Verenigingen voor armenzorg en armoedepreventie in de negentiende eeuw

 
English | Nederlands

Nederlandsche Vereeniging tot Afschaffing van (den) sterken drank, afdeling Haarlem

Naam Nederlandsche Vereeniging tot Afschaffing van (den) sterken drank, afdeling Haarlem
Opmerkingen over naam veelal kortweg 'de NV' genoemd; i.p.v. 'tot Afschaffing van' ook wel: 'tegen'
Alternatieve namen
  • Nederlandsche vereeniging tot Afschaffing van Alcoholische Dranken, afdeling Haarlem (vanaf 1899; de nieuwe naam duidde op een verandering in de doelstelling van de vereniging, van matiging naar geheel-onthouding)
Plaats Haarlem
Provincie Noord-Holland
Begindatum 1843 (oprichting)
Einddatum 1943 (laatste vermelding)
Levensbeschouwing neutraal
Richtgroep (uitleg)
De groep ten behoeve waarvan de vereniging actief is
Alcoholisten
Leden (uitleg)
De groep waaruit de leden afkomstig zijn
Mannen en vrouwen
Werkingsgebied Lokaal
Doelstelling

Deze was vervat in het op 10 juli 1851 vastgestelde  'formulier van verbintenis', dat luidde; "Wij, ondergeteekenden, verbinden ons, om van heden af geen sterken drank (behalve tot geneeskundig gebruik) te zullen drinken of aan anderen schenken, het gebruik zoowel als het misbruik op allerlei wijze te zullen tegengaan, en anderen tot eene gelijke verbintenis als deze aan te sporen. (...)"

 

Activiteit

Mensen te verenigen die zich in strijd tegen alcoholisme tot het volgende verbonden: '(...) om van heden af geen sterken drank (behalve tot geneeskundig gebruik) te zullen drinken of aan anderen schenken, het gebruik zoowel als het misbruik op allerlei wijze te zullen tegengaan, en anderen tot eene gelijke verbindtenis als deze aan te sporen. (...)'

Afdeling van

de landelijke Nederlandsche Vereeniging tot afschaffing van sterken drank opgericht in 1842 en gevestigd te Den Haag.

Bestuursleden

in 1891:

W.L. Schram, voorz., G. Velthuijsen, secr., J. v.d. Wateren, penningm., B.J. Bouwmeester, C. Kroon en J Stapel. (Jaarboekje)

Vergaderplaats

'De vergaderingen worden gehouden in het gebouw van het Departement der Maatschappij tot Nut van 't Algemeen.' (Jaarboekje)

Verantwoording gegevens

ad naam, doelstelling en activiteit:

gegevens ontleend aan de data m.b.t. de landelijke vereniging, waaronder Maartje Janse, De Afschaffers, Publieke opinie, organisatie en politiek in Nederland 1840-1880 (Amsterdam 2007) 46-51, 129-158.

ad eerste oprichtingsjaar, (bestuurs)leden en vergaderplaats:

Jaarboekje voor de Stad Haarlem voor 1891 (Haarlem 1891) 167, 168.

laatste vermelding:

ontleend aan de  archiefperiode

Opmerkingen

ad leden:

1. 'De afdeeling Haarlem (...) telt 45 leden.' (Jaarboekje 1891)

2. 'In 1858 (...) waren er 2238 vrouwelijke afschaffers, bijna 20 procent van het totale ledenbestand.' (Janse 132)

ad richtgroep:

alcoholisten, vooral ook preventief

 

Archief

Het archief van de afdeling Haarlem van de Nederlandsche Vereeniging tot afschaffing van sterken drank 1843-1943 bevindt zich in het Internationaal Instituut voor Sociale Geschiedenis (inv.; openbaar; 0,45 m.)

Het archief bevat uit de 19e eeuw:

Notulenboeken van de bestuurs- en ledenvergaderingen.1843-1901;

Stukken betreffende de jubilea van de afdeling Haarlem, 1893-1943, 50 Jarig bestaan 1893: De Volksvriend, 26 oktober 1893;

Diversen, o.a. affiche, convocaten vergaderingen, beschrijvingsbrief 1899, circulaire, nr. van De Volksvriend 27 nr. 1890.

 

Het archief van het Departement Haarlem van de Maatschappij tot Nut van 't Algemeen dat zich onder toegangsnummer 3501 in het Noord-Hollands Archief bevindt, bevat 'Brief van de afdeling Haarlem van de Nederlandse Vereniging tot afschaffing van Sterke Drank aan het Departement met verzoek om een lokaal van het Nutsgebouw te mogen gebruiken voor vergaderingen, 1853.'