Verenigingen voor armenzorg en armoedepreventie in de negentiende eeuw

 
English | Nederlands

Vereeniging voor algemeene Armenzorg

Naam Vereeniging voor algemeene Armenzorg
Plaats Apeldoorn
Provincie Gelderland
Begindatum 1899 (eerste vermelding)
Einddatum 1917 (laatste vermelding)
Levensbeschouwing neutraal
Richtgroep (uitleg)
De groep ten behoeve waarvan de vereniging actief is
Armen algemeen, Ouderen, Verwaarloosde kinderen, Zieken
Werkingsgebied Lokaal
Doelstelling

het ondersteunen van armen die niet door kerkelijke of bijzondere instellingen van weldadigheid konden worden ondersteund. (Blankenberg)

Activiteit

'[De vereniging] bedeelt zo weinig mogelijk in geld. (...) de behoeftige moet voorzien zijn van een informatie van een bestuurslid, liefst uit zijn wijk; die informatie houdt in hoe de behoeftige het best te helpen ware. Op vertoon der informatie verwijst de penningmeester den vrager naar het Dagelijksch Bestuur, doch kan in spoedeischende gevallen hem dadelijk steunen. Het Dagel. Bestuur vergadert eenmaal 's weeks en beslist op de aanvragen; (...) Op de eerstvolgende algemeene vergadering wordt van de leden de goedkeuring van elke bedeeling gevraagd; ingeval van weigering houdt zij op. Elk bestuurslid kan een arme ter bedeling voordragen. Zooveel mogelijk wordt in elke bestuursvergadering door de bestuursleden over de armen in hun wijk gerapporteerd. Verwaarloosde kinderen en oude lieden worden uitbesteed, aan zieken worden melk en eieren gegeven. (...) Bij wangedrag kan de bedeeling gestaakt worden.' (Blankenberg)

Bestuursleden

Blijkens de Kroniek van Apeldoorn 1882-1889 zijn op 11 november 1883 jhr. mr. G.W. Mollerus en de heer G. de Grancy, resp. voorzitter en  secretaris van de vereniging (55). Op pagina 57 wordt een bericht van 3 maart 1886 aangehaald waarin W.T. Pannekoek als secretaris wordt vermeld.

Verantwoording gegevens

Algemeen:

J.F.L. Blankenberg, H.J. de Dompierre de Chaufepié en H. Smissaert, Gids der Nederlandsche Weldadigheid (Amsterdam 1899) 358.

W.J. de Muinck Keizer (red.), Kroniek van Apeldoorn 1882-1889 (Apeldoorn 1993) 53, 55, 57.

B.U. Akkerman (red.), Kroniek van Apeldoorn 1895-1899 (Apeldoorn 1998) 17.

ad laatste vermelding:

'Lijst van instellingen van weldadigheid in de gemeente Apeldoorn, die aan den Armenraad deelnemen' circa 1917. (Nationaal Archief, archief ministerie van Binnenlandse Zaken, afdeling Volksgezondheid en Armwezen 1910-1918, inv. nr. 87.) De archiefperiode van de Apeldoornse Armenraad, later Sociale Raad genoemd bestrijkt de jaren 1917-1964.

Opmerkingen

'Voor de werkverschaffing heeft zich een afzonderlijke vereeniging gevormd.

Men moet ingezetene zijn van de Hoofdafdeeling Apeldoorn der gelijknamige gemeente en als regel wordt verblijf van 1 jaar vereischt. (...) Het gebied der vereeniging is gesplitst in de 13 wijken, waarin de hoofdafdeeling Apeldoorn verdeeld is.' (Blankenberg)

ad activiteiten:

'De Vereeniging voor Algemeene Armenzorg onderhield [in 1898] 46 armen (in 1882 nog 81) en de gemeente 56 (44 in 1882).'