Verenigingen voor armenzorg en armoedepreventie in de negentiende eeuw

 
English | Nederlands

Conferentie van den H. Calixtus van de Vereeniging van den H. Vincentius van Paulo

Naam Conferentie van den H. Calixtus van de Vereeniging van den H. Vincentius van Paulo
Opmerkingen over naam gewoonlijk de Vincentiusvereeniging genoemd
Plaats Groenlo
Provincie Gelderland
Parochie

parochie van de H. Calixtus

Begindatum 25 februari 1853 (oprichting)
Einddatum
Levensbeschouwing rooms-katholiek
Richtgroep (uitleg)
De groep ten behoeve waarvan de vereniging actief is
Armen algemeen, Rooms-Katholieken (plaatselijk), Ouderen, Verwaarloosde kinderen, Zieken
Leden (uitleg)
De groep waaruit de leden afkomstig zijn
Mannen
Werkingsgebied Lokaal
Doelstelling

Artikel 2. der Algemeene bepalingen luidt:

Geen liefdewerk moet geacht worden vreemd te zijn aan de Vereeniging, ofschoon zij meer bepaaldelijk ten doel heeft het bezoeken van arme gezinnen. De leden der Vereeniging maken zich dus de gelegenheid ten nutte, om vertroostingen te bieden aan de zieken en gevangenen, om onderwijs te bezorgen aan arme, verlatene of gevangene kinderen en godsdienstige hulp te verschaffen aan hen, wien het daaraan in doodsgevaar ontbreekt.

Activiteit

De belangrijkste taak van de leden was het huisbezoek der armen. In aanmerking komende gezinnen werden wekelijks bezocht door twee 'broeders', steeds dezelfde per gezin zodat een vertrouwensband kon ontstaan. Materiële nood werd gelenigd door het geven van geld of hulp in natura, tegelijkertijd werd getracht door vermaningen en het beschikbaar stellen van stichtelijke lectuur de ontvangers op 'het rechte pad' te brengen of houden.

Op de wekelijkse vergadering brachten alle leden van de betreffende conferentie hun bevindingen en aanvragen ter tafel. Dit ging volgens het reglement als volgt: na het openingsgebed dat telkens door een ander lid moest worden uitgesproken 'geeft de penningmeester het bedrag der kas op en van de bij de laatste zitting gehouden inzameling, opdat ieder zijne aanvrage om ondersteuning kunne regelen naar de hulpmiddelen der conferentie [art. 19 van het reglement].

art. 20. Men deelt vervolgens de bons voor ondersteuning in natura uit. Elk lid wordt op zijn beurt door de president opgeroepen en zegt luide hoeveel hij vraagt en voor hoeveel gezinnen. Wanneer hij daartoe uitgenodigd wordt, geeft hij inlichtingen omtrent deze gezinnen.

art. 20. De onderstand moet stiptelijk bij de armen gebracht worden in het tijdsverloop van de eene zitting tot de andere. Het tijdstip (...) wordt aan de voorzichtigheid van ieder lid overgelaten. (...)

art. 25. Bij het einde der zitting en voor het gebed doet de penningmeester de inzameling, waartoe elk lid door eene aan zijne middelen geëvenredigde, maar altijd geheime, gift bijdraagt.'

 

Het beheer van het St. Vincentius Gasthuis ter plekke, waarbij de ziekenzorg vanaf 1895 in handen was van de "Zusters van Boxmeer", was een van de belangrijke zorgtaken van de Groenlose Vincentiusvereniging. 'Behalve zieken worden ook in dit gesticht verpleegd ouden van dagen van beiderlei kunne, die zich zelf niet meer kunnen helpen en onvermogend zijn. Ook wordt gedeeltelijk aan huis verpleegd, waarbij zonodig de huishouding wordt gedaan en nachtwaken worden gehouden. (Blankenberg)

Afdeling van

de conferentie functioneerde als afdeling Groenlo van de nationale Vereeniging van den H. Vincentius van Paulo, opgericht in 1846 en bestuurd door de Hoofdraad te Den Haag als 'vereenigingspunt' van alle Nederlandse Bijzondere Raden en Conferenties.

Oprichters

Op 6 februari 1853 kwamen op uitnodiging van pastoor J.W. Boschker de heren J.J.A. Pondes, A. Pondes, J.M. Beekman, B.J. Wiegerink, H. Blankenborg, L. Nijkamp, A.G. Pondes, B.A. Pondes en J.H. Wiegerink in de pastorie samen om een Vincentiusvereniging op te richten.

Verantwoording gegevens

Pius-Almanak voor het jaar des Heeren 1894 (Alkmaar 1894) 259.

Pius-Almanak Jaarboekje voor de Katholieken van Nederland voor het jaar des Heeren 1899-1900 (Alkmaar 1899) 47.

Onze Pius-Almanak voor het jaar des Heeren 1903 (Alkmaar 1903) 345.

ad doelstelling en activiteit:

Vergnes C.ss.R., R.P., Vereeniging van den H. Vincentius van Paulo en hare werkzaamheden in Nederland (Den Haag 1930) 57 en 58.

Handboek der Vereeniging van den H. Vincentius van Paulo (Den Haag 1847 2e dr.) 3, 13-21

J.F.L. Blankenberg, H.J. de Dompierre de Chaufepié en H. Smissaert, Gids der Nederlandsche Weldadigheid (Amsterdam 1899) 330, 524, 525 en 726.

Gegevens ontleend aan (de inleiding van) de inventaris van het verenigingsarchief

ad einddatum:

geen, de vereniging bestaat nog (of weer); zie www.vincentiusvereniging.nl (geraadpleegd op 26 januari 2011)

Opmerkingen

In de eerste vijftig jaar van haar bestaan werd een bedrag van bijna f. 60.000, 00 onder de armen van Groenlo verdeeld. (inv.)

Archief

Het archief van de Conferentie van de H. Calixtus der Vereniging van de H. Vincentius á Paulo te Groenlo (Vincentiusvereniging), 1853-1997 wordt onder toegangsnummer 5 bewaard in het Streekarchivariaat Regio Achterhoek (SARA).

Ook bevinden zich archiefstukken m.b.t. de conferentie van de H. Calixtus over de periode 1853-1976 in dossier nr. 306 van het archief van de Sint Vincentius Vereniging Nederland dat wordt bewaard in het Katholiek Documentatiecentrum te Nijmegen.

Toon archiefinfo
Verberg archiefinfo

Naam archiefbewaarplaats Steekarchivariaat Regio Achterhoek (SARA)
Naam collectie Conferentie van de H. Calixtus der Vereniging van de H. Vincentius á Paulo te Groenlo (Vincentiusvereniging), 1853-1997
Beheersnummer 5
Toegang inventaris
Openbaarheid niet openbaar
Ledenlijsten ja

bij de notulen

Notulen ja

notulen 1853-1955 met ledenlijst.

Financiële stukken ja

Kasboeken, 1892-1901.

Overige stukken ja

Registers van bedeling, 1853-1916;

Register houdende: namen van bedeelden, 1888-1895; collectenopbrengsten, 1888-1890; uitbetalingen, 1888-1895; ontvangsten, 1888-1895;

Naamregister der bedeelden, 1898;

Brief aan de Hoofdraad van de Vincentiusvereniging inzake beheer van het ziekenhuis, afschrift, 1896;

Stuk houdende: Reglement van het bestuur der Gasthuis- en Provisoriefondsen te Groenlo, 1875; Huishoudelijk Reglement voor het ziekenhuis, 1875;

Stuk houdende overzicht van de toestand van het gasthuis volgens officiële bescheiden van 1884-1893, [1894];

Huurovereenkomst voor het ziekenhuis met provisoren van de Gasthuis- en Provisoriefondsen, met concept, 1896;

Stukken betreffende verpleegden in het gasthuis, 1896, 1897 en z.j.;

Vergunning tot het vernieuwen van de kap van het ziekenhuis door provisoren van de Gasthuis- en Provisoriefondsen, 1898.