Verenigingen voor armenzorg en armoedepreventie in de negentiende eeuw

naast het verlenen van hulp na overlijden van leden, die voor die hulp tijdens hun leven betaald hadden, mogelijk ook ondersteuning van behoeftige (nabestaanden van) niet-leden als de financiële middelen toereikend waren

naast het verlenen van hulp na overlijden van leden, die voor die hulp tijdens hun leven betaald hebben, mogelijk ook ondersteuning van behoeftige (nabestaanden van) niet-leden als de financiële middelen toereikend waren.

J.F.L. Blankenberg, H.J. de Dompierre de Chaufepié en H. Smissaert, Gids der Nederlandsche Weldadigheid (Amsterdam 1899) 902, 903.

J.J. van den Hoek Ostende, De geschiedenis van het College Zeemanshoop 1822-1872 (Amsterdam 1972) 8-9.

gegevens ontleend aan de inventaris van het verenigingsarchief.

Blankenberg rechtvaardigt aldus de opneming van ‘zeemancollegiën’ in zijn overzicht van weldadige instellingen:  'Zeemanscollegiën, hoewel in den regel slechts hulp verleenende na overlijden van hare leden, die voor die hulp tijdens hun leven betaald hebben, worden niettemin hier vermeld, 1^e omdat zij voor een groot deel alleen tot hunne uitkeringen in staat zijn door vrijwillige bijdragen van anderen en 2^e omdat zij ook wel eens aan behoeftige niet-leden te hulp komen.' (902)

Ook Van den Hoek Ostende wijst op het 'oorspronkelijke charitatieve karakter' van de zeemanscolleges te Amsterdam (Zeemanshoop) Groningen (Eendracht) en, later, 'Delfzijl, Dordrecht, Harlingen, Den Helder en op Ameland (...).'

ad leden:

belanghebbende zeelieden en belangeloze donateurs

ad richtgroep:

belanghebbende zeelieden en hun nabestaanden