Verenigingen voor armenzorg en armoedepreventie in de negentiende eeuw

In tijd van oorlog, het lot van den gekwetsten en zieken Krijgsman door persoonlijke diensten en stoffelijke hulpmiddelen te helpen verzachten, ook dan, wanneer haar hulp wordt gevraagd door oorlogvoerende natiën, terwijl Nederland in den oorlog niet betrokken is. In tijd van vrede, zich uitsluitend tot die taak voor te bereiden, om daarvoor steeds gereed te zijn.

Spoedig vormde ook de zorg voor zieken(verpleging) in vredestijd een vast onderdeel van de doelstelling.

Het voorbereiden van door het Hoofd- en de lokale comité's te verlenen hulp, treffen van maatregelen in oorlogstijd inzake uit te zenden ambulances en bijzondere detachementen, het verkrijgen van een centraal magazijn waar hulpgoederen bijeengebracht en verzonden worden.

Zonder Europese oorlog werd de aanvankelijke beperkte taakopvatting geleidelijk aangepast m.n. de (opleiding tot) het verplegen van zieken werd de belangrijkste activiteit van het Rode Kruis, uitgevoerd door de vrouwelijke leden of de leden van het damescomité.

het Nationale Comité of de Vereeniging het Nederlandsche Roode Kruis, opgericht in 1867 en gevestigd te Den Haag onder de naam Nederlandsche Vereeniging tot het verleenen van hulp aan zieke en gewonde krijgslieden in tijd van oorlog.

Het comité bestaat uit een Heeren- en een Dames-Comité. In het adresboek van 1899 wordt geen 'Dames-Comité' meer vermeld.

in 1879:

S. Essenius Greeff, voorzitter, J.C.A. van der Meer van Kuffeler, secretaris, mr. H.W. Fangman, thesaurier, A. de Vogel, magazijnmeester, mr. J.A.H. van der Hardt Aberson, J.M.P. de Joncheere, C.J.J. Verbroek van Nieuw-Beijerland.

En het Dames-comité bestaande uit mevr. Lotsij Aberson, presidente, mevr. Stoop van Zwijndrecht-Boonen, thesaurière en magazijnmeesteresse, jonkvr. Vrijthoff-Uittenhage de [?], mevr. Nebbens Sterling-Schallig, mevr. van den Hoogen-Verbunt, mevr. de Graaf-Schade van Westrom.

in 1885:

Zeven genoemde heeren van het Comité, van wie de volgende namen te ontcijferen zijn: Ds. S. Essenius Greeff, J.M.P. Joncheere, C.J.J. Verbroek van Nieuw-Beijerland.

Het Dames-comité, bestaande uit: Mevr. Nebbens Sterling-Schallig, presidente; Jonkvrouwe Vrijthoff Uitenhage de [?], thesaurière; Mevr. Essonius Greeff-Slotemaker, magazijnmeesteresse; Mevr. van den Hoogen-Verbunt, mevr. de Graaf-Schade van Westrom

In 1899:

Dr. H.J. de Graaf, president, secretarispost vacant, mr. H.W. Fangman, penningmeester, mr. J.A.M. van der Hardt Aberson en J.M.P. de Joncheere.

ad doelstelling, activiteit, doel- en richtgroep:

ontleend aan de data m.b.t. de landelijke vereniging

ad bestuursleden:

Adresboek van Dordrecht, 1879, 1885 en Adresboek der Gemeente Dordrecht, J.D. Holtheijer en J.J.N.C. de Ligt (eds.), m.m.v. P.A. Zegers en G. van Dijl, bevolkings-agenten (Dordrecht 1899).

De overige gegevens zijn ontleend aan de archiefbeschrijving.

ad eerste vermelding:

ontleend aan de archiefperiode.

ad richtgroep:

krijgsgevangen gemaakte en gewonde militairen en, in vredestijd, zieken en gewonden in het algemeen

ad leden:

medici/verplegers (m/v) en contribuerende niet-medici