Verenigingen voor armenzorg en armoedepreventie in de negentiende eeuw

 
English | Nederlands

Vereeniging "Het Werkhuis" te Zaandam

Naam Vereeniging "Het Werkhuis" te Zaandam
Plaats Zaandam
Provincie Noord-Holland
Begindatum 1887 (eerste vermelding)
Einddatum 1917 (laatste vermelding)
Levensbeschouwing neutraal
Richtgroep (uitleg)
De groep ten behoeve waarvan de vereniging actief is
Werklozen
Werkingsgebied Lokaal
Doelstelling

wering der bedelarij (Goossens)

opdat, 'wanneer de maatschappelijke nooden het zouden eischen (...) de toestand zou geboren worden "dat iedereen die ernstig naar werk verlangt, dit kan verkrijgen en door arbeid voorzien kan in de eerste behoeften van zichzelven en zijn gezin".' (Methorst 144)

Activiteit

het financieel mogelijk maken dat een werkhuis opgericht en instandgehouden werd, waar door het verschaffen van werkzaamheden als houtzagen, landbewerken en het vervaardigen van kleedingstukken de armoede onder de inwoners van Zaandam bestreden kon worden

Werkt samen met

de Vereeniging Plaatselijk Nut te Zaandam, initiatiefnemer van de oprichting van de vereeniging "Het Werkhuis" .

Oprichters

Een 'particuliere commissie' uit de Vereeniging het Plaatselijk Nut te Zaandam.

Eigen gebouw (adres)

Het werkhuis te Zaandam, geopend op 13 september 1887.

Koninklijk Besluit 10 juni 1887 nr. 61 en 25 juli 1888 nr. 24, 20 augustus 1894; 11 mei 1897
Staatscourant

11-09-1887, 29-08-1888, 06-09-1894, 29-05-1897

Goossens van Eyndhove nr. (uitleg)
Het nummer waaronder de vereniging is opgenomen in: A.E.G. Goossens van Eyndhove, De vereenigingen erkend krachtens de wet van 22 april 1855 (Stbl. 32) (Den Haag 1891). Dit repertorium bevat alle verenigingen die tussen 1855 en 1890 erkenning hadden gekregen krachtens de Wet op de Vereniging van 1855. Goossens van Eyndhove stelde het repertorium samen op basis van de Staatscourant, waarin de statuten van alle erkende verenigingen gepubliceerd werden. Hij nam daaruit op: de naam van de vereniging, de plaats van vestiging, de doelstelling, de datum en het nummer van het Koninklijk Besluit en de datum van de Staatscourant waarin de statuten afgedrukt stonden.
3375
Verantwoording gegevens

H.W. Methorst, Werkinrichtingen voor behoeftigen (Diss. Utrecht 1895) 144-147.

ad Koninklijk Besluit:

naast Goossens ook het Register van de Staatscourant van 1897.

J.F.L. Blankenberg, H.J. de Dompierre de Chaufepié en H. Smissaert, Gids der Nederlandsche Weldadigheid (Amsterdam 1899) 574.

ad laatste vermelding:

Ontleend aan een door de gemeente Zaandam in 1917 opgestelde 'Lijst van instellingen van weldadigheid te Zaandam, die zich bereid verklaard hebben aan de samenstelling van den Armenraad voor den nieuwen termijn van 4 jaren mede te werken’, in: Nationaal Archief, archief ministerie van Binnenlandse Zaken, afdeling Volksgezondheid en Armwezen 1910-1918, toegangsnummer 2.04.54, inv. nr. 90.

Opmerkingen

financiën:

Als beloning voor de werkzaamheden ontvingen de werkzoekenden voeding en wat loon (als het om loondienst ging buiten de werkplaats was dat de helft van wat werkgevers aan het Werkhuis voor hun diensten betaald hadden).

Inkomsten:

De opbrengst der werkzaamheden was in de eerste jaren ongeveer f. 1000. Sinds niet meer werd gewerkt voor de gemeentelijke reinigings- e.a. diensten werd dat bedrag gehalveerd. Er is nooit gemeentesubsidie gevraagd, alle tekorten werden door particuliere giften gedekt. (Methorst)

ad relaties:

De 'particuliere commissie' uit de Vereeniging het Plaatselijk Nut kopieerde voor "Het Werkhuis" te Zaandam min of meer de reglementen van de Vereeniging tot oprigting en instandhouding van het Werkhuis te Wormerveer. (t.a.p.)



Literatuur


Toon literatuur over de vereniging

Literatuur over de vereniging


Verberg literatuur over de vereniging
  • Vereeniging Het Werkhuis; te Zaandam (geopend 13 sep. 1887) (Zaandam).

Toon publicaties van de vereniging

Publicaties van de vereniging


Verberg publicaties van de vereniging
  • Statuten en huishoudelijk reglement van de vereeniging "het werkhuis" te Zaandam (Zaandam 1894).
  • Statuten van de vereeniging "Het werkhuis" te Zaandam; 1 Juni 1887 (Zaandam 1887).