Verenigingen voor armenzorg en armoedepreventie in de negentiende eeuw

in de wintermaanden broden aan behoeftigen uit te delen ('t Hart)

'de medemensch verheffen om hem in staat te stellen op waardige wijze zijn dagelijksch brood te verdienen' (Tijdschrift voor armenzorg).

het financieren van de uitdeling van broden aan behoeftigen ('t Hart)

'Des winters ontvangen van tijd tot tijd de R. Katholieke armen, nu eens van deze, dan van gene parochie, door tusschenkomst van de geestelijken, brooden. De uitdeelingen worden geregeld door "zelatrices".' (Blankenberg)

P.D. 't Hart, Leven in Utrecht 1850-1914 Groei naar een moderne stad (Hilversum 2005) 301.

J.F.L. Blankenberg, H.J. de Dompierre de Chaufepié en H. Smissaert, Gids der Nederlandsche Weldadigheid (Amsterdam 1899) 495.

In: H.J. Dompièrre de Chaufepié, H. Smissaert en J.F.L. Blankenberg (reds.), Tijdschrift voor Armenzorg, 2ste jng. (1901) op pagina 24 wordt een vereniging, 'St Antonius Brooden' genaamd, omschreven als een organisatie die de streek tussen Baarn en Zeist tot ontwikkeling heeft gebracht en de naaam 'Padua' heeft gegeven. 'Woningen zijn er verrezen en men arbeidt er met rust, trachtende door werkverschaffing aan oppassende arbeiders die anders zonder verdienste zouden zijn, hun onderhoud te verzekeren. Naar de meening der oprichters van dit nieuwe liefdadige werk is de schoonste vorm van liefdadigheid, die den medemensch tevens verheft om hem in staat te stellen op waardige wijze zijn dagelijksch brood te verdienen. (...) Niemand kan echter in aanmerking komen tenzij voorzien van een aanbeveling, verstrekt door een gunstig bekend staand persoon. Deze aanbeveling moet bevatten eene verklaring, dat de aanbevolene vrij is van sterken drank. (....)' Leden der Vereeniging worden zij, die de Vereeniging stoffelijk steunen door een minimum bijdrage van éénderde cent per week te contribueren ter eere van St. Antonius.

Zij die een werklooze gedurende de gansche dag willen laten werken, betalen f. 1; voor een geheele week f. 6; voor een geheele maand f. 25.; (....) De eventueele baten die uit deze werkverschaffing zullen worden getrokken, zullen ten goed komen aan een op te richten sanatorium. Immers, voor velen is daar grote behoefte aan (....). Een rustoord, een sanatorium moge verrijzen en putten uit de tuinopbrengst datgene, wat aan moet vullen hetgeen de minder bedeelde slechts maar ten halve betalen kan. In de lommerrijke dreven van "Padua" zal hem gastvrijheid worden aangeboden, ondanks, ja juist omdat hij behoeftig is.'

Mijns inziens gaat het, hoewel de namen bijna identiek zijn, toch niet om de door Blankenberg en 't Hart vermelde vereniging.