deventer op 25 juni 1923 van inspecteurs, chefs en enige agenten voor de Vrijwillige Ouderdomsverzekering bij de Raden van Arbeid in Apeldoorn, Zutphen, Zwolle en Deventer;
  • adres van de Vereniging van Nederlandse Werkgevers aan de Hoge Raad van Arbeid over de reorganisatie van de sociale verzekering, juli 1923;

De bundel met stukken uit 1930 vult drie archiefdozen met 783 genummerde ingekomen stukken. De meeste stukken gaan over de invoering van de Ziektewet. Het vermelden waard zijn:
  • circulaire van de Verzekeringsraad over de werkzaamheden die de Raden van Arbeid moeten doen voor de bedrijfstelling 1930, januari 1930
  • circulaire van de Vereniging van Raden van Arbeid aan de leden over een conferentie die het “moderamen” [sic] van de Vereniging wil houden met de arbeidersvakcentrales op 21 januari 1930; men wil overleggen over de controle door de vakbeweging op de Ziektewet; verwijzing naar het advies van de Commissie-Werker, januari 1930
  • convocatie van de Advies-Commissie voor de uitvoering van de ziekteverzekering door de Raden van Arbeid voor enkele voorlichtingsvergaderingen over de uitvoering van de Ziektewet, januari 1930
  • verslag van de voorlichtingsvergadering gehouden op 15 januari 1930 in Den Haag over de uitvoering van de Ziektewet
  • circulaire van de Verzekeringsraad met de tekst van een arrest van het Gerechtshof Arnhem van 23 oktober 1929 in een geschil tussen de Rijksverzekeringsbank en de gemeente Zwolle over de storting van de wiskundige reserve
  • circulaire van de Vereniging van Raden van Arbeid aan de leden met het rapport uitgebracht door een Commissie tot onderzoek naar de controle bij de ziekenkassen in Duitsland voor de minister van Arbeid c.a., januari 1930
    NB: zie ook nadere toegang op afdleing Arbeidersverzekering, inv. nrs. 596 en 597
  • circulaire van de minister van Arbeid c.a. aan de Raden van Arbeid met een lijst van de 21 tot nu toe erkende bedrijfsverenigingen, januari 1930
  • circulaire van de Vereniging van Raden van Arbeid aan de leden met een nota over de oprichting van een clearingbureau ter vereffening van wederzijdse vorderingen en schulden van de Raden van Arbeid, januari 1930, met aantekening van de voorzitter van de Raad in Brielle dat de algemene vergadering van 30 januari dit voorstel van tafel heeft geveegd
  • circulaire van de Vereniging van Raden van Arbeid aan de leden over de resultaten van een vergadering van de Vereniging met het Bestuur van de Federatie van Bedrijfsverenigingen op 6 februari 1930 over de onderlinge samenwerking
  • circulaires van de Advies-Commissie voor de ziekteverzekering van de Vereniging van Raden van Arbeid met diverse modellen van formulieren voor de uitvoering en de controle op de Ziektewet, februari 1930
  • circulaire van de Vereniging van Raden van Arbeid aan de leden met een verslag van het overleg met de Federatie van Bedrijfsverenigingen gehouden op 20 februari 1930
  • circulaire van de Verzekeringsraad aan de Raden van Arbeid over een classificatie van ziekten, februari 1930
  • circulaire van de Vereniging van Raden van Arbeid aan de leden over een brochure getiteld “Sociale zijden van de kostendekking in de Ziektewet” door NN, februari 1930
  • circulaire van de Vereniging van Raden van Arbeid aan de leden met de tekst van een concept van een gemeenschappelijke regeling met Centraal Beheer over de uitvoering van de Ziektewet, februari 1930
  • circulaire van de Vereniging van Raden van Arbeid aan de leden met een adreslijst van 53 bedrijfsverenigingen, februari 1930
  • circulaire van de Vereniging van Raden van Arbeid aan de leden met de statuten van de Federatie van Bedrijfsverenigingen, februari 1930
  • besluit tot aanstelling van een tweede arts bij de Raden van Arbeid in Brielle, Dordrecht en Rotterdam, maart 1930
  • verklaring van het hoofdbestuur van de Ned. Maatschappij ter bevordering der Geneeskunst met het advies aan de leden om geen verklaringen omtrent de ziekte van patiënten af te geven aan derden [reden: beroepsgeheim], maart 1930.
  • circulaire van de Vereniging van Raden van Arbeid aan de leden met afschrift van een brief aan de Rijksverzekeringsbank met grieven van de Raden, maart/april 1930
  • circulaire van de Verzekeringsraad aan de Raden van Arbeid over een andere, meer rationele indeling van het land in raadsdistricten, mei 1930
  • “Periodieke Mededeelingen van De Centrale Onderlinge. Bedrijfsvereeniging voor Ziekteverzekering” nrs. 6 en 7 (april en juni 1930) met daarin in nr. 6 een voordracht van de voorzitter, prof. dr. J.A. Veraart, over de geschiedenis van deze organisatie en de strijd om haar voortbestaan
  • rapport uitgebracht door een commissie uit de Vereniging van Raden van Arbeid over de behandelingsduur van aanvragen om een invaliditeitsrente, juli 1930
  • circulaire van de Vereniging van Raden van Arbeid aan de leden met een verslag van de bespreking gehouden op 2 juni 1930 met de Federatie van Bedrijfsverenigingen, juli 1930
  • circulaire van de Verzekeringsraad aan de Raden van Arbeid over de voorkoming van fraude, juli 1930
  • circulaire van de Vereniging van Raden van Arbeid aan de Raden van Arbeid met afschrift van een verweerschrift van dr. H.W.J. Gelink, arts en geneeskundig inspecteur van de Raad van Arbeid in Deventer; dit en enige andere stukken gaan over een geschil naar aanleiding van artikel 99 van de Invaliditeitswet (behandeling of voorkoming van invaliditeit), met statistische gegevens, juli en december 1930
  • verslag van een bezoek van de algemene ledenvergadering van de Vereniging van Raden van Arbeid aan het sanatorium “Zonnestraal” in Hilversum op 5 juni 1930 (volgend op de ledenvergadering van 4 juni 1930)
  • circulaire van de Vereniging van Raden van Arbeid aan de leden met een rapport van de medische adviseur dr. G.H. van Waasbergen van de Raden in Brielle, Dordrecht en Rotterdam over de toepassing van art. 99 van de Invaliditeitswet
  • brief van de minister van Arbeid c.a. aan de Vereniging van Raden van Arbeid met zijn besluit een commissie in te stellen die hem moet adviseren over de ervaringen opgedaan met de inwerkingtreding van de Ziektewet, augustus 1930
  • circulaire van de minister van Arbeid aan de Raden van Arbeid met de aankondiging dat hij verwacht dat de ziekenfondswet in de loop van 1931 in werking zal treden, september 1930
    NB: de wettelijk verplichte ziekenfondsverzekering werd pas op 1 november 1941 ingevoerd
  • circulaire van de Verzekeringsraad aan de Raden van Arbeid over de toepassing van de Ziektewet bij een miskraam, september 1930
  • circulaire van de Vereniging van Raden van Arbeid aan de Raden van Arbeid met adreslijst van scheidsgerechten Ziektewet, oktober 1930
    NB: er zijn scheidsgerechten voor: Noord-Holland, Utrecht en Zuid-Holland, Rotterdam en omgeving, Noord-Brabant en Zeeland, Limburg, Gelderland en Overijssel, Groningen, Friesland en Drenthe; er zijn enkelvoudige kamers in: Limburg, Noord-Brabant (behalve Eindhoven), Eindhoven, Zeeland, Zuid-Holland ten zuiden van de lijn Delft-Gouda, idem ten noorden van deze lijn, Leiden, Noord-Holland, Utrecht, Gelderland, Overijssel, Twenthe en Deventer, Groningen en Drenthe en Friesland
  • circulaire van de Raad van Arbeid in Nijmegen aan de andere Raden van Arbeid met de controlevoorschriften van het Gemeenschappelijk Controle-Instituut voor de ziekencontrole, werkzaam in het ressort van de Raad van Arbeid in Nijmegen, november 1930
  • verslag van een vergadering van de commissie van onderzoek over samenwerking tussen de Raden van Arbeid en de Arbeidsinspectie gehouden op 11 september 1930
  • “Ervaringen bij de uitvoering van de Ziektewet”, rede gehouden door E.B.B.F. baron Wittert van Hoogland op 25 november 1930 in de algemene ledenvergadering van de Vereniging van Raden van Arbeid