Noord-Hollandsche Vereeniging "Het Witte Kruis", afdeling Alkmaar en aangrenzende gemeenten
| Naam | Noord-Hollandsche Vereeniging "Het Witte Kruis", afdeling Alkmaar en aangrenzende gemeenten |
| Plaats | Alkmaar |
| Provincie | Noord-Holland |
| Begindatum | 1889 (eerste vermelding) |
| Einddatum | 1950 (laatste vermelding) |
| Levensbeschouwing | neutraal |
| Richtgroep (uitleg)
De groep ten behoeve waarvan de vereniging actief is
|
Zieken |
| Leden (uitleg)
De groep waaruit de leden afkomstig zijn
|
Mannen en vrouwen, Medici |
| Werkingsgebied | Regionaal |
| Doelstelling | ter afwering van epidemische ziekten en tot hulpbetoon tijdens epidemieën (ten tijde van de oprichting van de landelijke vereniging) Op 13 januari 1881 vond herziening van de doelstellingen plaats om afstemming op ziek(t)en zonder besmetting mogelijk te maken. De doelstelling luidde vanaf nu: 1. besmettelijke ziekten te voorkomen en te beteugelen 2. hulp te verleenen zoowel bij besmettelijke als bij gewone ziektegevallen 3. de algemeene gezondheidstoestand te bevorderen. (Van der Kolk, 29-31) samenwerking tot het afweren en beteugelen van besmettelijke ziekten, tot het verleenen van hulp bij epidemieën en gewone ziektegevallen, en tot het helpen bevorderen der algemeene gezondheidsbelangen (Goossens) |
| Activiteit | het stimuleren op plaatselijk niveau van het inrichten van magazijnen voor verpleegmateriaal; ontsmetting van huizen en inboedel van genezen zieken; inrichten van isolatiebarakken; voorlichting over het voorkomen van epidemieën; opleiding desinfecteurs en pokkenvaccinatie. Toen het aantal epidemieën op grote schaal in Noord-Holland afnam kwam individuele ziekenverpleging meer op de voorgrond. De doelstelling beoogde primair een wetenschappelijk verantwoorde oplossing voor de problemen m.n. epidemieën, die de volksgezondheid bedreigen. Maar de praktijk bracht de meeste afdelingen ertoe in elk geval tot het einde van de eeuw, in hoge mate 'gewone' behoeftige zieken min of meer filantropisch te verzorgen. Pas in 1897 werden ook minvermogenden, naast onvermogenden, in de richtgroep opgenomen. (Van der Kolk, 29-31 '(...) het vestigen, exploiteeren en in stand houden van stichtingen ter bevordering van het doel der vereeniging.' Zo is in Alkmaar 'een magazijn van verplegingsmiddelen aanwezig. Een ontsmetter is in dienst der afdeeling werkzaam. Onder beheer van deze afdeeling staat ook een badhuis, tevens is te Alkmaar een ontsmettingsoven gevestigd.' (Blankenberg) |
| Afdeling van | de Noord-Hollandsche Vereeniging "Het Witte Kruis" opgericht in 1875 en gevestigd te Amsterdam. |
| Bestuursleden | in 1900: 'Dr. H.W. Waalewijn, voorz., P. Kluitman, onder-voorz., G. Looman, secr., H.J. Vonk, penningm., P.H.M. Ibink Melenbrink, Dr. J.C.M. Simon Thomas, A.H. Teljer.' |
| Koninklijk Besluit | 1 april 1890 nr. 29 |
| Staatscourant | 27 april 1890 |
| Goossens van Eyndhove nr. (uitleg)
Het nummer waaronder de vereniging is opgenomen in: A.E.G. Goossens van Eyndhove, De vereenigingen erkend krachtens de wet van 22 april 1855 (Stbl. 32) (Den Haag 1891). Dit repertorium bevat alle verenigingen die tussen 1855 en 1890 erkenning hadden gekregen krachtens de Wet op de Vereniging van 1855. Goossens van Eyndhove stelde het repertorium samen op basis van de Staatscourant, waarin de statuten van alle erkende verenigingen gepubliceerd werden. Hij nam daaruit op: de naam van de vereniging, de plaats van vestiging, de doelstelling, de datum en het nummer van het Koninklijk Besluit en de datum van de Staatscourant waarin de statuten afgedrukt stonden.
|
50 |
| Verantwoording gegevens | Algemeen: C. Bakker-van der Kooij, 'Mara. Pleegzuster zijn', in: Tweede jaarboek voor vrouwengeschiedenis (Nijmegen 1981) Sunschrift 185, 193-201. M. van der Kolk-Kousemaker, Het beleid van het Witte Kruis, Het Groene Kruis en het Wit-Gele Kruis over de periode 1875-1945 (diss. Utrecht 2005) 24-67. ad bestuursleden: Adresboek van Alkmaar 1900 205. ad laatste vermelding: ontleend aan de archiefbeschrijving. ad activiteit: J.F.L. Blankenberg, H.J. de Dompierre de Chaufepié en H. Smissaert, Gids der Nederlandsche Weldadigheid (Amsterdam 1899) 746. |
| Opmerkingen | medici/verplegers (m/v) en contribuerende niet-medici Notabelen werden geacht bestuurslid te worden, vrouwen niet, wel werkend lid. (Van der Kolk, 31) |
Archief
Het archief van de Noord-Hollandsche vereeniging Het Witte Kruis, dat onder toegangsnummer 393 in het Noord-Hollands Archief wordt bewaard (archieftitel: Kruisverenigingen), bevat enkele stukken die de afdeling Alkmaar van het Witte Kruis betreffen:
Stukken betreffende de werkzaamheden van de ontsmettingsinrichtingen te Hilversum en Alkmaar, 1893-1939, 1943, 1950.