Verenigingen voor armenzorg en armoedepreventie in de negentiende eeuw

 
English | Nederlands

Conferentie van den H. Pancratius van de Vereeniging van den H. Vincentius van Paulo

Naam Conferentie van den H. Pancratius van de Vereeniging van den H. Vincentius van Paulo
Opmerkingen over naam gewoonlijk de Vincentiusvereeniging genoemd
Plaats Heerlen
Provincie Limburg
Parochie

parochie van de H. Pancratius

Begindatum 17 juni 1861 (oprichting)
Einddatum
Levensbeschouwing rooms-katholiek
Richtgroep (uitleg)
De groep ten behoeve waarvan de vereniging actief is
Armen algemeen, Rooms-Katholieken (plaatselijk), Weduwen, Werklozen
Leden (uitleg)
De groep waaruit de leden afkomstig zijn
Mannen
Werkingsgebied Lokaal
Doelstelling

Artikel 2. der Algemeene bepalingen luidt:

Geen liefdewerk moet geacht worden vreemd te zijn aan de Vereeniging, ofschoon zij meer bepaaldelijk ten doel heeft het bezoeken van arme gezinnen. De leden der Vereeniging maken zich dus de gelegenheid ten nutte, om vertroostingen te bieden aan de zieken en gevangenen, om onderwijs te bezorgen aan arme, verlatene of gevangene kinderen en godsdienstige hulp te verschaffen aan hen, wien het daaraan in doodsgevaar ontbreekt.

Activiteit

De belangrijkste taak van de leden was het huisbezoek der armen. In aanmerking komende gezinnen werden wekelijks bezocht door twee 'broeders', steeds dezelfde per gezin zodat een vertrouwensband kon ontstaan. Materiële nood werd gelenigd door het geven van geld of hulp in natura, tegelijkertijd werd getracht door vermaningen en het beschikbaar stellen van stichtelijke lectuur de ontvangers op 'het rechte pad' te brengen of houden.

Op de wekelijkse vergadering brachten alle leden van de betreffende conferentie hun bevindingen en aanvragen ter tafel. Dit ging volgens het reglement als volgt: na het openingsgebed dat telkens door een ander lid moest worden uitgesproken 'geeft de penningmeester het bedrag der kas op en van de bij de laatste zitting gehouden inzameling, opdat ieder zijne aanvrage om ondersteuning kunne regelen naar de hulpmiddelen der conferentie [art. 19 van het reglement].

art. 20. Men deelt vervolgens de bons voor ondersteuning in natura uit. Elk lid wordt op zijn beurt door de president opgeroepen en zegt luide hoeveel hij vraagt en voor hoeveel gezinnen. Wanneer hij daartoe uitgenodigd wordt, geeft hij inlichtingen omtrent deze gezinnen.

art. 20. De onderstand moet stiptelijk bij de armen gebracht worden in het tijdsverloop van de eene zitting tot de andere. Het tijdstip (...) wordt aan de voorzichtigheid van ieder lid overgelaten. (...)

art. 25. Bij het einde der zitting en voor het gebed doet de penningmeester de inzameling, waartoe elk lid door eene aan zijne middelen geëvenredigde, maar altijd geheime, gift bijdraagt.'

 

'Bedeelende armenzorg (...). Bij voorkeur ondersteuning van weduwen met kinderen. Er bestaat een werkverschaffing.' (Blankenberg)

Afdeling van

de conferentie functioneerde als afdeling Heerlen van de nationale Vereeniging van den H. Vincentius van Paulo, opgericht in 1846 en bestuurd door de Hoofdraad te Den Haag als 'vereenigingspunt' van alle Nederlandse Bijzondere Raden en conferenties.

Bestuursleden

president: A. Chorus in 1894, 1899 en 1903;

vice-president: niet vermeld in 1894, L. Pluijmakers in 1899 en 1903;

tweede vice-president: niet vermeld in 1894, J. Knops in 1899 en 1903;

secretaris: niet vermeld in 1894, A. Widdershoven in 1899 en 1903;

penningmeester: niet vermeld in 1894, A. Wetzels in 1899 en 1903.

Verantwoording gegevens

ad begindatum en bestuursleden:

Pius-Almanak voor het jaar des heeren 1894 (Alkmaar 1894) 261.

Pius-Almanak. Jaarboekje voor de Katholieken van Nederland voor het jaar des Heeren 1899-1900 (Alkmaar 1899) 49.

Onze Pius-Almanak voor het jaar des Heeren 1903 (Alkmaar 1903) 346.

ad doelstelling en activiteit:

R.P. Vergnes C.ss.R., Vereeniging van den H. Vincentius van Paulo en hare werkzaamheden in Nederland (Den Haag 1930) 57 en 58.

Handboek der Vereeniging van den H. Vincentius van Paulo (Den Haag 1847 2e dr.) 3, 13-21.

J.F.L. Blankenberg, H.J. de Dompierre de Chaufepié en H. Smissaert, Gids der Nederlandsche Weldadigheid (Amsterdam 1899) 335.

ad einddatum:

geen, de vereniging bestaat nog (of weer); zie www.vincentiusvereniging.nl (geraadpleegd op 26 januari 2011)

Archief

De archieven van de 'Vereeniging van de H. Vincentius van Paulo, conferentie van de H. Pancratius 1861- 1956', zijn gedeponeerd bij het archief van de R.K. Parochie St. Pancratius te Heerlen.

Ook bevinden zich archiefstukken m.b.t. de conferentie van de H. Pancratius over de periode 1861-1972 in dossier nr. 335 van het archief van de Sint Vincentius Vereniging Nederland dat wordt bewaard in het Katholiek Documentatiecentrum te Nijmegen.

Daarnaast bevinden zich in het KDC archiefstukken m.b.t. een tweede Vincentiusvereniging, afdeling Heerlen, namelijk de conferentie van de H. Barbara over de periode 1873-1875 (dossier nr. 351). Deze wordt niet vermeld in de geraadpleegde Pius-Almanakken van rond de eeuwwiseling en evenmin in de Gids van Blankenberg e.a.

Toon archiefinfo
Verberg archiefinfo

Naam archiefbewaarplaats Rijckheyt, Centrum voor regionale geschiedenis
Naam collectie Archieven van de vereniging van de H. Vincentius van Paulo, conferentie van de H. Pancratius, 1861- 1956, gedeponeerd bij de archieven van de R.K. Parochie St. Pancratius te Heerlen, 1522 - 1965
Beheersnummer 25, inv. nrs. 486-512
Toegang inventaris
Ledenlijsten ja

Ledenlijst, [2e helft 19e eeuw].

Financiële stukken ja

Dagboek, 1861-1885; met rekeningen 1865-1885;

Rekeningen. Met bijlagen, 1876-1884;

Boekingsbescheiden en stukken houdende financiële aantekeningen, 1876, 1882, 1884, 1893, 1903.

Overige stukken ja

Staat van onroerende goederen, die C. Spijkers heeft geerfd. In tweevoud, [2e helft 19e eeuw].



Literatuur


Toon publicaties van de vereniging

Publicaties van de vereniging


Verberg publicaties van de vereniging
  • Hommerich, L.E.M.A. van, 'Honderd-jarig bestaan der St. Vincentius-conferentie van de hoofdparochiale St. Pancratiuskerk te Heerlen 1861-1961', in: Bulletin van de Historische Kring Het Land van Herle: twee-maandelijks tijdschrift (...) (Heerlen 1960) vol. 10, 141-164.