Verenigingen voor armenzorg en armoedepreventie in de negentiende eeuw

 
English | Nederlands

Vereeniging Armenzorg, te Gouda

Naam Vereeniging Armenzorg, te Gouda
Plaats Gouda
Provincie Zuid-Holland
Begindatum 6 mei 1897 (oprichting)
Einddatum 1947 (laatste vermelding)
Richtgroep (uitleg)
De groep ten behoeve waarvan de vereniging actief is
Armen algemeen
Werkingsgebied Lokaal
Doelstelling

1. particuliere armenzorg zoveel mogelijk te centraliseren en een bureau voor algemene onderstand te vormen;

2. instellingen ter voorkoming van armoede te steunen of op te richten;

3. bedelarij en misleiding tegen te gaan. (inventaris)

Activiteit

Ondersteunen in geld, levensmiddelen, brandstoffen, ligging en dekking, een enkele maal in een renteloos voorschot, de geldelijke bedeeling bestaat in hoofdzaak in giften in eens, voor oude lieden ook wel in geregelde wekelijksche ondersteuning.

Het eerste onderzoek wordt door een bezoldigd armbezoeker ingesteld, daarna door de onbezoldigde leden der vereniging, zoowel vrouwelijke als mannelijke. De aanvragen kunnen gericht worden aan alle leden der vereeniging, de beslissing berust bij de uit drie leden bestaande onderstandscommissie; een geregeld huisbezoek heeft plaats.

Diverse commissies belasten zich met specifieke taken zoals: verschaffen van werk, aanvankelijk ook in een eigen werkinrichting, die spoedig niet rendabel bleek en weer werd opgeheven.

Voortzetting van

de Kamer van Navraag naar behoeftigen, ten dienste der byzondere liefdadigheid.

Verantwoording gegevens

J.F.L. Blankenberg, H.J. de Dompierre de Chaufepié en H. Smissaert, Gids der Nederlandsche Weldadigheid (Amsterdam 1899) 375.

gegevens ontleend aan de inventaris van het verenigingsarchief

Mededeling onder de rubriek Binnenland in het Tijdschrift voor Armenzorg (De Dompierre de Chaufepié e.a. (reds.) 1e jrng. (1900) 15, 2e jng. (1901) 181, 182.

Gegevens ontleend aan de inventaris van het verenigingsarchief.

Opmerkingen

ad begindatum:

Op de dag van de oprichting in mei 1897 nam de Vereeniging Armenzorg de Kamer van Navraag naar behoeftigen, ten dienste der byzondere liefdadigheid, in zich op.
'Deze Kamer van Navraag - opgericht 12 juli 1883 - had ten doel: zonder onderscheid van godsdienstige gezindheid de bijzondere instellingen van weldadigheid in te lichten omtrent de omstandigheden van personen die ondersteuning behoefden, en alleen in bijzondere gevallen steun te verlenen door middel van een collecte of iets dergelijks. Als lid van de Kamer werd een ieder ingeschreven die een jaarlijkse contributie van ƒ 0,50 voldeed. De opbrengst van de contributies diende ter bestrijding van de administratiekosten.' (inventaris)

 

inkomsten en uitgaven:

De mededeling in Tijdschrift voor Armenzorg 1e jrg. p. 15 over het verenigingsjaar 1899 vermeldt hierover: 'De inkomsten bedroegen f. 1000, aan vaste toelagen werden f. 300 uitgedeeld, dit geld is terecht gekomen bij ouden van dagen - de afgewerkten -. In natura werd voor f. 400 bedeeld. Met naaiwerk tracht men behoefige vrouwen aan verdienste te helpen. F. 400 werden aan tijdelijk bedeelden geschonken.'

Cijfers over activiteit en financiën over het jaar 1900-1901 in de tweede jaargang (1901) van het Tijdschrift 181, 182.

Archief

Het archief van de Kamer van navraag naar behoeftigen, ten dienste der byzondere liefdadigheid, en van de vereniging Armenzorg is gedeponeerd bij het archief van het Burgerlijk armbestuur Gouda 1814-1947, dat onder toegangsnummer 80 wordt bewaard in het Streekarchief Midden-Holland( inventaris te raadplegen op de website:Groene Hartarchieven (Archieftitel: Archief van het burgerlijke armbestuur, 1815-1933).

Toegang: inventaris. De archieven van de beide opeenvolgende verenigingen zijn als één geheel geïnventariseerd.

Het archief bevat voor de vereniging Armenzorg in de 19e eeuw:

Jaarverslagen, 1884 - 1891, 1898, 1900/01, 1904/05, enz;

Ingekomen stukken, 1884 - 1919;

Afschrift van de kwitantie opgemaakt bij de overdracht van de Kamer van Navraag aan de vereniging Armenzorg, 1897;

Alfabetische ledenlijst van de vereniging Armenzorg, z.d. (ca. 1897 - 1908);

Notulen van de commissie van onderstand, 1897 - 1917.