Verenigingen voor armenzorg en armoedepreventie in de negentiende eeuw

Op filantropisch gebied:

het vervaardigen van kledingstukken en het verdelen daarvan onder behoeftigen (Blankenberg)

uitdeeling van brood, steenkolen, soep, kleeding enz. (Adresboek 1890)

verzorging van behoeftige oude mannen die onverzorgd zijn achtergebleven (inventaris)

'Men laat kleedingstukken vervaardigen welke onder de behoeftigen worden rondgedeeld, voornamelijk worden kinderkleederen vervaardigd, ook gedragen kleederen worden door tusschenkomst van "Armenkleeding" uitgereikt. Extra-uitdeelingen hebben met het St. Nicolaasfeest plaats.' (Blankenberg 471)

'Alleen oude mannen worden opgenomen boven de 55 jaren en zonder onderscheid van godsdienstige gezindte. Bij intrede wordt f 100 gestort en verder 25 cent per dag betaald; in sommige gevallen kan de intredesom in termijnen betaald worden. De aanvragen zijn direct aan het bestuur te richten. Er is plaats voor 18 verpleegden, in 1896 waren er 8. (Blankenberg 612)

In 1890: L. Polis, president-thesaurier en Jos Thijs, secretaris. (Adresboek)

'Lokaal langs 't Vrijthof' (Adresboek 1890)

J.F.L. Blankenberg, H.J. de Dompierre de Chaufepié en H. Smissaert, Gids der Nederlandsche Weldadigheid (Amsterdam 1899) 471 en 612.

Gegevens, inclusief de laatste vermelding, ontleend aan de inventaris van het verenigingsarchief.

Adresboek van Maastricht 1890.

Algemeen:

In het Regionaal Historisch Centrum Limburg wordt onder nr. DOC 78 de 'Collectie dr. J.F.R. Philips: onderdeel Momus Oude Mannenhuis en de Stichting Momus te Maastricht' bewaard. De inventaris van deze collectie vermeldt: 'De collectie Momus Oude Mannenhuis (Stichting Momus) betreft het oudemannenhuis met de naam Momus en mag niet vereenzelvigd worden met de sociëteit Momus. De naam wijst wel op raakvlakken. Maar bewust hebben de oprichters van dit bejaardenhuis er voor gekozen om hun initiatief in de vorm van een zelfstandige stichting te gieten met een eigen bestuur. Deze scheiding werd van beide kanten gerespecteerd.'

De sociëteit Momus ['die uit 1839 dateert'] had niet alleen een gezelligheidsfunctie, maar men stelde zich daarnaast tot doel volgens een negentiende-eeuwse mentaliteit de liefdadigheid te beoefenen ("plezeer ende chariteit"), maar dan wel onder een eigen autonome beheersvorm. Volgens een ongeschreven samenwerkingspatroon tussen de Maastrichtse instellingen van weldadigheid had de Stichting Momus zich speciaal het lot aangetrokken van behoeftige oude mannen, die onverzorgd achterbleven. Daartoe werd in 1888 een bejaardentehuis opgericht.' (inleiding van de inventaris van deze collectie).